Mẹo về Thời gian việt nam gia nhập tổ chức asean 2022
Họ tên bố(mẹ) đang tìm kiếm từ khóa Thời gian việt nam gia nhập tổ chức asean được Cập Nhật vào lúc : 2022-03-17 11:23:12 . Với phương châm chia sẻ Kinh Nghiệm về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi Read Post vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.
This site uses cookies. By continuing, you agree to their use. Learn more, including how to control cookies.
Trần Thị Nhân Duyên
Ngày 28/7/1995, tại thủ đô Bandar Seri Begawan của Brunei Darussalam, hình ảnh lá cờ Việt Nam bay phất phới trong tiếng Quốc ca hùng tráng đã đánh dấu một trang sử mới đối với nước ta cũng như khu vực Đông Nam Á – Việt Nam chính thức trở thành thành viên thứ bảy của ASEAN. Từ đó, trải qua 25 năm đồng hành và gắn bó, ASEAN và Việt Nam đều có sự thay đổi và chuyển biến mạnh mẽ và tự tin. Việt Nam, từ một nước có nền kinh tế tài chính bao cấp và lỗi thời, đã trở thành một nước có thu nhập trung bình với nền kinh tế tài chính thị trường năng động và đang tích cực hội nhập sâu rộng vào khu vực lẫn thế giới ở thời điểm hiện tại. Việc gia nhập vào ASEAN lúc đó là một trong những điểm đột phá đầu tiên để triển khai phương châm đối ngoại “đa phương hóa, đa dạng hóa” mà Ðại hội Ðảng lần thứ VII đã đề ra. Đây là một quyết định sáng suốt, kịp thời và đúng đắn của Ðảng và Nhà nước, đem lại nhiều quyền lợi cho đất nước và nhân dân Việt Nam. Tuy nhiên, quá trình Việt Nam gia nhập ASEAN cũng là một đoạn đường đầy gian truân; là cả một quá trình phấn đấu trong gần ba thập kỷ; và là những bước thăng trầm trong quan hệ với những quốc gia trong khu vực sau sự kiện 30/4/1975 – một Việt Nam độc lập, tự do, hòa bình, thống nhất ra đời.
Thương Hội những quốc gia Đông Nam Á (Association of Southeast Asian Nations – viết tắt là ASEAN) được thành lập vào ngày 8/8/1967 trên cơ sở tuyên bố Bangkok, với năm thành viên đầu tiên là Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Singapore và Philippines. Đây là một liên minh chính trị, kinh tế tài chính, văn hóa – xã hội của những quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Sự ra đời của ASEAN xuất phát từ tiềm năng tập hợp lực lượng chính trị nhằm mục đích xây dựng, duy trì hợp tác phát triển kinh tế tài chính, chia sẻ thịnh vượng chung và đảm bảo hòa bình, ổn định trong vấn đề bảo mật thông tin an ninh và của nền kinh tế tài chính khu vực Đông Nam Á. Sau hơn 50 năm tồn tại và phát triển, ASEAN nay đã trở thành một tổ chức hợp tác khu vực liên Chính phủ gồm có cả 10 quốc gia Đông Nam Á. Trong số đó, năm thành viên gia nhập sau này là Brunei (8/1/1984), Việt Nam (28/7/1995), Lào và Myanmar (23/7/1997), Campuchia (30/4/1999). Đảo quốc Đông Timor là quốc gia ở đầu cuối ở Đông Nam Á chưa gia nhập ASEAN [11].
Tuyên bố Bangkok (8/8/1967) xác định: “Nhận thức được sự tồn tại của những mối quan tâm lẫn nhau và những vấn đề chung Một trong những nước Đông Nam Á và tin tưởng vào sự thiết yếu phải tăng cường hơn thế nữa những quan hệ đoàn kết sẵn có trong khu vực; mong ước xây dựng một nền tảng vững chắc cho hành vi chung nhằm mục đích thúc đẩy hợp tác khu vực ở Đông Nam Á; những nước Đông Nam Á có trách nhiệm chính trong việc tăng cường ổn định kinh tế tài chính và xã hội của khu vực và bảo vệ sự phát triển của đất nước một cách hòa bình và tiến bộ, quyết tâm đảm bảo sự ổn định và bảo mật thông tin an ninh không còn sự can thiệp từ bên phía ngoài dưới bất kỳ hình thức hoặc biểu lộ nào”. Tuyên bố cũng nêu lên tôn chỉ, nguyên tắc và mục tiêu với sự đồng thuận cùng hợp tác Một trong những nước thành viên [12].
Trong Tuyên bố Bangkok (hay còn gọi là Tuyên bố ASEAN) đã nêu rõ tiềm năng và mục tiêu của ASEAN như sau: (i) Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế tài chính, tiến bộ xã hội và phát triển văn hóa trong khu vực trên tinh thần bình đẳng hợp tác nhằm mục đích tăng cường cơ sở cho một hiệp hội những nước Đông Nam Á hòa bình và thịnh vượng; (ii) Thúc đẩy hòa bình và ổn định khu vực bằng việc tôn trọng công lý và nguyên tắc luật pháp của những nước trong vùng và hiến chương Liên Hiệp Quốc; (iii) Thúc đẩy việc giúp sức lẫn nhau trong những vấn đề cùng quan tâm trên những nghành văn hóa, xã hội, kinh tế tài chính, khoa học kỹ thuật, hành chính; (iv) Giúp đỡ lẫn nhau dưới những hình thức đào tạo và đáp ứng những phương tiện nghiên cứu và phân tích trong những nghành giáo dục, trình độ, kỹ thuật và hành chính; (v) Cộng tác có hiệu suất cao hơn, để sử dụng tốt hơn nền nông nghiệp và những ngành công nghiệp của nhau, mở rộng mậu dịch; (vi) Thúc đẩy việc nghiên cứu và phân tích về Đông Nam Á; (vii) Duy trì sự hợp tác ngặt nghèo cùng có lợi với những tổ chức quốc tế và khu vực [12].
Về nguyên tắc hoạt động và sinh hoạt giải trí, những nước ASEAN luôn tuân theo những nguyên tắc chính đã được nêu trong Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á là: (i) Cùng tôn trọng độc lập, độc lập lãnh thổ, bình đẳng, toàn vẹn lãnh thổ và bản sắc dân tộc bản địa của tất cả những dân tộc bản địa; (ii) Quyền của mọi quốc gia được lãnh đạo hoạt động và sinh hoạt giải trí của dân tộc bản địa mình, không còn sự can thiệp, lật đổ hoặc cưỡng ép của bên phía ngoài; (iii) Không can thiệp vào việc làm nội bộ của nhau; (iv) Giải quyết sự không tương đồng hoặc tranh chấp bằng giải pháp hòa bình, thân thiện; (v) Không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực; (vi) Hợp tác với nhau một cách có hiệu suất cao [11].
Quá trình gia nhập ASEAN của Việt Nam
2.1. Nhận thức của Việt Nam về việc gia nhập ASEAN
Sau khi Hiệp định Paris (1973) về chấm hết trận chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam được ký kết, sự nghi ngờ và dè dặt là đặc trưng đa phần trong quan hệ Việt Nam – ASEAN. Việt Nam trong quá trình này dù không còn quan hệ với ASEAN nhưng vẫn hợp tác song phương với những thành viên của tổ chức này. Tuy còn nhiều đánh giá rất khác nhau, nhưng từ năm 1975 đến 1978, quan hệ Việt Nam – ASEAN đã khởi đầu xuất hiện “những bước khởi đầu tốt đẹp”.
Trên thực tế, những bước phát triển đó lại không dẫn đến sự phát triển về chất trong quan hệ của tất cả hai. Bên cạnh những yếu tố khách quan về sự chi phối của những nước lớn đối với khu vực; những yếu tố chủ quan về nhận thức của Việt Nam lúc đó về bản chất của tổ chức ASEAN đóng vai trò rất quan trọng trong việc cản trở quan hệ này. Trong quan điểm của Việt Nam về ASEAN lúc đó thực chất đang che dấu bản chất phản cách mạng của tớ; “ASEAN là một biến tướng của những hình thức khối quân sự kiểu SEATO do Mỹ đứng đầu, phục vụ quyền lợi của Mỹ, và đề nghị trung lập của ASEAN là không thực chất” [8]. Và Việt Nam bấy giờ cũng chưa tồn tại ý định tham gia ASEAN. Bởi sau trận chiến với Mỹ, di chứng trận chiến tranh vẫn còn rất nặng nề. Thêm vào đó, định kiến về một số trong những quốc gia khối ASEAN vẫn còn tồn đọng. Do đó, việc hai bên nói chuyện với nhau là rất khó, nên nếu Việt Nam tham gia vào tổ chức sẽ vấp phải sự phản đối của người dân trong nước. Ngoài ra, bản thân ASEAN lúc đó vẫn còn non trẻ. Kinh tế toàn khối vẫn còn kém phát triển, chưa tồn tại gì nổi trội, chưa tồn tại mê hoặc với Việt Nam và cũng không hoàn toàn có thể tương hỗ kinh tế tài chính Việt Nam sau trận chiến tranh. Những nhận định về ASEAN như vậy khiến việc đặt ra ý định tham gia hiệp hội rất trở ngại vất vả. Cuối năm 1978 – đầu năm 1979, vấn đề Campuchia đã làm cho quan hệ giữa Việt Nam và những nước ASEAN từ lập trường đối thoại chuyển sang đối đầu. Các nước ASEAN thậm chí còn thực thi chủ trương cô lập Việt Nam [10]. Tuy nhiên, một mặt ASEAN lo ngại xung đột chính trị của Campuchia hoàn toàn có thể gây ra những tạm bợ ở khu vực; mặt khác, nhiều nhà lãnh đạo ASEAN đã từng bước nhận thức rõ được kẻ đắc lợi trong khi tình hình Đông Nam Á tạm bợ đó đó là những nước lớn ở ngoài khu vực. Về phía Việt Nam, đã và đang gặp rất nhiều trở ngại vất vả trong việc đối phó với cuộc tấn công biên giới Tây Nam, vừa phải đương đầu với những trở ngại vất vả về kinh tế tài chính trong nước do Mỹ cấm vận. Lúc này những lãnh đạo ASEAN và cả Việt Nam đều nhận ra, đây là lúc những nước Đông Nam Á cần xích lại với nhau, thể hiện tiếng nói của riêng mình, đồng thời tránh sự can thiệp từ bên phía ngoài. Điều kiện tiên quyết để đạt được tiềm năng này là vấn đề Campuchia nên phải được xử lý và xử lý [2].
Năm 1986, Việt Nam tiến hành công cuộc đổi mới. “Tư duy đối thoại mới” hình thành, quan điểm nhận với ASEAN đã và đang có chuyển biến. Đại hội VI tại Tp Hà Nội Thủ Đô xác định “phải tăng cường quan hệ với những nước Đông Nam Á”. Chưa đầy một năm sau, tháng 8/1987, trong cuộc gặp tại thành phố Hồ Chí Minh giữa Việt Nam với Indonesia – đại điện ASEAN, Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Cơ Thạch khi đó tuyên bố Việt Nam sẽ rút quân khỏi Campuchia theo hai quá trình, chậm nhất là năm 1990 sẽ hoàn thành xong, đồng thời bày tỏ nguyện vọng muốn gia nhập ASEAN. Sau khi Việt Nam bày tỏ ý định này, những nước trong ASEAN cũng phản ứng rất tích cực. Việt Nam đã rất nhạy bén, nắm bắt thời cơ, tìm cách giành được sự ủng hộ nhiều hơn nữa thế nữa của những quốc gia thành viên. Đặc biệt là quá trình 1991-1994, Nhà nước ta đã tiến hành những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt ngoại giao song phương và thực hiện nhiều chuyến thăm cấp cao đến những quốc gia ASEAN [7].
2.2. Chính sách của Việt Nam về việc gia nhập ASEAN
Ngay sau khi đất nước thống nhất, Đảng ta đã đề xuất Open ra bên phía ngoài với mong ước được đối thoại trực tiếp với những nước Đông Nam Á. Năm 1976, Việt Nam công bố chủ trương bốn điểm xác định rõ ràng quan hệ láng giềng hữu nghị đối với những nước Đông Nam Á, đa phần là những nước ASEAN, nói lên mong ước chân thành hữu nghị, hợp tác Đông Nam Á cùng tồn tại hòa bình. Tuyên bố bốn điểm xác định: “Tôn trọng độc lập độc lập lãnh thổ và toàn vẹn lãnh thổ của nhau, không xâm lược nhau, không can thiệp vào việc làm nội bộ của nhau, bình đẳng, cùng có lợi, cùng tồn tại hòa bình; xử lý và xử lý những tranh chấp thông qua thương lượng… Phát triển hợp tác vì sự nghiệp xây dựng đất nước phồn vinh theo điều kiện riêng của mỗi nước vì độc lập dân tộc bản địa, hòa bình trung lập thật sự ở Đông Nam Á” [13]. Những quan điểm này đồng thời đáp ứng được mong ước của ASEAN, thể hiện tinh thần link với những nước láng giềng trong khu vực; do đó, nhận được sự hoan nghênh của những nước ASEAN.
Tuy nhiên, đến năm 1979, do tranh cãi trong xử lý và xử lý vấn đề Campuchia, quan hệ Việt Nam – ASEAN chuyển biến từ “thân thiện hợp tác” sang “căng thẳng mệt mỏi, đối đầu”. Vào thời điểm đường lối đối ngoại đổi mới của Đảng đang được triển khai, vấn đề Campuchia đó đó là trở ngại to lớn cho việc Việt Nam gia nhập ASEAN [7]. Đại hội V của Đảng Cộng sản Việt Nam (3/1982) đã lôi kéo những nước ASEAN hãy cùng những nước Đông Dương đối thoại và thương lượng để xử lý và xử lý những trở ngại, xây dựng Đông Nam Á trở thành khu vực hoà bình và ổn định. Ngoài ra, Bộ Chính trị nhấn mạnh vấn đề ngoài việc tăng cường quan hệ với những nước Lào và Campuchia, mở rộng quan hệ kinh tế tài chính với những nước phương Tây và ASEAN là một yêu cầu khách quan. Đối với việc mở rộng quan hệ với ASEAN, Bộ Chính trị nhận định rằng: “Cần có chủ trương toàn diện với Đông Nam Á, trước hết là tăng cường quan hệ hợp tác nhiều mặt với Indonesia, phá vỡ thế bế tắc trong quan hệ với Thái Lan, mở rộng quan hệ hợp tác về kinh tế tài chính, khoa học kĩ thuật văn hóa với những nước trong khu vực, xử lý và xử lý những vấn đề còn tồn tại giữa ba nước này bằng thương lượng, thúc đẩy việc xây dựng khu vực hòa bình, ổn định, hữu nghị và hợp tác” [7].
Các nước ASEAN khởi đầu quan hệ song phương với Việt Nam và nghênh đón Việt Nam tham gia vào forum hợp tác khu vực. Việt Nam cũng bày tỏ mong ước phát triển quan hệ hữu nghị hợp tác với những nước ASEAN; tháng 1/1989, tại Hội nghị bàn tròn những nhà báo Châu Á – Thái Bình Dương ở thành phố Hồ Chí Minh, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam tuyên bố: Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam sẵn sàng phát triển quan hệ hữu nghị với những nước ASEAN và những nước khác trong khu vực. Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Cơ Thạch cũng tuyên bố: “Việt Nam sẵn sàng gia nhập Thương Hội những quốc gia Đông Nam Á” [7].
Đại hội VII năm 1991 của Đảng ta một lần nữa xác định chủ trương đối ngoại của ta ra thế giới với khẩu hiệu: “Việt Nam muốn làm bạn với tất cả những nước trong hiệp hội quốc tế, phấn đấu vì hòa bình, ổn định và cùng phát triển, tôn trọng độc lập lãnh thổ, độc lập, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào việc làm nội bộ của nhau”. Với ASEAN, Đảng ta nhận định rằng: “Đông Nam Á liên quan mật thiết với yêu cầu tạo môi trường tự nhiên thiên nhiên thuận lợi quốc tế cho bảo mật thông tin an ninh và phát triển của Việt Nam. Cải thiện và mở rộng quan hệ với từng nước và với cả nhóm nước ASEAN trên cơ sở cùng có lợi, cùng tồn tại hòa bình. Chú ý mở rộng hợp tác về kinh tế tài chính, thương mại, khoa học công nghệ tiên tiến trên những nghành mà ASEAN có trình độ cao, từng bước tham gia hợp tác khu vực với khẩu hiệu biến Đông Nam Á thành khu vực hợp tác và phát triển” [7]. Việt Nam tham gia Hiệp ước Bali, tham gia những forum đối thoại với ASEAN, tích cực nghiên cứu và phân tích mở rộng quan hệ với ASEAN trong tương lai. Giải quyết thỏa đáng bằng thương lượng những vấn đề tồn tại vướng mắc giữa Việt Nam với những nước ASEAN. Chủ trương đối ngoại của Đảng được đề ra qua những Đại hội VI, VII và những hội nghị Trung ương khóa VI, VII đã mở ra thuở nào kỳ mới trong quan hệ đối thoại giữa Việt Nam và những nước ASEAN, chủ trương đó được Đông Nam Á và quốc tế đánh giá cao, đã thúc đẩy mạnh mẽ và tự tin tiến trình hội nhập Việt Nam – ASEAN.
Từ trong năm 1990, Việt Nam triển khai mạnh mẽ và tự tin những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt ngoại giao cấp cao song phương với từng nước ASEAN; dữ thế chủ động tham gia với tư cách quan sát viên. Năm 10/ 1993, Tổng bí thư Đỗ Mười viếng thăm những nước ASEAN và đưa ra lập trường bốn điểm mới đối với ASEAN; trong đó có nói “Việt Nam chủ trương tăng cường hợp tác nhiều mặt với từng nước láng giềng cũng tương tự ASEAN với tư cách là một tổ chức khu vực, sẵn sàng gia nhập ASEAN vào thuở nào điểm thích hợp”. Tiếp đó, trong chuyến thăm Indonesia, Chủ tịch nước Lê Đức Anh đã xác định rằng Việt Nam đang tích cực sẵn sàng sẵn sàng để hoàn toàn có thể sớm gia nhập ASEAN. Ngày 28/7/1995, Việt Nam trở thành thành viên chính thức thứ bảy của tổ chức ASEAN, mở ra quá trình hội nhập link vì một khu vực hòa bình, thống nhất và phát triển [2].
2.3. Thực tiễn triển khai quá trình gia nhập ASEAN của Việt Nam
Sự kiện lịch sử ngày 30/4/1975 – một nước Việt Nam hoàn toàn độc lập, thống nhất và xây dựng chủ nghĩa xã hội ra đời – đã tác động không nhỏ đến tình hình Đông Nam Á. Vào khoảng chừng thời gian này, ASEAN khởi đầu tính tới chuyện mở rộng và có ý định để những nước Đông Dương tham gia vào tổ chức. Tuy nhiên, vì có nhiều rào cản, tất cả chỉ tạm dừng ở mặt ý tưởng. Dẫu vậy, ngoài Indonesia đã có quan hệ ngoại giao từ trước (30/12/1955), những nước ASEAN vẫn tiến hành thiết lập quan hệ ngoại giao song phương với Việt Nam. Năm 1973 đánh dấu quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với Malaysia và Singapore. Sau đó, Philippines và Thái Lan cũng lần lượt thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam vào tháng 7 và tháng 8/1976. Như vậy, tính đến thời điểm ở thời điểm cuối năm 1976, Việt Nam đã có quan hệ với ngoại giao với tất cả những nước thành viên ASEAN [3]. Việc thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với những nước ASEAN đã tạo nên bầu không khí thân thiện và hoà bình ở khu vực Đông Nam Á, góp thêm phần “hoá giải” những hiềm khích vốn đa phần được tạo ra bởi sự đối đầu đối đầu của những nước lớn ngoài khu vực trước đó.
Trong trong năm tiếp theo, quan hệ song phương giữa Việt Nam với những nước ASEAN được cải tổ đáng kể. Những bước phát triển song phương thể hiện qua những cuộc viếng thăm những cấp và việc ký kết một số trong những hiệp định hợp tác kinh tế tài chính – thương mại,…Trong thời điểm ở thời điểm cuối năm 1977 và đầu năm 1978, Thủ tướng Phạm Văn Đồng và Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Duy Trinh đã sang thăm lần lượt những nước ASEAN nhằm mục đích củng cố quan hệ hữu nghị, hợp tác với những nước. Việt Nam cũng dữ thế chủ động thúc đẩy đàm phán về vùng chồng lấn trên biển với Indonesia (11/1977), tích cực với chủ trương thành lập ZOPFAN[1], nhận sự trợ giúp một số trong những quốc gia ASEAN về mặt tài chính, v.v [3]. Tuy nhiên, vấn đề Campuchia nảy sinh vào năm 1978 đã làm cho quá trình thông thường hóa quan hệ Việt Nam – ASEAN bị đình trệ trong gần 10 năm.
Sang đầu thập niên 1980, thông qua những chuyến thăm cấp cao tới những quốc gia ASEAN và Liên hợp quốc, Việt Nam đã nỗ lực thể hiện thiện chí trong việc tìm kiếm một giải pháp cho vấn đề Campuchia cũng như trở thành láng giềng tốt của những nước Đông Nam Á. Đến nửa sau thập niên này, những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt đối thoại bàn về vấn đề Campuchia giữa hai nhóm nước Đông Dương và ASEAN có sự chuyển biến tích cực. Tại hội nghị tháng 2/1985, Ngoại trưởng những nước ASEAN đã thống nhất việc đối thoại trực tiếp với Đông Dương nhằm mục đích xử lý và xử lý triệt để vấn đề Campuchia và lập lại hòa bình ổn định khu vực. Đáp lại tín hiệu tích cực này, tháng 8/1985, Việt Nam lần đầu tiên đưa ra tuyên bố công khai minh bạch trước quốc tế về việc sẽ hoàn thành xong rút quân khỏi Campuchia trước năm 1990 [2]. Năm 1987, Việt Nam đã mời Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia sang thăm nhằm mục đích vừa khai thông quan hệ song phương, vừa mở đường cho xu thế đối thoại, hợp tác để xử lý và xử lý vấn đề Campuchia cũng như xây dựng khu vực Đông Nam Á hòa bình, ổn định và phát triển. Kết quả của cuộc gặp gỡ này là bản Thông cáo chung Việt Nam – Indonesia vào ngày 29/7/1987, mở đầu quá trình đối thoại nhằm mục đích tìm kiếm giải pháp chính trị cho vấn đề Campuchia ở phạm vi rộng hơn. Theo đó, những forum JIM-1 (7/1988), JIM-2 (2/1989)[2]; ba vòng đối thoại Hun Sen – Sihanouk (11/1988, 4 và 7/1989, 2/1990); và những forum Việt – Mỹ, Việt – Thái, Campuchia – Thái đều diễn tiến thành công [2].
Ngày 26/5/1988, Việt Nam tiến hành rút quân xa biên giới giữa Campuchia với Thái Lan và hoàn thành xong việc rút quân sớm hơn so với dự kiến vào năm 1989. Ngay sau đó, với ý định “biến Đông Dương từ mặt trận thành thị trường”, Thái Lan đã điều chỉnh chủ trương theo hướng “cởi mở” hơn trong quan hệ với Việt Nam từ tháng 8/1989. Cũng trong năm này, Philippines ngỏ ý hoan nghênh Việt Nam gia nhập ASEAN và Malaysia cử Phó Thủ tướng sang thăm Việt Nam. Sau đó, Việt Nam lần lượt tuyên bố “sẵn sàng phát triển quan hệ quan hệ hữu nghị với những nước ASEAN và những nước khác trong khu vực” (1/1989) và “sẵn sàng tham gia Hiệp ước Bali” (2/1989) [3].
Sau khi thỏa thuận khung về vấn đề Campuchia đạt được vào ngày 28/8/1990 và Hiệp định Paris về Campuchia được ký kết vào ngày 23/10/1991, giới lãnh đạo Đông Nam Á đã lần lượt tuyên bố Việt Nam không hề là một mối đe dọa của tớ và ủng hộ việc Việt Nam gia nhập ASEAN. Tháng 11/1990, Tổng thống Indonesia Suharto trở thành vị tổng thống đầu tiên của một nước thành viên ASEAN đến thăm Việt Nam. Từ ngày 24/10 – 1/11/1991, Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã lần lượt thăm hữu nghị chính thức Indonesia, Thái Lan và Singapore. Như vậy, những nỗ lực ngoại giao trên đã làm thay đổi diện mạo quan hệ đối đầu ASEAN – Đông Dương sang hướng hoà dịu, tạo điều kiện cho quá trình đàm phán gia nhập ASEAN của Việt Nam được đẩy nhanh.
Ngày 22/7/1992, tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN (AMM) lần thứ 25 ở Manila (Philippines), Việt Nam tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác Đông Nam Á (TAC) và trở thành quan sát viên của ASEAN. Sự kiện này đã đánh dấu hai nhóm nước ASEAN và Đông Dương chính thức đồng ý nhau. Tháng 10/1993, với chủ trương bốn điểm mới, Việt Nam xác định “chủ trương tăng cường hợp tác nhiều mặt với từng nước láng giềng cũng tương tự ASEAN với tư cách là một tổ chức khu vực, sẵn sàng gia nhập ASEAN vào thời điểm thích hợp” [16]. Tháng 7/1994, Việt Nam được mời tham dự cuộc họp đầu tiên của Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) và trở thành một trong những thành viên sáng lập của Diễn đàn này [6].
Giai đoạn 1991 – 1994 là quá trình mà những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt quan hệ giữa Việt Nam và ASEAN nói chung và với từng nước ASEAN nói riêng được tăng cường đẩy mạnh. Song song với việc dữ thế chủ động tham gia những chương trình và dự án công trình bất Động sản hợp tác của ASEAN trong năm nghành[3], Việt Nam cũng tích cực tiến hành những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt ngoại giao song phương và thực hiện nhiều chuyến thăm cấp cao đến những nước trong khu vực Đông Nam Á [14]. Trước tiến trình tiến triển tốt đẹp trong quan hệ với ASEAN, Việt Nam đẩy nhanh đẩy mạnh công tác thao tác xúc tiến cho việc gia nhập tổ chức này. Ngày 17/10/1994, Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Mạnh Cầm nộp đơn chính thức xin gia nhập ASEAN. Và tại hội nghị AMM lần thứ 27, những nước tuyên bố nhất trí đón nhận Việt Nam là thành viên của ASEAN. Ngày 28/7/1995, tại hội nghị AMM lần thứ 28, Việt Nam chính thức trở thành thành viên thứ bảy của tổ chức ASEAN, khép lại những quá trình đầy trở ngại vất vả và mở ra quá trình hội nhập link vì một khu vực hòa bình, thống nhất và phát triển.
3.1. Khó khăn trong quá trình gia nhập ASEAN của Việt Nam
Trong tiến trình Việt Nam gia nhập vào ASEAN, quan hệ giữa hai bên luôn biến thiên qua nhiều quá trình. Trước năm 1991, quan hệ Việt Nam – ASEAN luôn tồn tại tâm lý nghi kỵ và lạnh nhạt, thậm chí, có những lúc rất căng thẳng mệt mỏi và “đối đấu”. Về phía ASEAN, ngay từ khi hiệp hội này thành lập đã để ngỏ kĩ năng tham gia của những nước trong khu vực có cùng quan điểm. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, phía Việt Nam có thái độ nghi kỵ và thù địch với ASEAN vì nhận định rằng đây là “trá hình SEATO”, “tay sai của Mỹ và phương Tây” [8]. Trong toàn cảnh sắc hệ quốc tế được xây dựng nhờ vào cơ sở đấu tranh giữa hai hệ tư tưởng đối nghịch và quan hệ Một trong những quốc gia xoay quanh “ta – bạn – thù”, việc những nước có ý thức hệ rất khác nhau cùng tham gia vào một tổ chức là không khả thi. Thậm chí, sự đối đầu tam giác Mỹ – Xô – Trung trong Chiến tranh lạnh và cuộc trận chiến tranh của Mỹ tại Việt Nam cũng làm cho Đông Nam Á bị chia rẽ sâu sắc.
Chỉ sau khi thống nhất đất nước, Việt Nam mới tiến hành điều chỉnh quan hệ với những nước Đông Nam Á và đa phần là những nước ASEAN. Dẫu vậy, trong quá trình này, Việt Nam khá dè dặt trong quan hệ ngoại giao với ASEAN. Thậm chí, bản thân những nước ASEAN cũng tỏ ra thận trọng khi xem xét việc mở rộng thêm thành viên là Việt Nam trong tình hình tổ chức này còn quá non yếu. Vì tuy nhiên Mỹ đã rút khỏi Đông Dương vào thời điểm đó, tuy nhiên với khoảng chừng trống quyền lực để lại thì việc kết nạp Việt Nam vào ASEAN sẽ đi kèm với mối đe dọa về bảo mật thông tin an ninh. Ngoài ra, khoảng chừng cách kinh tế tài chính cũng là một rào cản trong quan hệ Việt Nam – ASEAN. Trong khi những thành viên ban đầu ASEAN đều đã là những nước đi đầu về kinh tế tài chính, Việt Nam lúc bấy giờ đang phải nỗ lực Phục hồi nền kinh tế tài chính bị tàn phá nặng nề sau hai cuộc trận chiến tranh ở trong toàn cảnh bị Mỹ vây hãm và cấm vận[4]. Do đó, những nước ASEAN lo ngại việc kết nạp Việt Nam sẽ ngưng trệ sự phát triển của khối cũng như gây xáo trộn, mất cân đối về tính ổn định, hài hoà và kết dính của tổ chức [10].
“Vật cản” lớn số 1 trong tiến trình Việt Nam gia nhập vào ASEAN là vấn đề Campuchia. Hành động Việt Nam đưa quân đội vào Campuchia vấp phải phản ứng quyết liệt của quốc tế, bị xem là hành vi “vi phạm lãnh thổ” một quốc gia có độc lập lãnh thổ và đe dọa hòa bình và bảo mật thông tin an ninh thế giới. Các nước ASEAN cũng nhận định rằng Việt Nam “xâm lược Campuchia”, gây tạm bợ trong khu vực. Từ đó, quan hệ Việt Nam – ASEAN trở nên “nguội lạnh” đột ngột. Sau chuyến ngoại giao con thoi của Đặng Tiểu Bình vào tháng 11/1978, thái độ của những nước ASEAN đối với Việt Nam dần chuyển biến tiêu cực [10]. Các nước ASEAN đều nhận định rằng cuộc xung đột Việt Nam – Campuchia là tác nhân đe doạ đến hoà bình và bảo mật thông tin an ninh khu vực. Bên cạnh đó, việc Việt Nam “nghiêng” về phía Liên Xô [5] đã khiến những nước ASEAN càng thêm lo ngại “làn sóng cộng sản” phủ rộng rộng rãi ra khắp Đông Nam Á, trong khi tình hình phong trào phong trào cộng sản ở Malaysia, Thái Lan khi đó còn đang rất mạnh [2]. Từ những quan ngại trên, ASEAN đã quyết định “hòa vào dàn đồng ca đòi Việt Nam phải rút quân khỏi Campuchia” [8]. Vì thế, trong trong năm 80 của thế kỷ XX, Việt Nam vừa đối mặt với cuộc khủng hoảng rủi ro cục bộ kinh tế tài chính trong nước vừa rơi vào tình thế bị “vây hãm cấm vận và cô lập” tập thể bởi Hoa Kỳ, Trung Quốc, những quốc gia phương Tây và cả những nước ASEAN [10]. Đây cũng khá được xem là thời kỳ căng thẳng mệt mỏi và đối đầu một cách nóng bức ở Đông Nam Á giữa lực lượng cách mạng Đông Dương với những nước ASEAN – vốn bị chi phối bởi những quyền lợi và tính toán của những nước lớn. Mãi cho tới trong năm đầu của thập niên 1990, khi thế giới bước vào xu hướng hòa hoãn hai cực, vấn đề Campuchia được xử lý và xử lý, quan hệ Việt Nam – ASEAN mới được hàn gắn [5].
3.2. Thuận lợi trong quá trình gia nhập ASEAN của Việt Nam
Bên cạnh những nốt trầm trong thời gian đầu của quá trình gia nhập vào ASEAN, những nốt thăng ngày càng cất cao sau trong năm 1990, thúc đẩy quá trình Việt Nam vào ASEAN một cách nhanh gọn. Một trong tác nhân tiêu biểu tạo nên những nốt thăng này đó đó là “đường lối đổi mới nói chung và đổi mới trong quan hệ đối ngoại nói riêng của Đảng Cộng sản Việt Nam” [5]. Thực tế, “để hiện thực hóa sự kiện gia nhập ASEAN vào ngày 28-7-1995, Việt Nam đã trải qua những bước phát triển mạnh mẽ trong tư duy đối ngoại, nhờ đó có sự chuyển hướng kế hoạch sáng suốt, kịp thời, nhấn mạnh vấn đề quyền lợi cao nhất của đất nước thời điểm hiện nay là tranh thủ điều kiện hòa bình để phát triển” [16]. Nếu không còn sự vận dụng linh hoạt và có nguyên tắc đường lối Đổi mới, Việt Nam khó hoàn toàn có thể cải tổ quan hệ với những nước trong khu vực cũng như trên phạm vi thế giới. Thậm chí, nếu tiếp tục để ý thức hệ chi phối và sự nghi kỵ dẫn lối, Việt Nam sẽ không thể thoát khỏi thế vây hãm và cô lập vào đầu trong năm 80, cũng như tình trạng khủng hoảng rủi ro cục bộ kinh tế tài chính trong nước sau những cuộc trận chiến tranh liên miên. Quan trọng nhất, lập trường của Việt Nam trong những chủ trương đối ngoại qua từng quá trình vừa phù phù phù hợp với xu thế của thế giới vừa là nguyện vọng chung của nhân dân những nước Đông Nam Á, nên đạt được sự hưởng ứng tích cực từ phía những nước ASEAN [5]. Điều này góp thêm phần lý giải tại sao Việt Nam lại hoàn toàn có thể vượt qua những rào cản lớn như vấn đề Campuchia và tiến tới việc hội nhập ASEAN một cách thành công vào năm 1995.
Ngoài ra, trước xu thế hoà hoãn Đông – Tây và Chiến tranh lạnh gần đi vào kết quả cuối cùng, ASEAN nhận thức được việc có một khu vực hoà bình và ổn định, cũng như một thị trường lớn để phát triển là vấn đề thiết yếu. Đặc biệt, sau khi Liên Xô sụp đổ vào tháng 12/1991, cục diện khu vực Đông Nam Á thay đổi, ASEAN buộc phải tìm hướng đi mới cho mình. Cụ thể, “Trung Quốc đã tận dụng thời điểm này cũng như sợi dây đoàn kết đứt quãng ở Đông Nam Á để nhảy vào và tìm kiếm những quyền lợi nhất định” [10]. Do đó, điều quan trọng là phải tạo dựng một tập thể đoàn kết Một trong những nước Đông Nam Á để chống lại những mối đe dọa từ bên phía ngoài thay vì trở thành khu vực bị những nước lớn chi phối như trước. Thậm chí, xây dựng ASEAN trở thành một khu vực trung lập, tự do là vấn đề thiết yếu. Đồng thời, với toàn cảnh toàn cầu hoá, khu vực hoá và cuộc cách mạng khoa học – công nghệ tiên tiến phát triển mạnh mẽ và tự tin, khái niệm “ASEAN mở rộng” xuất hiện dày đặc hơn, phản ảnh được tâm thế sẵn sàng sẵn sàng “cất cánh” vào thế kỷ 21 của những nước ASEAN. Từ đó, những nước ASEAN nhận thấy rằng việc cô lập Việt Nam là phản tác dụng và việc kết nạp Việt Nam lại sở hữu ý nghĩa trong việc thúc đẩy tiềm năng trên [5]. Như vậy, “việc Việt Nam gia nhập ASEAN là sự việc gặp nhau giữa chủ trương của Việt Nam đối với những nước trong khu vực và yêu cầu của những nước trong khu vực nhìn nhận về vai trò của Việt Nam trong toàn cảnh mới của tình hình quốc tế. Nói một cách khác, Việt Nam cần ASEAN và ASEAN cũng cần phải Việt Nam” [18].
Tóm lại, việc gia nhập vào ASEAN là quyết sách đúng đắn, kịp thời, có ý nghĩa lịch sử và kế hoạch quan trọng đối với Việt Nam. Quá trình Việt Nam gia nhập vào ASEAN đã thể hiện được những bước phát triển vược bậc trong nhận thức của Đảng và Nhà nước ta về hội nhập khu vực để làm nền tảng hội nhập quốc tế. Quá trình này tuy trải qua nhiều thăng trầm nhưng đi đến được thành công là nhờ việc nắm bắt đúng thời cơ, dự báo đúng xu thế phát triển, điều chỉnh đúng chủ trương đối ngoại và thực thi đúng phương châm đa phương hoá, đa dạng hoá. Có thể nói đây là một thành công lớn, mang ý nghĩa quyết định đối với vận mệnh của đất nước, phá được thế vây hãm cấm vận cũng như thúc đẩy quan hệ hữu nghị, hòa bình hợp tác giữa Việt Nam với những nước láng giềng tại Đông Nam Á trên nhiều nghành. Từ đó, Việt Nam tạo dựng được môi trường tự nhiên thiên nhiên quốc tế thuận lợi cho việc nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc, song song với việc lôi kéo những nguồn lực để phục vụ cho việc phát triển và nâng cao sức mạnh tổng hợp quốc gia. Sau quá trình gia nhập vào ASEAN, Việt Nam đã dữ thế chủ động tham gia một loạt những forum, những tổ chức trong khu vực lẫn quốc tế và đều “gặt hái” được những kết quả tốt đẹp, góp thêm phần nâng cao vị thế quốc gia trên trường quốc tế.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt
[1]
Lê Viết Duyên (2022), Quá trình phát triển chủ trương đối ngoại của Việt Nam với Thương Hội những quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) trong thời kỳ Đổi mới, Luận án Tiến sĩ chuyên ngành Quan hệ quốc tế, Học viện ngoại giao, Tp Hà Nội Thủ Đô.
[2]
Hoàng Hải Hà (2022), “Vấn đề Campuchia trong quan hệ Việt Nam – ASEAN (1979 – 1995)”, Tạp chí khoa học Trường Đại học Vinh, tập 48, số 1B, tr.5 – 13
[3]
TS. Vũ Dương Huân (2002), Ngoại giao Việt Nam tân tiến: Vì sự nghiệp Đổi mới (1975 – 2002), Học viện Ngoại giao, Tp Hà Nội Thủ Đô
[4]
Vũ Dương Ninh (2002), “Hội nhập Việt Nam – ASEAN tiến trình và thực trạng (1967 – 2002)”, Tạp chí khoa học Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia Tp Hà Nội Thủ Đô, số 2, tr. 25 – 33.
[5]
Vũ Dương Ninh (2004), Việt Nam – ASEAN: Quan hệ đa phương và song phương, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Tp Hà Nội Thủ Đô
[6]
Phạm Quang Minh (2022), Chính sách đối ngoại Đổi mới của Việt Nam (1992 – 2022), Nhà xuất bản Thế Giới, Tp Hà Nội Thủ Đô
[7]
Nguyễn Thị Quỳnh (2013), Chính sách đối ngoại của Đảng với ASEAN từ năm 1995 đến 2010, Luận văn Thạc sĩ Lịch sử, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia Tp Hà Nội Thủ Đô, Tp Hà Nội Thủ Đô.
[8]
PGS.TS. Nguyễn Vũ Tùng (2022), Giáo trình Tiếp cận chủ trương đối ngoại Việt Nam, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật
Các trang web tương hỗ
[1] Tuyên bố về Khu vực Hòa bình, Tự do và Trung lập (tiếng anh: Zone of Peace, Freedom and Neutrality)
[2] Cuộc gặp không chính thức Jakarta (Jakarta Informal Meeting): gồm 6 nước ASEAN, 3 nước Đông Dương và 3 phái đối lập ở Campuchia tham gia
[3] khoa học-công nghệ tiên tiến, môi trường tự nhiên thiên nhiên, y tế, văn hoá-thông tin, và phát triển xã hội
[4] Mỹ tuyên bố cấm vận Việt Nam ngay lúc rút khỏi Miền Nam Việt Nam vào ngày 29/03/1973
[5] Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác toàn diện Xô-Việt (1978)
Clip Thời gian việt nam gia nhập tổ chức asean ?
Bạn vừa đọc Post Với Một số hướng dẫn một cách rõ ràng hơn về Video Thời gian việt nam gia nhập tổ chức asean tiên tiến nhất
Chia Sẻ Link Tải Thời gian việt nam gia nhập tổ chức asean miễn phí
Bạn đang tìm một số trong những Share Link Down Thời gian việt nam gia nhập tổ chức asean Free.
Thảo Luận thắc mắc về Thời gian việt nam gia nhập tổ chức asean
Nếu sau khi đọc nội dung bài viết Thời gian việt nam gia nhập tổ chức asean vẫn chưa hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Ad lý giải và hướng dẫn lại nha
#Thời #gian #việt #nam #gia #nhập #tổ #chức #asean – 2022-03-17 11:23:12