Mẹo về Indonesia, dịch sang tiếng việt 2022
Lê Sỹ Dũng đang tìm kiếm từ khóa Indonesia, dịch sang tiếng việt được Cập Nhật vào lúc : 2022-04-08 21:49:08 . Với phương châm chia sẻ Mẹo về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết Mới Nhất. Nếu sau khi Read nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.Tiếng Indonesia (Bahasa Indonesia [baˈhasa indoneˈsia]) là ngôn từ chính thức của Indonesia. Tiếng Indonesia là một tiếng chuẩn của tiếng Mã Lai được chính thức xác định cùng với tuyên ngôn độc lập của Indonesia năm 1945. Tiếng Mã Lai và tiếng Indonesia vẫn khá tương đồng.
Nội dung chính- Phân bố địa lýVị thế chính thứcHọc phát âmCấu tạo từSự biến hóa phụ âm đầuGiống ngữ phápSố nhiều hóaĐại từĐộng từTừ chỉ đơn vịPhép phủ địnhSự nhấn mạnhVideo liên quan
- Malay-Polynesia
- M-P hạt nhân
- Sunda-Sulawesi
- Malayic
- Malayan
- Malay địa phương
- Tiếng Indonesia
Ngôn ngữ chính thức tại
IndonesiaQuy định bởiPusat BahasaMã ngôn ngữISO 639-1idISO 639-2indISO 639-3indIndonesia là quốc gia đông dân thứ tư thế giới. Phần lớn dân Indonesia nói thông thạo tiếng Indonesia, với tỷ lệ gần như thể 100%, do đó khiến ngôn từ này là một trong những ngôn từ được nói rộng rãi nhất thế giới[1]. Phần lớn dân Indonesia, ngoài nói một thứ tiếng quốc ngữ này ra, thường thông thạo một thứ tiếng khu vực hoặc phương ngữ (ví dụ như Minangkabau, Sunda và Java), những ngôn từ được sử dụng phổ biến ở nhà và ở hiệp hội địa phương. Giáo dục đào tạo chính quy, cũng như tất cả những phương tiện quốc gia và những hình thức truyền thông khác đều sử dụng tiếng Indonesia.
Ở Đông Timor, nơi từng là một tỉnh của Indonesia từ năm 1975 đến năm 1999, tiếng Indonesia được thừa nhận là một trong hai ngôn từ đang được sử dụng (ngôn từ còn sót lại là tiếng Anh, cạnh bên những ngôn từ chính thức là tiếng Tetum và tiếng Bồ Đào Nha).
Tên gọi "tiếng Indonesia" (Indonesian) cho ngôn từ là Bahasa Indonesia (nghĩa đen là "ngôn từ của Indonesia"). Thuật ngữ này thỉnh thoảng được tìm thấy trong tiếng Anh nói và tiếng Anh viết. Ngoài ra, những người dân nói tiếng Anh thỉnh thoảng nhắc tới từ "Bahasa" với nghĩa tiếng Indonesia, tuy nhiên từ này đơn giản chỉ nghĩa là "ngôn từ" nói chung chứ không đặc biệt chỉ định đó là tiếng Indonesia.
Tiếng Indonesia hoàn toàn có thể được xem là một ngôn từ mở đến một mức độ nhất định nào đó. Trong trong năm qua, những ngôn từ nước ngoài như tiếng Phạn, tiếng Trung Quốc, Ả Rập, Bồ Đào Nha, Hà Lan và tiếng Anh có ảnh hưởng và mở rộng tiếng Indonesia, đa phần thông qua trao đổi thương mại và truyền thông quốc tế.
Do tình trạng bán mở của nó, có nhiều người coi tiếng Indonesia (cũng như những hình thức khác của tiếng Mã Lai) là thiếu vốn từ vựng và thuật ngữ chuyên ngành. Tuy nhiên, một số trong những nhà ngôn từ học nhận định rằng quan niệm này là một quan niệm sai lầm, vì một số trong những lượng lớn từ vay mượn nước ngoài cũng luôn có thể có từ tương đương trong tiếng Indonesia. Ví dụ, để nói tới chiếc smartphone di động "cell/mobile phone" trong tiếng Indonesia sử dụng một trong hai từ pon-sel/telepon seluler (nghĩa đen là điện thoại di động cellular-telephone), HP (phát âm hah-péh - hình thức viết tắt của "điện thoại tay") hoặc telepon genggam (nghĩa đen. "điện thoại cầm tay"). Những từ khác ví như nồi cơm điện "rice cooker" hoàn toàn có thể được gọi đơn giản là "rice cooker", hoặc, một lần nữa, trong dạng tiếng Indonesia/Malaysia bản địa hơn được gọi là penanak nasi (một từ hình thành từ động từ menanak, nghĩa là "nấu cơm bằng phương pháp đun sôi "+ nasi, nghĩa là "cơm đã được nấu chín"). Nhìn chung, việc sử dụng những từ ngữ bản địa và không bản địa trong tiếng Indonesia là ngang nhau và phản ánh những nỗ lực chung của đất nước theo hướng tân tiến hóa và toàn cầu hóa.
Lúc mới học nhiều khía cạnh ngữ pháp tiếng Indonesia tương đối đơn giản, điều này làm cho tiếng Indonesia trở thành một trong những ngôn từ đơn giản nhất để học đối với người lớn [4]. Tiếng Indonesia không yêu cầu: chia thì động từ hay động tính từ, hình thức số nhiều, mạo từ và giống phân biệt cho những đại từ ngôi thứ ba. Điều quan trọng cần lưu ý là ngữ pháp của nhiều ngôn từ khác theo truyền thống cũng không được xem là "phức tạp", gồm có cả tiếng Trung Quốc (xem ngữ pháp tiếng Trung Quốc) và tiếng Thái Lan ví dụ điển hình. Mặc dù vậy, tiếng Indonesia và tiếng Mã Lai nói chung được xem là ngôn từ dễ học, đa phần là vì chúng không phải là ngôn từ âm sắc và trong khối mạng lưới hệ thống chữ viết chúng không hề sử dụng những ký tự phức tạp nữa mà thay vào đó là tận dụng bảng vần âm Latin. Những trường hợp tương tự cũng hoàn toàn có thể được nhìn thấy trong những ngôn từ Đông Nam Á khác ví như tiếng Việt và tiếng Tagalog.
Tuy nhiên, tiếng Indonesia sở hữu một khối mạng lưới hệ thống phức tạp những phụ tố. Sự vắng mặt của những thì trong ngôn từ được thay thế bằng việc sử dụng những dạng hư từ, và (cũng tương tự bất kỳ ngôn từ nào) ngữ pháp tiếng Indonesia thường đưa ra một loạt những trường hợp ngoại lệ. Ngoài ra, sự đơn giản của ngữ pháp tiếng Indonesia tại mức độ của người khởi đầu học hoặc cấp cơ bản có những bất lợi, đó là làm cho những người dân học có quan niệm sai lầm rằng ngữ pháp nâng cao tiếng Indonesia cũng đơn giản như vậy.
Tiếng Indonesia là một dạng tiêu chuẩn của tiếng Mã Lai, một ngôn từ Nam Đảo (hoặc Malayo-Polynesian) và đã được sử dụng ở quần đảo Indonesia hàng thế kỉ nay. Cùng với tuyên bố độc lập của Indonesia vào năm 1945, tiếng Indonesia đã được nâng vị thế của tớ lên thành ngôn từ chính thức của đất nước Indonesia.[2]
Do nguồn gốc của tớ, tiếng Indonesia (ở dạng chuẩn nhất) là dạng chính thức nghiêm ngặt của tiếng Mã Lai. Tuy nhiên, nó khác với tiếng Mã Lai ở nhiều khía cạnh, ví dụ như khác lạ về phát âm và từ vựng. Những điểm khác lạ này đa phần là vì ảnh hưởng của tiếng Hà Lan và tiếng Java lên tiếng Indonesia. Tiếng Indonesia cũng trở nên ảnh hưởng bởi tiếng "Mã Lai bazaar", tiếng từng là ngôn từ chung thống nhất của quần đảo Indonesia trong thời thuộc địa, và vì thế bị ảnh thừa hưởng 1 cách gián tiếp bởi những ngôn từ nói khác trên những đảo: tiếng Mã Lai Malaysia tuyên bố thân mật hơn với tiếng Mã Lai văn chương của những thế kỉ trước.
Trong khi tiếng Indonesia được nói như tiếng mẹ đẻ (ngôn từ thứ nhất) bởi một tỉ lệ nhỏ dân số Indonesia (Indonesia đông dân) (tức là đa phần những người dân sống ở những vùng lân cận Jakarta), trên 200 triệu người Indonesia thường xuyên dùng tiếng bản địa - một số trong những người dân nói với những Lever thông thạo rất khác nhau. Trong một quốc gia tự hào có hơn 300 tiếng bản địa và một loạt nhóm sắc tộc, việc sử dụng đúng chuẩn thứ tiếng Indonesia "hay và đúng" (đối nghịch với tiếng lóng Indonesia hay những phương ngữ vùng miền) là phương tiện tiếp xúc rất quan trọng trên quần đảo này. Tiếng quốc ngữ được sử dụng nhiều trong những phương tiện truyền thông, những đơn vị chính phủ nước nhà, những trường học, những đại học, những văn phòng, trong những thành viên tầng lớp trên hay tầng lớp quyền quý của Indonesia cũng như trong nhiều tình huống chính thức khác.
Hầu hết người bản địa nói tiếng Indonesia đồng ý rằng phiên bản tiếng Indonesia đúng tiêu chuẩn hiếm khi được dùng trong tiếp xúc hằng ngày. Một người hoàn toàn có thể tìm thấy tiếng Indonesia đúng chuẩn trong những cuốn sách, trong những cuốn nhật báo, hoặc là lúc họ nghe/xem những bản tin/dự báo trên radio hay truyền hình, nhưng trong những hội thoại hằng ngày rất ít người nói tiếng Indonesia bản địa sử dụng thứ tiếng Indonesia đúng chuẩn. Trong khi đây là hiện tượng kỳ lạ nói chung đối với hầu hết những ngôn từ trên thế giới (ví dụ, tiếng Anh nói không luôn tương ứng với những tiêu chuẩn tiếng Anh viết), mức độ "đúng" của tiếng Indonesia nói (được mô tả bởi ngữ pháp và từ vựng) bằng phương pháp so sánh với dạng viết của nó thấp thấy rõ. Điều này đa phần do hầu hết người Indonesia có khuynh hướng sáp nhập những khía cạnh nào đó của những ngôn từ bản địa của tớ (ví dụ tiếng Java, tiếng Sunda, tiếng Bali, và trong cả những phương ngữ tiếng Trung Quốc, đặc biệt là tiếng Hokkien) với tiếng Indonesia. Kết quả là đã tạo ra rất nhiều dạng tiếng Indonesia vùng miền mà người nước ngoài nghe thấy khi đi tới bất kì thành phố/thị xã nào ở Indonesia. Hiện tượng này bị làm rối rắm bởi cách dùng tiếng lóng Indonesia, đặc biệt là ở những thành phố. Một ví dụ điển hình cho những người dân nói tiếng Indonesia có ngữ điệu là cựu tổng thống Indonesia Soeharto, giọng Java của ông thấy rõ khi ông phát biểu.
Ách thuộc địa Hà Lan đã để lại một dấu ấn trong tiếng Indonesia. Dấu ấn này hoàn toàn có thể được nhìn thấy trong những từ như polisi (công an), kualitas (chất lượng), wortel (cà rốt), kamar (căn phòng), rokok (điếu thuốc), korupsi (sự hỏng hóc), persneling (máy, dụng cụ, thiết bị), kantor (văn phòng), và resleting (khóa kéo). Bên cạnh tiếng Mã Lai, tiếng Bồ Đào Nha đã từng là ngôn từ chung thống nhất cho thương mại xuyên suốt quần đảo từ thế kỷ XVI đến đầu thế kỷ XIX. Các từ trong tiếng Indonesia có gốc từ tiếng Bồ Đào Nha gồm sabun (xà bông), meja (cái bàn), boneka (con búp bê), jendela (hiên chạy cửa số), gereja (nhà thời thánh), bola (quả bóng), bendera (lá cờ), roda (bánh xe), sepatu (từ gốc sapato = đôi giày), kereta (từ gốc caretão = xe chở hàng), bangku (từ gốc banco = cái ghế), keju (từ gốc queijo = phó mát), garpu (từ gốc garfo = cái nĩa), terigu (từ gốc trigo = bột mì), mentega (từ gốc manteiga = bơ), Sabtu (từ gốc Sabado = ngày thứ Bảy) (hay là Arabic Sabt = ngày Thứ Bảy) và Minggu (xuất phát từ domingo = ngày Chủ Nhật).[3] Một số trong nhiều từ có gốc tiếng Trung Quốc (được màn biểu diễn ở đây bằng phát âm Hokkien/ Mandarin kèm theo cũng như những ký tự giản lược và truyền thống) gồm pisau (匕首 bǐshǒu - con dao), loteng, (楼/层 = lóu/céng - tầng/mức trên), mie (麵 > 面 Hokkien mī - mì), lumpia (潤餅 (Hokkien = lūn-piáⁿ) - bánh xèo tròn nhồi thịt nấm), cawan, (茶碗 cháwǎn - tách trà), teko (茶壺 > 茶壶 = cháhú [Mandarin], teh-ko [Hokkien] = ấm trà) và trong cả những tiếng lóng được sử dụng rộng rãi như gua và lu (từ Hokkien 'goa' 我 và 'lu/li' 你 - nghĩa là tôi/tôi(đối tượng hành vi) và 'bạn'. Các từ gốc tiếng Phạn như kaca (kính, gương), raja (vua), manusia (quả đât) bumi/ dunia (Trái Đất/ Thế giới) và agama (tôn giáo). Các từ gốc tiếng Ả Rập gồm kabar (tin tức), selamat/ salam (lời chào mừng), senin (ngày Thứ Hai), selasa (ngày Thứ Ba), jumat (ngày Thứ Sáu), ijazah (bằng cấp), hadiah (món quà), mungkin (xuất phát từ mumkin = có lẽ rằng), maklum (đã hiểu), kitab (cuốn sách), tertib (chỉnh tề) và kamus (từ điển). Cũng có một số trong những từ gốc tiếng Java, ví dụ aku (nghĩa là tôi/tôi (đối tượng hành vi khi nói thân mật, suồng sã) và những dạng phái sinh từ nó, mengaku (để công nhận/thừa nhận).
Tiếng Indonesia là một phần của nhóm con tiếng miền Tây Malayo-Polynesia, một nhánh của nhóm những ngôn từ Austronesia. Theo Ethnologue, tiếng Indonesia được thành hình sau Riau Malay, một dạng tiếng Mã Lai cũ ban đầu được nói ở Đông Bắc Sumatra. [7]
Phân bố địa lý
Đây là map nơi tiếng Indonesia được nói đa phần. Màu lục đậm đại diện nơi tiếng Indonesia được nói như ngôn từ chính. Màu lục nhạt đại diện nơi nó là ngôn từ thiểu số.
Tiếng Indonesia được nói trên khắp đất nước Indonesia (và Đông Timor), tuy nhiên nó được sử dụng đáng kể như tiếng mẹ đẻ ở những khu vực thành thị và thường là ngôn từ thứ hai hoặc thứ ba ở những vùng nông thôn xa xôi của Indonesia. Ngoài ra có hơn 1,5 triệu người trên khắp thế giới cũng nói tiếng Indonesia, đặc biệt ở Hà Lan, Philippines và Malaysia. Tiếng Indonesia cũng khá được nói như ngôn từ hằng ngày ở một số trong những vùng của Australia (đa phần ở đảo Giáng Sinh và những đảo Cocos (Keeling)), Brunei, Singapore, một số trong những vùng ở Thái Lan (Miền nam Thái Lan), Đông Timor, Ả Rập Xê Út, Suriname, Nouvelle-Calédonie, và Hoa Kỳ.[4]
Vị thế chính thức
Tiếng Indonesia là ngôn từ chính thức của nước Indonesia.
Dưới đây là những âm vị của tiếng Indonesia tân tiến.
Các nguyên âm Trước Giữa Sau Đóng iː uː Đóng trung bình e ə o Mở trung bình (ɛ) (ɔ) Mở aTiếng Indonesia còn tồn tại những nguyên âm đôi /ai/, /au/, và /oi/. Trong những âm tiết đóng, ví dụ như air (nước), tuy nhiên, hai nguyên âm không được phát âm như thể một nguyên âm đôi.
Các phụ âm Âm môi Apical Postalveolar Palatal Velar Glottal Âm mũi m nɲ ŋ Plosive p b t d k ɡ ʔ Âm link ʧ ʤ Âm cọ xát (f) s (z) (ʃ) (x) h Âm lỏng l r Âm gần đúng w j
Chú ý: Các nguyên âm ở trong những dấu ngoặc là những allophone nhưng những phụ âm ở trong những dấu ngoặc là những âm tiết vay mượn và chỉ xuất hiện trong những từ mượn.
Học phát âm
Sau đây là một số trong những mẹo phát âm tiếng Indonesia dành riêng cho những người dân học nói tiếng Anh:
- /k/, /p/, và /t/ được bật hơi như trong những ngôn từ Romance hay trong tiếng Phần Lan, tức là chúng không được theo sau bởi tiếng gió rõ ràng như khi chúng ở trong những từ tiếng Anh.
/t/ và /d/ là những phụ âm răng, hơn là alveolar như trong tiếng Anh.
Khi /k/ ở cuối một âm tiết nó sẽ trở thành một chỗ dừng glottal, âm thanh của nó như thể bị cắt rất mạnh, ví dụ baik, bapak. Điều này tương tự với một số trong những lượng những phương ngữ tiếng Anh mà /t/ sau cùng được glottal hóa ("got", "what"). Chỉ một số trong những từ trong tiếng Indonesia có âm thanh này ở giữa, ví dụ bakso (những cục thịt viên), và nó được đại diện bởi một dấu lược (apostrophe) trong những từ phái sinh của tiếng Ả Rập như Al Qur'an.
Chữ cái 'c' trong một từ không bao giờ được phát âm là 'k' hoặc 's' ví dụ kucing (nghĩa là con mèo) được phát âm là [ˈkuːtʃiːŋ].
Dấu nhấn được đặt trên penult(âm tiết kế cuối ở trong một từ) imate (thứ hai-đến-sau cùng) âm tiết của mỗi từ cơ sở. Nhưng nếu như âm tiết này chứa một nguyên âm trung tính thì trọng âm chuyển qua âm tiết sau cùng.
Để rõ ràng hơn và để nghe những ví dụ, xem SEASite Guide to Pronunciation of Indonesian.
Các tính từ, đại từ chỉ định và đại từ sở hữu theo sau danh từ mà chúng xác định. Trật từ từ cơ bản của tiếng Indonesia là Chủ ngữ Động từ Tân ngữ (CĐT). Tuy nhiên nhiều người Indonesia sẽ nói theo lối bị động/cách gián tiếp, tức là theo trật tự từ dạng Tân ngữ Động từ Chủ ngữ (TĐC). Trật tự từ dạng TĐC trong tiếng Indonesia thường sẽ được cho phép lược bỏ chủ ngữ và/hoặc tân ngữ (ví dụ bỏ sót danh từ/đại từ) và hoàn toàn có thể có lợi cho những người dân nói/viết theo 2 cách:
Cách thêm nghĩa lịch sự và tôn kính vào một mệnh đề hoặc thắc mắc
Ví dụ, một trợ lý bán hàng lịch sự trong một shop hoàn toàn có thể tránh hoàn toàn việc dùng những đại từ và hỏi:
Phép lược đại từ(Chủ ngữ & Tân ngữ)
Bản dịch tiếng Việt(theo từng chữ)
Bản dịch tiếng Việt(thông thường)
Bisa dibantu? Có thể + được giúp? (Tôi) hoàn toàn có thể giúp (bạn)?Sự tiện lợi khi chủ ngữ không được biết, không quan trọng hoặc được ý niệm theo văn cảnh
Ví dụ, một người bạn hoàn toàn có thể hỏi liên quan tới thời điểm bạn đã mua tài sản của tớ, cái mà bạn hoàn toàn có thể phụ trách.
Phép lược đại từ(Chủ ngữ được hiểu ngầm)
Bản dịch tiếng Việt(theo từng chữ)
Bản dịch tiếng Việt(thông thường)
Rumah ini dibeli lima tahun yang lalu Ngôi nhà này + được mua 5 năm cách đó Ngôi nhà này "đã được mua" cách đó 5 nămSau cùng, sự lựa chọn giữa lối dữ thế chủ động và bị động (và kéo theo đó là chọn trật tự từ) là một sự lựa chọn giữa chủ hành vi và người bị tác động, và phụ thuộc khá nặng vào văn phong và văn cảnh.
Cấu tạo từ
Tiếng Indonesia là một ngôn từ chắp dính. Những từ mới thường được hình thành thông qua ba phương pháp: phụ tố hóa (thêm những phụ tố lên từ gốc), hình thành một từ ghép (tổ hợp của hai hoặc nhiều từ riêng biệt), hay phép lặp lại (lặp lại những từ hay những phần của từ).
Phụ tố
Tiếng Indonesia sử dụng một khối mạng lưới hệ thống phức tạp những phụ tố (tiền tố, trung tố, hậu tố, và phụ tố tình huống (confix, circumfix)). Các phụ tố được áp dụng với những quy tắc nhất định tùy thuộc vào vần âm khởi đầu của từ cơ sở (TCS = từ cơ sở), ví dụ một động từ thường, một tính từ,...ở dạng đơn giản nhất của nó), và/hoặc phụ thuộc vào việc nối âm của âm tiết thứ hai. Ví dụ:
- Phụ tố Ber + ajar (dạy) = BeLajar (Chú ý chữ 'R' đã bị xóa và chữ 'L' đã được thêm vào)
= học
- Các phụ tố Me + ajar + -kan = meNGajarkan (Chú ý 'NG' đã được thêm vào)
= dạy (ngoại động từ)
Bằng phép so sánh:
- Phụ tố Ber + judi (đánh bạc, liều, mạo hiểm) = Berjudi (Chú ý Ber- không thay đổi không đổi)
= đánh bạc, liều, mạo hiểm
- Các phụ tố Me + judi + -kan = meNjudikan (Chú ý 'N' được thêm vào)
= đánh bạc hết tiền, đánh bạc cuộc sống ai...
Cũng vậy, tùy thuộc vào phụ tố được sử dụng, một từ hoàn toàn có thể có nhiều nghĩa ngữ pháp rất khác nhau (ví dụ me + makan (memakan) nghĩa là ăn thứ gì đó (với nghĩa tiêu hóa nó), trong khi đó di + makan (dimakan) nghĩa là "bị ăn" (thể bị động), ter + makan (termakan) nghĩa là "bị ăn bất thần". Thông thường hai phụ tố được sử dụng để làm thay đổi nghĩa của một từ. Ví dụ, duduk nghĩa là "ngồi xuống", tuy nhiên men + duduk + kan (mendudukkan) nghĩa là "làm ai/cái gì ngồi xuống". Men + duduk + i (menduduki) nghĩa là "ngồi lên cái gì đó", di + duduk + kan (didudukkan) nghĩa là "bị kéo ngồi xuống", diduduki (diduduki) nghĩa là "bị ngồi lên"...).
Cũng như với bất kì ngôn từ nào, ngữ pháp tiếng Indonesia hoàn toàn có thể thường xuyên đã cho tất cả chúng ta biết một loạt những xích míc và ngoại lệ. Một vài từ cơ sở khi được kết với 2 phụ tố (ví dụ me + TCS + kan) hoàn toàn có thể tạo ra một tính từ hơn là một động từ, hoặc thậm chí cả hai. Ví dụ, bosan khi được ghép với những phụ tố me- và -kan tạo ra từ membosankan, nghĩa là "chán" (tính từ) hoặc "làm (ai đó) chán" (động từ dữ thế chủ động).
Tuy nhiên, không phải tất cả những từ cơ sở đều hoàn toàn có thể được ghép với những phụ tố, và chúng cũng không phải luôn luôn nhất quán trong ý nghĩa và cách dùng chúng sau này. Một ví dụ sơ đẳng là từ tinggal, nếu phối hợp từ này với những phụ tố thì nghĩa và cách sử dụng ngữ pháp sẽ thay đổi khá mạnh:
- Tinggal (dạng từ cơ sở (TCS)) = trú ngụ, sống (ở một nơi)
Meninggal (MeN+TCS) = chết, biến mất, (dạng rút gọn của 'Meningal dunia' phía dưới)
Meninggal dunia (MeN + TCS + từ) = qua đời, chết (nghĩa đen. lìa trần)
Meninggalkan (MeN+TCS+kan) = rời bỏ (một nơi); bỏ lại phía sau/từ giã (ai/cái gì)
Ketinggalan (Ke+TCS+an) = lỡ (xe buýt, tàu,...); bị bỏ lại phía sau
Tertinggal (Ter+TCS) = bất thần bị bỏ lại phía sau
Ditinggalkan (Di+TCS+kan) = bị bỏ lại phía sau; bị bỏ rơi
Selamat tinggal (từ + TCS) = tạm biệt (nói với người ở lại)
Phụ tố danh từ là phụ tố mà khi thêm nó vào từ cơ sở sẽ hình thành danh từ. Sau đây là những ví dụ phụ tố danh từ:
Loại phụ tố danh từ Phụ tố Ví dụ của từ gốc Ví dụ của từ phái sinh Tiền tố pe(N)- duduk (ngồi) penduduk (dân cư) ke- hendak (muốn) kehendak (sự khao khát) juru- acara (sự kiện) juru-acara (gia chủ sự kiện) Trung tố -el- tunjuk (chỉ, điểm) telunjuk (ngón trỏ, mệnh lệnh) -em- kelut (bù xù) kemelut (sự hỗn loạn, cơn khủng hoảng rủi ro cục bộ) -er- gigi (những cái răng) gerigi (lưỡi có răng, răng cưa) Hậu tố -an bangun (tỉnh giấc, dậy) bangunan (tòa nhà) Phụ tố tình huống ke-...-an raja (vua) kerajaan (vương quốc) pe-...-an kerja (việc làm) pekerjaan (nghề nghiệp)(N) và (R) đã cho tất cả chúng ta biết nếu như một từ khởi đầu với những vần âm nhất định (thường nhất là những nguyên âm hay những phụ âm k, p, s, t), vần âm hoặc là sẽ bị bỏ qua hoặc là những vần âm khác sẽ thay thế nó, thông thường nhất là với những vần âm ở trong những dấu ngoặc đơn hoặc là m, ng, ny và l.
Một cách tương tự, phụ tố động từ được thêm vào những từ gốc để hình thành những động từ. Trong tiếng Indonesia, chúng là:
Loại phụ tố động từ Phụ tố Ví dụ từ gốc Ví dụ từ phái sinh Tiền tố be(L)- ajar (việc dạy) belajar (học) - nội động từ me(N)- tolong (sự giúp sức) menolong (giúp) - thể dữ thế chủ động, ngoại động từ me(NG)- gambar (bức tranh) menggambar (vẽ) - thể dữ thế chủ động, ngoại động từ di- ambil (sự lấy, sự bắt) diambil (đang bị bắt) - thể bị động, ngoại động từ memper- dalam (chiều sâu) memperdalam (làm sâu) dipe(R)- dalam (sâu) diperdalam (đang được làm sâu hơn) te(R)- makan (ăn) termakan (bất thần ăn xong) Hậu tố -kan letak (đặt, giữ) letakkan (giữ) - thức mệnh lệnh, ngoại động từ -i jauh (xa) jauhi (tránh) - thức mệnh lệnh, ngoại động từ Phụ tố tình huống be(R)-...-an pasang (sửa) berpasangan (được sửa chữa) be(R)-...-kan dasar (cơ sở) berdasarkan (nhờ vào nền tảng...) me(M)-...-kan pasti (chắc như đinh) memastikan (đảm bảo) me(N)-...-i teman (đồng chí) menemani (đi theo) mempe(R)-...-kan guna (sử dụng) mempergunakan (dùng sai, tận dụng) mempe(L)-...-i ajar (dạy) mempelajari (học) ke-...-an hilang (biến mất) kehilangan (mất mát) di-...-i sakit (nỗi đau) disakiti (bị làm tổn thương) di-...-kan benar (phải, đúng) dibenarkan (được phép để...) dipe(R)-...-kan kenal (biết, nhận ra) diperkenalkan (đang được ra mắt)Phụ tố tính từ được gắn vào từ cơ sở để tạo thành tính từ:
Loại phụ tố tính từ Phụ tố Ví dụ từ gốc Ví dụ từ phái sinh Tiền tố te(R)- kenal (kiến thức và kỹ năng, hiểu biết) terkenal (nổi tiếng) se- rupa (sự xuất hiện, hình thức bề ngoài) serupa (tương tự (với)) Trung tố -em- cerlang (sáng) cemerlang (sáng dạ, xuất sắc) -er- sabut (vỏ) serabut (bù xù) Phụ tố tình huống ke-...-an barat (tây) kebaratan (bị Tây hóa)Ngoài những phụ tố này, tiếng Indonesia còn tồn tại nhiều phụ tố vay mượn từ những ngôn từ khác ví như tiếng Phạn, tiếng Ả Rập và tiếng Anh. Ví dụ maha-, pasca-, eka-, bi-, anti-, pro-, pra-,...
Từ ghépTrong tiếng Indonesia, những từ mới hoàn toàn có thể được tạo thành bằng phương pháp nối hai hoặc nhiều từ cơ sở. Các từ ghép, khi chúng tồn tại tự do trong một câu, thường được viết rời. Các từ ghép chỉ được ghép lại với nhau khi chúng được số lượng giới hạn bởi confix hoặc khi chúng đã được coi như những từ bền vững. Ví dụ, từ rumah nghĩa là ngôi nhà và makan nghĩa là ăn, được ghép lại và tạo thành một từ mời là rumah makan (nhà hàng quán ăn, nhà ăn). Tương tự, ambil alih (take over) được tạo từ những từ gốc là ambil (take) và alih (shift), những sẽ link với nhau khi một circumfix được đính vào nó, tức là pengambilalihan (takeover). Những từ bền vững như vậy, ví dụ kakitangan (personnel), và kerjasama (co-oporation; corporation), được đánh vần như thể một từ trong cả những lúc những từ thành phần trong nó hoàn toàn có thể tồn tại tự do trong những câu.
Sự biến hóa phụ âm đầu
Tiếng Indonesia sử dụng sự biến hóa phụ âm đầu khi sử dụng những tiền tố me- và pe-. Điều này nghĩa là tùy thuộc vào âm đầu của từ cơ sở, những âm được sử dụng trong tiền tố sẽ khác lạ; điều này nhờ vào nơi phát âm.
Các âm theo sau hậu tố me- hoặc pe- thường là một âm mũi nasal (m, n, ny, ng) hoặc liquid (l, r). Việc âm nào được sử dụng phụ thuộc vào điểm phát âm. Ví dụ âm khởi đầu của beli, /b/, là một âm bi-labial (lúc phát âm dùng cả môi trên và môi dưới), vì vậy âm mũi nasal bi-labial, /m/ được đặt trước từ cơ sở, tạo thành membeli.
Phụ âm đầu bị đánh rơi nếu như nó không được phát âm (/p/, /t/, /s/, /k/), ví dụ menulis/tulis, memilih/pilih.
Giống ngữ pháp
Nhìn chung tiếng Indonesia không sử dụng giống ngữ pháp và chỉ có những từ tinh lọc dùng giống tự nhiên. Ví dụ, cùng một từ được dùng cho "anh ấy" và "cô ấy" (dia/ia) hoặc cho "của anh ấy" và "của cô ấy" (dia/ia/-nya). Không có sự khác biết thật sự nào giữa "bạn gái" và "bạn trai" (ngoại trừ trong những thuật ngữ hội thoại hơn như cewek (con gái, bạn gái) và cowok (chàng trai, bạn trai). Nhìn chung phần lớn những từ trong tiếng Indonesia mà liên quan đến người dân có một dạng không phân biệt giới tính. Tuy nhiên, không như tiếng Anh, có sự khác lạ giữa già hơn và trẻ hơn (một đặc tính khá phổ biến đối với những ngôn từ châu Á). Ví dụ, adik chỉ những người dân em ruột ở cả hai giới và kakak chỉ những anh/chị già hơn. Để chỉ định giống tự nhiên của một danh từ, một tính từ được thêm vào. Vì vậy, adik laki-laki tương ứng với "em trai" nhưng thực sự nghĩa là "em trai ruột thịt".
Có một số trong những từ đã được giống hóa, ví dụ putri nghĩa là "con gái", và putra nghĩa là "con trai", còn pramugara có nghĩa "người phục vụ nam trên máy bay" (tiếp viên hàng không nam) và pramugari nghĩa là "người phục vụ nữ trên máy bay" (nữ tiếp viên hàng không). Ví dụ khác sẽ là olahragawan, tương đương với "nam vận động viên thể thao", và olahragawati, nghĩa là "nữ vận động viên thể thao". Thông thường, những từ như vậy này (hoặc những hậu tố nhất định như "-a" và "-i" hoặc "-wan" và "wati") được hấp thụ từ những ngôn từ khác (trong những trường hợp này là từ tiếng Phạn thông qua tiếng Java cổ).
Ở một số trong những vùng trên đất nước Indonesia như Sumatera và Jakarta, abang (một thuật ngữ đặc trưng-giống nghĩa là "anh") được dùng phổ biến như thể một dạng để chỉ những người dân nam già hơn hay những anh ruột, trong khi đó kakak (một thuật ngữ đặc trưng-rất khác (nghĩa là "chị") thường được dùng với nghĩa "chị". Tương tự, ảnh hưởng trực tiếp hơn từ những phương ngữ như tiếng Java và tiếng Trung Quốc cũng hoàn toàn có thể thấy trong cách dùng sau đây của một số trong những từ đã được giống hóa trong tiếng Indonesia. Ví dụ: Mas (tiếng Java = anh), M'bak (tiếng Java = chị), Koko (anh) và Cici (chị).
Số nhiều hóa
Số nhiều được biểu thị bởi những phương tiện của phép lặp đôi, nhưng chỉ khi số nhiều được hiểu ngầm trong văn cảnh. Vì vậy "một người" là orang, và "nhân dân" là orang-orang, nhưng "một ngàn người" là seribu orang, vì cách sử dụng từ số lượng (ví dụ điển hình seribu) và không thiết yếu đánh dấu dạng số nhiều.
Đối với người nước ngoài học tiếng Indonesia, khái niệm lặp đôi ngữ pháp rất khó nắm bắt như nó có vẻ như vậy. Bên cạnh màn biểu diễn số nhiều, phép lặp đôi còn tồn tại thể được sử dụng để tạo ra những từ có nghĩa khác. Ví dụ, hati nghĩa là "trái tim" hoặc "người đang sống" (phụ thuộc vào ngữ cảnh) nhưng hati-hati lại nghĩa là "thận trọng" và thường được dùng như một động từ. Như đã dẫn ở trên, orang nghĩa là "một người" trong khi đó orang-orang nghĩa là "nhân dân", nhưng orang-orangan nghĩa là "bù nhìn". Cũng vậy, không phải tất cả những từ đã được lặp đôi chỉ định dạng số nhiều của từ với nhiều từ được màn biểu diễn trong dạng lặp đôi một cách tự nhiên. Ví dụ, biri-biri (con cừu), kupu-kupu (bươm bướm) hoàn toàn có thể hiểu ngầm hai nghĩa số ít hay số nhiều, phụ thuộc vào ngữ cảnh hoặc việc đã dùng số lượng.
Trái lại, cũng luôn có thể có một số trong những loại những từ số nhiều được màn biểu diễn bởi phép lặp đôi của một từ phát âm tương tự (nhưng khác bản chất).Trong những trường hợp này âm chung của từ/đoạn câu được lặp lại, nhưng vần âm khởi đầu của từ được lặp bị thay đổi. Ví dụ điển hình là sayur-mayur (không phải sayur-sayur) nghĩa là "rau" (số nhiều). Một loại khác của phép lặp đôi hoàn toàn có thể được hình thành thông qua cách dùng những phụ tố nhất định (ví dụ pe- + -an). Ví dụ, pepohonan (những cây rất khác nhau, xuất phát từ từ pohon [cây]), perumahan (những ngôi nhà, xuất phát từ từ rumah [ngôi nhà]) hoặc pegunungan (những ngọn núi, dãy núi, xuất phát từ từ gunung [ngọn núi]), và cứ thế.
Một cách hữu dụng khác để ghi nhớ khi số nhiều hóa trong tiếng Indonesia là beberapa, nghĩa là "một vài". Ví dụ hoàn toàn có thể dùng beberapa pegunungan để miêu tả một loạt những dãy núi, và beberapa kupu-kupu để miêu tả nhiều con bươm bướm (số nhiều).
Đại từ
Đại từ nhân xưngKami nghĩa là "chúng tôi". Kita nghĩa là "tất cả chúng ta" (= "chúng tôi"+bạn). Cách sử dụng kami và kita ngày càng trở nên rắc rối trong tiếng Indonesia hội thoại. Có hai dạng chính của đại từ "tôi", đó là saya và aku. Mặc dù có chung nghĩa, saya được xác định là dạng xã giao hơn, trong khi đó Aku thường được sử dụng với mái ấm gia đình, bạn bè, và với tình nhân. Có ba dạng của đại từ "bạn", đó là kamu, Anda và kalian. Anda là dạng lịch sự nhất của đại từ "bạn" và được sử dụng với người nào đó mà bạn mới quen, dành riêng cho quảng cáo, với những vị trí việc làm hoặc với người mà bạn muốn tỏ lòng tôn kính. Kalian là dạng số nhiều của "bạn" (nghĩa là "những bạn") và thường được dùng hơi suồng sã.
Chú ý: Do cấu trúc chung của xã hội Indonesia và những ảnh hưởng từ những phương ngữ tôn giáo, có rất nhiều đại từ khác tồn tại trong tiếng Indonesia. Một vài trong số đó là những "đại từ thêm vào" hoàn toàn có thể biểu lộ cho thái độ vô cùng lịch sự và kính trọng (ví dụ: saudara/saudari = bạn (nam/nữ) hoặc Anda sekalian = những bạn (lịch sự, dạng số nhiều)), chỉ hoàn toàn có thể được sử dụng trong những tình huống suồng sã nhất (ví dụ: gua/ lu = tôi (đối tượng của hành vi)/ bạn - xem tiếng lóng Indonesia), hoặc thậm chí hoàn toàn có thể có những sắc thái lãng mạn hoặc văn chương nào đó (ví dụ: daku/dikau = tôi (đối tượng của hành vi)/bạn).
Các đại từ nhân xưng phổ biến trong tiếng Indonesia
Loại Tiếng Indonesia Tiếng Việt Ngôi thứ nhất Saya (dạng chuẩn, lịch sự), Aku (suồng sã, thân mật), Gua (suồng sã, tiếng lóng) Tôi, tôi (đối tượng của hành vi) Kami, Kita Chúng tôi, tất cả chúng ta Ngôi thứ hai Anda (lịch sự, xã giao), Saudara/Saudari (lịch sự, xã giao) Bạn Kamu (thân mật, suồng sã), (Eng)kau (thân mật, suồng sã), Lu (suồng sã, tiếng lóng) Bạn Kalian (số nhiều, suồng sã), Anda sekalian (số nhiều, xã giao), Saudara(i)-saudara(i) (lịch sự) Bạn Ngôi thứ ba Ia, Dia Anh ấy, Chị ấy, Nó Beliau (thái độ rất kính trọng) Anh ấy, Chị ấy Mereka Họ Đại từ sở hữu Loại của đại từ sở hữu Các đại từ sở hữu Ví dụ của từ gốc Ví dụ của từ (những từ) phái sinh Ngôi thứ nhất Saya, Aku (Tôi) -ku meja (Cái bàn) mejaku (Cái bàn của tôi) Kami (chúng tôi, chỉ tới ngôi thứ nhất và thứ ba), kita (tất cả chúng ta, chỉ tới ngôi thứ nhất và thứ hai) ... (milik) kami/kita kursi (cái ghế) kursi (milik) kami, kursi (milik) kita (cái ghế của chúng tôi) Ngôi thứ hai Kamu (bạn) -mu meja (cái bàn) mejamu (cái bàn của bạn) Anda, Saudara (bạn(lịch sự)) ... (milik) Anda/Saudara kursi (chair) kursi (milik) Anda/Saudara (your chair) Kalian (bạn(số nhiều)) ... (milik) kalian kursi (cái ghế) kursi (milik) kalian (cái ghế của những bạn) Ngôi thứ ba Dia, Ia (anh ấy, chị ấy, nó) -nya meja (cái bàn) mejanya (cái bàn của anh ấy, cái bàn của chị ấy, cái bàn của nó) Beliau (anh ấy, chị ấy, nó (lịch sự)) ... (milik) Beliau meja (cái bàn) meja (milik) Beliau (cái bàn của anh ấy, cái bàn của chị ấy, cái bàn của nó) Mereka (họ) ... (milik) mereka kursi (cái ghế) kursi (milik) mereka (cái ghế của tớ) Đại từ chỉ địnhCó hai loại đại từ chỉ định trong tiếng Indonesia. Ini (cái...này, những cái...này) được sử dụng cho danh từ nói chung gần với người nói. Itu (cái...kia, những cái... kia) được sử dụng cho danh từ nói chung xa với người nói. Có sự rất khác nhau giữa dạng số ít và dạng số nhiều. Tuy nhiên, dạng số nhiều hoàn toàn có thể được chỉ định qua việc lặp của một danh từ theo sau bởi một đại từ chỉ định. Cũng như vậy, từ yang thường được đặt trước những đại từ chỉ định để nhấn mạnh vấn đề hoặc xác định sự chắc như đinh, đặc biệt khi cần tham khảo hoặc yêu cầu ai/cái gì đó.
Cách sử dụng rất khác nhau
Đại từ chỉ định Cách dùng đơn giản Nghĩa tiếng Việt Ini Buku ini Cuốn sách này Itu Kucing itu Con mèo này Đại từ chỉ định Dạng số nhiều (thông qua việc lặp danh từ) Nghĩa tiếng Việt Ini Buku-buku ini Những cuốn sách này Itu Kucing-kucing itu Những con mèo kia Đại từ chỉ định + yang Câu ví dụ Nghĩa tiếng Việt Yang ini Q.: Anda mau membeli buku yang mana?A: Saya mau beli yang ini
Q.: Bạn muốn mua cuốn sách nào?A: Tôi muốn mua cuốn này (cuốn sách này)
Yang itu Q.: Kucing mana yang makan tikusmu?A: Yang itu!
Q.: Con mèo nào đã ăn con chuột của bạn?A: Con kia (Con mèo kia)!
Động từ
Các động từ không biến thành biến hóa đuôi đối với người và số lượng, và không được đánh dấu cho thì; thì được đánh dấu thay thế bằng trạng từ thời gian (ví dụ "ngày ngày hôm qua") hoặc bởi những từ thông tư thì khác (thỉnh thoảng chỉ những hư từ tình thái), như thể belum (chưa) hoặc là sudah (đã). Mặt khác, có một khối mạng lưới hệ thống những phụ tố động từ phức tạp để chỉ những sắc thái của nghĩa và đánh dấu những thể bị động - dữ thế chủ động. Các phụ tố như vậy gồm có những tiền tố, trung tố, hậu tố và những tổ hợp của chúng; tất cả chúng thường bị lờ đi trong những cuộc hội thoại thân mật.
Tính từ
Trong tiếng Indonesia những tính từ theo sau những danh từ:
Tiếng Indonesia Trật tự từ tiếng Việt tương ứng Bản dịch tiếng Việt thông thường Mobil merah Xe hơi + red color Xe hơi red color Dia orang yang terkenal sekali Anh ấy/chị ấy + người + mà + nổi tiếng + rất Anh/Chị ấy là người rất nổi tiếng (Sebuah) cerita panjang (Một) câu truyện + dài Một câu truyện dàiSố từ
Từ 1 đến 10: satu, dua, tiga, empat, lima, enam, tujuh, delapan, sembilan, sepuluh (puluh).
Từ 11 đến 19 được tạo thành bằng phương pháp thêm hậu tố -belas, 11 — sebelas, 12 — duabelas, 13 — tigabelas và tiếp tục như vậy.
Các số tròn chục được tạo thành bằng phương pháp thêm hậu tố -puluh, 20 — duapuluh, 30 — tigapuluh, 40 — empatpuluh, và tiếp tục như vậy. 100 — seratus, 500 — limaratus và tiếp tục như vậy. 1000 — seribu, 5000 — limaribu.
82 — lapanpuluhdua.
Các số từ thứ tự có tiền tố ke-: pertama (thứ nhất), kedua (thứ hai), kelima (thứ năm) và tiếp tục như vậy.
Từ chỉ đơn vị
Một điểm khác lạ nữa của tiếng Indonesia là việc sử dụng từ chỉ đơn vị. Việc sử dụng từ chỉ đơn vị trong tiếng Indonesia tương tự nhiều ngôn từ châu Á khác, gồm tiếng Thái, tiếng Lào, tiếng Trung Quốc, tiếng Việt, tiếng Mianma, và tiếng Bengali.
Các ví dụ cho những từ chỉ đơn vị này là: ekor (dùng cho động vật), buah (nói chung được dùng cho những vật vô sinh), orang (dùng cho những người dân), lembar (dùng cho giấy), helai (dùng cho những vật dài, mỏng dính và nói chung phẳng), biji (dùng cho những vật tròn, nhỏ bé), batang (dùng cho những vật dài có hình que),.... Tuy nhiên, những từ chỉ đơn vị này hoàn toàn có thể không luôn luôn luôn được sử dụng trong những hội thoại thân mật, suồng sã.
Tiếng Indonesia Bản dịch tiếng Việt theo từng chữ Bản dịch tiếng Việt thông thường Tiga ekor sapi Ba cái đuôi (của) con bò Ba con bò Sepuluh orang tentara Mười người lính Mười người lính Lima lembar/ helai/ carik kertas Năm tờ/mẩu (của) giấy Năm tờ/mẩu giấy Sebelas buah apel Mười một trái (của) táo Mười một trái táo- Chú ý quan trọng, khi một từ chỉ đơn vị được dùng kết phù phù hợp với duy nhất "một" vật, tiền tố số lượng se- được dùng phía trước từ chỉ đơn vị chứ không phải dùng satu. Do đó một quả chuối sẽ được dịch là (se + từ chỉ đơn vị + vật) = sebuah pisang.
Phép phủ định
Có ba dạng chính của phép phủ định được sử dụng trong tiếng Indonesia, mang tên là tidak, bukan và belum.
- Tidak (thỉnh thoảng được viết gọn thành tak) được dùng được cho phép phủ định của một động từ hoặc một tính từ.
Ví dụ: "saya tidak tahu" = I do not know Hoặc là "Ibu saya tidak senang" = My mother is not happy
- Bukan được sử dụng được cho phép phủ định của một danh từ.
Ví dụ: "Itu bukan anjing saya" = That is not my dog
- Belum ban đầu được sử đụng để bác bỏ một câu văn với ý nghĩa rằng cái gì đó không được hoàn thành xong hoặc thấu hiểu. Theo nghĩa này, belum hoàn toàn có thể được sử dụng như một lời đáp phủ định đối với thắc mắc.
Ví dụ: "Anda sudah pernah ke Indonesia (belum)? "Belum, saya masih belum pernah pergi ke Indonesia" = Have you ever been to Indonesia before, (or not)? No, I have not yet been to Indonesia HOẶC "Orang itu belum terbiasa tinggal di Indonesia" = That person is not (yet) used to living in Indonesia.
Chú ý: Một loại khác của phép phủ định liên quan đến từ jangan, tương đương trong tiếng Anh là "don't" hay "do not". Jangan được sử dụng cho phủ định cầu khiến/khuyên bảo đối với một hành vi xác định. Ví dụ, "Jangan tinggalkan saya di sini!" = 'Don't leave me here!'
Sự nhấn mạnh vấn đề
Mặc dù trật từ từ cơ bản của tiếng Indonesia là Chủ ngữ Động từ Tân ngữ (CĐT), như đã được đề cập ở trên, người ta vẫn hoàn toàn có thể thường xuyên sử dụng thể bị động hoặc đảo lộn trật tự từ, hay việc thêm vào từ nhấn mạnh vấn đề lên một hư từ câu nào đó. Hư từ được nhấn mạnh vấn đề thường được đặt ở đầu câu. Trong tiếng Indonesia nói, khía cạnh của câu đang được nhấn mạnh vấn đề thường được theo sau bởi một khoảng chừng dừng ngắn trước khi khởi đầu phần còn sót lại của câu.
Một số ví dụ:
- Saya pergi ke pasar kemarin "Tôi đã đi tới chợ ngày hôm qua" — trung tính, nhấn mạnh vấn đề chủ ngữ.
Kemarin saya pergi ke pasar "Hôm qua tôi đã đi tới chợ" — nhấn mạnh vấn đề "ngày hôm qua".
Ke pasar saya pergi, kemarin "Tới chợ tôi đã đi ngày hôm qua" — nhấn mạnh vấn đề nơi mà tôi đã đi ngày hôm qua.
Pergi ke pasar, saya, kemarin "Tới chợ đã đi tôi ngày hôm qua" — nhấn mạnh vấn đề quá trình đi tới chợ.
Chú ý đặc biệt: Một vài trong số những ví dụ ở trên (đó đó là 2 ví dụ sau cùng) thường gặp trong tiếng Indonesia dạng nói hơn là dạng viết.
Tiếng Indonesia, một phương ngữ tân tiến của tiếng Mã Lai đã vay mượn rất nhiều từ từ nhiều ngôn từ, gồm có: tiếng Phạn, tiếng Ả Rập, tiếng Ba Tư, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Hà Lan, tiếng Trung Quốc và nhiều ngôn từ khác, gồm có những tiếng Nam Đảo khác. Người ta ước tính rằng trong tiếng Indonesia tân tiến có tầm khoảng chừng 750 từ mượn tiếng Phạn, 1.000 từ mượn tiếng Ả Rập, một số trong những từ gốc tiếng Ba Tư và tiếng Hebrew, khoảng chừng 125 từ gốc tiếng Bồ Đào Nha (tiếng Tây Ban Nha và tiếng Ý cũng vậy) và một số trong những lượng đáng kinh ngạc là 10.000 từ mượn gốc tiếng Hà Lan[5]. Sau cùng tiếng Indonesia cũng gồm có nhiều từ mượn gốc những tiếng châu Âu khác, mà khi đi qua Hà Lan thì được gọi là "từ vựng quốc tế". Phần lớn những từ Indonesia lại đến từ kho từ vựng gốc di sản Nam Đảo (gồm có cả tiếng Mã Lai cổ).
Mặc dù Ấn Độ giáo và Phật giáo không hề là một những tôn giáo chính của Indonesia, tiếng Phạn đã từng là phương tiện ngôn từ của những tôn giáo này, và vẫn còn được trọng vọng, hoàn toàn có thể so sánh với tình trạng của Latin trong tiếng Anh và những ngôn từ phương Tây khác ở châu Âu. Cư dân Bali và đảo Java có xu hướng đặc biệt tự hào về di sản Hindu-Phật giáo. Tiếng Phạn cũng là nguồn chính cho những từ ngữ mới (neologisms). Đó là những từ thường được hình thành từ những gốc tiếng Phạn. Các từ vay mượn từ tiếng Phạn bao trùm nhiều khía cạnh của tôn giáo, nghệ thuật và thẩm mỹ và môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường hằng ngày. Ảnh hưởng tiếng Phạn đến từ những mối tiếp xúc với Ấn Độ từ rất lâu trước công nguyên. Các từ hoặc được vay mượn trực tiếp từ Ấn Độ hoặc qua trung gian của những ngôn từ Java cổ. Trong ngôn từ cổ xưa của Java, tiếng Java cổ, số lượng những từ vay mượn tiếng Phạn to hơn nhiều. Tiếng Java cổ - từ điển tiếng Anh bởi giáo sư P.J. Zoetmulder, SJ (1982) có chứa quá nhiều hơn nữa 25.500 mục. Gần một nửa là từ vay mượn tiếng Phạn. Từ vay mượn tiếng Phạn, không in như những ngôn từ khác, đã gia nhập vào từ vựng cơ bản của tiếng Indonesia đến mức mà đối với nhiều người họ không hề cho đó là từ ngoại lai nữa.
Các từ vay mượn từ tiếng Ả Rập đa phần liên quan đến tôn giáo, đặc biệt với Hồi giáo đúng như được mong đợi. Allah là từ để chỉ Thiên Chúa, trong cả trong những bản dịch Kinh Thánh Thiên chúa giáo. Nhiều dịch giả Kinh Thánh tiên phong khi gặp phải một số trong những từ hoặc tên riêng không bình thường trong tiếng Do Thái, họ đã sử dụng những từ họ hàng trong tiếng Ả Rập. Trong những bản dịch mới hơn người ta không làm vậy nữa. Bây giờ họ chuyển những tên sang tiếng Hy Lạp hoặc sử dụng từ gốc tiếng Do Thái (Hebrew). Ví dụ, tên Jesus ban đầu được dịch là Isa, nhưng lúc bấy giờ được đánh vần là "Yesus". Các bài Thánh ca từng được dịch là "Zabur", tên tiếng Ả Rập, nhưng giờ đây nó được gọi là "Mazmur" tương ứng nhiều hơn nữa với tiếng Do Thái.
Các từ vay mượn từ tiếng Bồ Đào Nha là những từ thông dụng đa phần link với những bài báo mà những thương nhân châu Âu đầu tiên và những nhà thám hiểm đã mang tới cho Đông Nam Á. Người Bồ Đào Nha nằm trong số những người dân phương Tây đầu tiên đi thuyền về phía đông tới "quần đảo Spice".
Các từ mượn từ tiếng Trung Quốc thường liên quan đến ẩm thực, thương mại, hoặc thường chỉ những thứ chỉ có ở Trung Quốc. Tiếng Trung Quốc hiện hữu đáng kể trong toàn bộ khu vực Đông Nam Á. Theo điều tra dân số năm 2000, số lượng tương đối của người gốc Trung Quốc tại Indonesia là gần 1%, thực tế hoàn toàn có thể còn nhiều hơn nữa.
Sức mạnh cựu thực dân Hà Lan đã để lại bộ từ vựng ấn tượng. Những từ vay mượn từ tiếng Hà Lan cũng như từ những ngôn từ không phải là Italo-Iberia khác và những từ vay mượn từ những ngôn từ châu Âu thông qua tiếng Hà Lan bao trùm tất cả những khía cạnh đời sống. Một số từ vay mượn từ tiếng Hà Lan có cả chùm phụ âm gây trở ngại vất vả cho những người dân nói tiếng Indonesia. việc này thường được xử lý và xử lý bằng phương pháp chèn những nguyên âm trung tính (schwa). Ví dụ như tiếng Hà Lan "schroef" ((IPA | [sxruf])) →"sekrup" ((IPA | [səkrup])).
Vì tiếng Indonesia tân tiến vay mượn nhiều từ những nguồn nước ngoài nên có rất nhiều từ đồng nghĩa. Ví dụ, tiếng Indonesia có tới ba từ cho từ "cuốn sách", đó là "pustaka" (từ tiếng Phạn), "kitab" (từ tiếng Ả Rập) và "buku" (từ tiếng Hà Lan). Không ngạc nhiên khi những từ này còn có một chút ít ý nghĩa rất khác nhau. Một "pustaka" thường link với trí tuệ cổ đại hoặc đôi khi với những kiến thức và kỹ năng bí truyền. Một dạng phái sinh là từ "perpustakaan" nghĩa là một thư viện. Một "kitab" thường là sách tôn giáo hoặc là cuốn sách có chứa những hướng dẫn đạo đức. Những từ trong tiếng Indonesia chỉ Kinh Thánh là "Alkitab và Injil", cả hai đều bắt nguồn trực tiếp từ tiếng Ả Rập. Cuốn sách chứa những bộ luật hình sự cũng khá được gọi là "kitab". "Buku" là từ phổ biến nhất để chỉ "cuốn sách".
Ngoài những từ nêu trên (và những từ vay mượn được liệt kê theo đề mục "Lịch sử" ở phần đầu của nội dung bài viết này), cũng luôn có thể có sự vay mượn trực tiếp từ những ngôn từ khác trên thế giới, ví dụ như "karaoke" từ tiếng Nhật, và "modem" từ tiếng Anh.
Trong tiếng Indonesia nói một cách rất thân mật, những từ rất khác nhau được thay bằng những từ bản chất ít chính thức hơn (ví dụ tidak (không) thường được thay thế bằng tiếng Java nggak trong khi đó seperti (như, tương tự với) thường được thay thế bởi kayak (được phát âm là kai-yah)). Đối với phát âm, hai nguyên âm ai và au ở cuối những từ cơ sở được phát âm điển hình là /e/ và /o/. Trong dạng viết thân mật cách đánh vần những từ bị biến hóa để phản ánh cách phát âm thực tế với mục tiêu giảm thiểu công sức của con người phát ra từ. Ví dụ: capai trở thành cape hoặc capek, pakai trở thành pake, kalau trở thành kalo.
Trong những động từ, tiền tố me- thường bị bỏ qua, tuy nhiên một phụ âm mũi khởi đầu vẫn thường được giữ lại. Ví dụ: mengangkat trở thành ngangkat (từ cơ sở là angkat). Các hậu tố -kan và -i thường được thay bởi -in. Ví dụ: mencarikan trở thành nyariin, menuruti trở thành nurutin. Khía cạnh ngữ pháp sau cùng là khía cạnh thường có liên quan thân mật với tiếng Indonesia và được tìm thấy ở Jakarta và những khu vực lân cận.
Tiếng Indonesia được viết nhờ sử dụng bảng vần âm Latinh. Nó hợp lý ngữ âm hơn so với nhiều ngôn từ - mức độ tương ứng giữa âm và dạng viết nói chung rất chuẩn mực.
Các phụ âm được đại diện ở một mức độ nào đó tương tự như tiếng Ý, Mặc dù ‹c› luôn luôn là /tʃ/ (như ‹ch› của tiếng Anh), ‹g› luôn luôn là /ɡ/ ("hard") và ‹j› đại diện cho /dʒ/ tương tự như trong tiếng Anh. Thêm vào đó, ‹ny› đại diện cho âm mũi vòm miệng /ɲ/, ‹ng› được sử dụng cho âm velar mũi /ŋ/ (hoàn toàn có thể xảy ra khởi tạo từ), ‹sy› cho /ʃ/ (‹sh› của tiếng Anh) và ‹kh› cho voiceless velar fricative /x/. Cả hai /e/ và /ə/ đều được đại diện bởi ‹e›.
Một nguồn gốc chung làm người đọc nước ngoài lúng túng, đặc biệt là lúc đọc địa danh, là những thay đổi đánh vần trong ngôn từ xảy ra từ khi Indonesia độc lập. Các thay đổi dùng phổ biến gồm có:
Đánh vầncũ Đánh vần
mới oe u tj c dj j j y nj ny sj sy ch kh
Cái đầu tiên trong những thay đổi này (‹oe› thành ‹u›) đã từng xảy ra xung quanh thời điểm độc lập vào năm 1947; tất cả những cái khác là một bộ phận của cuộc cải cách đánh vần được ủy trị chính thức vào năm 1972. Một vài đánh vần cũ (phái sinh từ chính tả tiếng Hà Lan) sống sót ở trong những tên riêng vốn có; ví dụ, tên của cựu tổng thống Indonesia thỉnh thoảng vẫn còn được viết là Soeharto, và thành phố Trung Java của Yogyakarta thỉnh thoảng được viết là Jogjakarta.
Wikiquote có sưu tập danh ngôn về:Indonesian proverbs
Ada gula, Ada semut.Nghĩa đen. "Ở đâu có đường ăn, ở đó có những con kiến". Thành ngữ tương đương trong tiếng Anh tân tiến là "Where there's a will there's a relative". Ở đâu có thứ tốt (đường ăn) ở đó sẽ có người hưởng lợi nó (những con kiến).
Chào hỏi: kawan — đồng chí, tuan — ngài, nyonya — quý bà, saudara — nam công dân, saudari — nữ công dân.
salam, tabik! — Xin chào
selamat pagi — Buổi sáng tốt lành! (chào buổi sáng)
selamat siang — Ngày tốt lành!
selamat sore (malam) — Buổi tối tốt lành! (chào buổi tối)
apa kabar? — Bạn có khỏe không? (Công việc bạn ổn chứ?)
Baik, terima kasih — Cảm ơn, rất tốt
sampai bertemu — Tạm biệt
terima kasih — Cảm ơn
maaf — Xin lỗi
terima kasih kembali — Không có gì/đừng khách sáo
Saudara mau apa? — Bạn muốn gì? (Bạn cần gì?)
saya mau teh (kopi) — Tôi muốn (uống) trà (cafe)
saya mau beristirahat — Tôi muốn nghỉ ngơi
saya mau tidur — Tôi muốn ngủ
saya perlu tahu — Tôi nên phải biết...
saya mau mengatakan — Tôi cần nói...
silakan tanggalkan — mời vào
silakan jalanterus — mời bạn đi qua
silakan lihat — xin hãy xem này
silakan dengar — xin hãy lắng nghe
boleh saya mengundang Saudara pergi kepesta malam — được cho phép tôi mời bạn đến dự tiệc
saya setuju — tôi đồng ý
saya percaya akan — tôi tin vào điều này
saya tidak bisa — tôi không thể
jangan/tidak bisa — không thể được
itu tidak mungkin — điều này sẽ không thể nào
sayang — tiếc
sayang sekali — rất tiếc
untunglah — rất may là
boleh jadi — hoàn toàn có thể là
dikatakan bahwa… — người ta nói rằng
perlu — cần, tidak perlu — không cần
saya harus — tôi phải, saya mau — tôi muốn, saya terpaksa — tôi buộc phải
saya dapat/bisa — tôi hoàn toàn có thể, saya tidak dapat/bisa — tôi không thể
semua berjalan baik — tất cả đều ổn
cuaca — thời tiết
hari ini cuaca baik? — thời tiết ngày hôm nay tốt chứ?
tidak, hari ini cuaca jelek — không, ngày hôm nay thời tiết xấu
matahari bersinar terang — mặt trời chiếu sáng rực rỡ
bisa mandi — hoàn toàn có thể tắm, tidak bisa mandi — không được tắm
waktu — thời gian
jam berapa sekarang? — giờ đây là mấy giờ rồi?
sekarang jam delapan — giờ đây là 8 giờ (pagi — sáng, malam — tối)
pagi hari — buổi sáng
pada pagi hari — vào buổi sáng
siang — ban ngày
pada siang (hari) — vào ban ngày
sore — buổi tối, malam — ban đêm, khuya (những trạng từ thời gian được tạo thành tương tự ở trên)
detik, sekon — giây, menit — phút, jam — giờ
sehari semalam — ngày đêm
di kota — trong thành phố
bagaimana saya dapat sampai di bulevar? — Làm sao tôi hoàn toàn có thể tới đại lộ?
ada sungai di kota ini? — Trong thành phố này còn có dòng sông nào không?
lorong park — đường có trồng cây ở khu dã ngoại khu vui chơi vui chơi công viên, di lorong park — quanh/khắp những con phố có trồng cây ở khu dã ngoại khu vui chơi vui chơi công viên
Giải phẫu học
kepala — đầu, muka — mặt, tengkorak — sọ/đầu lâu, dahi — trán, mata — mắt, telinga — tai, hidung — mũi, pipi — má, mulut — miệng, bibir — môi, gigi — răng, darah — máu, rambut — tóc, leher — cổ, dada — ngực, kaki — chân, paha — đùi, lutut — đầu gối, telapak — bàn chân, tumit — gót chân, tangan — tay, bahu — vai, siku — cùi chỏ/khuỷu tay, jantung — tim, jari — ngón.
Thiên nhiên
tanah — đất, darat — đất liền/đất nổi, benua — lục địa, air — nước, langit — khung trời, angin — gió, fajar — bình minh, gunung — núi, ranah — thung lũng, padang — cánh đồng, sawah — trường văn hóa, alas, hutan (utan) — rừng, jalan — con phố, api — lửa, asap — khói, mega — mây, laut — biển, samudra — đại dương, ombak — sóng, paja, rawa — đầm lầy, pulau — đảo, kepulauan — quần đảo, tanjung — mũi đất, danau — hồ, sungai, bengawan — sông, matahari — mặt trời, bintang — ngôi sao 5 cánh, bulan — tháng, malama — mặt trăng, kutub — cực, Kutub Selatan — cực Nam/Nam Cực, Kutub Utara — Bắc cực, utara — bắc, timur — đông, selatan — nam, barat — tây, timur-laut — đông bắc, tenggapa — đông nam, barat-daja — tây nam, barat-laut — tây bắc, cakrawala — chân trời;
minjak-tanah — dầu, aluminium-tanah — nhôm, nikel-tanah — nikel, manggan — mangan, besi — sắt, badja — thép, emas — vàng, perak — bạc, intan — kim cương, zamrud — ngọc bích, mutiara — ngọc trai;
pohon — cây, daun — lá, dajan — cành, rumput — cỏ, padi, nasi — gạo, palem — cây cọ, bunga — đóa hoa, bunga-raja — хибискус, bunga-mawar, ros — hoa hồng, bunga-melati — cây nhài lài, padma — cây sen, bumbu — пряности, merica — cây tiêu, lombok — ớt, ertjis — đậu Hà Lan, pakutanjung — cây dương xỉ, apel — táo, per — lê, pruim — mận, ceri — anh đào, benih — hạt, hạt giống, kopi — cafe, teh — trà;
binatang — động vật, burung — chim, ular — rắn, kakatua — chim cockatoo (họ vẹt, có mào lớn trên đầu), buaya — cá sấu, badak — tê giác, babi — lợn, domba — cừu, matjan, harimau — hổ, singa — sư tử, monyet — khỉ, katat — ếch, gajah — voi, orang hutan — đười ươi.
Khí hậu
iklim, hawa — khí hậu, panas — nóng, ấm, sangat panas — rất nóng, pengap — oi bức, dingin — lạnh, sejuk — thoáng mát, lembab — ẩm ướt, musim — mùa, musim dingin — ngày đông, musim panas — ngày hè, musim rontok — ngày thu, musim semi — ngày xuân.
Đất nước và thành phố
keradjaan — vương quốc, ibukota — thủ đô, swapradja — công quốc, kampung — làng, thôn, provinsi — tỉnh, negeri — đất nước, daulat — quốc gia, rumah — nhà, rumah-makan — nhà hàng quán ăn, pasar — chợ, kantor pos -bưu điện, khách sạn — khách sạn, istana — hoàng cung, kebun — vườn, mesjid — giáo đường (Hồi Giáo);
Con người
rakyat — nhân dân/dân tộc bản địa, orang — con người, orangorang — người, lelaki — đàn ông, wanita, perempuan — phụ nữ, nona — cô nàng, anak — trẻ con, đứa bé, anak-lelaki — cậu bé, anak-perempuan — cô nàng, ayah — cha, ibu — mẹ, putera, anak-piatu — con trai, puteri, anak-gadis — con gái, abang — anh, adik — em trai, nenek laki — ông, nenek-perempuan — bà, laki — chồng, isteri — vợ, gadis — thiếu nữ/cô nàng, guru — thầy, mahaguru — giáo sư, paderi — linh mục (Thiên chúa giáo), raja — nhà vua, vua, ratu — nữ hoàng, tuan — quý ông, nyonya — quý bà, budak — nô lệ, gubernur — tỉnh trưởng, pulubalang — thống lĩnh/chỉ huy, laksamana — đô đốc, putera — hoàng tử, puteri — công chúa, menteri — bộ trưởng liên nghành, saudagar — nhà buôn, uskup — giáo chủ, bangsawan — người quý tộc.
Khác
rupa — dạng/hình thức, pantasi, lamunan — sự tưởng tượng/hão huyền, mơ ước, arwah — tâm hồn, tanda — tín hiệu, asmara — tình yêu, sự nhiệt tình, bau — mùi, kebagusan — vẻ đẹp, gelar — tước vị, gaja — năng lượng, lực, hajat — môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường, adjal — cái chết, sự kết thúc, hadjat — nguyện vọng, sự vươn tới, udik — nguồn, kain — vải vóc, surat — bức thư, puisi — thơ ca, angka — chữ số, huruf, aksara — vần âm, ilmu — khoa học, surat edaran — tài liệu, belah — phía, garis — đường, черта, habis — sự kết thúc, istirahat — sự nghỉ ngơi, lampang — hình tượng, zaman — thời đại, kertas — giấy, benda — đồ đạc.
Tính từ
baik — tốt, cantik — đẹp, buruk, jelek, jahat — xấu, dở, tinggi — cao, rendah — thấp, panjang — dài, pendek — ngắn, sulung — già hơn, bungsu — trẻ hơn, gemuk — dày, tipis — mỏng dính, besar — lớn, kecil — bé, tua — cũ, baru — mới, lebar — rộng, sempit — hẹp, cepat — nhanh, pelan — chậm, kuat — mạnh, lemah — yếu, empuk — mềm, keras — cứng, terang — sáng, penuh — đầy, penting — rỗng, kering — khô, basah — ẩm, sering — dày đặc, djarang — hiếm, kanan — phải, kiri — trái, betul — đúng, salah — sai, asam — chua, manis — ngọt, asin — mặn, tawar — nhạt
- Cổng thông tin Indonesia
- Danh sách ngôn từ
Danh sách những nước theo ngôn từ nói
Ngôn ngữ tại Indonesia
Các họ ngôn từ và những ngôn từ
Nhân khẩu học của nước Indonesia
Tiếng lóng Indonesia
Các từ viết tắt trong tiếng Indonesia
Những điểm rất khác nhau giữa tiếng Mã Lai và tiếng Indonesia
Danh sách từ tiếng Anh có gốc từ tiếng Indonesia
^ James Neil Sneddon. The Indonesian Language: Its History and Role in Modern Society. UNSW Press, 2004. Page 14." ^ "Bahasa Indonesia: The Indonesian Language," George Quinn, Australian National University ^ Ricklefs, M.C. (1991). A History of Modern Indonesia Since c.1300, 2nd Edition. Luân Đôn: MacMillan. tr. 26. ISBN 0-333-57689-6. ^ “Indonesian”. Ethnologue. Truy cập 19 tháng 4 năm 2015. ^ Đây là một nghiên cứu và phân tích do Giáo sư Tiến sĩ JW de Vries của Đại học Leiden ở Hà Lan dẫn dắt Có sẵn phiên bản Tiếng Indonesia của Wikipedia, bách khoa toàn thư mởWikibooks có một quyển sách tựa đề Indonesian
- Bản mẫu:Wikitravelphrasebook
Indonesia History
Learning Indonesian Lưu trữ 2010-04-07 tại Wayback Machine
Learning Indonesian on the Internet
Indonesia WWW Virtual Library
Bahasa Indonesia Dictionary Lưu trữ 2007-10-12 tại Wayback Machine
Learning Indonesian in 7 Days (SEAsite)
Indonesia Translator
Google Indonesia Translator
Indonesia Dictionary
