Kinh Nghiệm Hướng dẫn Vị chủng văn hóa là gì 2022
Họ và tên học viên đang tìm kiếm từ khóa Vị chủng văn hóa là gì được Cập Nhật vào lúc : 2022-04-10 08:19:05 . Với phương châm chia sẻ Bí kíp Hướng dẫn trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết Mới Nhất. Nếu sau khi đọc nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Mình lý giải và hướng dẫn lại nha.Văn hóa là khái niệm mang nội hàm rộng với rất nhiều cách thức hiểu rất khác nhau, liên quan đến mọi mặt đời sống vật chất và tinh thần của con người.[1]
Nội dung chính- Tiểu văn hóaVăn hóa nhómMục tiêuChuẩn mựcVăn hóa vật chấtVideo liên quan
Trong môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường hằng ngày, văn hóa thường được hiểu là văn học, nghệ thuật và thẩm mỹ như thơ ca, mỹ thuật, sân khấu, điện ảnh... Các "trung tâm văn hóa" có ở khắp nơi đó đó là cách hiểu này. Một cách hiểu thông thường khác: văn hóa là cách sống gồm có phong cách ẩm thực, trang phục, cư xử và cả đức tin, tri thức được tiếp nhận... Vì thế tất cả chúng ta nói một người nào đó là văn hóa cao, có văn hóa hoặc văn hóa thấp, vô văn hóa. Trong quả đât học và xã hội học, khái niệm văn hóa được đề cập đến theo một nghĩa rộng nhất. Văn hóa gồm có tất cả mọi thứ vốn là một bộ phận trong đời sống con người [2]. Văn hóa không riêng gì có là những gì liên quan đến tinh thần mà gồm có cả vật chất.
Văn hóa link với sự tiến hóa sinh học của loài người và nó là sản phẩm của người thông minh (Homo sapiens). Trong quá trình phát triển, tác động sinh học hay bản năng từ từ giảm sút khi loài người đạt được trí thông minh để định dạng môi trường tự nhiên thiên nhiên tự nhiên cho chính mình. Đến thời điểm hiện nay, bản tính con người không không hề mang tính chất chất bản năng mà là văn hóa. Khả năng sáng tạo của con người trong việc định hình thế giới hơn nhiều bất kỳ loài động vật nào khác và chỉ có con người nhờ vào văn hóa hơn là bản năng để đảm bảo cho việc sống còn của chủng loài mình. Con người hoàn toàn có thể hình thành văn hóa và với tư cách là thành viên của một xã hội, con người tiếp thu văn hóa, bảo tồn nó đồng thời truyền đạt nó từ thế hệ này sang thế hệ khác. Việc cùng có chung một văn hóa giúp xác định nhóm người hay xã hội mà những thành viên là thành viên.
Văn hóa là gồm có tất cả những sản phẩm của con người, và như vậy, văn hóa gồm có cả hai khía cạnh: khía cạnh phi vật chất của xã hội như ngôn từ, tư tưởng, giá trị và những khía cạnh vật chất như nhà cửa, quần áo, những phương tiện, v.v. Cả hai khía cạnh thiết yếu để làm ra sản phẩm và đó là một phần của văn hóa.
Có nhiều định nghĩa rất khác nhau về văn hóa, mỗi định nghĩa phản ánh một quan điểm nhận và đánh giá rất khác nhau. Ngay từ năm 1952, hai nhà quả đât học Mỹ là Alfred Kroeber và Clyde Kluckhohn đã từng thống kê có tới 164 định nghĩa rất khác nhau về văn hóa trong những khu công trình xây dựng nổi tiếng thế giới [3]. Văn hóa được đề cập đến trong nhiều nghành nghiên cứu và phân tích như dân tộc bản địa học, quả đât học (theo cách gọi của Mỹ hoặc dân tộc bản địa học tân tiến theo cách gọi của châu Âu) [4], dân gian học, địa văn hóa học, văn hóa học, xã hội học,... và trong mỗi nghành nghiên cứu và phân tích đó định nghĩa về văn hóa cũng rất khác nhau. Các định nghĩa về văn hóa nhiều và cách tiếp cận rất khác nhau đến nỗi trong cả cách phân loại những định nghĩa về văn hóa cũng luôn có thể có nhiều. Một trong những cách đó phân loại những định nghĩa về văn hóa thành những dạng đa phần sau đây [5]:
- Về mặt thuật ngữ khoa học: Văn hóa được bắt nguồn từ chữ La tinh "Cultus" mà nghĩa gốc là gieo trồng, được dùng theo nghĩa Cultus Agri là "gieo trồng ruộng đất" và Cultus Animi là "gieo trồng tinh thần" tức là "sự giáo dục tu dưỡng tâm hồn con người". Theo nhà triết học Anh Thomas Hobbes (1588–1679): "Lao động dành riêng cho đất gọi là sự việc gieo trồng và sự dạy dỗ trẻ em gọi là gieo trồng tinh thần".
Các định nghĩa miêu tả: định nghĩa văn hóa theo những gì mà văn hóa bao hàm, ví dụ điển hình nhà quả đât học người Anh Edward Burnett Tylor (1832–1917) đã định nghĩa văn hóa như sau: văn hóa hay văn minh hiểu theo nghĩa rộng trong dân tộc bản địa học là một tổng thể phức hợp gồm kiến thức và kỹ năng, đức tin, nghệ thuật và thẩm mỹ, đạo đức, luật pháp, phong tục, và bất kể những kĩ năng, tập quán nào mà con người thu nhận được với tư cách là một thành viên của xã hội [6].
Các định nghĩa lịch sử: nhấn mạnh vấn đề những quá trình thừa kế xã hội, truyền thống nhờ vào quan điểm về tính ổn định của văn hóa. Một trong những định nghĩa đó là của Edward Sapir (1884–1939), nhà quả đât học, ngôn từ học người Mỹ: văn hóa đó đó là bản thân con người, mặc dầu là những người dân hoang dã nhất sống trong một xã hội tiêu biểu cho một khối mạng lưới hệ thống phức hợp của tập quán, cách ứng xử và quan điểm được bảo tồn theo truyền thống [7].
Các định nghĩa chuẩn mực: nhấn mạnh vấn đề đến những quan niệm về giá trị, ví dụ điển hình William Isaac Thomas (1863–1947), nhà xã hội học người Mỹ coi văn hóa là những giá trị vật chất và xã hội của bất kỳ nhóm người nào (những thiết chế, tập tục, phản ứng cư xử,...) [8].
Các định nghĩa tâm lý học: nhấn mạnh vấn đề vào quá trình thích nghi với môi trường tự nhiên thiên nhiên, quá trình học hỏi, hình thành thói quen, lối ứng xử của con người. Một trong những cách định nghĩa như vậy của William Graham Sumner (1840–1910), viện sĩ Mỹ, giáo sư Đại học Yale và Albert Galloway Keller, học trò và tập sự của ông là: Tổng thể những thích nghi của con người với những điều kiện sinh sống của tớ đó đó là văn hóa, hay văn minh... Những sự thích nghi này được bảo vệ bằng con phố phối hợp những thủ thuật như biến hóa, tinh lọc và truyền đạt bằng thừa kế. [9]
Các định nghĩa cấu trúc: chú trọng khía cạnh tổ chức cấu trúc của văn hóa, ví dụ Ralph Linton (1893–1953), nhà quả đât học người Mỹ định nghĩa: a. Văn hóa suy cho cùng là những phản ứng lặp lại ít nhiều có tổ chức của những thành viên xã hội; b. Văn hóa là sự việc phối hợp giữa lối ứng xử mà những thành tố của nó được những thành viên của xã hội đó tán thành và truyền lại nhờ thừa kế. [10]
Các định nghĩa nguồn gốc: định nghĩa văn hóa từ góc nhìn nguồn gốc của nó, ví dụ định nghĩa của Pitirim Alexandrovich Sorokin (1889–1968), nhà xã hội học người Mỹ gốc Nga, người sáng lập khoa Xã hội học của Đại học Harvard: Với nghĩa rộng nhất, văn hóa chỉ tổng thể những gì được tạo ra, hay được cải biến bởi hoạt động và sinh hoạt giải trí có ý thức hay vô thức của hai hay nhiều thành viên tương tác với nhau và tác động đến lối ứng xử của nhau. [10]
Năm 2002, UNESCO đã đưa ra định nghĩa về văn hóa như sau: Văn hóa nên được đề cập đến như thể một tập hợp của những đặc trưng về tâm hồn, vật chất, tri thức và xúc cảm của một xã hội hay một nhóm người trong xã hội và nó tiềm ẩn, ngoài văn học và nghệ thuật và thẩm mỹ, cả cách sống, phương thức chung sống, khối mạng lưới hệ thống giá trị, truyền thống và đức tin. [11]
Tóm lại, văn hóa là sản phẩm của loài người, văn hóa được tạo ra và phát triển trong quan hệ qua lại giữa con người và xã hội. Song, chính văn hóa lại tham gia vào việc tạo nên con người, và duy trì sự bền vững và trật tự xã hội. Văn hóa được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác thông qua quá trình xã hội hóa. Văn hóa được tái tạo và phát triển trong quá trình hành vi và tương tác xã hội của con người. Văn hóa là trình độ phát triển của con người và của xã hội được biểu lộ trong những kiểu và hình thức tổ chức đời sống và hành vi của con người cũng như trong giá trị vật chất và tinh thần mà do con người tạo ra. ::::
Khái niệm về văn hóa: Từ văn hóa có rất nhiều nghĩa. Trong tiếng Việt, văn hóa được dùng theo nghĩa thông dụng để chỉ tri thức, lối sống. Theo nghĩa chuyên biệt để chỉ trình độ phát triển của một quá trình. Trong khi theo nghĩa rộng, thì văn hóa gồm có tất cả, từ những sản phẩm tinh vi, tân tiến, cho tới tín ngưỡng, phong tục, lối sống...
Theo Đại từ điển tiếng Việt của Trung tâm Ngôn ngữ và Văn hóa Việt Nam - Bộ Giáo dục đào tạo và đào tạo, do Nguyễn Như Ý chủ biên, Nhà xuất bản Văn hóa – tin tức, xuất bản năm 1998, thì: "Văn hóa là những giá trị vật chất, tinh thần do con người sáng tạo ra trong lịch sử".
Trong Từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học, do Nhà xuất bản Đà Nẵng và Trung tâm Từ điển học xuất bản năm 2004 thì đưa ra một loạt quan niệm về văn hóa:
- Văn hóa là tổng thể nói chung những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong quá trình lịch sử;
Văn hóa là một khối mạng lưới hệ thống hữu cơ những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo và tích lũy qua quá trình hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn, trong sự tương tác giữa con người với môi trường tự nhiên thiên nhiên tự nhiên xã hội;
Văn hóa là những hoạt động và sinh hoạt giải trí của con người nhằm mục đích thỏa mãn nhu yếu đời sống tinh thần (nói tổng quát);
Văn hóa là tri thức, kiến thức và kỹ năng khoa học (nói khái quát);
Văn hóa là trình độ cao trong sinh hoạt xã hội, biểu lộ của văn minh;
Văn hóa còn là một cụm từ để chỉ một nền văn hóa của thuở nào kỳ lịch sử cổ xưa, được xác định trên cơ sở một tổng thể những di vật có những đặc điểm giống nhau, ví dụ Văn hóa Hòa Bình, Văn hóa Đông Sơn.
Trong cuốn Xã hội học Văn hóa của Đoàn Văn Chúc, Viện Văn hóa và Nhà xuất bản Văn hóa - tin tức, xuất bản năm 1997, tác giả nhận định rằng: Văn hóa – vô sở bất tại: Văn hóa - không nơi nào không còn! Điều này đã cho tất cả chúng ta biết tất cả những sáng tạo của con người trên nền của thế giới tự nhiên là văn hóa; nơi nào có con người nơi đó có văn hóa.
Trong cuốn Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam, PGS.TSKH Trần Ngọc Thêm nhận định rằng: Văn hóa là một khối mạng lưới hệ thống hữu cơ những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo và tích lũy qua quá trình hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn, trong sự tương tác giữa con người với môi trường tự nhiên thiên nhiên tự nhiên và xã hội của tớ.
Theo tổ chức giáo dục và khoa học của Liên Hợp Quốc UNESCO: Văn hóa gồm có tất cả những gì làm cho dân tộc bản địa này khác với dân tộc bản địa kia.
Như vậy, hoàn toàn có thể thấy rằng: Văn hóa là tất cả những giá trị vật thể do con người sáng tạo ra trên nền của thế giới tự nhiên.
Tiểu văn hóa
Tiểu văn hóa là văn hóa của những hiệp hội xã hội mà có những sắc thái khác với nền văn hóa chung của toàn xã hội. Người ta thường hay nhắc tới tiểu văn hóa của thanh niên, của một dân tộc bản địa ít người nào đó hay tiểu văn hóa của một hiệp hội người dân số sống lâu lăm ở một nước, v.v. Thực chất, tiểu văn hóa vẫn là một bộ phận của nền văn hóa chung; nó chỉ có những nét khác lạ khá rõ so với nền văn hóa chung, song không đối lập với nền văn hóa chung đó.
Mỗi xã hội đều có những dân tộc bản địa và hiệp hội rất khác nhau, và mỗi hiệp hội nhỏ ấy đều có những quy mô ứng xử riêng, mang đặc trưng của hiệp hội ấy. Những biểu lộ ấy được gọi là "tiểu văn hóa" hay "văn hóa phụ". Các hiệp hội này thường gồm có những thành viên có cùng một nền tảng dân tộc bản địa hoặc chủng tộc, quốc tịch hoặc tôn giáo, đôi khi đó còn là một những nhóm người trong những nghành nghề nghiệp, lứa tuổi,... Bên trong những nhóm tiểu văn hóa hoàn toàn có thể thuận tiện và đơn giản tìm thấy sự đồng tình, nhưng Một trong những nhóm tiểu văn hóa với toàn xã hội nói chung, vẫn thường xảy ra sự sự không tương đồng nào đó.
Văn hóa nhóm
Văn hóa nhóm là khối mạng lưới hệ thống những giá trị, những quan niệm, tập tục được hình thành trong nhóm. Văn hóa nhóm được hình thành từ khi những quan hệ trong nhóm được thiết lập và cùng với thời gian những quy chế được hình thành, những thông tin được trao đổi và những thành viên cùng trải qua những sự kiện. Tất cả những nhóm nhỏ đều có văn hóa của tớ, nhưng đồng thời cũng là một phần của nền văn hóa toàn xã hội. Như vậy, văn hóa nhóm đã cho tất cả chúng ta biết trong nền văn hóa chung còn tồn tại thể có những nét riêng biệt của những tập đoàn, những tổ chức xã hội rất khác nhau. Cũng có những ý kiến nhận định rằng, văn hóa nhóm dùng để chỉ nền văn hóa riêng nhỏ hơn tiểu văn hóa.
Văn minh
Ở một khía cạnh nào đó, cũng cần phải phân biệt văn hóa với văn minh. Đây là một vấn đề khá phức tạp và đã từng tồn tại rất nhiều quan niệm rất khác nhau về sự phân biệt này. Một số nhà xã hội học thì nhận định rằng, sự gần nhau hay rất khác nhau giữa văn hóa và văn minh là nằm ở nội dung mà đưa ra hai khái niệm văn hóa và văn minh.
Văn hóa được xem là biểu lộ tinh thần sâu xa của hiệp hội, còn văn minh thì bắt nguồn từ khoa học và thể hiện trước hết ở sự tiến bộ của kỹ thuật, của máy móc, sản xuất. Hoặc có quan điểm khác nhận định rằng, thực chất, thuật ngữ văn minh là để chỉ toàn bộ những nền văn hóa riêng biệt có nguồn gốc chung hay quan hệ chung, như văn minh phương Tây gồm có văn hóa Pháp, Anh, Đức,...
Một quan điểm nhận khác, thì coi văn hóa là những khía cạnh trừu tượng hóa của một xã hội riêng biệt. Còn văn minh được phân thành những bậc cao thấp rất khác nhau. Văn minh bậc cao được xem là một tổng thể văn hóa gồm có những nét đặc trưng văn hóa quan trọng nhất thấy được trong nhiều xã hội riêng biệt; văn minh phương Tây trong đó có nhiều xã hội có chung một hình thức đặc thù về khoa học, kỹ thuật, nghệ thuật và thẩm mỹ,... Văn minh bậc thấp được cấu thành bởi một dân tộc bản địa thuần nhất đặc trưng cho những xã hội giai cấp xuất hiện sớm nhất trong lịch sử (văn minh Ai Cập, Trung Hoa,...).
Đám cưới chuột - Tranh dân gian Đông Hồ, Việt nam
Biểu tượng là bất kể cái gì mang một ý nghĩa rõ ràng được những thành viên của một hiệp hội người nhận ra [12]. Âm thanh, đồ vật, hình ảnh, hành vi của con người và cả những ký tự của trang viết này... đều là hình tượng văn hóa. Biểu tượng văn hóa thay đổi theo thời gian và cũng rất khác nhau, thậm chí trái ngược nhau trong những nền văn hóa rất khác nhau. Gật đầu ở Việt Nam đều được hiểu là đồng ý nhưng ở Bulgaria nó lại nghĩa là không. Ý nghĩa tượng trưng là nền tảng của mọi nền văn hóa, nó tạo cơ sở thực tế cho những thành viên trải nghiệm trong những tình huống xã hội và làm môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường trở nên có ý nghĩa. Tuy vậy trong môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường hằng ngày, những thành viên thường không sở hữu và nhận thức được đầy đủ tầm quan trọng của hình tượng do chúng đã trở nên quá quen thuộc. Khi thâm nhập vào một nền văn hóa khác, với những hình tượng văn hóa khác thường ta hoàn toàn có thể thấy sức mạnh mẽ và tự tin của hình tượng văn hóa. Nếu sự khác lạ đủ lớn, người thâm nhập hoàn toàn có thể bị một cú sốc văn hóa. Trong mọi nền văn hóa, con người đều sắp xếp hình tượng thành ngôn từ, đó là khối mạng lưới hệ thống những ký hiệu có ý nghĩa chuẩn tương hỗ cho những thành viên trong xã hội hoàn toàn có thể truyền đạt được với nhau [13]. Ngôn ngữ có ngôn từ nói và ngôn từ viết, mọi nền văn hóa đều có ngôn từ nói nhưng không phải tất cả đều có ngôn từ viết. Ở những nền văn hóa có cả hai loại ngôn từ thì ngôn từ nói cũng khác với ngôn từ viết. Ngôn ngữ là phương tiện quan trọng nhất để chuyển giao văn hóa, làm cho văn hóa hoàn toàn có thể được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Ngôn ngữ cũng là nền tảng cho trí tưởng tượng của con người do nó được link bởi những ký hiệu một cách gần như thể vô hạn. Điều đó tương hỗ cho con người hoàn toàn có thể thay thế được những nhận thức thông thường về thế giới tạo tiền đề cho việc sáng tạo. Ngôn ngữ quan trọng đến mức Edward Sapir và học trò của ông là Benjamin Whorf đã đưa ra giả thuyết (gọi là Giả thuyết Sapir-Whorf) rằng con người hoàn toàn có thể khái niệm hóa thế giới chỉ thông qua ngôn từ nên ngôn từ đi trước suy nghĩ [14]. Ngôn ngữ ảnh hưởng đến những cảm nhận, suy nghĩ của con người về thế giới đồng thời truyền đạt cho thành viên những chuẩn tắc, giá trị, sự đồng ý quan trọng nhất của một nền văn hóa. Chính vì thế, việc gia nhập một ngôn từ mới vào một xã hội trở thành vấn đề nhạy cảm tại nhiều nơi trên thế giới và là tiêu điểm của những cuộc tranh luận về vấn đề xã hội. Trong quá trình phát triển của xã hội, ngôn từ cũng biến hóa: nhiều từ ngữ mất đi, nhiều từ ngữ mới xuất hiện (ví dụ máy tính điện tử ra đời làm xuất hiện những từ ngữ như bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên, byte...).
Chân lý
Chân lý đó đó là tính đúng chuẩn, rõ ràng của tư duy. Có người thì nhận định rằng, chân lý đó là những nguyên tắc được nhiều người tán thành thừa nhận. Hay theo quan điểm thực dụng gắn ý nghĩa của chân lý với tính quyền lợi thực tế của nó. Hiểu đúng và sâu hơn, thì chân lý là sự việc phản ánh đúng đắn thế giới khách quan trong ý thức con người. Chân lý là tri thức phù phù phù hợp với hiện thực khách quan và được thực tế kiểm nghiệm. Ở khía cạnh xã hội học, chân lý là những quan niệm về cái thật và cái đúng. Chính vì lẽ đó mà xã hội, mỗi nền văn hóa có những cái thật, cái đúng rất khác nhau. Điều này còn có nghĩa có những cái mà nền văn hóa này xem là chân lý, thì hoàn toàn có thể ở nền văn hóa khác lại bị phủ nhận.
Một thành viên không thể xây dựng được chân lý. Chân lý chỉ hoàn toàn có thể được hình thành thông qua nhóm người. Cá nhân qua tiếp xúc, tương tác với nhóm nhỏ, nhóm lớn hình thành nên những ý kiến cho là đúng, là thật ngày càng có tính khách quan hơn, càng gần hiện thực hơn. Như vậy văn hóa là toàn bộ những chân lý. Chân lý luôn là rõ ràng vì cái khách quan hiện thực là nguồn gốc của nó. Những sự vật, những quá trình rõ ràng của xã hội, con người luôn tồn tại không tách rời những điều kiện khách quan lịch sử rõ ràng. Những điều kiện khách quan thay đổi thì chân lý khách quan thay đổi.
Mỗi một dân tộc bản địa đều có những thực trạng lịch sử rất khác nhau và vì vậy trong nền văn hóa của tớ có những bộ phận chân lý rất khác nhau. Ngay với một dân tộc bản địa ở những thời điểm lịch sử rất khác nhau thì cũng luôn có thể có những chân lý rất khác nhau.
Giá trị
Giá trị (value) với tư cách là sản phẩm của văn hóa và thuật ngữ giá trị hoàn toàn có thể quy vào những mối quan tâm, thích thú, những ưa thích, những sở thích, những bổn phận, những trách nhiệm, những ước muốn, những nhu yếu, những ác cảm, những lôi cuốn và nhiều hình thái khác nữa của định hướng lựa chọn. Khó có một xác định nào mô tả đầy đủ phạm vi và tính đa dạng của những hiện tượng kỳ lạ giá trị được thừa nhận. Khoa học xã hội coi giá trị như những quan niệm về cái đáng mong ước ảnh hưởng tới hành vi lựa chọn. Trong quan điểm rộng rãi hơn thì bất kể cái gì tốt, xấu đều là giá trị hay giá trị là vấn đề quan tâm của chủ thể. Giá trị là cái mà ta cho là đáng có, mà ta thích, ta cho là quan trọng để hướng dẫn cho hành vi của ta.
Giá trị là những gì mà qua đó thành viên của một nền văn hóa xác định điều gì là đáng mong ước và không đáng mong ước, tốt hay là không tốt, đẹp hay xấu...[15] Trong một xã hội, những thành viên đều xây dựng quan điểm riêng về bản thân mình và về thế giới nhờ vào những giá trị văn hóa. Trong quá trình trưởng thành, con người học hỏi từ mái ấm gia đình, nhà trường, tôn giáo, tiếp xúc xã hội... và thông qua đó xác định nên suy nghĩ và hành vi ra làm sao theo những giá trị của nền văn hóa. Giá trị là sự việc đánh giá trên quan điểm văn hóa nên rất khác nhau ở từng thành viên nhưng trong một nền văn hóa, thậm chí có những giá trị mà đại đa số những thành viên trong nhiều nền văn hóa đều thừa nhận và có xu hướng trường tồn như tự do, bình đẳng, bác ái, niềm sung sướng... Giá trị cũng luôn luôn thay đổi và ngoài xung đột về giá trị Một trong những thành viên hoặc những nhóm trong xã hội, trong chính bản thân mình từng thành viên cũng luôn có thể có xung đột về giá trị ví dụ như giữa thành công của thành viên mình với tinh thần hiệp hội.
Mục tiêu
Mục tiêu là một trong những yếu tố cơ bản của hành vi và sự hành vi có ý thức của con người. Mục tiêu được coi như sự Dự kiến trước kết quả của hành vi. Đó là cái đích thực tế nên phải hoàn thành xong. Con người tổ chức mọi hành vi của tớ xoay quanh những cái đích thực tế đó. Mục tiêu hoàn toàn có thể hợp tác những hành vi rất khác nhau của con người vào trong một khối mạng lưới hệ thống, kích thích đến sự xây dựng phương án cho những hành vi. Thực tế, tồn tại tiềm năng thành viên và tiềm năng chung (hiệp hội, xã hội). Mục tiêu chung sinh ra bằng hai con phố: qua sự đồng ý lẫn nhau của những tiềm năng thành viên trong nhóm, qua sự trùng nhau của một vài tiềm năng thành viên của những thành viên trong nhóm. Mục tiêu là một bộ phận của văn hóa và phản ánh văn hóa của một dân tộc bản địa.
Mục tiêu chịu ràng buộc mạnh mẽ và tự tin của giá trị. Giá trị thế nào thì dễ sinh ra tiềm năng như vậy, không còn mức giá trị thì cũng không còn tiềm năng, giá trị gắn bó với tiềm năng. Tuy nhiên tiềm năng là khác với giá trị.
Chuẩn mực
Chuẩn mực là tổng số những mong đợi, những yêu cầu, những quy tắc của xã hội được ghi nhận bằng lời, bằng ký hiệu hay bằng những biểu trưng, mà qua đó xã hội định hướng hành vi của những thành viên [16]. Trên góc nhìn xã hội học, những chuẩn mực văn hóa quan trọng được gọi là chuẩn mực đạo đức và những chuẩn mực văn hóa ít quan trọng hơn được gọi là tập tục truyền thống. Do tầm quan trọng của nó nên những chuẩn mực đạo đức thường được luật pháp tương hỗ để định hướng hành vi của những thành viên (ví dụ: hành vi ăn cắp là vi phạm chuẩn mực đạo đức, ngoài việc bị xã hội phản ứng một cách mạnh mẽ và tự tin, luật pháp còn quy định những hình phạt có tính chất cưỡng chế). Những tập tục truyền thống như quy tắc tiếp xúc, ứng xử trong đám đông... thường thay đổi trong từng tình huống (ví dụ: người ta hoàn toàn có thể huýt gió trong buổi màn biểu diễn nhạc rock nhưng không làm thế khi nghe đến nhạc thính phòng) và thành viên vi phạm tiêu sẵn sàng sẵn sàng xã hội phản ứng ít mạnh mẽ và tự tin hơn (ví dụ: nếu một người mặc quần áo ngủ vào siêu thị shopping thì những người dân xung quanh sẽ dị nghị nhưng gần như thể chắc như đinh không còn ai phản đối trực tiếp). Chuẩn mực văn hóa làm cho những thành viên có tính tuân thủ và phản ứng tích cực (phần thưởng) hay tiêu cực (hình phạt) của xã hội thúc đẩy tính tuân thủ ấy. Phản ứng tiêu cực của xã hội trước những vi phạm chuẩn mực văn hóa đó đó là cơ sở của khối mạng lưới hệ thống trấn áp văn hóa hay trấn áp xã hội mà qua đó bằng những giải pháp rất khác nhau, những thành viên của xã hội tán đồng sự tuân thủ những chuẩn mực văn hóa. Ngoài phản ứng của xã hội, phản ứng của chính bản thân tôi cũng góp thêm phần làm cho những chuẩn mực văn hóa được tuân thủ. Quá trình này đó đó là tiếp thu những chuẩn mực văn hóa, hay nói một cách khác, hòa nhập chuẩn mực văn hóa vào nhân cách của tớ mình.
Văn hóa tinh thần hay còn gọi là văn hóa phi vật chất là những ý niệm, tín ngưỡng, phong tục, tập quán, giá trị, chuẩn mực,... tạo nên một khối mạng lưới hệ thống. Hệ thống đó bị chi phối bởi trình độ của những giá trị, đôi khi hoàn toàn có thể phân biệt một giá trị bản chất. Chính giá trị này mang lại cho văn hóa sự thống nhất và kĩ năng tiến hóa nội tại của nó.
Văn hóa vật chất
Ngoài những yếu tố phi vật chất như giá trị, tiêu chuẩn,... nền văn hóa còn gồm có tất cả những sáng tạo hữu hình của con người mà trong xã hội học gọi chung là đồ tạo tác [17]. Những con phố, tòa cao ốc, đền đài, phương tiện giao thông vận tải, máy móc thiết bị... đều là đồ tạo tác. Văn hóa vật chất và phi vật chất liên quan ngặt nghèo với nhau. Khảo sát một nền văn hóa hoàn toàn có thể thấy văn hóa vật chất phản ánh những giá trị văn hóa mà nền văn hóa đó xem là quan trọng. Ở những nước Hồi giáo, khu công trình xây dựng kiến trúc đẹp nhất và hoành tráng nhất thường là thánh đường trong khi ở Mỹ, nó lại là trung tâm thương mại. Văn hóa vật chất còn phản ánh công nghệ tiên tiến hiểu theo khái niệm xã hội học là sự việc áp dụng kiến thức và kỹ năng văn hóa vào sinh hoạt trong môi trường tự nhiên thiên nhiên tự nhiên. Tháp Eiffel phản ánh công nghệ tiên tiến cao hơn tháp truyền hình Tp Hà Nội Thủ Đô. trái lại, văn hóa vật chất cũng làm thay đổi những thành phần văn hóa phi vật chất.
Y Khi nghiên cứu và phân tích nền văn hóa, người ta thường phân thành ba phạm vi khác nhauPhạm vi tinh thần; Phạm vi kỹ thuật; Phạm vi của những tác phẩm - phạm vi này còn có một vị trí đặc biệt dành riêng cho nghệ thuật và thẩm mỹ và những tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ, nhất là ngôn từ. Ngôn ngữ là hình tượng của nền văn hóa, nó có mối liên hệ mật thiết với văn hóa. Đối với con người, biết một thứ ngôn từ không riêng gì có đơn giản là có thêm được một công cụ tiếp xúc thiết yếu trong đời sống hằng ngày, mà còn là một một bước để bước vào một nền văn hóa và khởi đầu hiểu biết nền văn hóa đó.Giá trị và tiêu chuẩn là những gì nên làm, trên thực tế ở bộ sưu tập xã hội, hành vi của những thành viên không hoàn toàn nhất quán với những giá trị, tiêu chuẩn ấy. Những mẫu xã hội nhất quán với giá trị, tiêu chuẩn được gọi là văn hóa lý tưởng còn bộ sưu tập xã hội trên thực tế gọi là văn hóa thực tế. Sự khác lạ giữa văn hóa lý tưởng và văn hóa thực tế tồn tại ở mọi nền văn hóa. Đại đa số người Việt Nam ở đô thị thừa nhận tầm quan trọng của bảo vệ môi trường tự nhiên thiên nhiên nhưng một tỷ lệ đáng kể vẫn sẵn sàng vứt rác ra đường phố. Mặt khác, tiêu chuẩn, giá trị thay đổi theo thời gian và có sự rất khác nhau Một trong những nhóm rất khác nhau trong xã hội nên bộ sưu tập văn hóa trên thực tế cũng khác với văn hóa lý tưởng.
Một cảnh sinh hoạt của những người dân hippie ở Austin, Texas, Mỹ
Trong một nền văn hóa, sự khác lạ về độ tuổi, điều kiện sống, giai cấp xã hội,... đã làm hình thành nên bộ sưu tập văn hóa khác với văn hóa thống trị, hay còn gọi là tiểu văn hóa. Người nông thôn hoàn toàn có thể cho những người dân thành phố là "giả dối" trong khi họ lại bị người thành phố xem là "người nhà quê". Những thanh niên mê nhạc Hip Hop cũng luôn có thể có lối sống và quan niệm khác hoàn toàn những giáo sư đứng tuổi. Trong hầu hết những xã hội tân tiến đều tồn tại những tiểu văn hóa cấu thành nhờ vào sắc tộc. Xã hội Việt Nam được cấu thành bởi những tiểu văn hóa của trên 50 sắc tộc. Tính đa dạng về văn hóa đôi khi gây ra sự xích míc. Canada là một xã hội có hai nhóm văn hóa chính, nhóm văn hóa tổ tiên người Anh và nhóm văn hóa tổ tiên người Pháp trong đó đa số nói tiếng Anh, thiểu số còn sót lại nói tiếng Pháp hoặc nói cả hai thứ tiếng. Thiểu số nói tiếng Pháp có một số trong những bất lợi trong một xã hội mà văn hóa của những người dân nói tiếng Anh thống trị. Mặc dù chính phủ nước nhà Canada chính thức công nhận hai ngôn từ quốc gia, nhưng xích míc Một trong những người dân nói tiếng Anh và nói tiếng Pháp vẫn tiếp tục mà biểu lộ rõ nét là những cuộc trưng cầu dân ý về việc tách Quebec (nói tiếng Pháp) ra khỏi Canada.
Trong trường hợp một mẫu văn hóa có sự khác lạ với văn hóa thống trị ở một mức độ đáng kể thì trong xã hội học người ta gọi là văn hóa nghịch dòng hay phản văn hóa [18]. Khi văn hóa nghịch dòng xuất hiện thì sẽ xuất hiện vấn đề xem xét lại tiêu chuẩn, đạo đức của văn hóa thống trị và do vậy xã hội có những giải pháp trấn áp văn hóa từ đưa tin một cách tiêu cực trên những phương tiện truyền thông đến can thiệp bằng luật pháp. Nhiều trào trào lưu văn hóa nghịch dòng được xuất phát từ người trẻ tuổi như phong trào hippie ở Mỹ trong năm 1960 hoặc làn sóng đầu trọc lúc bấy giờ.
Mặc dù đa dạng nhưng những nền văn hóa có những cung cách thực hành và niềm tin phổ biến nào đó được gọi là những văn hóa chung[19] hay tính phổ biến văn hóa. Nhà quả đât học nổi tiếng người Mỹ George Murdock (1897–1985) đã liệt kê một list những cái thuộc văn hóa chung như những bộ môn thể thao, nấu ăn, y khoa, lễ tang, những hạn chế và ràng buộc về tình dục,...
Văn hóa và xã hội hòa phù phù hợp với nhau và muốn duy trì sự ổn định phải có những giá trị trung tâm và những tiêu chuẩn chung đủ mạnh. Trên một góc nhìn khác, hoàn toàn có thể những giá trị và tiêu chuẩn trung tâm ấy được dùng để duy trì đặc quyền, đặc lợi của một nhóm người trong xã hội. Ý thức hệ chủ yếu là một tập hợp những niềm tin và thực tiễn văn hóa giúp duy trì những quyền lợi hùng mạnh về kinh tế tài chính, xã hội và chính trị[20]. Khái niệm này được những nhà Marxist George Lukacs (người Hungary) và Antonio Gramsci (người Ý) đưa ra lần đầu tiên vào thập niên 1920. Quan điểm này trở nên phổ biến trong xã hội học vào thập niên 1950, tuy nhiên đến đầu thập niên 1970 mới giành được chỗ đứng ở Mỹ. Theo quan điểm của Karl Marx xã hội tư bản có một ý thức khối mạng lưới hệ thống trị nhằm mục đích phục vụ cho quyền lợi của những tầng lớp thống trị [21]. Các nhóm và những định chế có quyền lực nhất trong xã hội không riêng gì có nắm được của cải và tài sản mà còn trấn áp được ý nghĩa của việc tạo ra những niềm tin về thực tại thông qua tôn giáo, giáo dục và những phương tiện truyền thông đại chúng.
Văn hóa liên tục thay đổi và quá trình này ra mắt rất nhanh gọn do những nguyên nhân đa phần sau:
- Phát minh: là quá trình tạo ra những yếu tố văn hóa mới, việc phát minh ra bóng đèn điện, máy nghe nhạc, điện thoại, máy bay, máy tính điện tử, v.v., có tác động rất lớn đến văn hóa và làm thay đổi môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của con người. Quá trình phát minh ra mắt liên tục ở những nền văn hóa và làm thay đổi văn hóa.
Khám phá: là quá trình nhận ra và hiểu biết về một chiếc gì đó đang tồn tại như một hành tinh hay một loài thực vật... Khám phá hoàn toàn có thể rất tình cờ như việc tìm ra lửa nhưng nó thường là kết quả của việc nghiên cứu và phân tích khoa học.
Phổ biến: cả văn hóa vật chất và phi vật chất đều được phổ biến (hay cách gọi khác là khuếch tán) từ nền văn hóa này sang nền văn hóa khác. Một phát minh nhanh gọn được cả thế giới ứng dụng, nhạc jazz của người da đen cũng phủ rộng sang những nền văn hóa khác, phong trào hippie từ Mỹ nhanh gọn Viral sang châu Âu, Canada, Úc, những shop McDonald có ở khắp nơi trên thế giới, hay những nhà truyền giáo đã đi đến tận hang cùng ngõ ngách ở khắp nơi đưa đức tin của tớ đến đó... Sự phổ biến văn hóa được tương hỗ bởi kỹ thuật đã dẫn đến xu hướng toàn cầu hóa của văn hóa. Nhiều xã hội đang tìm cách bảo vệ mình tránh khỏi sự "xâm lăng" của quá nhiều văn hóa từ những xã hội khác và đề cao bản sắc văn hóa.
Tuy vậy, những yếu tố văn hóa không phải đều thay đổi ở cùng một mức độ, tuy nhiên văn hóa vật chất và phi vật chất tác động qua lại với nhau nhưng yếu tố văn hóa vật chất thường thay đổi nhanh hơn. Sự không đồng đều trong thay đổi đó gọi là độ trễ văn hóa. Công nghệ làm cho những người dân phụ nữ này hoàn toàn có thể sinh con nhờ trứng của một phụ nữ khác thụ tinh trong ống nghiệm rõ ràng đặt ra vấn đề phải hiểu thế nào là tình mẫu tử, tình phụ tử nhưng công nghệ tiên tiến đó thay đổi nhanh hơn những giá trị như tình mẫu tử, tình phụ tử.
Hành hương về Bethlehem năm 1890
Trong một nền văn hóa tồn tại nhiều tiểu văn hóa và trên Trái Đất của tất cả chúng ta lại sở hữu rất nhiều nền văn hóa. Văn hóa không riêng gì có là cơ sở đối với nhận thức của con người về thế giới mà còn đối với vấn đề đánh giá đúng, sai; tốt, xấu... Do vậy một vấn đề đương nhiên phải đặt ra là thành viên đánh giá và phản ứng trước bộ sưu tập văn hóa khác lạ thậm chí rất khác lạ với mẫu văn hóa của tớ ra làm sao. Các nhà xã hội học phân biệt hai cách ứng xử đối với bộ sưu tập văn hóa khác:
- Chủ nghĩa vị chủng (hay còn gọi là chủ nghĩa duy chủng tộc, chủ nghĩa duy dân tộc bản địa, tiếng Anh: ethno-centrism): là thông lệ đánh giá văn hóa khác bằng tiêu chuẩn văn hóa của chính mình [22]. Khuynh hướng vị chủng là vì một thành viên đã gắn bó mật thiết với những yếu tố văn hóa của tớ. Tuy nhiên điều này tạo ra sự đánh giá bất công hoặc sai lệch một mẫu văn hóa khác bởi lẽ những gì được đánh giá có ý nghĩa rất khác nhau trong những nền văn hóa rất khác nhau. Chủ nghĩa vị chủng cũng luôn có thể có hai chiều, nếu một thành viên đánh giá một nền văn hóa, một mẫu văn hóa khác theo cách tiêu cực thì ngược lại, thành viên đó cũng hoàn toàn có thể bị đánh giá như vậy. Các nhà xã hội học, nhân chủng học thường có quan điểm phản đối thuyết vị chủng vì đó là cách phản ứng tiêu cực và bất công, sai lệch đối với những nền văn hóa, mẫu văn hóa rất khác nhau.
Thuyết tương đối văn hóa (tiếng Anh: cultural relativism): là thông lệ đánh giá văn hóa khác bằng tiêu chuẩn của nó hay một cách nói khác là đánh giá văn hóa khác trong cảnh sắc văn hóa của nó. Đánh giá theo cách này hoàn toàn có thể hạn chế hoặc loại trừ được những bất công, sai lệch cũng như phản ứng tiêu cực trước văn hóa khác lạ nhưng lại là thái độ khó đạt được. Muốn đánh giá văn hóa khác bằng tiêu chuẩn của chính bản thân mình nó, thành viên phải hiểu được giá trị, tiêu chuẩn của văn hóa khác cũng như không biến thành lệ thuộc bởi những giá trị, tiêu chuẩn của nền văn hóa của chính mình. Thuyết này cũng nhấn mạnh vấn đề rằng những toàn cảnh xã hội rất khác nhau làm nảy sinh những giá trị và tiêu chuẩn rất khác nhau. Tuy vậy, điều này sẽ không nghĩa là tất cả chúng ta đồng ý một cách không điều kiện bộ sưu tập văn hóa khác mà đánh giá một cách không định kiến hoặc thiên vị trong toàn cảnh văn hóa của chúng. Thuyết tương đối văn hóa đang được tương hỗ bởi sự phát triển của công nghệ tiên tiến, truyền thông làm cho việc phổ biến văn hóa nhanh gọn hơn cũng như nhu yếu tìm hiểu văn hóa khác tăng lên. Một trường hợp của thuyết tương đối văn hóa là chủ nghĩa duy ngoại (xeno-centrism), đó là sự việc tin rằng những gì (sản phẩm, phong thái, ý tưởng...) thuộc về nền văn hóa của tớ mình mình đều ở dưới tầm so với những thứ tương tự nhưng ở nền văn hóa mà nó phát tích [23]. Ví dụ: người Mỹ tin rằng đồ điện tử của tớ không tốt bằng của Nhật bản, người Việt nam tin rằng dầu gội đầu sản xuất tại Việt nam không tốt bằng của châu Âu tuy nhiên cũng do chính hãng đó sản xuất...
Có hai quy mô xã hội học chính được sử dụng để nghiên cứu và phân tích văn hóa:
- Mô hình cấu trúc hiệu suất cao: nhờ vào quan điểm coi văn hóa như một khối mạng lưới hệ thống hợp nhất cao và tương đối ổn định qua thời gian. Trong khối mạng lưới hệ thống này, mỗi yếu tố hay đặc điểm văn hóa được hiểu theo nghĩa sự đóng góp hiệu suất cao đối với hoạt động và sinh hoạt giải trí và duy trì văn hóa nói chung. Nhìn chung, quy mô này chú trọng tính ổn định của văn hóa và coi những giá trị là nền tảng của khối mạng lưới hệ thống văn hóa. Trong một chừng mực nào đó, thuyết cấu trúc hiệu suất cao dẫn đến chủ nghĩa duy tâm triết học, coi những quan điểm về giá trị là cơ sở thực tại của con người. Mô hình này nhận định rằng khối mạng lưới hệ thống văn hóa phải được sắp xếp để hoàn toàn có thể đáp ứng nhu yếu của con người và vì thế nên phải có nhiều điểm chung dẫn đến tính phổ biến văn hóa. Đồng thời có nhiều cách thức đáp ứng những nhu yếu của con người nên những nền văn hóa trên thế giới trở nên đa dạng. Hạn chế của quy mô cấu trúc hiệu suất cao là khuynh hướng đề cao bộ sưu tập văn hóa thống trị của một xã hội mà ít để ý quan tâm đến tính đa dạng văn hóa trong đó, đặc biệt là trong trường hợp khác lạ văn hóa xuất phát từ sự bất công xã hội.
Mô hình xích míc xã hội: quy mô này xem xét văn hóa không riêng gì có là một khối mạng lưới hệ thống hợp nhất cao mà còn tính đến những xích míc xã hội do sự bất bình đẳng Một trong những nhóm trong xã hội tạo ra. Mô hình này sẽ không coi một số trong những giá trị văn hóa như thể đương nhiên phải đồng ý mà có phê phán tại sao những giá trị ấy đang tồn tại. Các nhà xã hội học áp dụng quy mô này, nhất là những ai chịu ràng buộc của Karl Marx, lập luận rằng giá trị bản thân chúng do những yếu tố văn hóa khác định hình - nhất là khối mạng lưới hệ thống sản xuất của một nền văn hóa. Theo nghĩa này, quy mô xích míc xã hội liên quan đến học thuyết chủ nghĩa duy vật triết học.[24] Mô hình duy vật này tương phản với thuyết duy tâm của quy mô cấu trúc hiệu suất cao. Mô hình xích míc xã hội có ưu điểm là đã cho tất cả chúng ta biết một khối mạng lưới hệ thống văn hóa không đề cập đến nhu yếu của những thành viên một cách bình đẳng với nhau và đã cho tất cả chúng ta biết những yếu tố văn hóa dùng để duy trì sự thống trị của nhóm người này đối với nhóm người khác. Một hậu quả của sự việc bất bình đẳng này là khối mạng lưới hệ thống văn hóa tạo ra tác động thúc đẩy sự thay đổi. Hạn chế của quy mô xích míc xã hội là nhấn mạnh vấn đề đến sự chia rẽ văn hóa, ít để ý quan tâm đến những giải pháp trong đó quy mô văn hóa hợp nhất mọi thành viên trong xã hội. Điều này đã cho tất cả chúng ta biết tầm quan trọng của việc áp dụng cả hai quy mô xích míc xã hội và cấu trúc hiệu suất cao để hiểu biết văn hóa đầy đủ hơn [25].
Ngoài ra còn tồn tại hai quy mô lý thuyết khác được sử dụng để phân tích văn hóa trong đó nhấn mạnh vấn đề văn hóa được hình thành trong thế giới tự nhiên vì thế được gọi là phân tích văn hóa theo chủ nghĩa tự nhiên:
- Mô hình sinh thái học văn hóa: quy mô này tìm hiểu mối tương quan giữa văn hóa và môi trường tự nhiên thiên nhiên tự nhiên, một tương hỗ update cho cái mà quy mô xích míc xã hội cũng như cấu trúc hiệu suất cao ít coi trọng. Nó đưa ra những link Một trong bộ sưu tập văn hóa với số lượng giới hạn mà con người gặp phải trong môi trường tự nhiên thiên nhiên tự nhiên ví dụ như đặc điểm khí hậu, tính khả dụng của nước, lương thực và những tài nguyên thiên nhiên khác. Tuy vậy quy mô hạn chế chế ở chỗ môi trường tự nhiên thiên nhiên tự nhiên hiếm khi định hình bộ sưu tập văn hóa một cách trực tiếp mà văn hóa và tự nhiên tương tác với nhau. Mặt khác, những yếu tố văn hóa link với tự nhiên một cách rất không đồng đều về mức độ.
Mô hình sinh vật xã hội học: là quy mô lý thuyết tìm cách lý giải bộ sưu tập văn hóa như thể kết quả của những nguyên nhân sinh học. Mô hình này được phát triển trên cơ sở thuyết tiến hóa của Charles Darwin áp dụng cho loài người. Mặc dù quy mô này hoàn toàn có thể đáp ứng những hiểu biết sâu sắc về cội nguồn sinh học của một số trong bộ sưu tập văn hóa, nhất là tính phổ biến văn hóa nhưng nó lúc bấy giờ nó đang bị không tin và gây ra nhiều tranh cãi. Trong lịch sử, thực tế sinh học đã bị lạm dụng để biện minh cho việc một chủng tộc nào đó phải được đặt ở vị trí cao hơn trong xã hội như Đức Quốc xã đã làm. Chính vì thế quy mô sinh vật học xã hội bị không tin sẽ dẫn đến việc thực hiện điều tương tự. Ngoài ra quy mô này cũng dễ dẫn đến những thành kiến về giới tính tuy nhiên thành kiến về giới tính không riêng gì có nhờ vào sự rất khác nhau sinh học giữa nam và nữ mà đúng hơn là nhờ vào sự xác định rằng nam dù sao đi nữa cũng tốt hơn hay có mức giá trị hơn nữ.
- Không văn hóa nào hoàn toàn có thể tồn tại nếu nó tìm cách trở nên độc tôn - Mahatma Gandhi.
Tôi không thích ngôi nhà đất của tớ bị vây kín Một trong những bức tường và những khung hiên chạy cửa số luôn luôn bịt chặt, tôi muốn văn hóa của mọi miền đất tự do thổi vào ngôi nhà đó. Nhưng tôi sẽ không biến thành cuốn đi bởi bất kể ngọn gió nào - Mahatma Gandhi.
Văn hóa là sự việc mở mang trí óc và tâm hồn - Jawaharlal Nehru.
Văn hóa là tất cả những hình thái của nghệ thuật và thẩm mỹ, tình yêu và suy nghĩ, những thứ mà trong sự tồi tệ cũng như trải qua bao nhiêu thế kỷ đã làm cho con người trở nên ít bị nô dịch hơn - Andre Malraux.
Văn hóa là tiếng khóc của con người khi đối mặt với số phận - Albert Camus.
Văn hóa là cái gì còn sót lại khi tất cả những cái khác bị quên đi, là cái vẫn thiếu khi người ta đã học tất cả - Edouard Herriot.
Văn hóa là sự việc tổng hợp của mọi phương thức sinh hoạt cùng với biểu lộ của nó mà loài người đã sản sinh ra nhằm mục đích thích ứng những nhu yếu của đời sống và đòi hỏi sinh tồn - Hồ Chí Minh[26].
- Văn minh
Nghệ thuật
Tiêu khiển
Tôn giáo
Triết lý
Văn Hóa
- Macionis, J. Jonhn, Xã hội học (1987) - Nhà xuất bản Thống kê.
Shaefer, T. Richard, Xã hội học (2003) - Nhà xuất bản Thống kê.
Lương Văn Kế, Thế giới đa chiều (2007), Nhà xuất bản Thế giới
Phạm Khiêm Ích, Văn hóa học và văn hóa thế kỷ XX (2001), Viện tin tức Khoa học Xã hội.
Phạm Thái Việt và Đào Ngọc Tuấn, Đại cương về văn hóa Việt nam (2004), Nhà xuất bản Văn hóa - tin tức.
^ Lương Văn Kế, trang 319-320 ^ Macionis, trang 82 ^ Lương Văn Kế, trang 313 ^ Lương Văn Kế, trang 322 ^ Phạm Khiêm Ích, tập I, trang 7-17 ^ “Edward B. Tylor, Văn hóa học”. Bản gốc tàng trữ ngày 12 tháng 5 năm 2007. Truy cập ngày 15 tháng 10 năm 2007. ^ “Lý thuyết văn hóa trong năm 1920”. Lưu trữ bản gốc ngày 26 tháng 10 năm 2008. Truy cập ngày 26 tháng 10 năm 2008. ^ Phạm Thái Việt, trang 11 ^ Phạm Thái Việt, trang 11-12 ^ a b Phạm Thái Việt, trang 12 ^ Tuyên bố chung của UNESCO về tính đa dạng văn hóa ^ Macionis, trang 83 ^ Macionis, trang 86 ^ Schaefer, trang 92. ^ Macionis, trang 89 ^ Macionis, trang 92 ^ Macionis, trang 94 ^ Macionis, trang 97-98 ^ Schaefer, trang 88 ^ Schaefer, trang 99 ^ Schaefer, trang 98-99. ^ Macionis, trang 102 ^ Schaefer, trang 106. ^ Macionis, trang 106 ^ Macionis, trang 106. ^ ://www.tapchicongsan.org/trang chủ/PrintStory.aspx?distribution=29145&print=true Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Văn hóa.Tra văn hóa trong từ điển mở tiếng Việt Wiktionary
- Bách khoa toàn thư văn hóa Việt
Quan niệm của Thông diễn học về văn hóa
://www.hannom.org/detail.asp?param=803&Catid=225
- xts
