Mẹo Hướng dẫn Cảm nhận của em về người lái đò sông đà Mới Nhất
Hoàng Nhật Mai đang tìm kiếm từ khóa Cảm nhận của em về người lái đò sông đà được Cập Nhật vào lúc : 2022-05-14 13:47:08 . Với phương châm chia sẻ Bí kíp Hướng dẫn trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi đọc nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.
Đề bài
Cảm nhận của anh (chị) về hình tượng người lái đò sông Đà trong tác phẩm Người lái đò sông Đà của Nguyễn Tuân.
Lời giải rõ ràng
Với một tâm hồn luôn khát khao hướng tới nét trẻ đẹp, Nguyễn Tuân đã tìm đến nó như một địa chỉ lớn của thi ca, nhạc hoạ để rồi biến vùng sông nước ấy thành nghệ thuật và thẩm mỹ. Và cũng từ đó ta phát hiện một Sông Đà như một sinh thể có linh hồn, có tâm trạng phức tạp để từ đó nhà văn nâng người lái đò Sông Đà lên bậc nghệ sĩ tài hoa, anh hùng trên sông nước. Nhưng bao trùm lên tất thảy vẫn là văn phong độc đáo và một tình yêu tha thiết với thiên nhiên đất nước và sự tôn kính công sức của con người lao động của con người .
Dưới ngòi bút tài hoa của Nguyễn Tuân, con Sông Đà hiện lên không hề là một dòng sông vô tri vô giác mà là một sinh thể có hồn, có tâm trạng , ở đó luôn có sự quy tụ hai đặc điểm hung bạo và trữ tình .
Trước hết phải nói đến tính cách hung bạo của sông Đà. Nếu đã có một lần xuôi ngược trên dòng sông này, ắt hẳn không mấy ai quên được tính cách kinh hoàng của sông Đà dù đi vào ngày đông nước cạn hay ngày hè nước nổi . Cái đáng sợ của sông Đà còn ở toàn bộ môi trường tự nhiên thiên nhiên và cảnh sắc hùng vĩ với vẻ huyền bí hoang sơ của dòng sông chảy giữa chốn núi non trùng điệp của Tây Bắc xa xôi . Sông Đà dữ, cát sông Đà cũng dữ “Nó đục thủng gan bàn chân lỗ rỗ như những vệt hà đục thủng đáy tàu thuyền”. Bờ sông Đà chẳng hiền hoà “Nó dựng vách thành, mặt sông chỉ lúc đúng ngọ mới trông xuất hiện trời. Có vách thành chẹt lòng sông lại như một chiếc yết hầu. Có quãng con nai con hổ đã có lần vọt từ bờ bên này sang bờ bên kia . Ngồi trong khoang đò qua chỗ ấy giữa ngày hè cũng cảm thấy lạnh, cảm thấy mình như đứng dưới một chiếc ngõ mà ngóng lên khung hiên chạy cửa số nào từ cái tầng nhà thứ mấy nào vừa tắt phụt đèn điện … ”. Tổng hợp những giác quan rất khác nhau và có những so sánh táo bạo, mới mẻ, bất thần, Nguyễn Tuân đã tạo được ấn tượng sâu sắc về vách đá dựng đứng với độ cao hun hút khôn cùng . Tất cả những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt đều náo động. Người đọc như có cảm hứng đang ngồi trên một con đò mà phóng đi vun vút trên sông, băng băng xuống thác để thấy được quanh mình tiếng nước hò reo bốn mặt và cả những hòn đá ngỗ ngược phía trước như “nhất tề nhổm cả dậy để vồ lấy thuyền”, để ra oai hỏi cái thuyền phải xưng tên tuổi trước khi chiến đấu, để thách thức chiếc thuyền có giỏi thì tiến vào … Cái dáng đá hất hàm ấy trông ngỗ ngược, hỗn hào, du côn một cách rất tân tiến . Những hòn đá nằm, ngòi, nổi, chìm tưởng như tuỳ thích lại được sông Đà giao cho từng hòn một trách nhiệm để bày thạch trận tiêu diệt chiếc thuyền .
Sông Đà hung bạo không riêng gì có ở thạch trận, ở bờ sông dựng vách thành. Nước sông Đà cũng vào hùa như tiếp thêm cái oai linh hùng vĩ đó. Và sự kinh hoàng của nó cứ thế nhân mãi lên. Những câu văn có kết cấu trùng điệp, nhịp điệu khẩn trương gấp gáp in như sự chuyển vận của gió to và sóng lớn: “Nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió gùn ghè suốt năm như lúc nào thì cũng đòi nợ xuýt bất kể người lái đò sông Đà nào tóm được qua đấy ”. Rồi “nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc. Trên mặt cái hút xoáy tít đáy cũng đang quay lừ lừ những cánh quạ đàn” … Những cái giếng nước sâu nước ặc ặc như vừa rót dầu sôi vào. Có những thuyền đã bị cái hút nó hút xuống, thuyền trồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi, bị dìm dưới dòng sông đến mươi phút sau mới thấy tan xác ở khuỷnh sông dưới .
Nói đến sông Đà không thể bỏ qua những con thác nguy hiểm. Sông Đà có cả thảy bảy mươi ba cái thác như bảy mươi ba cạm bẫy luôn rình rập tàu thuyền. Nguyễn Tuân như một nhạc trưởng đang điều khiển một dàn giao hưởng chơi thật hùng tráng bài ca của gió thác xô sóng đá. Ban đầu là cung bậc nỉ non của dòng thác nghe như thể oán trách gì, rồi lại như thể van xin, rồi lại như thể khiêu khích. Thế rồi âm thanh đó bất thần được phóng to hết cỡ, những nhạc khí tưng bừng hét lên như một khúc nhạc của một thiên nhiên dang ở đỉnh điểm của sự việc phấn khích mạnh mẽ và tự tin và man dại. Trong số đó âm vang điên cuồng của núi rừng được đưa vào để thanh viện cho việc diễn tả con thác rất khó chịu ầm ầm và va đập vào bờ đá. Tiếng sóng thác rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữa rừng vầu tre nứa đổ lửa, đang phá tuông rừng lửa, rừng lửa cùng gầm thét với đàn trâu da cháy bùng bùng . Nước, đá, sóng tương hỗ lẫn nhau tạo nên thế thạch trận, mai phục hết trong lòng sông. Chúng hung hăng, bạo ngược, hùng vĩ và hiểm trở, trở thành hiểm hoạ của con người, trở thành quân địch số một của những người dân lái đò trên sông Đà.
Bên cạnh tính cách hung bạo, Nguyễn Tuân còn chú trọng khắc hoạ tính cách trữ tình của sông Đà. Lời văn Nguyễn Tuân như bồng bềnh với khung trời của ngày xuân, ngày thu, nơi tác giả từ trên tàu bay mà nhìn xuống từng nét sông núi tải ra trên đại dương đá lờ lờ bóng mây dưới chân mình. Con sông Đà được ví như một mĩ nhân kiều diễm, xinh đẹp. Con sông Đà tuôn dài, tuôn dài như một áng tóc trữ tình mà đầu tóc, chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân. Miêu tả dòng sông từ nhiều góc nhìn, nhiều không khí rất khác nhau, Nguyễn Tuân đã phát hiện ra một cách tinh tế sắc tố của nước sông Đà. Khi xuân về, dòng sông xanh màu ngọc bích, còn khi thu sang thì nước sông lừ lừ chín đỏ như mặt người bầm đi vì rượu bữa … Hơn thế, sông Đà còn hiền từ, dịu dàng êm ả đằm đằm âm ấm như một cố nhân xa lâu thì nhớ mà hội ngộ thì nôn nả mừng vui. Lúc đầu chỉ là cảm hứng mơ hồ về sự thèm chỗ thoáng, do đi rừng dài ngày, thậm chí còn quên đi là mình đang đổ ra sông Đà. Rồi dòng sông hiện ra, nhưng chỉ một chút ít thôi, loang loáng như trẻ con nghịch gương chiếu vào mắt. Để rồi kịp nhận ra được dòng sông, người bạn cũ thì sao mà nó ngẩn ngơ đến thế trong cái màu nắng rất Đường thi “Yên hoa tam nguyệt há Dương Châu”. Tác giả khéo làm cho cái ùa vui đó trải dài ra thành nhịp điệu: bờ sông Đà, bãi sông Đà, chuồn chuồn bươm bướm trên sông Đà. Ít nhiều hiểu được vì sao cái vui của tác giả khi hội ngộ sông Đà lại đằm đằm âm ấm như hội ngộ cố nhân đến vậy, nó cứ thấm thía thêm niềm niềm sung sướng, niềm hân hoan được sống và tồn tại trên đất nước này của nhà văn.
Nhưng ấn tượng nhất đối với người đọc có lẽ rằng là đoạn văn bắt nguồn từ câu: Thuyền tôi trôi trên sông Đà … Câu văn viết toàn thanh bằng đẹp như một lời thơ. Mà cả đoạn văn ấy cũng là một đoạn thơ. Nguyễn Tuân đã tạo được sự lặng lẽ đầy thơ mộng của một mũi đò lừ lừ trôi giữa đôi bờ sông tiền sử, về một nỗi niềm cổ tích hay hoài niệm về thời Lí, thời Lê …
Và cả cái lặng lẽ mơ màng đến độ con người chờ mong một sự giật mình để rũ bỏ ra khỏi giấc mơ xưa mà không được. Mùa xuân dòng sông Đà được nhà văn cho e ấp tỏ mình qua mấy lá non nhú lên trên một nương ngô và những nõn búp của tranh đồi núi. Cả làn nước lững lờ trôi vì nhớ thương những con thác trên thượng nguồn … cũng góp thêm phần làm cho dòng sông thêm trữ tình, thơ mộng.
Nhưng tác phẩm không riêng gì có đề cập đến dòng sông Đà, Nguyễn Tuân để nhiều trang văn của tớ để nói đến người lái đò sông Đà. Ở ông không riêng gì có có lòng dũng cảm của một người anh hùng mà còn thể hiện cái tài hoa của một người nghệ sĩ. Chở đò không riêng gì có là một nghề khó nhọc mà còn là một cả một nghệ thuật và thẩm mỹ cao nghều, đầy tài hoa, đạt đến độ tinh vi, siêu hạng. Ông lão tự tin, bình tĩnh khi đối diện với thác nước sông Đà vì ông thấu hiểu qui luật của thần đá, thần sông, nhớ mặt từng hòn đá trên sơ đồ thạch trận mà chúng giăng ra đánh bẫy những con đò. Với người lái đò này, tài nghệ ở chỗ khong được phép sai lầm bởi chỉ việc một phút lơi là, thiếu sự phối hợp là hoàn toàn có thể phải trả giá bằng chính mạng sống của tớ mình mình. Tác giả miêu tả người lái đò phải luôn mắt luôn tay, luôn chân như một nghệ sĩ xiếc trên sân khấu, vừa phải lanh lẹn, vừa phải khôn khéo .
Tính cách nghệ sĩ của người lái đò sông Đà còn được thể hiện ở chỗ: những việc làm gian truân đem lại hứng thú cho ông. Bởi vì khi con đò đã về xuôi, đã hết thác ghềnh thì người lái đò chân tay như tê dại và buồn ngủ. Vượt qua trận chiến đấu sinh tử với thiên nhiên, con người lại trở về với môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường thanh bình. Khi làn sóng thác lèo xèo tan trong trí nhớ, song nước lại thanh bình thì chả ai bàn thêm một lời nào về trận chiến đấu vừa qua . Cuộc chiến đấu sống chết vừa rồi hoá ra không còn gì đáng hồi hộp, đáng nhớ. Nhà thơ đã mượn cho kí ức của con người vẻ đẹp thênh thang của bờ cát bên sông. Và những người dân lái đò đêm ấy đốt lửa trong hang đá, nướng ống cơm lam và chỉ toàn bàn về cá anh vũ, cá dầm xanh …
Nhà Văn làm cho ta thấy họ to hơn bậc nữa vì họ hoàn toàn có thể hồn nhiên quên đi cái lớn của tớ. Hay nói đúng hơn họ không cho là lớn, cái tất cả chúng ta thấy rõ ràng là vĩ đại. Ta thấy trong tính cách này của người lái đò sông Đà có một chút ít khinh bạc và kiêu ngạo của Nguyễn Tuân. Người lái đò gan góc là thế nhưng cũng đó đó là người nhớ tiếng gà gáy, buộc cái bu gà theo đuôi thuyền để nó gáy cho đỡ nhớ ruộng, nhớ nương, nhớ bản, nhớ mường. Thì ra ông lái đò không riêng gì có là anh hùng mà còn là một nghệ sĩ, một tay lái tài hoa như Nguyễn Tuân đã gọi.
Với vốn hiểu biết sâu rộng và một tài năng thiên bẩm về nghệ thuật và thẩm mỹ sáng tạo hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ, với cái nhìn mọi sự vật ở góc nhìn tài hoa nghệ sĩ, ở phương diện văn hoá, Nguyễn Tuân đã dựng lên một hình tượng sông Đà sống động, một người lái đò tài hoa can đảm và mạnh mẽ và tự tin nhưng cũng rất đỗi đời thường . Đem đến cho những người dân đọc những cung bậc cảm xúc rất khác nhau khi say sưa dõi theo vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Tây Bắc. Và cái được nhất của tác phẩm đó đó là dấu ấn Nguyễn Tuân đóng vào tâm trí độc giả.
Người lái đò sông Đà là tác phẩm tiêu biểu cho bút pháp Nguyễn Tuân sau cách mạng tháng Tám. Tác phẩm thể hiện một cách sâu sắc phong cách nghệ thuật và thẩm mỹ của nhà văn, đồng thời xác định nét trẻ đẹp, cái tài hoa không thuộc về một bộ phận nào, conngười nào, cảnh sắc nào rõ ràng mà là ở quanh ta, ở trong chính mỗi con người. Điều cốt lõi là cái nhìn và tâm hồn của người thưởng thức.
Loigiaihay.com
