Kinh Nghiệm Hướng dẫn Dàn ý cảm nhận về nhân vật Mị qua đoạn trích ái ở xa về Mới Nhất
Lê Hoàng Hưng đang tìm kiếm từ khóa Dàn ý cảm nhận về nhân vật Mị qua đoạn trích ái ở xa về được Cập Nhật vào lúc : 2022-06-08 23:14:04 . Với phương châm chia sẻ Bí quyết về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết Mới Nhất. Nếu sau khi đọc tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Mình lý giải và hướng dẫn lại nha.Cảm nhận về nhân vật Mị
Nội dung chính- Phân tích nhân vật Mị1. Dàn ý phân tích nhân vật Mị2. Phân tích nhân vật Mị - Mẫu 13. Phân tích nhân vật Mị - Mẫu 24. Phân tích nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 35. Phân tích nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 46. Phân tích nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 57. Phân tích nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 68. Phân tích nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 79. Phân tích nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 810. Phân tích nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân11. Phân tích sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị12. Phân tích nhân vật Mị trong đêm tình mùa đông13. Cảm nhận về nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân14. phân tích nhân vật Mị ngắn gọnVideo liên quan
Phân tích nhân vật Mị
Phân tích nhân vật Mị - Nhân vật Mị trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tô Hoài được nhà văn miêu tả là một cô nàng xinh đẹp, có đời sống tinh thần phong phú nhưng cuộc sống rất bi thảm từ khi về làm dâu nhà thống lý Pá Tra. Tuy nhiên với sức sống tiềm tàng mãnh liệt của tớ, Mị đã không đầu hàng số phận để thoát khỏi sự áp bức tàn bạo và vùng lên giải phóng cho chính bản thân mình tôi cũng như những số phận bị áp bức khác. Sau đây là dàn ý phân tích nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ cùng với những bài văn mẫu phân tích hình tượng nhân vật Mị siêu hay Hoatieu xin chia sẻ đến bạn đọc.
Nhân vật Mị trong tác phẩm "Vợ chồng A Phủ" của Tô Hoài là một hình ảnh tượng trưng cho vẻ đẹp và sức sống tiềm tàng của người phụ nữ bị áp bức. Thông qua hình tượng nhân vật Mị, tác giả đã tố cáo tội ác của thế lực phong kiến, thực dân tàn bạo áp bức bóc lột, đọa đày người dân nghèo miền núi. Trong nội dung bài viết này Hoatieu xin chia sẻ những bài văn mẫu phân tích nhân vật Mị, phân tích nhân vật Mị trong đêm tình ngày xuân, sức sống tiềm tàng của Mị trong đêm tình ngày xuân để những bạn làm rõ hơn về nhân vật Mị trong tác phẩm.
1. Dàn ý phân tích nhân vật Mị
I. Mở bài
Tô Hoài là nhà văn nhạy cảm với cảnh sinh hoạt, phong tục tập quán của những vùng miền, ông có vốn ngôn từ phong phú, lối trần thuật tự nhiên.
Vợ chồng A Phủ là một truyện ngắn tiếu biểu cho phong cách của Tô Hoài, truyện viết về những con người Tây Bắc tiềm tàng sức sống đã vùng lên đấu tranh chống lại bọn thống trị.
Nhân vật Mị là hình tượng đẹp cho sức sống tiềm tàng của người phụ nữ bị áp bức.
II. Thân bài
1. Mị vốn là cô nàng có những phẩm chất tốt đẹp
- Trước khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra:
Mị là cô nàng người Mông trẻ trung, hồn nhiên, có tài năng thổi sáo “thổi lá cung hay như thể thổi sáo có biết bao nhiêu người mê”
Mị đã từng yêu, từng được yêu, luôn khao khát đi theo tiếng gọi của tình yêu.
Hiếu thảo, chăm chỉ, ý thức được giá trị môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường tự do nên sẵn sàng làm nương ngô trả nợ thay cho bố.
2. Nạn nhân của những áp bức bất công
Khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra: bị “cúng trình ma” nhà thống lí, làm con dâu gạt nợ, bị bóc lột sức lao động, “không bằng con trâu con ngựa”, “đàn bà trong cái nhà này chỉ biết vùi đầu vào việc làm” , bị đày đọa nơi địa ngục trần gian, bị đánh, bị phạt, bị trói, ...
Mị dần trở nên chai sạn với nỗi đau: một cô nàng lúc nào thì cũng vậy dù quay sợi, thái cỏ ngựa, ... đều cúi mặt “mặt buồn rười rượi”, không quan tâm đến thời gian “lỗ vuông bằng bàn tay ...không biết là sương hay nắng”.
Mị sống lầm li “như con rùa nuôi trong xó cửa”, “ở lâu trong cái khỏ Mị quen rồi”.
3. Sức sống tiềm tàng trong nhân vật Mị
- Khi bị rơi vào cảnh làm con dâu gạt nợ Mị có ý định tự tử bằng lá ngón, khước từ môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường mất tự do.
- Trong đêm hội ngày xuân ở Hồng Ngài, sức sống của Mị đã trỗi dậy:
Âm thanh môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường bên phía ngoài (tiếng trẻ con chơi quay, tiếng sáo gọi bạn tình, ..) ùa vào tâm trí, đánh thức những kỉ niệm trong quá khứ của Mị.
Mị lẩm nhẩm lời bài hát, trong khoảnh khắc tâm hồn trở về với thanh xuân tươi đẹp, khao khát tình yêu niềm sung sướng.
Mị ý thức được sự tồn tại của tớ mình “thấy phơi phới trở lại”, “Mị còn trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ.
Mị muốn đi chơi”, với khát khao tự do
Tinh thần phản kháng mạnh mẽ và tự tin: lấy miếng mỡ để thắp sáng lên căn phòng tối, nổi loạn muốn “đi chơi tết” chấm hết sự tù đày.
Khi A Sử trói, lòng Mị vẫn lửng lơ theo tiếng sáo, tiếng hát của tình yêu đến những đám chơi.
Lúc vùng dậy cô chợt tỉnh trở về với hiện thực.
- Nhận xét: Mị luôn tiềm tàng sức sống mãnh liệt, sức sống ấy luôn âm ỉ trong lòng người con gái Tây Bắc và chỉ chờ có thời cơ để bùng lên mạnh mẽ và tự tin.
- Khi A Phủ làm mất đi bò, bị phạt trói đứng:
Ban đầu Mị dửng dưng bởi sau đêm tình ngày xuân, cô trở lại là cái xác không hồn.
Khi thấy giọt nước mắt của A Phủ khiến Mị đồng cảm, chợt nhớ đến thực trạng của tớ trong quá khứ, Mị lại biết thương mình và thương cho kiếp người bị đày đọa “có lẽ rằng ngày mai người kia sẽ chết, chết đau, ... phải chết”.
Bất bình trước tội ác của bọn thống lí, Mị cắt dây đay cởi trói cho A Phủ
Mị sợ cái chết, sợ nỗi khổ sẽ phải gánh chịu trong nhà thống lí, cô đuổi theo A Phủ tìm lối thoát vượt ra khỏi địa ngục trần gian.
- Nhận xét: Mị là người con gái lặng lẽ mà mạnh mẽ và tự tin, tiềm tàng sức sống, hành vi của Mị đã đạp đổ cường quyền, thần quyền của bè lũ thống trị miền núi.
III. Kết bài
Nêu suy nghĩ về hình tượng nhân vật Mị.
Nghệ thuật: ngôn từ, cách nói đậm chất miền núi, lối trần thuật linh hoạt với sự dịch chuyển điểm nhìn trần thuật, miêu tả thành công tâm lí nhân vật và hình ảnh thiên nhiên.
Tác phẩm tiềm ẩn giá trị nhân đạo sâu sắc: sự cảm thông với số phận đau khổ của những con người chịu áp bức, tố cáo lên án bọn thống trị miền núi, bọn thực dân, ngợi ca vẻ đẹp, sức sống tiềm tàng trong mỗi con người Tây Bắc.
2. Phân tích nhân vật Mị - Mẫu 1
Tô Hoài là một nhà văn lớn, đóng góp nhiều thành tự cho văn học Việt Nam. Nếu như trước năm 1945, ông đánh dấu sự thành công với tập truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí” thì sau năm 1945, tập "Truyện Tây Bắc" đã đưa tên tuổi của ông lên một tầm cao mới.
Tình cảm thiết tha, gắn bó, sâu sắc của Tô Hoài dành riêng cho đất và con người Tây Bắc đã giúp ông viết nên những trang văn thấm đẫm tình yêu thương như vậy. Truyện “Vợ chồng A Phủ” được trích trong tập Tây Bắc là câu truyện tiêu biểu và mang nhiều giá trị tư tưởng lớn. Trong truyện, tác giả gửi gắm trọn vẹn nhất những tình cảm của tớ vào nhân vật Mị, một cô nàng đại diện cho vẻ đẹp và phẩm chất con người Tây Bắc.
Mị vốn là một người con gái tuổi đôi mươi của núi rừng Tây Bắc xinh đẹp và có tài năng thổi lá kèn hay như thể thổi sáo, được nhiều thanh niên trong làng mến mộ. Sức mê hoặc của Mị tựa như những bông hoa rừng Tây Bắc đầy mê hoặc. Vào những đêm tình ngày xuân, trai bản đến đứng nhẵn cả vách đầu buồng Mị. Không chỉ xinh đẹp, ở nàng còn quy tụ những phẩm chất đẹp đẽ, đó là người con gái hiếu thảo với cha mẹ lại chăm chỉ trong việc làm. Cuốc nương, làm rẫy Mị đều thuần thục.
Một cô nàng tài sắc vẹn toàn như Mị xứng đáng được yêu thương, được niềm sung sướng, nhưng Mị lại gặp phải thực trạng trớ trêu. Bọn phong kiến tàn bạo đã khiến mái ấm gia đình Mị lâm vào cảnh cảnh nợ nần chồng chất, gánh nặng phải trả nợ đè nặng lên đôi vai cô nàng nhỏ bé. Song, chưa bao giờ Mị muốn phải bán mình để trả nợ, nàng cầu xin bố đừng bán cho nhà giàu, cô sẽ chăm chỉ làm nương, cuốc rẫy giúp bố trả nợ.
Nhưng xã hội cường quyền lại không được cho phép Mị sống cuộc sống tự do ấy. Cuộc đời Mị phải chịu sự quyết định của kẻ khác, ở đầu cuối cô phải bán mình, bước chân vào nhà tên thống lí Pá Tra tàn ác chịu phận nô lệ trên danh nghĩa làm dâu xoá nợ. Một cô nàng sẵn sàng hi sinh bản thân để cứu lấy cha mẹ, cứu lấy mái ấm gia đình chứng tỏ Mị là cô nàng hết mực hiếu thảo, yêu thương cha mẹ mình. Mị khát khao tự do, ý thức được nhân phẩm và giá trị bản thân nhưng cường quyền của chính sách phong kiến thối nát đã trói buộc cuộc sống cô.
Về làm dâu nhà Pá Tra, Mị phải âm thầm chịu đựng bao nỗi bất công, thời gian đầu, đêm nào Mị cũng khóc thương cho số phận, cho cảnh hẩm hiu của đời mình, nàng đã bỏ hết tất thảy để tìm đến cái chết bằng nắm lá ngón để giải thoát những uất ức, khổ đau kìm nén lâu nay. Nhưng khi nghĩ về cha, thương cha nàng lại không đành lòng, đành phó mặc môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường, đồng ý cuộc sống cơ cực với kiếp nô lệ đau thương của tớ.
Trong nhà tên A Sử, Mị chịu bao nỗi đau thể xác và tinh thần, Mị khổ cực hơn hết trâu cả ngựa, việc làm làm triền miên ngày này qua ngày khác, năm này qua năm khác chẳng nghỉ ngơi. Mị như một chiếc máy gắn bó với việc làm từ hái thuốc phiện, giặt đay, xe đay đến đi bẻ ngô, gánh nước, kiếm củi,…, không việc nào là không tới tay Mị.
Thể xác bị bóc lột, tinh thần Mị cũng không sướng là bao, nàng suốt ngày “lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa”, tinh thần bị tê liệt đến đau khổ, Mị ngày càng ít nói, câm lặng hơn, chẳng còn nhận thức về thời gian và môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường ngoài kia. “Ở cái buồng Mị nằm, kín mít, có một chiếc hiên chạy cửa số bằng một lỗ vuông bằng bàn tay. Lúc nào trông ra cũng chỉ thấy trăng trắng, không biết là sương hay là nắng”. Dường như tuổi xuân của nàng bị khoá chặt trong ngôi nhà đó. Nàng ngày càng trở nên vô cảm.
Song, ẩn sâu trong con người Mị là một sức sống tiềm tàng không gì hoàn toàn có thể ngăn nổi. Khi ngày xuân đến, không khí vui xuân ngày hội nơi bản làng Tây Bắc thật đẹp, thật tươi, khiến Mị bồi hồi nhớ lại những quá khứ tươi đẹp rất lâu rồi. Rượu và tiếng sáo rủ bạn tình khiến tâm hồn tươi trẻ của Mị như có dịp trỗi dậy, lòng Mị rạo rực sức sống ngày xuân "lòng Mị đột nhiên vui sướng như những đêm tết ngày trước".
Từ niềm rạo rực, phấn chấn ấy đã thôi thúc Mị hành vi dứt khoát và quyết liệt vô cùng. Cô lấy ống mỡ bỏ thêm vào đĩa dầu để thắp đèn, thắp lên thứ ánh sáng xua tan đi bóng tối rợn ngợp bao trùm, xua tan màn đêm lâu nay vây quanh cuộc sống Mị, nhen nhóm ngọn lửa kỳ vọng cho cuộc sống chính mình. Rồi Mị "quấn tóc lại với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách", Mị muốn được là mình, được là một cô nàng đẹp đẽ như bao người con gái khác trong đêm ngày xuân ấy.
Trong lúc sức trẻ đang trỗi dậy, lòng yêu đời đang sung sức với Mị thì thực tại phũ phàng đã nhẫn tâm vùi dập niềm yêu ấy. A Sử lúc biết lòng Mị muốn đi chơi, hắn đã chặn lại ngay ý định đó. Hắn trói vợ vào cột nhà bằng một thúng sợi đay, quấn lấy mái tóc dài của Mị lên cột khiến cô đau đớn không thể cử động được. Nhưng thể xác dù bị trói buộc, bị hành hạ vẫn không thể trói lấy tâm hồn đang thiết tha môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của nàng, khát vọng sống vẫn âm ỉ cháy trong con người Mị.
Hành động mãnh liệt nhất của cô là cắt dây trói cho A Phủ. Trong cơn đau đớn, Mị xót xa cho phận mình, thương cảm cho phận người, đó là sự việc đồng cảm với những kiếp người cùng chung số phận. Chính giọt nước mắt của A Phủ đã thức tỉnh Mị, hồi sinh trái tim đầy những vết sẹo đau thương. Mị quyết định cùng A Phủ chạy trốn. Giải thoát cuộc sống mình khỏi những sức mạnh tàn bạo của cường quyền, của bọn thống lí thiếu tình người, đồng thời chấm hết cuộc sống nô lệ tăm tối, thương đau của chính mình.
Bằng nghệ thuật và thẩm mỹ miêu tả tâm lí nhân vật, khắc hoạ tính cách nhân vật qua suy nghĩ và hành vi cùng lời văn nhẹ nhàng mà tinh tế, Tô Hoài đã xây hình thành một hình tượng nhân vật Mị thật tiêu biểu và đặc sắc. Qua nhân vật, tác giả lên tiếng tố cáo chính sách áp bức tàn bạo, khắc nghiệt của tầng lớp thống trị trong xã hội xưa và nói lên tiếng nói thương cảm trước những kiếp người chịu nhiều áp bức, bất công.
Tóm tắt tác phẩm văn xuôi là một trong số những kĩ năng quan trọng và cơ bản khi bạn tiếp cận với văn bản, vậy với yêu cầu Tóm tắt truyện ngắn Vợ chồng A Phủ, bạn đã chọn những rõ ràng truyện tiêu biểu nào để giúp bài tóm tắt của tớ đầy đủ, hàm súc và ngặt nghèo, giúp người khác hoàn toàn có thể hiểu khái quát nhất nội dung mà tránh việc phải đọc cả tác phẩm?
3. Phân tích nhân vật Mị - Mẫu 2
Tô Hoài là nhà văn lớn của nền văn xuôi tân tiến Việt Nam với số lượng tác phẩm đạt kỉ lục. Vợ chồng A Phủ là truyện ngắn thành công nhất trong ba truyện ngắn viết về đề tài Tây Bắc của ông. Tác phẩm có một giá trị hiện thực và nhân đạo đáng kể. Truyện viết về môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của người dân lao động vùng núi cao, dưới ách thống trị tàn bạo của bọn thực dân phong kiến miền núi. Đặc biệt truyện đã xây dựng thành công nhân vật Mị, qua đó ca tụng vẻ đẹp tâm hồn, sức sống tiềm tàng và kĩ năng đến với cách mạng của nhân dân Tây Bắc .
Vợ chồng A Phủ in trong tập truyện Tây Bắc (1954). Tập truyện được tặng giải quán quân – phần thưởng Hội văn nghệ Việt Nam 1954- 1955.Tác phẩm ra đời là kết quả của chuyến du ngoạn thực tế của nhà văn cùng với bộ đội giải phóng Tây Bắc năm 1952. Vợ chồng A Phủ mở đầu bằng phương pháp ra mắt nhân vật Mị ở trong cảnh tình đầy nghịch lý và mê hoặc độc giả: “Ai ở xa về, có dịp vào nhà thống lí Pá Tra thường trông thấy có một cô nàng ngồi quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa. Lúc nào thì cũng vậy, dù quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi hay phải đi cõng nước dưới khe suối lên, cô ấy cũng cúi mặt, mặt buồn rười rượi”.
Cách ra mắt tạo ra những đối nghịch về một cô nàng âm thầm lẻ loi, âm thầm như lẫn vào những vật vô tri: cái quay sợi, tảng đá, tàu ngựa; cô nàng là con dâu nhà thống lí quyền thế, giàu sang nhưng sao mặt lúc nào “buồn rười rượi”. Khuôn mặt đó gợi ra một số trong những phận đau khổ , xấu số nhưng cũng ngầm ẩn một sức mạnh tiềm tàng.
Mị trước đó vốn là một người con gái đẹp. Mị có nhan sắc, và hoàn toàn có thể âm nhạc, cô giỏi sáo và giỏi, uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thể thổi sáo”. Cô còn một tâm hồn tràn đầy khát khao môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường, khát khao yêu đương. Quả thế, Mị đã được yêu, và đã khát khao yêu, trái tim từng đã bao nhiêu lần hồi hộp trước trước âm thanh hò hẹn của tình nhân. Nhưng người con gái tài hoa miền sơn cước đó phải chịu một cuộc sống bạc mệnh. Để cứu nạn cho cha, ở đầu cuối cô đã chịu bán mình, chịu sống cảnh làm người con dâu gạt nợ trong nhà thống lí.
Tô Hoài đã diễn tả nỗi cực nhọc về thể xác của người con gái ấy, con người với danh nghĩa là con dâu, nhưng thực chất đó đó là tôi tớ. Thân phận Mị không riêng gì có là thân trâu ngựa, “Con trâu con ngựa làm còn tồn tại lúc, đêm nó còn được đứng gãi chân, đứng nhai cỏ, đàn bà con gái ở cái nhà ngày thì vùi vào việc làm một ngày dài lẫn đêm”.
Song nhà văn còn khắc họa đậm nét nỗi đau khổ về tinh thần của Mị. Một cô Mị mới hồi nào còn rạo rực yêu đương, giờ đây lặng câm, “lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa”. Và nhất là hình ảnh căn buồng Mị, kín mít với cái hiên chạy cửa số lỗ vuông bằng bàn tay, Mị ngồi trong đó trông ra lúc nào thì cũng thấy mờ mờ trăng trắng không biết là sương hay là nắng. Đó quả thực là một thứ địa ngục trần gian giam hãm thể xác Mị, cách li tâm hồn Mị với cuộc sống, cầm đồ tuổi xuân và sức sống của cô. Tiếng nói tố cáo chính sách phong kiến miền núi ở đây đã được cất lên nhân danh quyền sống. Cái chính sách ấy đáng lên án, chính bới nó làm cạn khô nhựa sống, làm tàn lụi đi ngọn lửa của nụ cười sống trong những con người vô cùng đáng sống.
Mị đã từng muốn chết mà không được chết, vì cô vẫn còn đó món nợ của người cha. Nhưng đến lúc hoàn toàn có thể chết đi, vì cha Mị không hề nữa thì Mị lại buông trôi, kéo dãn mãi sự tồn tại vật vờ. Chính thời điểm hiện nay cô nàng còn đáng thương hơn. Bởi muốn chết nghĩa là vẫn còn muốn chống lại một môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường không ra sống, nghĩa là xét cho cùng, còn thiết sống. Còn khi đã không thiết chết, nghĩa là sự việc tha thiết với môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường cũng không hề, lúc đó thì lên núi hay phải đi nương, thái cỏ ngựa hay cõng nước cũng chỉ là cái xác không hồn của Mị mà thôi.
Sức sống của Mị dường như mất đi. Nhưng bên trong cái hình ảnh con rùa lầm lũi kia dang còn một con người. Khát vọng niềm sung sướng hoàn toàn có thể bị vùi lấp, bị quên béng trong đáy sâu của một tâm hồn đã chai cứng vì đau khổ, nhưng không thể bị tiêu tan. Gặp thời cơ thuận lợi thì nó lại cháy lên. Và khát vọng niềm sung sướng đó đã bất chợt cháy lên, thật nồng nàn và xót xa trong một đêm xuân đầy ắp tiếng gọi của tình yêu .
Bức tranh Hồng Ngài ngày xuân năm ấy có sức làm say đắm lòng người tuổi trẻ. Gió rét, sắc vàng ửng của cỏ tranh, sự biến hóa sắc tố kì ảo của những loài hoa đẹp đã góp thêm phần làm ra cuộc nổi loạn trong một tâm hồn đã bấy nhiêu năm tê dại vì đau khổ. Tác nhân quan trọng là hơi rượu. Ngày tết năm đó Mị cũng uống rượu, Mị lén uống từng bát, “uống ừng ực” rồi say đến lịm người đi. Cái say cùng lúc vừa gây sự quên béng vừa đem về nỗi nhớ. Mị quên béng thực tại (nhìn mọi người nhảy đồng, người hát mà không nghe, không thấy và cuộc rượu lúc nào thì cũng không hay) nhưng lại nhớ về ngày trước (ngày trước, Mị thổi sáo cũng giỏi …), và quan trọng hơn là Mị vẫn nhớ mình là một con người, vẫn có cái quyền sống của một con người: “Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người dân có chồng cũng đi chơi ngày Tết. Huống chi Mị và A Sử, không còn lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau”.
Nhưng tác nhân có tác dụng nhiều nhất trong việc dìu hồn Mị bềnh bồng về với những khát khao niềm sung sướng yêu đương có lẽ rằng vẫn là tiếng sáo bởi tiếng sáo là tiếng gọi của ngày xuân, của tình yêu và tuổi trẻ. Tiếng sáo rập rờn trong đầu Mị, nó đã trở nên tiếng lòng của người thiếu phụ. Mị đã thức dậy với sức sống tiềm tàng và cảm thức về thân phận. Cho nên trong thời khắc ấy, ta mới thấy Mị đầy rẫy những xích míc. Lòng phơi phới nhưng Mị vẫn theo quán tính bước vào buồng, ngồi xuống giường, trông ra cái lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Và khi lòng ham sống trỗi dậy thì ý nghĩ đầu tiên là được chết ngay đi.
Nhưng rồi nỗi ám ảnh và sức sống mãnh liệt của tuổi xuân cứ lớn dần, cho tới khi nó lấn chiếm hẳn trọn bộ tâm hồn và suy nghĩ của Mị, cho tới khi Mị hoàn toàn chìm hẳn vào trong ảo giác: “Mị muốn đi chơi. Mị cũng sắp đi chơi”. Phải tới thời điểm đó Mị mới có hành vi như một kẻ mộng du: quấn lại tóc, với thêm cái váy hoa, rồi rút thêm cái áo. Tất cả những việc đó, Mị đã làm như trong một giấc mơ, tuyệt nhiên không nhìn thấy A Sử bước vào, không nghe thấy A Sử hỏi“.
Rồi cái gì đến đã đến. A Sử trói Mị vào cột, rồi lẳng lặng khoác thêm vòng bạc đi chơi, bỏ mặc Mị trong trạng thái mộng du đang chìm đắm với những giấc mơ về thuở nào xuân trẻ, đang bồng bềnh trong cảm hứng du xuân. Tâm hồn Mị đang còn sống trong thực tại ảo, sợi dây trói của đời thực chưa thể làm kinh động ngay lập tức giấc mơ của kẻ mộng du. Cái cảm hứng về hiện tại tàn khốc, Mị chỉ cảm thấy khi vùng chân bước theo tiếng sáo mà tay chân đau không cựa được. Nhưng nếu cái mơ không đến một lần nữa thì sự tỉnh ra cũng vậy. Lại một quá trình chập chờn nữa giữa cái mơ và cái tỉnh, giữa tiếng sáo và nỗi đau nhức của dây trói và tiếng con ngựa đạp vách, nhai cỏ, gãi chân. Nhưng giờ đây thì theo chiều ngược lại, tỉnh dần ra, đau đớn và tê dại dần đi, để sáng hôm sau lại trở về với vị trí của con rùa nuôi trong câm lặng, mà còn câm lặng hơn trước đây.
Nhưng có lẽ rằng sức sống của Mị bùng lên mạnh nhất là lúc Mị cởi trói cho A Phủ. Cũng như Mị, A Phủ là nạn nhân của chính sách độc tài phong kiến miền núi. Những va chạm mang đầy tính tự nhiên của lứa tuổi thanh niên trong những đêm tình ngày xuân đã đưa A Phủ trở thành con ở gạt nợ trong nhà thống lí. Và bản năng của một người con vốn sống gắn bó với núi rừng, ham thích săn bắn đã đẩy A Phủ tới hiện thực phũ phàng: bị trói đứng. Và chính thực trạng bi thương đó đã đánh thức lòng thương cảm trong con người Mị. Nhưng tình thương đó không phải tự nhiên bùng phát trong Mị mà là kết quả của một quá trình đấu tranh giằng xé trong thế giới nội tâm của cô. Mấy hôm đầu Mị vô cảm, thờ ơ với hiện thực trước mắt: “A Phủ là cái xác chết đứng đó cũng thế thôi”. Câu văn như một minh chứng sự tê dại trong tâm hồn Mị. Bước ngoặt bắt nguồn từ những làn nước mắt:“Đêm ấy A Phủ khóc. Một làn nước mắt lấp lánh bò xuống hai má đã sạm đen. Và giọt nước mắt kia là giọt nước ở đầu cuối làm tràn đầy cốc nước. Nó đưa Mị từ cõi quên trở về với cõi nhớ. Mị nhớ tôi đã từng bị trói, đã từng đau đớn và bất lực. Mị đã và đang khóc, nước mắt chảy xuống cổ, xuống cằm không biết lau đi được. A Phủ, nói đúng hơn là làn nước mắt của A Phủ, đã giúp Mị nhớ ra mình, xót thương cho mình.
Và Mị đã nhớ lại mình, biết nhận ra tôi cũng từng có những đau khổ, mới hoàn toàn có thể thấy có người nào đó cũng khổ giống mình. Từ sự thương mình, Mị từ từ có tình thương với A Phủ, tình thương với một con người cùng cảnh ngộ. Nhưng nó còn vượt lên số lượng giới hạn thương mình: “Mình là đàn bà … chỉ từ biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi còn người kia việc gì mà phải chết ”. Mị cởi trói cho A Phủ để rồi bất thần đuổi theo A Phủ. Lòng ham sống của một con người như được thổi bùng lên trong Mị, kết phù phù hợp với nỗi sợ hãi, lo ngại cho mình. Mị như tìm lại được con người thật, một con người còn đầy sức sống và khát vọng thay đổi số phận.
Nhà văn Tô Hoài đã viết về Mị với tất cả lòng yêu thương, thông cảm, và chỉ có lòng yêu thương thông cảm, Tô Hoài mới phát hiện ra vẻ đẹp tiềm tàng trong tâm hồn những con người ham sống như Mị.
Vợ chồng A Phủ qua việc khắc họa sâu sắc cuộc sống, số phận, tính cách Mị đã tố cáo hùng hồn, đanh thép những thế lực phong kiến, thực dân tàn bạo áp bức bóc lột, đọa đày người dân nghèo miền núi. Đồng thời nó cũng xác định khát vọng tự do niềm sung sướng, sức sống mạnh mẽ và tự tin và bền chắc của những người dân lao động. Đặc biệt đề cao sự đồng cảm giai cấp, tình hữu ái của những người dân lao động nghèo khổ. Chính điều này đem lại sức sống và sự vững vàng trước thời gian của Vợ chồng A Phủ trong những ngày tháng sưu cao thuế nặng. Để có tiền nộp sưu cho chồng (thuế thân) và người em chồng đã mất. Chị Dậu đã phải bán con, chị Dậu tưởng khổ đến thế là cùng, nhưng người phụ nữ xấu số ấy còn tồn tại một mái ấm gia đình.
4. Phân tích nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 3
Con người sinh ra vốn đã được tạo hóa ban tặng cho quyền được sống, được làm người và quyền được mưu cầu niềm sung sướng. Ý thức được điều đó, khao khát được hòa tâm hồn vào môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường, con người đã vượt qua mọi trở ngại trở ngại vất vả, thử thách để hướng tới một điều thật ý nghĩa: sự sống. Nhân vật Mị trong truyện ngắn “Vợ chồng A Phủ” của Tô Hoài đã và đang phần nào biểu lộ điều đó. Bằng sức sống mãnh liệt, lòng khát khao được sống, Mị đã can đảm và mạnh mẽ và tự tin và tìm thấy sự sống cho chính mình.
Mị là một cô nàng xinh đẹp, chăm chỉ thao tác và có tài năng thổi sáo giỏi. Chính vì thế mà cô nàng ấy là niềm khao khát, ước mơ của bao nhiêu chàng trai: “Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm thổi sáo đi theo Mị”. Có thể nói, môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của Mị đang trên đà đơm hoa kết trái, một môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường mà ở tuổi của cô ai cũng phải ao ước. Thế nhưng bước ngoặt của cuộc sống Mị đã dần chuyển sang hướng khác khi cô trở thành con dâu gạt nợ cho nhà thống lý Pá Tra. Và người con gái đẹp ấy lại một lần nữa tỏ rõ tấm lòng hiếu thảo của một người con khi nghe đến lời cha, đồng ý về làm dâu gạt nợ cho nhà thống lý.
Tiếng là con dâu nhà thống lý nhưng ai cũng thấy được cô con dâu chẳng khác gì kẻ tôi đòi, phải thao tác quần quật suốt ngày đêm. Hình ảnh Mị thật tội nghiệp như một “con rùa lùi lũi nuôi trong xó cửa”, như “con trâu con ngựa nuôi trong chuồng, chỉ biết ăn cỏ, chỉ biết thao tác mà thôi”. Đối lập hoàn toàn với cha con nhà thống lý ăn chơi trác táng là hình ảnh cô Mị ngồi cạnh tàu ngựa, trước tảng đá, dù chẻ củi hay gánh nước từ dưới suối lên, lúc nào thì cũng cúi mặt buồn rười rượi. Sống trong nhà thống lý Pá Tra không phải là cô Mị trẻ trung, yêu đời như rất lâu rồi nữa. Chính thần quyền và cường quyền nhà thống lý đã giết chết tuổi thanh xuân, bóp nghẹt môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của Mị cả về thể xác lẫn tâm hồn. Lúc này, Mị không khác gì một chiếc xác không hồn vật vờ, thao tác như nữ nô, thành một kẻ hầu người hạ cho chồng mà hoàn toàn có thể bị chồng đánh đập tùy hứng bất thần. Cuộc sống của Mị khép chặt trong căn buồng kín bưng, trông ra ngoài chỉ duy nhất có “một chiếc hiên chạy cửa số lỗ vuông bằng bàn tay. Lúc nào trông ra cũng chỉ thấy mờ mờ trăng trắng, không biết là sương hay là nắng”.
Ý thức về môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của Mị dường như đã bị giai cấp phong kiến làm tê liệt. “Ở lâu trong cái khổ, Mị quen khổ rồi”. Điều này đã đã cho tất cả chúng ta biết con người nô lệ trong Mị vẫn còn sống, con con người thực của cô thì dường như đã chết. Mị không bày tỏ, không than phiền cũng không phản kháng gì, chỉ lầm lũi như con rùa nuôi trong xó cửa và “chờ ngày chết rũ xương ở đây thôi”.
Thế nhưng, “ngoài đầu núi lấp ló, đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi. Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bồi hồi”. Ta tưởng chừng như cô Mị đã trở nên vô cảm vô hồn, chỉ biết đồng ý kiếp sống đọa đày nhưng không phải. Chính tiếng sáo gọi bạn trong đêm tình ngày xuân – hình tượng của tình yêu và khát vọng sống – đã gợi dậy những sâu thẳm trong lòng Mị lâu nay. “Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ừng ực từng bát”. Cách uống rượu ấy như báo trước một cuộc nổi loạn mà chính bản thân mình Mị cũng chưa ý thức rõ: “Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người nhảy đồng, còn Mị thì đang sống về ngày trước”. Chính những ngày tháng tuổi trẻ nghèo khó nhưng tự do, vui vẻ và niềm sung sướng đã làm cho lòng ham sống của Mị trỗi dậy: “Mị thấy phơi phới trở lại”. “Trong đầu Mị rập rờn tiếng sáo” và “Mị muốn đi chơi”. Từ chuyển biến trong suy nghĩ, Mị đã có một hành vi thật ý nghĩa” “Mị đến ngóc ngách nhà cửa, lấy ống mở, xắn một miếng bỏ vào đền cho thêm sáng” và “với tay lấy cái váy hoa vắt ở vách” để sẵn sàng sẵn sàng đi chơi. Hành động này nghĩa là Mị đã thắp lên một ngọn đèn, soi rọi môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường tối tăm triền miên của quá khứ, và giờ đây Mị muốn bước ra khỏi môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường tối tăm ấy, đến với tiếng sáo và những âm thanh rộn rã ngoài kia để được sống là chính mình.
Vậy mà nghiệt ngã thay, khi Mị toan bước đi thì bị A Sử kéo lại, chẳng nói chẳng rằng liền trói Mị vào cột nhà. Và giờ đây Mị khóc, khóc cho cái oan trái của một kiếp người khao khát muốn sống, muốn yêu và lại bị ghì chặt vào một môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường “không bằng con ngựa”. Men rượu làm cho Mị say, Mị mơ màng giữa ý thức và thực tại cho nên vì thế cô có ý định “vùng bước đi. Nhưng chân tay đau không cựa được. Mị không hề nghe thấy tiếng sao nữa”. Chính thực tại đã bóp nghẹt những khát vọng tươi sáng. Kết cực ấy nói lên rằng, chỉ có những phản kháng tự phát thì nhân vật không thể tự giải thoát cho mình, đồng thời nó cũng khởi đầu khơi dậy cho những cuộc nổi loạn trong tương lai của nhân vật.
Ngọn lửa khao khát sống trong cô Mị thực sự phát cháy rực rỡ khi tự tay cô cởi trói cho A Phủ. Chứng kiến cảnh A Phủ bị đánh đập dã man, và hình ảnh “một làn nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã xám đen lại” đã làm cho Mị chợt nhớ lại cái đêm tôi cũng trở nên trói đứng vào cái cột thế kia, cũng nước mắt chảy xuống miệng, xuống cổ mà không cách nào lau đi được. Chính từ đó đã làm trỗi dậy trong Mị tình thương những người dân cùng cảnh ngộ. Mị đã thấy được cái bất công phi lý, sự tàn ác của cha con nhà thống lý và không thích thấy thêm một chiếc chết oan ức, cho nên vì thế cô đã cởi trói cho A Phủ. Rõ ràng Mị đã suy nghĩ kỹ, đã lường trước những gì sẽ xảy ra. Cô đã sẵn sàng chịu trói và chịu chết thay cho A Phủ vì cô nghĩ rằng, chỉ có chết thì cô mới hoàn toàn có thể được giải thoát khỏi kiếp sống tù, đớn đau nhục nhã này. Nhưng không phải. Khi thấy a Phủ chạy đi rồi, chạy đến một môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường tự do, thì Mị bừng tỉnh hẳn. Mị không thích chết nữa mà Mị muốn sống, phải sống cho nên vì thế “Mị vụt chạy ra” theo A Phủ. Giải thoát cho A Phủ, Mị cũng giải thoát luôn cho chính mình.
Qua việc khắc họa nhân vật Mị, Tô Hoài đã và đang phần nào tố cáo chính sách thống trị của bọn chúa đất, địa chủ phong kiến, ca tụng phẩm chất cao đẹp của những người dân nông dân miền núi hiền lành, chất phác. Họ biết yêu nét trẻ đẹp, trọng lẽ phải để rồi vượt lên tìm lại chính mình.
Sức sống của nhân vật Mị được Tô Hoài khắc họa rất là tài tình, độc đáo. Từ một con người dường như đã bị mất rất là sống, tuy nhiên với một nghị lực phi thường, một lòng ham sống mãnh liệt, Mị đã tìm thấy môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường cho bản thân mình mình và dám đấu tranh với những thử thách để rồi vượt qua. Thật vậy, Nguyễn Khải đã và đang từng triết lý: “Ở đời này sẽ không còn con phố cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để vượt qua những ranh giới ấy”. Con đường vượt qua những ranh giới của nhân vật Mị phần nào đã chứng tỏ cho chân lý ấy.
5. Phân tích nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 4
Đọc “ Tắt đèn” của Ngô Tất Tố ta không thể quên được thực trạng cuộc sống của chị Dậu- cuộc sống của kẻ khốn khó cùng yêu thương… cho tới lúc đọc truyện ngắn “ Vợ chồng A Phủ” của nhà văn Tô Hoài ta mới nhận thấy rõ hơn, sâu sắc hơn nỗi khổ của người miền núi nói chung và điển hình là nhân vật Mị. Một cô nàng xinh đẹp hiếu thảo nhưng lại là nạn nhân của chính sách phong kiến bất công tàn ác. Xã hội ấy đã biến Mị trở thành một con người câm nặng, vô cảm, lầm lũi, nhưng ở đầu cuối con người ấy không chịu số phận tự vùng lên cứu người và giải thoát chính bản thân mình mình.
Trước khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra, Mị là một cô nàng Mèo xinh đẹp, thổi sáo hay và có nhiều chàng trai mê, cô chăm chỉ hiếu thảo với cha già, trong cô luôn luôn khát vọng về một môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường tự do. Nhưng món nợ truyền kiếp do bố mẹ Mị lấy nhau không còn tiền vay thống lí Pá Tra năm nào thì cũng phải trả lãi một nương ngô, đó là sợi dây oan nghiệt đối với Mị. Hạnh phúc không đến với Mị thời con gái, Mị đã bị A sử con trai thống lí Pá Tra bắt cóc đem về cúng trình ma Mị trở thành con dâu gạt nợ cho nhà thống lí. Mị làm dâu nhưng thực chất là nô lệ, vùi dập, chà đạp tước đi mọi quyền sống của con người, từ đây Mị sống kiếp sống của loài vật. Ở đoạn đầu của tác phẩm hình ảnh Mị “ một cô nàng ngồi quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa. Lúc nào thì cũng vậy dù quay sợ, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi hay phải đi cõng nước dưới khe suối lên cô ả cũng cúi mặt, mặt buồn rười rượi”. Cách miêu tả này của Tô Hoài đã cho những người dân đọc thấy được những trơ lì, vô cảm của Mị in như kiếp con ngựa. Hình ảnh ấy đối lập hoàn toàn với nhà thống lí quyền thế giàu sang “có nhiều nương nhiều ruộng nhiều thuốc phiện nhất làng”. Trong việc làm Mị lúc nào thì cũng cúi mặt xuống Mị nghĩ “ mình không bằng con trâu con ngựa”. Căn buồng Mị ở như chuồng nhốt thú kín mít qua ô hiên chạy cửa số bằng bàn tay mình nhận ra chỉ thấy trăng trắng, không biết là sương hay nắng. Nó thể hiện sự tù túng âm u lạnh lẽo in như địa ngục trần gian hãm thể xác và tâm hồn của Mị. Mị không riêng gì có bị tước đoạt về sức lao động mà còn bị áp chế về cả tinh thần “ nó đã bắt mình về trình mà nhà nó rồi thì chỉ từ đợi chết ở đây thôi”. Lúc mới làm dâu nhà thống lí Pá Tra đêm nào Mị cũng khóc, tủi cực Mị tìm đến cái chết. Mị toan ăn lá ngón tự tử. Nhưng Mị thương cha già “mày chết nhưng nợ tao vẫn còn, quan lại bắt tao trả nợ. Mày chết rồi thì ai làm nương ngô ngô giả được nợ người ta. Tao thì ốm yếu quá rồi. Không được con ơi!” Mị ném nắm là ngón xuống đất. Mị quay trở lại với kiếp sông trâu ngựa “sống lâu trong cái khổ, Mị quen khổ rồi”. Những rõ ràng gây ám ảnh ngột ngạt bức bối về một nhà tù rùng rợn về số phận, kiếp người, cuộc sống bị áp bức nơi địa ngục trần gian. Nhà văn đã cất lên tiếng nói đòi nhân quyền của con người. Tố cáo tội ác của xã hội phong kiến miền núi tàn ác vô nhân đạo đã làm tàn lụi nụ cười sống của con người. Nhưng điều đau xót nhất với Mị là phải sống với người chồng mà mình không thương yêu lại còn bị đánh đập hành hạ. Những đêm tình ngày xuân lại trở về trên núi cao, tiếng sáo tiếng khèn gọi bạn tình Mị muốn đi và nhẩm theo lời bài hát, Mị uống rượu. Nhưng khát vọng của Mị không được thực hiện thì bị A sử chặn lại lại dùng một thúng sợi đay A sử trói đứng Mị suốt đêm trong căn buồng u tối. Dây trói siết chặt làm cho da thịt Mị đau nhức như bị đứt ra từng mảng, đau đớn xót xa Mị nghĩ “ kiếp mình không kiếp ngựa”.
Sau khi A Phủ đánh A sử bị thương, Mị được cởi trói để đi lấy lá thuốc cho chồng “Mị cũng thức suốt đêm im re ngồi xoa thuốc dấu cho chồng. Lúc nào Mị mỏi quá, cựa mình, thì những chỗ lằn trói trong người lại đau ê ẩm. Mị lại gục đầu nằm thiếp đi. Khi đó, A sử bèn đạp chân vào mặt Mị. Mị choàng thức, lại nhặt nắm là thuốc xoa đều trên sống lưng chồng”. Những đêm đông trên núi cao dài và buồn nếu như không còn nhà bếp lửa làm bạn thì Mị sẽ chết tàn chết héo, mỗi đêm Mị trở dậy hơ tay, hơ sống lưng, không biết bao nhiêu lần. Có đêm A sử chợt về thấy Mị ngồi đấy hắn liền đánh Mị ngã ngay xuống nhà bếp lửa. Hành động của A sử đã cho tất cả chúng ta biết hắn là một kẻ vũ phu, những quan niệm lỗi thời của xã hội phong kiến miền núi vẫn còn tồn tại.
Ngòi bút nhân đạo của Tô Hoài đã không để cho Mị sống mãi kiếp ngựa trâu mà còn phát hiện ở Mị cái kĩ năng thay đổi cuộc sống. Khả năng ấy bắt nguồn từ quy luật “ có áp bức có đấu tranh”. Đó là việc Mị cởi trói cứu A Phủ Với Mị là vậy còn với A Phủ những hành vi ấy còn tàn ác dã man hơn. Trước hết điều đó được thể hiện ở màn xử kiện phạt vạ. Mở màn là hình ảnh đầy ám ảnh A Phủ bị trói, bị đánh đập một cách tàn nhẫn “ người thì đánh, người thì quỳ lạy, kể lể, chửi bới. Xong một lượt đánh, kẻ chửi, lại hút”. Tất cả cứ như một vòng tuần hoàn “ cứ như vậy, suốt chiều, suốt đêm, càng hút, càng tỉnh, càng đánh, càng chửi, càng hút”. Hành động tàn ác ấy đã khiến “ mặt A Phủ sưng lên, môi và đuôi mắt chảy máu”. Tất cả đâu chỉ có vậy, sự tàn ác còn được thể hiện khi A Phủ làm mất đi con bò để hổ ăn thịt, A Phủ bị cha con thống lí Pá Tra trói đứng vào cột ở giữa núi rừng ngày đông Hồng Ngài. Sương muối giá buốt lại bị bỏ đói. Chỉ là mất con bò thôi mà bọn chúng đã coi mạng sống của con người như một con động vật rẻ mạt, không còn mức giá trị
Nếu như trong cùng một quá trình văn học này, trong tác phẩm “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố, chị Dậu phải chịu sự ràng buộc của sưu cao thuế nặng, thì trong truyện ngắn “ Vợ chồng A Phủ” này cả hai nhân vật đều chịu sự chi phối ràng buộc của thần quyền. Đó đó đó là phương thức hữu hiệu để giai cấp thống trị nô dịch người dân nghèo. Mị bị bắt về làm dâu với thân phận đàn bà, lại đã cúng trình ma nhà thống lí Pá Tra, Mị không hề cách nào khác chỉ biết sống tiếp “nó đã bắt ta về trình ma nhà nó rồi chỉ từ biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi” và từ đấy Mị sống trong danh nghĩa là con dâu nhưng thực chất là thân phận nô lệ.
Chính nỗi đau xấu số của Mị và A Phủ cùng với sự tàn nhẫn độc ác của cha con thống lí Pá Tra đã làm thức dậy tinh thần phản kháng của người đàn bà yếu đuối. Tình thương tiềm ẩn trong Mị không chết, cũng như sức sống của Mị không thể bị tê liệt hoàn toàn. Trong đêm đông rẻo cao ấy sức sống của Mị đã hồi sinh khi Mị phát hiện làn nước mắt của A Phủ “ một ngọn lửa sưởi vừa bừng lên Mị cay mắt trông sang, thấy hai mắt A Phủ cũng vừa mở, một làn nước lấp lánh đang bò xuống hai hõm má xám đen lại”. Giọt nước mắt của người đàn ông tràn đầy sức sống giàu can đảm và mạnh mẽ và tự tin nhưng ở đây đang ở thế tuyệt vọng và oan ức đã có tác động sâu sắc tới Mị. Giọt nước mắt ấy đã khiến Mị từ cõi quên đến cõi nhớ. Nhớ lại A sử đã trói Mị không quên cảm hứng uất hận đau đớn và từ đây trái tim Mị không đơn độc nữa. Mị đã thấy được quân địch “ chúng nó thật độc ác” quá phẫn nộ “cơ chừng này chỉ đêm mai người kia sẽ chết,chết đau, chết đói, chết rét, phải chết”. Cách ngắt nhịp ngắn và điệp từ “ chết” đã diễn tả những phẫn nộ và xót thương đang ào ạt dâng lên trong lòng Mị. Bởi hơn ai hết Mị hiểu thế nào là chết đau, chết đói, chết rét, trên khung hình kia. Trỗi dậy trong lòng Mị thời điểm hiện nay là tinh thần phản kháng mạnh mẽ và tự tin, tình thương đã đem lại chó Mị sức mạnh khiến Mị từ người phụ nữ vô cảm, cam chịu nô lệ trở thành người phụ nữ can đảm và mạnh mẽ và tự tin mạnh mẽ và tự tin. Mị tính định cởi trói cho A Phủ, nhưng Mị nghĩ đến biết đâu A Phủ chạy trốn được Mị bị trói thay vào đó và chết ở đó thì sao?
Nhưng dù nghĩ như vậy nhưng Mị cũng không thấy sợ bởi lòng can đảm và mạnh mẽ và tự tin và sức mạnh trong Mị đã trở lại. Nó đã dẫn đến hành vi táo bạo rút dao cắt đứt dây trói. Đây là hành vi bất thần đến với cô nhưng lại là kết quả tất yếu của sức sống tiềm tàng mãnh liệt trong Mị. Mị đã chạy băng trong đêm tối theo người đàn ông xa lạ với khát vọng một tương lai tươi sáng hơn. Hành động quyết liệt và mạnh mẽ và tự tin của Mị trong đêm ấy không riêng gì có giải phóng cho A Phủ mà còn giải phóng cho chính bản thân mình mình. Cùng lúc đó Mị đã phải vượt lên hai sức mạnh mẽ và tự tin của cường quyền và thần quyền để có sức mạnh tự do đi theo con phố cách mạng. Điều đó chứng tỏ rằng giai cấp thống trị hoàn toàn có thể đày đọa người lao động nhưng không thể dập tắt được khát vọng sống và khát vọng tự do của tớ.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật rất độc đáo, những kể chuyện đi từ hiện tại đến quá khứ rồi lại đến hiện tại, cách kể chuyện như vậy để đã cho tất cả chúng ta biết được số phận cực khổ luôn sống trong đày đọa. Hơn thế chuyện còn sử dụng nghệ thuật và thẩm mỹ phân tích tâm lí nhân vật một cách sâu sắc đặc biệt trong đêm tình ngày xuân và trong đêm cứu A Phủ. Tô Hoài đã thành công khi sử dụng hình ảnh giọt nước mắt của A Phủ để coi đó là động lực cho Mị vùng dậy đấu tranh. Từ đó đến bước ngoặt cuộc sống của hai nhân vật
Viết về cuộc sống và số phận của nhân vật Mị, nhà văn nhân danh quyền con người để nên án, tố cáo tội ác của bọn thực dân và phong kiến đã áp bức đọa đày tước đoạt quyền sống, quyền làm người của tớ. Nhà văn không riêng gì có thương cảm sâu sắc với nỗi đau khổ con người mà còn đồng tình với khát vọng giải phóng, đồng thời còn mở ra cho họ con phố tươi sáng. Từ đó thấy được chiều sâu nhân đạo của nhà văn.
6. Phân tích nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 5
Vợ chồng A Phủ in trong tập Truyện Tây Bắc của nhà văn Tô Hoài (xuất bản năm 1953). Đây là tác phẩm có mức giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc. Thông qua số phận của Mị và A Phủ, nhà văn đã dựng lại quãng đời đau khổ, tối tăm của người dân miền núi trước Cách mạng và phản ánh quá trình đến với cách mạng của tớ. Tô Hoài đã thành công trong việc xây dựng nhân vật Mị với diễn biến tâm lí vô cùng phức tạp.
Nhân vật Mị mang đầy đủ phẩm chất tốt đẹp của phụ nữ vùng cao. Đẹp người, đẹp nết, Mị được nhiều trai bản yêu mến, ước ao. Tuổi thanh xuân hứa hẹn với cô bao điều tốt lành, nhưng chỉ vì món nợ cha mẹ cô vay của tên thống lí Pá Tra từ ngày cưới, cho tới lúc mẹ cô đã chết mà vẫn chưa trả được nên Mị bị bắt về làm con dâu trừ nợ cho nhà hắn. Mị bị coi như một thứ đồ vật vô tri vô giác để tính ra tiền trừ vào số nợ. Những năm tháng Mị sống với cha con tên thống lí gian ác là chuỗi dài đau thương, khổ ải. Cô bị coi rẻ hơn hết con trâu, con ngựa.
Đau khổ, cực nhục đã cướp mất tuổi xuân của Mị, biến cô thành kẻ nhẫn nhục, cam chịu. Cô gái xinh đẹp, hồn nhiên, đa cảm thủa nào đường như đã chết, chỉ từ lại người đàn bà lúc nào thì cũng vậy cũng cúi mặt, mặt buồn rười rượi ngồi quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa của nhà thống tí. Mị sống âm thầm, lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa.
Không những bị đọa đày về thể xác, Mị còn bị đè nén, áp bức về tinh thần. Cô chán sống nhưng không được chết, vì Mị chết thì món nợ truyền kiếp kia vẫn còn và người bố già càng thêm đau khổ. Cuộc đời Mị bị trói buộc bằng quyền lực, bằng tập tục mê tín dị đoan dị đoan lâu lăm của người dân miền núi. Mị nhận định rằng tôi đã bị Con ma nhà thống lí nhận mặt: nó đã bắt ta về trình ma nhà nó rồi thì chỉ từ biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi. Cách đối xử bất công, tàn bạo của cha con thống lí làm cho Mị sống triền miên trong đau khổ. Cô lặng lẽ ra vào như cái bóng, không một người bạn chia sẻ tâm tình. Cô chỉ biết làm bạn với ngọn lửa trong những đêm đông dài và buồn. Thân xác Mị héo úa, tâm hồn Mị lạnh lẽo, trống vắng, nếu không còn nhà bếp lửa sưởi kia thì Mị cũng đến chết héo. Ngọn lửa là người bạn duy nhất giúp cô xua bớt phần nào bóng tối u ám đang vây phủ cuộc sống. Không có người thông cảm với nỗi khổ của tớ, Mị phải tìm đến ngọn lửa và coi nó là bạn. Khổ biết chừng nào!
Tác giả giúp người đọc tưởng tượng rõ hơn về cuộc sống bế tắc của Mị qua hình ảnh căn buồng cô ở kín bưng, tối mò, chỉ thông với bên phía ngoài bằng lỗ hiên chạy cửa số bé như bàn tay. Ở trong nhìn ra không biết là đêm hay ngày, sương hay nắng.
Bao năm qua, bị đày đọa trong nhà thống lí, mọi cảm xúc của Mị hầu như tê liệt. Tinh thần phản kháng cũng vậy. Mị nghĩ rằng mình là con trâu con ngựa của nhà giàu, chỉ biết việc ăn cỏ, biết đi làm mà thôi. Con trâu, con ngựa đêm còn được nghỉ, còn cô không lúc nào ngớt việc. Trước kia, có lần cô phản kháng kinh hoàng bằng phương pháp định ăn lá ngón tự tử, giờ đây cô không nghĩ đến cái chết nữa vì đã quá quen với cái khổ rồi. Đời Mị cứ thế lặng lẽ trôi đi trong vô vọng. Với Mị, môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường không hề ý nghĩa.
Đau khổ kéo dãn làm cho lòng Mị tưởng chừng nguội lạnh. Dường như mọi cảm xúc, khát khao đã bị dập tắt từ lâu. Điều kì diệu là dẫu trong tột cùng đau thương thì mọi thế lực tội ác cũng không hủy hoại được con người. Lay lắt, đói khổ, nhục nhã nhưng Mị vẫn sống âm thầm, mãnh liệt. Từ trong sâu thẳm tâm hồn người con gái bị đày đọa kia vẫn âm ỉ, le lói một ngọn lửa yêu đời, ham sống. Mùa xuân về, Mị lén uống rượu và lòng Mị thì đang sống về ngày trước. Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những đêm Tết ngày trước. Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi…
Rõ ràng, bản chất đích thực đã trở lại với Mị. Tất cả mọi giác quan, cảm xúc tưởng như đã lụi tàn vì đau khổ đang sống dậy. Mị thấy mình còn trẻ lắm, mà còn trẻ thì phải được hưởng niềm sung sướng. Vì thế nên bất chợt Mị muốn đi chơi. Nhưng khát vọng chính đáng đã bị hiện thực phũ phàng vùi dập. A Sử đánh Mị, trói Mị, Mị vẫn thả hồn lâng lâng theo tiếng sáo gọi bạn. Tiếng sáo ngày xuân, tiếng sáo gọi tình yêu khơi lên niềm khao khát niềm sung sướng trong lòng Mị. Phản ứng tự phát ban đầu của Mị không thể giải phóng được cuộc sống cô nhưng những khoảng chừng thời gian ngắn trỗi dậy ấy có ý nghĩa thức tỉnh. Giống như đốm lửa âm ỉ trong đám tro tàn, có ngày nó sẽ phát cháy rực rỡ kinh hoàng khi gặp cơn gió mạnh.
Chứng kiến cảnh A Phủ bị trói, bị đánh, mấy đêm đầu, Mị vẫn thản nhiên thức dậy sưởi lửa. Mị thản nhiên vì chuyện đánh người, trói người xảy ra thường xuyên ở nhà thống lí. Nhưng đêm nay, trông thấy làn nước mắt bò xuống hai hõm má đã xám đen lại của A Phủ, Mị không cầm lòng được. Mị thương A Phủ cũng trở nên rơi vào vòng đọa đày, khốn khổ như mình. Cô liên tưởng tới bao kẻ tôi tớ khác trong nhà này đã bị cha con tên thống lí bạo tàn đối xử dã man. Có người chết đói, chết rét sau mấy ngày cùm trói. A Phủ kia cũng tiếp tục như vậy thôi và đến một ngày nào đó, Mị cũng thế. Hơn bao giờ hết, ý thức về nỗi khổ, về thân phận trỗi dậy trong lòng Mị. Nếu cứ cúi đầu đồng ý số phận nghĩa là đồng ý cái chết bi thảm. Từ hình ảnh đau thương của A Phủ trước mắt, Mị liên tưởng đến tương lai mù tối, bế tắc của tớ. Chính điều đó đã làm sống lại trái tim tưởng chừng đã bị đau khổ làm cho chai đá của Mị. Cô thương người, thương thân. Giọt lệ bất lực và thống khổ của A Phủ như giọt nước ở đầu cuối làm tràn đầy bình nước, cảm thương số phận A Phủ, một chàng trai dũng cảm, khỏe mạnh sắp bị cướp đi mạng sống, Mị càng thương thân và càng căm thù cha con tên thống lí gấp bội. Cái thương cái ghét bùng lên, lấn át nỗi sợ, dẫn Mị đến hành vi táo bạo ngoài ý thức: cắt dây trói cứu A Phủ.
Đây là hành vi bộc phát xong nó là kết quả tất yếu của tất cả một quá trình bị dồn nén, bức xúc về mặt tinh thần giờ đây đã đến lúc giải thoát và đó cũng đó đó là biểu lộ tất yếu của một sức sống vốn đã tiềm tàng ẩn chứa trong con người Mị lâu nay nay. Mị cắt dây trói cho A Phủ cũng là cắt đứt những dây trói vô hình đã cột chặt cô vào quãng đời tủi nhục. Cô đuổi theo A Phủ bởi cô ý thức được nỗi khổ và sự sống còn của tớ : ở đây thì chết mất Mị đuổi theo tiếng gọi mãnh liệt của tự do, cô tự giải phóng mình khỏi nanh Vuốt cha con tên thống lí tàn bạo. Từ trong cái địa ngục giam giữ đày ải mình suốt mấy năm qua, từ trong sự bủa vây tàn khốc của cái chết, Mị đã vùng dậy tìm lẽ sống, làm lại cuộc sống.
Qua việc miêu tả diễn biến tâm lí và sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị trong thực trạng đau thương, nhà văn Tô Hoài muốn xác định không bạo lực đen tối nào hoàn toàn có thể vùi dập được sức sống và khao khát tự do của con người ; đồng thời nhấn mạnh vấn đề rằng, chỉ có sự tự vùng dậy của tớ mình theo sự dẫn dắt của cách mạng mới giải phóng được con người ra khỏi kiếp ngựa trâu, nô lệ. Đó đó đó là giá trị nhân đạo to lớn của tác phẩm.
7. Phân tích nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 6
Tô Hoài là một trong những tấm gương sáng về tinh thần lao động sáng tạo, về công phu rèn luyện tay nghề của một người viết văn xuôi ở Việt Nam.
Ông đã có hơn thế nữa thế kỷ cầm bút. Ông đã được quản trị nước tặng phần thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật và thẩm mỹ (đợt I -1996). Nhà văn đã gửi đến tất cả chúng ta một khối lượng tác phẩm nhiều đến mức đáng khâm phục: hơn 100 quyển sách với nhiều thể loại rất khác nhau. Tuy nhiên những trang viết thực sự đạt rất chất lượng của cây bút này thể hiện ở ba mảng đề: đề tài miền núi Tây Bắc, đề tài vùng quê thành Tp Hà Nội Thủ Đô và những đề tài dành riêng cho thiếu nhi. Chỉ xét riêng về đề tài miền núi Tây Bắc, truyện ngắn Vợ Chồng A Phủ trong tập truyện Tây Bắc (1953) là một thành tựu nổi bật của Tô Hoài. Trong tác phẩm này, nhà văn đã xây dựng thành công xuất sắc hình tượng nhân vật Mị, đặc biệt là đoạn cô bị bắt làm dâu gạt nợ cho nhà thống lý Pá Tra đến khi trốn khỏi Hồng Ngài.
Trước hết, tất cả chúng ta thấy Mị là một cô nàng con nhà nghèo, xinh đẹp, ham sống, có đời sống tinh thần phong phú. Ngày xưa, bố Mị lấy mẹ Mị không còn đủ tiền cưới, phải đến vay nhà thống lý, bố của Pá Tra giờ đây. Mỗi năm đem nộp lãi cho chủ nợ một nương ngô. Đến tận khi hai vợ chồng về già rồi mà cũng chưa trả được nợ. Người vợ chết rồi cũng chưa trả hết nợ. Nhưng đó không phải là nguyên do để những chàng trai tốt bụng xà Mị. Trái lại, đến tuổi yêu đương, Mị được nhiều chàng trai mê say vì sắc đẹp. vì phẩm hạnh, suốt đêm đứng thổi sáo xung quanh vách hoặc thổi sáo đi theo Mị. Và bản thân Mị cũng thổi sáo giỏi, hát hay. Mỗi khi tiếng sáo vọng lại, lòng Mị cũng thiết tha bổi hổi rồi ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang thổi. Mặc dù ham sống như vậy nhưng có những lúc Mị muốn tự kết liễu cuộc sống mình trong lần trốn về nhà bố. Thật ra, vì ham sống nên Mị khước từ kiếp sống tủi nhục, chết ngay trong cõi sống. Nhưng với Mị, thời điểm ấy, cái chết là phương tiện để giải thoát chứ không phải là mục tiêu của Mị.
Mặt khác, Mị là cô nàng sớm gặp xấu số, đau khổ đến cùng cực đồng thời còn là một một nạn nhân của sự việc đầu độc, áp chế về tinh thần. Vào một đêm khuya, Mị nghe tiếng gõ vách mà cứ ngỡ là tiếng hò hẹn của tình nhân, Mị bèn nhấc tấm vách gỗ thì bị A Sử bắt về làm vợ, làm con dâu gạt nợ cho nhà thống lý Pá Tra. Bao nhiêu mộng đẹp của lứa tuổi xuân thì mơn mởn bị chôn vùi. Sự trinh trắng của người con gái bị A Sử cướp đoạt. Mị đau buồn có đến hàng mấy tháng, đêm nào Mị cũng khóc. Mị đã hái lá ngón ở trong rừng, giấu trong áo rồi trốn về nhà lạy chào cha lần cuối để tự tử. Nghe lời than vãn, phân trần của người cha ốm yếu, Mị không đành chết bởi lẽ Mị chết thì bố Mị còn khổ hơn bao nhiêu lần giờ đây nữa. cho nên vì thế, Mị đành phải trở lại nhà thống lý để làm nô lệ. Mị bị giày xéo bị chà đạp gần như thể chỉ từ là công cụ biết nói: Ở lâu trong cái khổ Mị quen khổ rồi. Bây giờ Mị tưởng tôi cũng là con trâu, tôi cũng là con ngựa (…) Mị cúi mặt không nghĩ ngợi nữa. Mị bị cướp đoạt công sức của con người một cách tàn nhẫn : con ngựa con trâu làm có những lúc, đêm nó còn được đứng gãi chân, đứng nhai cỏ. đàn bà con gái trong nhà này thì vùi vào thao tác một ngày dài lẫn đêm. dường như Mị bị chai lì mọi cảm hứng đến mất cả đời sống ý thức: mỗi ngày Mị càng không nói, lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa. Ở cái buồng Mị nằm, kín mít, có một chiếc hiên chạy cửa số một lỗ vuông bằng bàn tay, lúc nào trông ra cũng trăng trắng không biết là sương hay nắng. Mị nghĩ rằng mình cứ chỉ ngồi trong cái lỗ vuông ấy mà trông ra, đến bao giờ chết thì thôi. Sở dĩ Mị an phận như vậy là vì bọn thống lý Pá Tra đã đưa vào đầu óc cô những tư tưởng mê tín dị đoan dị đoan khá cay độc.Ở dân tộc bản địa H’mông thời trước có những hủ tục: người con gái khi bị “trình ma” thì coi như cuộc sống trở nên đen tối từ lúc ấy: nếu chẳng may chồng chết thì người ấy phải làm vợ người khác trong nhà, có khi là một người anh chồng già lụ khụ, có khi là một người em chồng còn ở tuổi trẻ con. Và nếu chồng lại chết, lại vẫn phải ở với người đàn ông khác trong nhà ấy! . (Tô Hoài - cảm nghĩ về truyện Vợ chồng A Phủ). Do đó, Mị đã tin một cách tuyệt đối : ta là thân đàn bà, nó đã bắt tâ về trình ma nhà nó rồi thì chỉ biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi.
Thế nhưng, Mị là một cô nàng có sức sống tiềm tàng, một khao khát tự do, niềm sung sướng mãnh liệt. không còn sự bạo tàn nào vùi dập, trói buộc nổi, nhất là lúc được ngoại cảnh tác động. khi ngày xuân tràn về những làng Mèo, trai gái tụ tập bên nhau nô đùa, nhảy múa, thổi sáo gọi bạn tình, Mị đã sống lại những chuỗi ngày tự do. Ngồi trong căn phòng tăm tối, Mị lén uống rượu uống ừng ực từng bát mà bên tai vẫn văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng. dù chẳng năm nào A Sử cho cô đi chơi tết, nhưng cô rất khao khát được đi như bao cô nàng khác cùng trang lứa. Hành động của Mị ngóc ngách nhà cửa lấy ống mỡ, xoắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng, chứng tỏ cô không cam chịu bóng tối ngột ngạt, u ám của kiếp nô lệ phong kiến. trong phút giây, Mị đã quên đi cảnh ngộ thực tại để hành vi theo tiếng gọi giục giã , tha thiết, rạo rực, cháy bỏng từ trái tim khát khao niềm sung sướng, tình yêu của tớ mình mình, Mị quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách sẵn sàng sẵn sàng đi chơi. Bất ngờ, A Sử đã tàn nhẫn trói đứng cô vào cột nhà, quấn luôn tóc trên cột. Nhưng cái kiểu trói thời trung cổ ấy của A Sử vẫn không dập tắt được lòng ham sống vẫn âm ỉ, tiềm tàng trong tâm hồn Mị. Tiếng sáo du dương trầm bổng, tượng trưng cho sức sống ngày xuân của tuổi trẻ mạnh đến nỗi tuy Mị bị trói nhưng vẫn không biết mình đang bị trói. tiếng sáo đã đưa cô đi theo những trò chơi show, những đám chơi, và Mị cố vùng bước đi trong cảnh bi thảm: tay chân đau không cựa được. Tuy cả đêm ấy Mị phải trói đứng, khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức nhưng trong lòng cô vẫn nồng nàn tha thiết nhớ cuộc vui.
Thật kinh hoàng làm thế nào cái sức sống ấy đặc biệt hình ảnh a Phủ bị trói đứng một lần nữa lại đánh thức nơi Mị nỗi tủi nhục của than phận “không bằng con ngựa” của tớ đồng thời khơi dậy lòng trắc ẩn tiềm tàng trong cô. A Phủ là một chàng trai tràn trề sinh lực, lao động giỏi, con nhà nghèo, bố mẹ chết sớm, lưu lạc đến Hồng Ngài làm thuê, do cùng bọn con trai làng sinh sự đánh nhau với A Sử vào dịp chơi tết. A Phủ bị “bắt sống, trói gô chân tay lại” khiêng về nhà Thống lý. Từ đó, anh phải đi ở trừ nợ cho nhà Pá Tra. Trong một lần chăn bò, chẳng may hổ ăn thịt mất một con bò, Pá Tra đẩy A Phủ vào cột, hai tay bắt ôm quặt lên. Rồi dây mây quấn từ chân lên vai, sang hôm sau Pá Tra quẳng thêm một vòng thòng lọng vào cổ. Thế là A Phủ không cúi, không hề lúc lắc được nữa”. Nhìn cảnh ngộ A Phủ lúc đầu, Mị hãy còn thái độ thản nhiên, sau đó, trông thấy thứ ngôn từ câm lặng phát ra từ làn nước mắt của A Phủ, cô xúc động, thương cảm và đồng cảm với anh. Đồng thời, giọt nước mắt ấy như tiếng gọi thiêng liêng của tính giai cấp và ý thức phản kháng đối với Mị: Lúc ấy đã khuya. Trong nhà đã ngủ yên, Mị trở dậy thổi lửa. Ngọn lửa bập bùng sang lên, Mị lé mắt trông sang, thấy mắt A Phủ cũng vừa mở, một làn nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã đen lại. Nhìn thấy tình cảnh như vậy, Mị chợt nhớ lại đêm năm trước A Sử trói Mị , Mị cũng phải trói đứng như vậy kia. Nhiều lần hóc, nước mắt chảy xuống miệng, xuống cổ, không biết lau đi được. Trời ơi, nó bắt trói đến chết người đàn bà ngày trước cũng ở cái nhà này. Chúng nó thật độc ác. Cỡ chừng này là đêm mai là người kia chết, chết đau, chết đói, chết rét, phải chết. Vì thế, Mị liền hành vi một cách táo bạo, “phiến loạn” quyết liệt. Cô cởi trói cho A Phủ rồi cùng anh bỏ trốn khỏi Hồng Ngài, chạy sang Phiền Sa: Lúc ấy, trong cảnh nhà đã tối bưng, Mị rón rén bước lại, A Phủ vẫn nhắm mắt, nhưng Mị tưởng A Phủ đương biết có người bước lại. Mị rút con dao nhỏ cắt lúa, cắt nút dây mây. A Phủ cứ thở phì từng hơi, không biết mê hay tỉnh. Lần lần, đến lúc gỡ được hết dây trói ở người A Phủ thì Mị cũng hốt hoảng, Mị chỉ thì thào được một tiếng :”đi ngay…” rồi Mị nghẹn lại, A Phủ bỗng khụy xuống, không bước nổi. Nhưng trước cái chết hoàn toàn có thể đến nơi ngay, A Phủ lại quật sức vùng lên, chạy. Mị đứng lặng trong bóng tối.
Rồi Mị cũng vụt chạy ra. Trời tối lắm, nhưng Mị vẫn băng đi. Mị đuổi kịp A Phủ, đã lăn, chạy (…) và hai người lẳng lặng đỡ nhau lao chạy xuống dốc núi. “Nhân chi sơ tính bổn thiện”. Hành động trên đây có xuất phát từ tấm lòng “thương người như thể thương thân “, từ sự thôi thúc cấp bách của cảnh ngộ hiện tại, từ tiếng gọi thiêng liêng, bất tử của môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường độc lập – tự do. Cô cởi trói cho A Phủ cũng là từ cởi trói xiềng xích đang đè nặng lên chính cuộc sống của tớ, Cứu A Phủ là Mị đã cứu mình một lúc vượt qua hai tầng địa ngục đày đọa con người một cách dã man: tầng địa ngục phong kiến và tầng tầng địa ngục mê tín dị đoan – thần quyền. Thật đáng biểu dương làm thế nào để cho hình ảnh hai con người trẻ tuổi, nhựa sống mãnh liệt bị phong kiến trói đứng rồi vùng dậy một cách quyết liệt bị phong kiến trói đứng rồi vùng dậy một cách quyết liệt, bật tung như quả bom to đang ra sức tung phá giữa khu vực nên phải hủy hoại. Đúng như một nhà nghiên cứu và phân tích văn học đã nhận xét: Không ai trói buộc được sự sống, ngưng trệ được sự sống. Tóm lại, Mị là một hình tượng nhân vật phụ nữ có tính chất điển hình cho mảng truyện viết về đề tài miền núi Tây Bắc dưới ách phong kiến và thực dân đô hộ của nhà văn Tô Hoài nói riêng cũng như của dòng văn học Việt Nam quá trình 1945-4975 nói chung.
Qua hình tượng nhân vật Mị, nhà văn Tô Hoài đã miêu tả thực trạng môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường bị áp bức, đề nén, chà đạp đến cùng cực, nhàu nát của số phận những con người nhỏ bé nơi miền núi cao Tây Bắc, tố cáo, vạch trần tội ác của bọn phong kiến nơi ấy đồng thời phát hiện nhiều phẩm chất tốt đẹp của con người tập trung ngòi bút ngòi bút ngợi ca sức sống tiềm tàng của tớ. Đó cũng đó đó là giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo toát lên từ nhân vật trung tâm của thiên truyện mê hoặc này.
8. Phân tích nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 7
Tô Hoài là nhà văn rất thành công trong những nhà văn thuộc nền văn xuôi tân tiến. Tác phẩm của ông thường viết về những vấn đề thân mật thân quen trong môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường thường ngày. Tác phẩm Vợ chồng A Phủ là tác phẩm viết về đề tài Tây Bắc mang lại những giá trị sâu sắc. Nhân vật tiêu biểu trong tác phẩm là Mị, một phụ nữ phải chịu nhiều xấu số, nhưng có vẻ như đẹp tâm hồn và có sức sống mãnh liệt, dám đứng lên đấu tranh tìm lại niềm sung sướng cho mình.
Nhân vật Mị hiện lên trong cách ra mắt của tác giả ở ngay đầu câu truyện gợi lên cho những người dân đọc một sự lôi cuốn lạ kì. Chỉ bằng vài câu chữ, tác giả đã cho những người dân đọc tưởng tượng ra được môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường đầy đau khổ mà Mị đang phải hứng chịu trong nhà Pá Tra. "Ai ở xa về, có dịp vào nhà thống lí Pá Tra thường trông thấy có một cô nàng ngồi quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tầu ngựa. Lúc nào thì cũng vậy, dù quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi hay phải đi cõng nước dưới khe suối lên, cô ấy cũng cúi mặt, mặt buồn rười rượi".
Hình ảnh người con gái với vẻ mặt và ánh mắt vô hồn cạnh bên cái quay sợi, tảng đá, tàu ngựa; cô nàng là con dâu nhà thống lí quyền thế, giàu sang nhưng sao mặt lúc nào "buồn rười rượi". Khuôn mặt đó gợi ra một số trong những phận đau khổ, xấu số nhưng cũng ngầm ẩn một sức mạnh tiềm tàng.
Mị trước đó là một người con gái đẹp của núi rừng Tây Bắc, cô có tài năng có sắc, có một tâm hồn tràn đầy khát khao môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường, khát khao yêu đương, có rất nhiều tình nhân và cô đã và đang trao gửi tình yêu cho một người trai làng yêu cô tha thiết.
Nhưng số phận như mong ước không đến với cô, người con gái tài hoa miền sơn cước đó phải chịu một cuộc sống bạc mệnh. Để cứu nạn cho cha, ở đầu cuối cô đã chịu bán mình, chịu sống cảnh làm người con dâu gạt nợ trong nhà thống lí. Danh nghĩa là con dâu nhưng cô đã phải chịu mọi khổ cực đến tận cùng của một kẻ tôi tớ. Thân phận Mị không riêng gì có là thân trâu ngựa, "Con trâu con ngựa làm còn tồn tại lúc, đêm nó còn được đứng gãi chân, đứng nhai cỏ, đàn bà con gái ở cái nhà ngày thì vùi vào việc làm một ngày dài lẫn đêm" .
Không những bị đày đọa về thể xác, Mị còn bị dày vò về một nỗi đau tinh thần không lối thoát. Một cô Mị mới hồi nào còn rạo rực yêu đương, giờ đây lặng câm, "lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa". Và nhất là hình ảnh căn buồng Mị, kín mít với cái hiên chạy cửa số lỗ vuông bằng bàn tay, Mị ngồi trong đó trông ra lúc nào thì cũng thấy mờ mờ trăng trắng không biết là sương hay là nắng. Đó quả thực là một thứ địa ngục trần gian giam hãm thể xác Mị, cách li tâm hồn Mị với cuộc sống, cầm đồ tuổi xuân và sức sống của cô. Tiếng nói tố cáo chính sách phong kiến miền núi ở đây đã được cất lên nhân danh quyền sống. Cái chính sách ấy đáng lên án, chính bới nó làm cạn khô nhựa sống, làm tàn lụi đi ngọn lửa của nụ cười sống trong những con người vô cùng đáng sống.
Quá khổ cực và muốn giải thoát cho mình bằng cái chết, nhưng lại lo cho cha nên Mị đã cố sống. Khi cha Mị không hề nữa, thì Mị lại buông trôi, kéo dãn mãi sự tồn tại vật vờ, như một đồ vật không cảm xúc. Muốn chết nghĩa là vẫn còn muốn chống lại một môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường không ra sống, nghĩa là xét cho cùng, còn thiết sống. Còn khi đã không thiết chết, nghĩa là sự việc tha thiết với môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường cũng không hề, lúc đó thì lên núi hay phải đi nương, thái cỏ ngựa hay cõng nước... cũng chỉ là cái xác không hồn của Mị mà thôi.
Cuộc sống của Mị cứ thế lầm lũi trôi qua ngày này sang tháng khác, những tưởng con người thật sự của Mị đã chết đi. Nhưng bên trong cái hình ảnh con rùa lầm lũi kia đang còn một con người, có khao khát sống đến mãnh liệt. Khát vọng niềm sung sướng hoàn toàn có thể bị vùi lấp, bị quên béng trong đáy sâu của một tâm hồn đã chai cứng vì đau khổ, nhưng không thể bị tiêu tan. Gặp thời cơ thuận lợi thì nó lại cháy lên. Và khát vọng niềm sung sướng đó đã bất chợt cháy lên, thật nồng nàn và xót xa trong một đêm xuân đầy ắp tiếng gọi của tình yêu.
Chính không khí ngày xuân của Hồng Ngài năm ấy đã làm trỗi dậy sức sống ở con người Mị. Gió rét, sắc vàng ửng của cỏ tranh, sự biến hóa sắc tố kì ảo của những loài hoa đẹp đã góp thêm phần làm ra cuộc nổi loạn trong một tâm hồn đã bấy nhiêu năm tê dại vì đau khổ. Tác nhân quan trọng là hơi rượu. Ngày tết năm đó Mị cũng uống rượu, Mị lén uống từng bát, "uống ừng ực" rồi say đến lịm người đi. Cái say cùng lúc vừa gây sự quên béng vừa đem về nỗi nhớ. Mị quên béng thực tại (nhìn mọi người nhảy đồng, người hát mà không nghe, không thấy và cuộc rượu tàn lúc nào thì cũng không hay) nhưng lại nhớ về ngày trước (ngày trước, Mị thổi sáo cũng giỏi ...), và quan trọng hơn là Mị vẫn nhớ mình là một con người, vẫn có cái quyền sống của một con người: "Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người dân có chồng cũng đi chơi ngày Tết. Huống chi Mị và A Sử, không còn lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau".
Tiếng sáo thật có ý nghĩa bởi tiếng sáo là tiếng gọi của ngày xuân, của tình yêu và tuổi trẻ. Tiếng sáo rập rờn trong đầu Mị, nó đã trở nên tiếng lòng của người thiếu phụ. Mị đã thức dậy với sức sống tiềm tàng và cảm thức về thân phận. Cho nên trong thời khắc ấy, ta mới thấy Mị đầy rẫy những xích míc. Lòng phơi phới nhưng Mị vẫn theo quán tính bước vào buồng, ngồi xuống giường, trông ra cái lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Và khi lòng ham sống trỗi dậy thì ý nghĩ đầu tiên là được chết ngay đi.
Hòa mình vào không khí náo nhiệt của ngày xuân, tâm hồn tưởng như đã chết của Mị dần được sưởi ấm, nó lớn dần và lấn chiếm hẳn trọn bộ tâm hồn và suy nghĩ của Mị, cho tới khi Mị hoàn toàn chìm hẳn vào trong ảo giác: "Mị muốn đi chơi. Mị cũng sắp đi chơi". Phải tới thời điểm đó Mị mới có hành vi như một kẻ mộng du: quấn lại tóc, với thêm cái váy hoa, rồi rút thêm cái áo. Tất cả những việc đó, Mị đã làm như trong một giấc mơ, tuyệt nhiên không nhìn thấy A Sử bước vào, không nghe thấy A Sử hỏi.
Dù bị A Sử trói vào cột nhưng Mị vẫn chìm đắm với những giấc mơ về thuở nào xuân trẻ, đang bồng bềnh trong cảm hứng du xuân. Tâm hồn Mị đang còn sống trong thực tại ảo, sợi dây trói của đời thực chưa thể làm kinh động ngay lập tức giấc mơ của kẻ mộng du. Cái cảm hứng về hiện tại tàn khốc, Mị chỉ cảm thấy khi vùng chân bước theo tiếng sáo mà tay chân đau không cựa được. Nhưng nếu cái mơ không đến một lần nữa thì sự tỉnh ra cũng vậy. Lại một quá trình chập chờn nữa giữa cái mơ và cái tỉnh, giữa tiếng sáo và nỗi đau nhức của dây trói và tiếng con ngựa đạp vách, nhai cỏ, gãi chân. Nhưng giờ đây thì theo chiều ngược lại, tỉnh dần ra, đau đớn và tê dại dần đi, để sáng hôm sau lại trở về với vị trí của con rùa nuôi trong câm lặng, mà còn câm lặng hơn trước đây.
Sức sống le lói của Mị đã bùng phát lên thành hành vi, đó là hành vi Mị cởi trói cho A Phủ. Cũng như Mị, A Phủ là nạn nhân của chính sách độc tài phong kiến miền núi. Những va chạm mang đầy tính tự nhiên của lứa tuổi thanh niên trong những đêm tình ngày xuân đã đưa A Phủ trở thành con ở gạt nợ trong nhà thống lí. Và bản năng của một người con vốn sống gắn bó với núi rừng, ham thích săn bắn đã đẩy A Phủ tới hiện thực phũ phàng: bị trói đứng. Và chính thực trạng bi thương đó đã đánh thức lòng thương cảm trong con người Mị. Nhưng tình thương đó không phải tự nhiên bùng phát trong Mị mà là kết quả của một quá trình đấu tranh giằng xé trong thế giới nội tâm của cô. Mấy hôm đầu Mị vô cảm, thờ ơ với hiện thực trước mắt: "A Phủ là cái xác chết đứng đó cũng thế thôi". Câu văn như một minh chứng sự tê dại trong tâm hồn Mị. Bước ngoặt bắt nguồn từ những làn nước mắt: "Đêm ấy A Phủ khóc. Một làn nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã sạm đen". Và giọt nước mắt kia là giọt nước ở đầu cuối làm tràn đầy cốc nước. Nó đưa Mị từ cõi quên trở về với cõi nhớ. Mị nhớ tôi đã từng bị trói, đã từng đau đớn và bất lực. Mị đã và đang khóc, nước mắt chảy xuống cổ, xuống cằm không biết lau đi được. A Phủ, nói đúng hơn là làn nước mắt của A Phủ, đã giúp Mị nhớ ra mình, xót thương cho mình.
Con người Mị thời điểm hiện nay đã tỉnh táo, Mị đã nhận thức được những đau khổ mà Mị đã phải chịu đựng và thương cho những người dân dân có cùng cảnh ngộ như mình là A Phủ. Nhưng nó còn vượt lên số lượng giới hạn thương mình: "Mình là đàn bà ... chỉ từ biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi còn người kia việc gì mà phải chết". Nhưng khi cởi trói cho A Phủ xong, Mị càng tỉnh táo hơn và bất thần đuổi theo A Phủ. Lòng ham sống của một con người như được thổi bùng lên trong Mị, kết phù phù hợp với nỗi sợ hãi, lo ngại cho mình. Mị như tìm lại được con người thật, một con người còn đầy sức sống và khát vọng thay đổi số phận.
Phải nói rằng, nhà văn đã có sự am hiểu sâu sắc về môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của con người Tây Bắc, có sự đồng cảm đối với những người dân phụ nữ nơi đây, nhà văn mới hoàn toàn có thể phát hiện ra cái vẻ đẹp nằm sâu trong tâm hồn người phụ nữ xấu số ấy.
Thông qua nhân vật Mị nhà văn đã thay toàn dân tố cáo cái thế lực phong kiến đã áp bức, bóc lột và chà đạp nên quyền sống cơ bản của con người. Cũng qua nhân vật ấy Tô Hoài đã ca tụng khát vọng sống mãnh liệt, khát vọng tự do niềm sung sướng của những con người nghèo khổ ấy, đồng thời thể hiện sự đoàn kết giúp sức lẫn nhau, tình giai cấp của dân tộc bản địa Việt trong những trở ngại vất vả gian truân.
9. Phân tích nhân vật Mị trong Vợ chồng A Phủ - Mẫu 8
Tô Hoài là một trong những cây bút xuất sắc của văn học Việt Nam. Ông viết trên nhiều mảng đề tài và ở mảng nào Tô Hoài cũng chứng tỏ mình là bậc thầy trong miêu tả phong tục và nếp sinh hoạt của con người. Đằng sau những phong tục tập quán đó tất cả chúng ta còn thấy được số phận, điệu hồn, tính cách của từng người dân Việt Nam. Vợ chồng A Phủ hoàn toàn có thể xem là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của ông. Đằng sau những trang văn phong tục là cuộc sống đầy xấu số, đau khổ của Mị, nhưng đồng thời trong cô còn tồn tại sức sống tiềm tàng mãnh liệt.
Mị là nhân vật trung tâm trong tác phẩm, thế cho nên vì thế sự xuất hiện của nhân vật được sẵn sàng sẵn sàng rất là kĩ lưỡng. Mở đầu tác phẩm là sự việc xuất hiện của Mị gắn sát với những việc làm lặp đi lặp lại, cùng với khuôn mặt lúc nào thì cũng buồn rười rượi. Chi tiết này đã hé mở cho tất cả chúng ta thấy cả một thế giới nội tâm đầy đau khổ, xấu số. Rồi ngòi bút của Tô Hoài ngược về quá khứ, để cho những người dân đọc thấy được một Mị - người con gái trẻ trung, xinh đẹp và rất tài năng. Tiếng sáo của Mị đã làm cho biết thêm thêm bao chàng trai xao xuyến đi theo. Không chỉ vậy Mị còn là một cô nàng yêu lao động, yêu tự do, nhất định muốn lao động để trả nợ chứ không chịu làm con dâu gạt nợ. Ở Mị quy tụ đầy đủ những phẩm chất đẹp đẽ để được sống cuộc sống niềm sung sướng song do những thế lực thần quyền chà đạp, đàn áp mà cuộc sống của cô vô cùng xấu số, đáng thương.
Mị là hiện thân cho những đau khổ xấu số của người phụ nữ miền núi. Cô thao tác triền miên, hơn hết trâu ngựa trong nhà. Công việc trở thành nỗi ám ảnh khiến Mị không thể nghĩ đến bất kể điều gì, Mị bị bóc lột nặng nề về thể xác. Không chỉ vậy cô còn bị giam hãm trong căn phòng nhỏ mà chỉ có một ô hiên chạy cửa số bé bằng bàn tay, nhìn ra ngoài chỉ thấy trăng trắng, không biết là sương hay là nắng. Không chỉ vậy cô còn bị bóc lột về tinh thần, lấy A Phủ về nhưng chưa bao giờ Mị được làm người vợ thực sự, bởi A Sử vẫn đi lấy những người dân khác, sẵn sàng trói đứng Mị mà không hề thương tiếc. Ngoài ra, Mị còn bị áp chế về thần quyền, đây là thế lực vô hình như lại sở hữu sức áp chế vô cùng kinh khủng. Khi Mị đã bị cúng trình ma, Mị tin rằng cả đời mình sẽ không thoát khỏi nơi đây nên Mị lầm lũi sống qua ngày, chờ cho tới lúc chết. Sự áp chết nặng nề cả về thể xác và tinh thần, từ cường quyền đến thần quyền đã đẩy Mị từ cô nàng trẻ trung giàu sức sống trở thành một cô nàng tội nghiệp, đáng thương. Điều đó là lời tố cáo đanh thép nhất với bọn cầm quyền phong kiến đương thời.
Nhưng liệu Mị đã mất đi hoàn toàn sự phản kháng, mất đi hoàn toàn niềm tin, niềm kỳ vọng vào môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường. Thực tế chỉ việc có những chất xúc tác phù hợp, đúng thời điểm thì niềm tin đó sẽ bùng lên mãnh liệt và trở thành hành vi. Ẩn sâu trong Mị vẫn có khát vọng sống, nó được thể hiện trong đêm tình ngày xuân và đêm đông cứu A Phủ.
Sức sống tiềm tàng của Mị trước hết thể hiện trong đêm tình ngày xuân. Mùa xuân là mùa của cây cối đâm chồi nảy lộc, mùa của yêu thương và nảy sinh sự sống. Lấy thời điểm này là hoàn toàn hợp lý. Tâm lí Mị chịu tác động mạnh mẽ và tự tin bởi những sắc tố tươi đẹp, rực rỡ, những âm thanh tươi vui, rộn ràng của những đứa trẻ ngoài sân. Tất cả những yếu tố đó đã tác động tích cực đến tâm hồn Mị. Nhưng quan trọng nhất là sự việc tác động của men rượu và tiếng sáo gọi bạn tình. Bản thân việc Mị uống rượu không lạ, vì ngày tết Mị cũng uống rượu như biết bao người khác. Nhưng cách uống lại rất là không bình thường, Mị uống ừng ực từng bát, như uống đi sự phẫn uất, nốt tủi hờn vào trong. Đồng thời chất men sẽ là chất xúc tác mạnh mẽ và tự tin để Mị tiến hành cuộc nổi loạn, chối bỏ thực tại tìm về quá khứ. Và quan trọng nhất là âm thanh tiếng sáo, tiếng sáo xuất hiện từ xa đến gần, gợi ý Mị nhớ về thuở nào quá vãng tự do, niềm sung sướng .
Cùng với hơi men và tiếng sáo, Mị chối bỏ thực tại, tìm về với khóa khứ, Mị lịm đi và nhớ về ngày trước, quá khứ tươi đẹp. Mặc dù vậy Mị vẫn đi vào buồng mà không đi ra ngoài đi chơi như những người dân khác. Nhưng chính lúc ấy tiếng sáo lại xuất hiện đầy hữu ý, đã thôi thúc Mị, để Mị mạnh mẽ và tự tin chối bỏ thực tại từ bỏ môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường hiện tại. Mị bỏ ra ngoài, lấy ống mỡ xắn một miếng, thắp đèn lên cho sáng. Hành động thắp đèn của Mị còn đã cho tất cả chúng ta biết Mị đang tự thắp sáng mơ ước, kỳ vọng cho cuộc sống của chính mình. Mị khao khát được đi chơi, được ra ngoài như mọi người, Mị đã lấy váy và sẵn sàng sẵn sàng đi thì Mị A Sử chặn lại. Hắn nhẫn tâm trói đứng Mị vào cột nhà. Nhưng dù thể xác Mị bị trói nhưng tầm hồn cô đã phiêu diêu về một nơi khác, nơi môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường niềm sung sướng, và tự do của ngày trước.
Với diễn biến tâm lí rất là phức tạp, nhưng vẫn vô cùng hợp lý, Mị đã có cuộc nổi loạn đầu tiên, sau rất nhiều năm sống trong giam hãm, tù đày, tưởng như đã mất hết kỳ vọng sống. Tuy chưa thể thoát khỏi nhà thống lí Pá Tra nhưng cũng phần nào đã cho tất cả chúng ta biết sức sống tiềm tàng trong Mị, chỉ việc thời cơ thích hợp nó sẽ bùng lên mãnh liệt.
Nếu như trong đêm tình ngày xuân Mị vẫn chưa thể tự cứu thoát được bản thân, thì trong đêm Đông cứu A Phủ, với sự trợ lực, tác động từ đối tượng khác, Mị không riêng gì có giải cứu người khác mà còn giải cứu được chính mình. Bằng ngòi bút vô cùng tinh tế Tô Hoài đã miêu tả vô cùng khôn khéo và tài hoa quá trình tâm lí phức tạp ấy
Sau cuộc nổi loạn không thành lần trước, Mị tiếp tục rơi vào trạng thái tê liệt về ý thức, thế cho nên vì thế, nhìn A Phủ bị trói đứng Mị cũng không hề có bất kể phản ứng gì. Mị hằng đêm đốt củi sưởi ấm cho bản thân mình, và trong một lần Mị thấy giọt nước mắt xám đen bò dài trên má A Phủ. Giọt nước mắt đó có tác động vô cùng mạnh đến tinh thần Mị. Nó đánh động, giúp Mị từ cõi quên trở về cõi nhớ, nhớ lại những đêm bản thân bị đánh, cũng từng khóc như vậy. Trong cô khởi đầu xuất hiện sự cảm thương với người xung quanh: “Trời ơi! Nó bắt trói người ta đến chết, nó bắt mình chết cũng thôi, nó bắt trói đến chết người đàn bà ngày trước cũng ở cái nhà này”. Đồng thời Mị thoát ra khỏi tình trạng mơ hồ, nhận thức rõ quân địch của tớ: “Chúng nó thật độc ác”. Đây là bước đầu tiên nhen nhóm lên trong Mị ý thức phản kháng.
Mị nhớ về thực trạng mình, so sánh tình cảnh của tớ mình với A Phủ, “Ta là thân đàn bà, nó đã bắt ta về trình ma nhà nó rồi thì chỉ từ biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi … Người kia việc gì mà phải chết thế”. Đồng thời bằng sự bản lĩnh, mạnh mẽ và tự tin của tớ, Mị đã lấy con dao cắt dây trói cho A Phủ. Hành động ra mắt nhanh gọn, tự phát xong lại rất logic, hợp lý, thể hiện tình yêu thương giữa con người với con người. Sau cuộc nổi loạn lần thứ nhất giải cứu cho A Phủ, Mị thực hiện cuộc nổi loạn lần thứ hai – ngay sau đó, để giải cứu cho chính mình. Mị không riêng gì có cắt đứt sợi dây hữu hình đang trói buộc, giam giữ một người con trai khỏe mạnh thoát khỏi vòng nô lệ, mà còn cắt đứt sợi dây vô cùng trong tư tưởng, tinh thần đã bị nô lệ hóa của tớ, đã trói buộc Mị trong một khoảng chừng thời gian dài. Đêm tình ngày xuân nếu như mới khơi dậy khát vọng niềm sung sướng, yêu thương thì đến đêm đông cứu A Phủ đã làm sáng lên khát vọng được tự do ở con người tưởng như đã bị nô lệ hóa hoàn toàn.
Bằng nghệ thuật và thẩm mỹ miêu tả tâm lí nhân vật bậc thầy, Tô Hoài đã khắc họa chân thực, rõ nét diễn biến tâm lí, những cung bậc cảm xúc của Mị trong những quá trình tâm lí rất khác nhau. Tác phẩm cũng làm sáng lên tinh thần nhân đạo sâu sắc của Tô Hoài, cảm thương cho số phận xấu số của nhân vật, nâng niu trân trọng những khát vọng, mơ ước của tớ. Đồng thời lên án, tố cáo bọn phong kiến miền núi chà đạp lên quyền sống, quyền niềm sung sướng của con người.
10. Phân tích nhân vật Mị trong đêm tình ngày xuân
Tô Hoài là một nhà văn lớn, có số lượng tác phẩm đạt kỉ lục trong văn học tân tiến Việt Nam, những sáng tác của ông thiên về diễn tả sự thật đời thường với lối viết giản dị, thân mật, thông tục. Truyện ngắn “ Vợ chồng A Phủ” in trong tập “Truyện Tây Bắc” là một tác phẩm tiêu biểu, sau hơn nửa thế kỉ, đến nay vẫn không thay đổi vẹn sức hút với nhiều thế hệ người đọc. Tác phẩm xoay quanh số môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của nhân vật Mị, đặc biệt là diễn tả diễn biến nội tâm của cô trong từng quá trình và đêm tình ngày xuân là một cảnh tác động lớn diễn biến tâm lí và hành vi của người con gái vùng núi này.
Vì sao sau bao nhiêu năm sống lầm lũi như con rùa nuôi nơi xó cửa, đồng ý môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường chẳng bằng con trâu, con ngựa, sức sống của Mị lại chợt hồi sinh trong đêm tình ngày xuân? Phải chăng không khí ngày xuân đến bất thần cùng hội xuân, sắc áo váy rực rỡ và những trò chơi show đã ảnh hưởng đến Mị? Hay chẳng phải sắc màu cũng chẳng phải hương xuân mà đó đó là tiếng sáo thân quen. Tiếng sáo gọi bạn tình vốn đã quen thuộc, đi vào nếp sống của người dân Hồng Ngài, họ dùng tiếng sáo để thể hiện tình yêu, để nói lòng mình. Nghe tiếng sáo, Mị lại bồi hồi nhớ lại quá khứ của tớ, tiếng sáo đưa Mị theo những trò chơi show, hình ảnh tiếng sáo quan trọng đến mức được lặp lại hơn mười lần trong tác phẩm. Tiếng sáo tuy giản dị, mộc mạc nhưng lại khiến lòng người thiết tha bồi hồi, chính bới nó tượng trưng cho tình yêu trai gái. Tiếng sáo khơi dậy trong người con gái vốn tưởng đã chết về mặt tinh thần sống lại quá khứ tươi đẹp, cái ngày mà cô thỏa sức vùng vẫy trong tự do và tình yêu. Chính tiếng sáo đã tác động mạnh mẽ và tự tin đến sức sống tiềm tàng trong Mị. Bên cạnh tiếng sáo, men rượu cũng là một yếu tố khiến Mị có sự thay đổi. Mị uống ực từng bát, uống như một tên sâu rượu, Mị uống để quên đi hiện tại khốn khổ, nhục nhã và cũng để không nhớ đến tương lai sầm uất, không còn gì để kỳ vọng. Hành động uống rượu ấy đã nói lên nỗi oan khuất đau buồn trong trái tim người con gái nhưng cũng tiếp thêm sức mạnh để người con gái ấy bừng tỉnh sức sống.
Từ những chất xúc tác từ bên phía ngoài ấy cùng bản chất mạnh mẽ và tự tin, tràn đầy sức sống, Mị đã hồi sinh cảm xúc trong đêm tình ngày xuân. Nghe tiếng sáo, Mị bỗng cảm thấy tha thiết, bồi hồi. Những cảm xúc nhẹ nhàng ấy khiến Mị nhớ về quá khứ – một quá khứ tươi đẹp mà chẳng bao giờ Mị dám kỳ vọng hoàn toàn có thể sống lại một lần nữa. Ngày ấy, Mị thổi lá cũng hay như thể thổi sáo, tài năng cùng với sắc đẹp của nàng khiến bao chàng trai Hồng Ngài say đắm, ngày đêm thổi sáo đi theo Mị. Từ những hồi ức đẹp đẽ ấy, Mị thấy phơi phới trở lại và cô nhận ra mình vẫn còn trẻ. Thật kì lạ khi người ta không biết trạng thái của tớ mình ra sao để rồi một ngày chợt nhận ra mình vẫn còn trẻ. Điều ấy chẳng khác nào bao ngày qua, Mị không biết mình đang sống hay chỉ là tồn tại như một chiếc xác và đêm nay, cô mới chợt tỉnh, nhận thức được mình vẫn còn trẻ, mình vẫn còn sống và mình phải làm điều gì để chứng tỏ điều đó. Điều đầu tiên cô muốn làm khi sống lại cảm hứng đó đó là muốn đi chơi. Bao năm rồi, Tính từ lúc lúc bị gả về nhà thống lí Pá Tra, làm vợ A Sử, Mị đều không đi chơi xuân, tuy nhiên những người dân đàn bà có chồng khác vẫn đi chơi. Mị muốn ra ngoài, không hề muốn yên phận sống trong căn phòng kín mít, chỉ có một ôi hiên chạy cửa số nhỏ, hằng ngày nhìn ra không biết là sáng hay tối nữa. Cô khởi đầu sửa soạn, cô lấy chiếc váy hoa, cho thêm mỡ vào đèn để thắp sáng căn phòng tăm tối và quấn tóc. Đây là những hành vi được xem là phản kháng của Mị, cô đã khởi đầu có những phản ứng với môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường, đã hồi sinh cảm xúc. Nhưng ngay lúc ngọn lửa sức sống đang phát cháy rực rỡ mạnh mẽ và tự tin thì lại bị dập tắt, con người tàn nhẫn ấy không còn ai khác đó đó là A Sử - con trai thống lí và cũng là chồng Mị. Hắn đột nhiên về nhà và thấy lạ khi thấy Mị sửa soạn đi chơi. Con người ấy đã trói Mị lại, độc ác hơn, hắn lấy tóc Mị quấn quanh cột, không cho Mị cử động. Nhưng dù bị trói, hơi rượu vẫn nồng nàn trong Mị, chi phối lí trí cô. Cô nghe thấy tiếng sáo, tiếng sáo gọi bạn tình của người nào kia mà như gọi lòng cô, bất giác cô bước đi, cô muốn đi theo tiếng sáo tình yêu ấy, đó mới đó đó là môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường đáng lẽ cô được hưởng. Nhưng dây trói cứa vào da thịt, nỗi đau thể xác làm cô bừng tỉnh. Cô đành lòng phải trở lại với hiện thực đắng cay, rằng thân phận mình không bằng con ngựa nhà thống lí. Đau xót thay.
Sự hồi sinh sức sống của Mị trải qua cả một quá trình diễn biến từ những cảm xúc hồ tưởng về quá khứ đến hành vi phản kháng muốn đi chơi và ở đầu cuối nhận thức ra một điều quan trọng. Lúc trước, Mị đã coi mình là con trâu, con ngựa nhà thống lí mà đã là con trâu, con ngựa thì không còn suy nghĩ, chúng chỉ biết ăn và thao tác mà thôi nhưng thời điểm hiện nay Mị đã hiểu ra, trong ngôi nhà này, đến cả con trâu, con ngựa tôi cũng không bằng. Sự hồi sinh sức sống này do nguyên nhân khách quan là tiếng sáo và men rượu nồng nó chưa đủ sức mạnh để tạo nên những hành vi mạnh mẽ và tự tin để tự giải thoát mình, chính vì thế sau đó, Mị lại trở lại môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường như cũ.
Qua nghệ thuật và thẩm mỹ miêu tả tâm lí cùng việc sử dụng ngôn từ giản dị, thông dụng, Tô Hoài dường như đã vẽ lên trước mắt người đọc hình ảnh một người con gái mạnh mẽ và tự tin, tuy đã bị vùi dập, tưởng chỉ từ cái xác không hồn nhưng bên trong vẫn tiềm tàng ẩn chứa sức sống mãnh liệt, chỉ tìm thời cơ để hồi sinh, để phát cháy rực rỡ.
11. Phân tích sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị
Tô Hoài một trong những nhà văn xuất sắc nhất của văn học Việt Nam. Trước cách mạng, những sáng tác của ông nghiêng về mảng truyện loài vật và môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của những người dân dân nghèo. Sau cách mạng, những sáng tác của ông vẫn tiếp tục đi khai thác môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của người dân, song ông đi sâu vào quá trình đổi đời của tớ, đi từ bóng tối ra ánh sáng. Nhân vật Mị trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ đó đó là nhân vật tiêu biểu cho quá trình vận động ấy. Quá trình vận động từ khổ đau đến niềm sung sướng đó đã đã cho tất cả chúng ta biết sức sống tiềm tàng, mãnh liệt của nhân vật này.
Vợ chồng A Phủ ra đời khi Tô Hoài cùng đơn vị bộ đội tiến quân giải phóng Tây Bắc, có điều kiện tiếp xúc và tìm hiểu về số phận của người dân nơi đây trong thuở nào gian dài đó đó là chất xúc tác giúp ông viết nên tác phẩm này. Truyện này cũng khá được lấy nguyên mẫu từ cuộc sống của một đôi vợ chồng người Mông, thế cho nên vì thế câu truyện đậm tính chân thực.
Mị là nhân vật trung tâm của tác phẩm, mở đầu là hình ảnh của một cô nàng lầm lũi thao tác, việc làm với cô như một thói quen, làm không cảm xúc, không ngừng nghỉ nghỉ từ sáng đến đêm. Để rồi tiếp đó Tô Hoài mới ngược dòng thời gian, tái hiện lại chân dung của Mị trước đây. Mị vốn là một cô nàng trẻ trung yêu đời và có tài năng năng. Vì xinh đẹp và có tài năng thổi sáo hay nên rất nhiều người con trai thổi sáo và đi theo Mị. Không chỉ vậy, Mị còn là một cô nàng yêu tự do và yêu lao động. Mối nợ truyền kiếp từ đời cha để lại, dẫn đến rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn có phải trở thành con dâu gạt nợ, ngay lập tức Mị đã yêu cầu với cha không bán mình đi mà cô sẽ chăm chỉ thao tác để trả nợ dần. Mị quy tụ đầy đủ trong mình những yếu tố được thừa hưởng 1 môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường yên ấm, niềm sung sướng. Nhưng thực tế trái ngang, nhiều bất công cô đã bị A Sử bắt đi và trở thành con dâu gạt nợ. Chính từ khoảng chừng thời gian ngắn đó cuộc sống cô bước vào chuỗi ngày tăm tối, thảm kịch. Mị phải thao tác bất kể ngày đêm, bị bóc lột đến tận xương tủy, việc làm chất chồng khiến cô không còn giờ phút nghỉ ngơi. Những tưởng rằng cô đã mất hết niềm tin vào môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường khi bị bóc lột về thể xác, tra tấn về mặt tinh thần. Nhưng không, bản chất là một người con gái giàu sức sống, chỉ việc có chất xúc tác, niềm kỳ vọng ấy sẽ bùng lên mãnh liệt, và nó được Tô Hoài tái hiện đầy đủ qua hai lần: Đêm tình ngày xuân và Đêm đông cứu A Phủ.
Đêm tình ngày xuân là cuộc nổi dậy, là sự việc nổi loạn đầu tiên của Mị. Có rất nhiều tác nhân rất khác nhau tác động tới tâm lí cô, khiến cô thực hiện cuộc nổi loạn đầu tiên này. Trước hết là không khí ngày xuân tươi vui, rực rỡ, những chiếc váy mèo đầy sắc tố trải dài trên những triền nương, tiếng trẻ con vui đùa tíu tít ngoài sân. Mùa xuân gắn với sự sống, với tình yêu, với không khí ngày xuân đã phần nào tác động đến tâm lí của Mị. Nhưng không khí ngày xuân thôi chưa đủ, chất xúc tác tiếp theo đó đó là hơi men của rượu. Mị cũng uống rượu như bao người khác, nhưng không phải để mừng một năm mới đến mà uống ừng ực từng bát một, uống như để quên đi những cay đắng, nhọc nhằn, quên đi những khổ đau cả về thể xác và tinh thần mà mình phải chịu đựng. Rượu là chất xúc tác mạnh mẽ và tự tin để Mị tiến hành cuộc nổi loạn, chối bỏ thực tại, tìm về với quá khứ. Nhưng quan trọng nhất là sự việc tác động của tiếng sáo. Tiếng sáo xuất hiện từ từ, tiếng sáo lấp ló ngoài đầu núi, tiếng sáo gọi bạn đến đầu làng khiến Mị nhớ về tiếng sáo của tớ ngày trước – tiếng sáo gắn với quá khứ đẹp đẽ. Việc thu hẹp khoảng chừng cách của tiếng sáo thực chất là quá trình chuyển hóa từ tiếng của của thiên nhiên, bên phía ngoài đến tiếng gọi trong tâm hồn Mị. Tiếng sáo là tác nhân quan trọng nhất làm bừng lên sức sống và khát vọng niềm sung sướng của Mị trong đêm tình ngày xuân.
Sau khi nghe đến thấy tiếng sáo Mị chối bỏ thực tại, nhớ về quá khứ đẹp đẽ. Nhưng hiện thực môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường phũ phàng, như một sợi dây vô hình trì níu, làm cho Mị bất thần quay vào buồng, dường như trong cô vẫn chưa sẵn sàng cho cuộc vượt thoát này. Chỉ đến khi nhìn thấy ô hiên chạy cửa số lỗ vuông bằng bàn tay, nhìn ra ngoài chỉ thấy mờ mờ trăng trắng không biết là sương hay là nắng Mị mới thực sự thoát khỏi sự trì níu của thực tại. Cô thấy lòng mình phơi phới trở lại, cô muốn đi chơi, muốn được tiếp xúc với mọi người. Đồng thời cô cũng mong giá mà có nắm lá ngón thời điểm hiện nay, cô sẽ ăn để chết chứ không thể tiếp tục môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường này nữa. Và đúng lúc ấy, tiếng sáo lại một lần nữa xuất hiện đầy hữu ý, tiếng sáo khiến sự nổi loạn của Mị bật thành hành vi: cô muốn đi chơi, lấy mỡ thắp đèn cho sáng và cô lấy váy để sẵn sàng sẵn sàng đi chơi. Tất cả những hành vi đó đã đã cho tất cả chúng ta biết một trái tim khát khao sống mãnh liệt. Tuy nhiên tất cả đã bị chặn lại bởi hành vi độc ác của A Sử, hắn trói đứng Mị vào cột. Nhưng A Sử chỉ trói được thể xác chứ không thể trói được tâm hồn Mị, tâm hồn cô đã vượt thoát thực tại thành công.
Sau cuộc nổi loạn không thành ở đêm tình ngày xuân, Mị tiếp tục rơi vào trạng thái tê liệt, tiếp tục môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường “lùi lũi như con rùa trong xó cửa”. Nhưng với sự xuất hiện của A Phủ, cùng với sự việc A Phủ bị trói đứng chờ chết đã thức tỉnh trong Mị tình yêu thương và khát khao sống. Hằng đêm Mị vẫn ra nhà bếp lửa hong tay, cô chẳng mảy may để ý đến A Phủ, nhưng đêm ấy lại là một đêm rất khác, cô nhìn thấy giọt nước mắt lăn dài trên hốc mắt sâu hoắm. Giọt nước mắt đó đã tác động mạnh mẽ và tự tin đến cô, để Mị nhớ rằng trước đây tôi cũng từng bị trói đứng, cũng từng khóc như vậy nhưng không một ai để ý. Giọt nước mắt ấy cũng dấy lên trong cô lòng thương cảm, xót xa “Trời ơi, nó bắt trói đứng người ta đến chết” “người kia việc gì mà phải chết thế”. Cùng với lòng thương cảm là sự việc phẫn nộ, khi Mị đã nhận ra sự độc ác của mái ấm gia đình thống lí. Mị đã thoát khỏi tình trạng mơ hồ trong việc nhận thức quân địch, đây đó đó là bước đầu tiên nhóm lên trong Mị ý thức phản kháng, vùng lên đấu tranh chống lại cái xấu, điều ác.
Bằng sự bao dung, vị tha, Mị tự thấy “Ta là phận đàn bà, nó đã bắt ta về trình ma nhà nó rồi thì chỉ từ biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi” chính vì vậy đã đưa Mị đến một quyết định cao cả, Mị lấy dao cởi trói cho A Phủ. Hành động ra mắt nhanh gọn, nhưng lại rất là logic, hợp lý, bởi đó là hành vi của tình yêu thương, sẵn sàng hi sinh cho những người dân khác. Cứu A Phủ xong, Tô Hoài rất tinh tế khi miêu tả Mị đứng lặng trong bóng tối vì những hành vi tôi vừa thực hiện. Sau cuộc nổi loại này, cô tiếp tục thực hiện cuộc nổi loại thứ hai để tự cứu chính mình: “A Phủ cho tôi đi” “Ở đây thì chết mình” đầy bản lĩnh và dữ thế chủ động, Mị đã tự cứu lấy chính mình. Tiếng gọi của Mị với A Phủ không đơn thuần chỉ là sự việc tiếp xúc mà còn là một tiếng gọi của tự do, tiếng gọi của niềm sung sướng. Hai con người khốn khổ ấy đã cùng nhau bỏ trốn để xây dựng một môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường mới, môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường tự do, niềm sung sướng.
Những hành vi bất thần, quyết liệt đã cho tất cả chúng ta biết Mị đã cắt đứt sợi dây trói hữu hình đang giam giữ A Phủ để giải cứu cho đồng loại, đồng thời cũng cắt đứt sợi dây vô hình của thần quyền để giải phóng cho chính mình. Nếu như đêm tình ngày xuân gắn với khát vọng niềm sung sướng, thì đêm đông cứu A Phủ lại gắn sát với khát vọng tự do trong Mị - một con người tưởng như đã bị nô lệ hóa hoàn toàn.
Bằng ngòi bút tinh vi, miêu tả những biến chuyển tâm lí nhân vật đã cho nghệ thuật và thẩm mỹ thuật miêu tả tâm lí nhân vật bậc thầy của Tô Hoài. Đồng thời hai lần trỗi dậy đó đã và đang cho tất cả chúng ta biết sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị. Qua đó còn đã cho tất cả chúng ta biết nét mới trong chủ nghĩa nhân đạo của Tô Hoài, ông phát hiện, trân trọng vẻ đẹp sức mạnh tiềm tàng, mãnh liệt trong những con người khốn khổ. Đồng thời thể hiện niềm tin, sự sáng sủa vào tương lai tươi sáng cho những con người dân có số phận xấu số.
12. Phân tích nhân vật Mị trong đêm tình ngày đông
Khi đọc tác phẩm Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tô Hoài, người đọc rất cảm thông với số phận của cô Mị và hoàn toàn hoàn toàn có thể hiểu được nguyên do khiến Mị buông xuôi, cam chịu, đồng ý số phận xấu số của tớ. Thế nên việc sức sống vẫn tồn tại và phát cháy rực rỡ trong Mị đã khiến người đọc không khỏi nể phục và ngưỡng mộ.
Mị là người con gái có khát vọng sống, khát vọng tự do, có lòng tự trọng. Chính vì khát vọng sống tự do và lòng tự trọng đó mà Mị mới có hành vi xin cha không gả mình đi rồi hành vi hái lá ngón định tự vẫn. Tiếc thay cô Mị tự trọng và cương quyết bao nhiêu thì cũng hiếu thảo và giàu tình yêu thương bấy nhiêu. Vì thương cha nên Mị mới từ bỏ việc chết, vì thương cha nên Mị mới đồng ý môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường nô lệ nhà Pá Tra. Cũng đã có một lần khát vọng sống phát cháy rực rỡ mãnh liệt trong Mị, ấy là trong đêm ngày xuân khi Mị lắng nghe tiếng sáo mời gọi bạn đi chơi, khi Mị uống rất nhiều rượu, khi Mị hồi tưởng lại thanh xuân tươi đẹp và tự do của tớ. Đó là lần đầu tiên khát vọng sống trỗi dậy mạnh mẽ và tự tin trong Mị sau chuỗi ngày Mị sống lầm lũi như con rùa nuôi trong xó cửa. Thế nhưng ở đầu cuối, khát vọng ấy vẫn bị A Sử về và dập tắt, đồng thời, A Sử cũng tra tấn Mị và nếu không còn người chị dâu vào cởi dây trói thì có lẽ rằng Mị sẽ cứ thế mà chết.
Khát vọng sống của Mị bị dập tắt, những tưởng Mị sẽ hoàn toàn trở lên câm lặng, sẽ mãi mãi lầm lũi và cứ thế mà chết đi, mà trở thành một con ma trong nhà thống lí. Cho đến những đêm ngày đông rét mướt ấy. Mỗi ngày khi Mị dậy sớm ra ngồi sưởi lửa, Mị đều hé mắt trông sang và thấy A Phủ bị trói đứng ở đó. Tâm của Mị đã chết, đến sinh mạng của tớ còn chẳng quan tâm nữa thì sao Mị lại để ý được đến chuyện của người khác chứ. Linh hồn của Mị sớm đã lụi tàn, chết lặng trong mái ấm gia đình nhà thống lí rồi. Thế nhưng khi nhìn thấy giọt nước mắt lấp lánh trên khóe mắt của A Phủ, Mị lại thầm nghĩ rằng người kia vì sao mà phải chết, rồi Mị nghĩ tôi đã là con dâu được người ta cúng trình ma thì mình phải chết ở đây nhưng A Phủ thì vô tội. Mị nhớ lại những lúc chính bản thân mình mình bị trói đứng đó, nước mắt chảy xuống không biết mà lau đi được. Bản thân họ: Mị cũng như A Phủ đều là những người dân vô tội, họ không làm gì sai trái, cả thanh xuân của tớ đã lao động miệt mài, thao tác cật lực cho nhà thống lí. Vậy nhưng Mị vẫn không được sống là mình, vẫn bị bạo hành cả về thể xác lẫn tâm hồn. Nhưng Mị thấy oan khuất cho A Phủ. Hơn ai hết, Mị là người thấu hiểu thực trạng của A Phủ, hiểu được nỗi oan khiên và khổ đau của anh. Mị thấy mình trong anh, và mong ước giải thoát anh nảy sinh và trỗi dậy. Với Mị, có lẽ rằng hành vi giải cứu này cũng như việc Mị gửi gắm cả sự tự do và khát vọng sống của tớ vào A Phủ, để con người ấy mang đi cả khát vọng sống, khát vọng tự do của Mị.
Hành động của Mị thời điểm hiện nay là hành vi bộc phát nhưng cũng đó đó là hành vi xuất phát từ sâu trong tâm tưởng của Mị, tưởng như Mị đã quyết định nó từ rất lâu. Với Mị, việc cắt dây trói cứu A Phủ của cô được quyết định trong chốc lát nhưng đó cũng đó đó là hành vi cùng suy nghĩ trong sâu thẳm tâm hồn Mị vẫn hướng tới. Mị nhìn thấy số phận của Mị qua A Phủ, Mị giải thoát cho A Phủ cũng là gửi gắm ước mơ và kỳ vọng của tớ trong cuộc chạy trốn của anh. Thế rồi sau khi thấy A Phủ quật cường vùng dậy chạy, Mị lại tiếp tục đuổi theo, thời điểm hiện nay bỗng dưng Mị hiểu ra rằng, nếu ở lại đây thì sẽ chết, nếu chạy mà bị bắt thì cũng chết nhưng ít ra điều đó còn cho Mị thuở nào cơ để sống, vì vậy Mị đuổi theo A Phủ. Câu nói của Mị: “A Phủ, cho tôi đi, ở đây thì chết” đã đã cho tất cả chúng ta biết tình yêu với môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường, khao khát sống mãnh liệt của Mị. Suy cho cùng, khát vọng sống và khát vọng tự do trong Mị vẫn cháy mạnh mẽ và tự tin và đầy nhiệt huyết, điều đó làm cho Mị không riêng gì có cứu được một mà còn tới hai sinh mạng con người, cho bản thân mình cô cùng A Phủ thuở nào cơ để đến với môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường mới.
Trong lần hành vi này, Mị ở đầu cuối đã và đang thành công. Sự thành công ấy là nhờ trong tâm hồn Mị, sức sống vẫn còn cháy, nó chỉ việc một tác nhân, một chất xúc tác để bùng phát. Mị hành vi vừa có lí và có tình, tưởng chừng là bộc phát, nông nổi nhưng lại là những hành vi sâu sắc và đầy đúc kết. Cũng nhờ có điều này mà giá trị nhân đạo của tác phẩm càng được đẩy lên một tầm cao mới nhân văn hơn.
13. Cảm nhận về nhân vật Mị trong đêm tình ngày xuân
Tham khảo tại đây:
Top 2 bài cảm nhận nhân vật Mị trong đêm tình ngày xuân siêu hay
14. phân tích nhân vật Mị ngắn gọn
Tô Hoài là cây bút đầy sức sáng tạo của nền văn học Việt Nam với phong cách viết thân mật với đời sống của con người. Truyện ngắn “Vợ chồng A Phủ” in trong tập “Tây Bắc” là câu truyện giàu giá trị nhân văn xác định sức sống phi thường của con người khi bị áp bức, bóc lột. Đặc biệt, Tô Hoài đã khắc họa thành công nhân vật Mị có sức ám ảnh đối với người đọc.
Tô Hoài đã dẫn dụ người đọc vào câu truyện bằng một lời ra mắt nhẹ nhàng nhưng đầy ý vị “Ai ở xa về, có dịp vào nhà thống lý Pá Tra thường thấy có một cô nàng ngồi quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa. Lúc nào thì cũng vậy, dù quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi hay phải đi cõng nước dưới khe suối lên, cô ấy cũng cúi mặt, mặt buồn rười rượi”. Tô Hoài đã rất khôn khéo khi gợi tả hình ảnh của Mị qua những cử chỉ và nét mặt đặc trưng đó. Một sự đối lập đến đau lòng giữa phòng rộng lớn của thống lý và sự lầm lũi, côi cút của người con gái bí hiểm đó.
Một cô nàng chịu sự dày vò về tinh thần, nhưng dường như lại sở hữu sức mạnh, nghị lực phi thường đang được nhen nhóm trong lòng của Mị.
Mị vốn là cô nàng xinh đẹp, nết na, được nhiều trai làng theo đuổi. Những tưởng rằng môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của Mị sẽ sung sướng, niềm sung sướng nhưng vì món nợ mà mẹ Mị với nhà thống Lý đã làm cho cuộc sống cô rơi vào bế tắc và tuyệt vọng như giờ đây. Thương cha, thương cho thân phận hẩm hiu của tớ mà Mị đành lặng lẽ về làm dâu nhà thống Lý trong tủi nhục và đau khổ.
Tô Hoài đã diễn tả môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường như chết rồi của Mị tại nhà thống Lý, một môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường cơ cực, không khác gì thân trâu ngựa. Phận là con dâu nhưng Mị lại bị đối xử không khác gì nô lệ, thậm chí thân trâu ngựa còn tồn tại lúc được nghỉ ngơi “con trâu con ngựa làm còn tồn tại lúc, đêm nó còn được đứng gãi chân, đứng nhai cỏ, đàn bà con gái ở nhà này vùi đầu vào việc làm một ngày dài lẫn đêm”. Bị đày đọa về thể xác và tinh thần làm cho Mị ngày càng rơi vào cảnh bế tắc, tuyệt vọng.
Bằng sự quan sát tỉ mỉ và nhạy cảm, Tô Hoài đã khắc họa trạng trạng thái lầm lũi, một kẻ sống lặng câm y hệt “một con rùa trong xó cửa, căn phòng chỉ có một lỗ sáng to bằng bàn tay”. Căn phòng đó in như địa ngục trần gian, giam giữ cuộc sống Mị, làm cho cuộc sống một người con gái đang tuổi thanh xuân phải chôn vùi nơi đây. Thống lý Pá Tra là hiện thân của xã hội phong kiến nhiều khắc nghiệt, hủ tục, đẩy con người vào bước đường cùng không thương tiếc. Những người nông dân thấp cổ bé họng không biết than phiền ai, chỉ biết đồng ý và chịu đựng.
Đã có những lúc Mị muốn tìm đến cái chết để giải thoát bản thân mình nhưng nghĩ đến cảnh người cha già, thương cha nên cô đành đồng ý môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường hiện thực. Niềm khát khao sống, khát khao yêu trong con người Mị dường như đã không hề. Mị đồng ý sống, đồng ý sự tồn tại như đã chết. Bên trong Mị vẫn còn tiềm ẩn sức sống rất mãnh liệt, chỉ chờ thời cơ thì sức sống sẽ bùng nổ.
Tô Hoài đã khắc họa bức tranh ngày xuân tươi đẹp của Hồng Ngài làm cho chính người đọc cũng cảm thấy thích thú. Nó dường như thể đòn bẩy để khơi gợi lên niềm tin và nghị lực trong môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường. Mị đã lén uống rượu, trong cơn say, Mị đã ý thức được bản thân mình yêu thích gì “Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người dân có chồng ngày tết vẫn đi chơi. Huống chi Mị và A Sử, không còn lòng với nhau mà vẫn ở với nhau”. Lúc ấy Mị đã ý thức được những khát khao trong lòng mình cháy bỏng ra làm sao và tiếng sáo ngoài kia là một trong những động lực khơi gợi lại những kỉ niệm êm đẹp thuở nào Mị từng có.
Nhưng chính hành vi này của Mị đã làm cho A Sử biết được, hắn trói Mị vào cột và bỏ đó đi chơi. Mị vẫn đang lâng lâng trong hơi men rượu, và ký ức của cô lại ùa về kinh hoàng. Tuy nhiên thực tại đã kéo Mị lại với những gì mà Mị đang đối mặt: đau đớn và tủi nhục, khắp mình mẩy đau nhức.
Tuy nhiên hoàn toàn có thể nói rằng cảnh tượng Mị cởi trói cho A Phủ mới là cảnh tượng khắc họa cực kỳ sắc nét và chân thực tâm trạng, khát khao của Mị. Mị đã vùng lên đấu tranh, vùng lên đòi niềm sung sướng của chính mình. Giọt nước mắt của A Phủ đêm hôm ấy đã đánh thức tình cảm, sự phát cháy rực rỡ trong trái tim của Mị: “Đêm ấy A Phủ khóc, một làn nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã sạm đen”. Giọt nước mắt ấy đã khiến thay đổi cuộc sống Mị về sau.
Chi tiết Mị cởi trói cho A phủ và quyết định chạy trốn theo A Phủ là một sự bùng nổ về tinh thần. Sự đè nén lâu nay nay trong lòng Mị đã được tăng cấp cải tiến vượt bậc và giải tỏa ra. Mị đã hoàn toàn có thể tự lựa chọn con phố đi cho chính mình, Mị tự đấu tranh, Mị không thể mãi chịu cảnh bị người ta hành hạ, đè nén. Đây đó đó là sự việc tăng cấp cải tiến vượt bậc trong con người của Mị. Đây cũng đó đó là sự việc thành công của Tô Hoài khi khắc họa hình tượng nhân vật này.
“Vợ chồng A Phủ” của Tô Hoài là tác phẩm có mức giá trị nhân văn sâu sắc. Đặc biệt hình tượng nhân vật Mị để lại trong lòng người đọc nhiều ấn tượng sâu sắc nhất.
Mời những bạn tham khảo thêm những thông tin hữu ích khác trên phân mục Tài liệu của HoaTieu.
Cập nhật: 21/03/2022
