Thủ Thuật về Giúp sức sau khi tội phạm hoàn thành xong Mới Nhất
Dương Minh Dũng đang tìm kiếm từ khóa Giúp sức sau khi tội phạm hoàn thành xong được Update vào lúc : 2022-06-26 05:24:03 . Với phương châm chia sẻ Bí quyết Hướng dẫn trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi tham khảo nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Ad lý giải và hướng dẫn lại nha.
- Thread starter Giao Linh Start date Jul 23, 2022
Một số thắc mắc về luật Hình sự
1/ Tội phạm đã hoàn thành xong có phát sinh đồng phạm không? Vì sao? 2/ Tài sản không hợp pháp liệu có phải là đối tượng của những tội xâm phạm sở hữu không? Vì sao?
Mong những bạn cho ý kiến đóng góp! Cảm ơn!
Điều 17 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, tương hỗ update năm 2022 quy định về Đồng phạm.
1. Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm.
2. Phạm tội có tổ chức là hình thức đồng phạm có sự câu kết ngặt nghèo Một trong những người dân cùng thực hiện tội phạm.
3. Người đồng phạm gồm có người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức.
Người thực hành là người trực tiếp thực hiện tội phạm.
Người tổ chức là người chủ mưu, đứng đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm.
Người xúi giục là người kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác thực hiện tội phạm.
Người giúp sức là người tạo điều kiện tinh thần hoặc vật chất cho việc thực hiện tội phạm.
4. Người đồng phạm không phải phụ trách hình sự về hành vi vượt quá của người thực hành.
Bình Luận
1. Đồng phạm: Khái niệm đồng phạm được hiểu là việc thực hiện hành vi phạm tội khi có từ hai chủ thể trở lên và tất nhiên những chủ thể này phải có năng lực trách nhiệm hình sự. Các chủ thể cùng nhau thực hiện tội phạm một cách cố ý. Tuy nhiên với khái niệm cùng nhau thực hiện một tội phạm hoàn toàn có thể dẫn đến nhiều cách thức hiểu gây nhầm lẫn mà phổ biến là nhận định rằng những chủ thể chỉ được xem là đồng phạm khi và chỉ khi cùng thực hiện một tội phạm, trường hợp cùng thực hiện từ hai tội phạm trở lên thì không thỏa mãn yếu tố đồng phạm. Với cách hiểu như vậy là hoàn toàn chưa phù phù phù hợp với tinh thần pháp luật bởi lẽ một hành vi phạm tội chỉ được xem xét có đồng phạm hay là không khi có ít nhất từ hai chủ thể trở lên cùng thực hiện một tội phạm. Các chủ thể này thực hiện nhiều hành vi phạm tội nhưng giữa họ chỉ có duy nhất một tội phạm cùng thực hiện thì tất nhiên những hành vi phạm tội còn sót lại sẽ không tồn tại yếu tố đồng phạm. Chính vì vậy mà việc xem xét có tồn tại đồng phạm hay là không phải được xem xét xem xét trên từng tội danh một để xác định và từ đó pháp luật mới đưa ra khái niệm: “Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cùng cố ý thực hiện một tội phạm”.
Về ý chí: những chủ thể đều nhận thức được hành vi của tớ là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước được hậu quả xảy ra và mong ước hậu quả đó xảy ra hoặc tuy không mong ước nhưng có ý thức để mặt cho hậu quả đó xảy ra. Như vậy Một trong những chủ thể đều thống nhất và quyết tâm thực hiện tội phạm đến cùng.
Xét về tính chất nguy hiểm giữa cùng một tội danh có đồng phạm và không đồng phạm thì tính chất, mức độ của hành vi phạm tội có đồng phạm gây nguy hiểm cao cho xã hội cũng như những hậu quả mà nó gây ra không nhỏ. Các tội phạm này thường được thực hiện một cách tinh vi, khó phát lúc bấy giờ cũng như ngăn ngừa… vì vậy mà khi xét xử những tội danh có đồng phạm thì trách nhiệm hình sự của những chủ thể được xem xét ở mức tăng nặng trách nhiệm hình sự hơn so với cùng một tội danh được thực hiện riêng lẽ.
“Điều 52 qui định những tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự:
1. Chỉ những tình tiết sau đây mới được xem là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự
a] Phạm tội có tổ chức"
2. Phạm tội có tổ chức là hình thức phạm tội có đồng phạm nhưng nguy hiểm hơn bởi có sự cấu kết chặt Một trong những người dân đồng phạm. Tính cấu kết ngặt nghèo biểu lộ ở việc phân hóa rõ ràng trách nhiệm, trách nhiệm và trách nhiệm của mỗi đồng phạm từ khi tội phạm được hình thành cho tới lúc kết thúc. Tính tổ chức của tội phạm được thể hiện:
Biến tổ chức thành môi trường tự nhiên thiên nhiên, vỏ bọc, công cụ cho việc thực hiện tội phạm. Tổ chức được những đồng phạm tạo lập ra khi khởi đầu thực hiện tội phạm hoặc những đồng phạm tham gia vào một tổ chức, băng nhóm sẵn có. Ví dụ: những băng nhóm tội phạm hình thành chuyên đi cướp giật tại những khu vực trung tâm thành phố hoặc việc gia nhập vào băng đảng bảo kê, đòi nợ tại những quán bar, nhà hàng quán ăn, khách sạn. Thông qua lý luận cũng như thực tiễn phòng chống tội phạm, những băng nhóm tội phạm hoạt động và sinh hoạt giải trí rất công khai minh bạch, táo tợn, sẵn sàng tấn công bất kỳ ai có ý định can thiệp, chống trả, luôn có đầy đủ công cụ, phương tiện phạm tội…thậm chí có chủ trương, kế hoạch hoạt động và sinh hoạt giải trí. Tội phạm có tổ chức không riêng gì có tác động đến quan hệ bị xâm hại mà còn gây ảnh hưởng lớn đến đời sống tâm lý xã hội.
3. Các loại chủ thể trong đồng phạm: Với tính chất của đồng phạm là có sự tham gia của nhiều người, phân hóa nội dung việc làm ra vai trò của những chủ thể được biểu lộ thông qua những đối tượng rõ ràng sau đây:
- Người tổ chức: đây là chủ thể có vai trò quan trọng, khơi mào cho tội phạm được thực hiện. Thể hiện ở việc khởi xướng, lập ra kế hoạch, đường lối, tập hợp, lôi kéo và phân công những thành viên hay nói cách khác thường tổ chức là tiềm năng cho mọi hoạt động và sinh hoạt giải trí trong tội phạm.
- Người xúi giục là người tác động lên nhận thức hoặc ý chí của người khác nhằm mục đích tìm mọi phương pháp để tội phạm được thực hiện, hiện thực hóa tội phạm trên thực tế.
- Người thực hành là người trực tiếp thực hiện những hành vi khách quan của tội phạm. Ví dụ: là người tiêu dùng dao đâm, dùng súng bắn, đẩy nạn nhân xuống nước… đối với tội giết người; là người tiêu dùng vũ lực như đánh, đấm, đâm nạn nhân, trói nạn nhân… đối với tội cướp tài sản…Chủ thể là người thực hành, tất cả chúng ta xem xét dưới hai khía cạnh hành vi trực tiếp hoặc hành vi thông qua một người khác:
+ Hành động trực tiếp: Người hành vi tự chính mình thực hiện những hành vi khách quan trong cấu thành tội phạm như tự mình cầm dao đâm, tự mình dùng súng bắn nạn nhân…
+ Hành động thông qua người khác: Người khác được đề cập ở đây đó đó là những chủ thể không còn năng lực trách nhiệm hình sự. Chẳng hạn dụ dỗ trẻ em dưới 14 tuổi vận chuyển heroin, lừa người khác đưa đồ ăn có chứa chất độc nhằm mục đích mục tiêu giết người. Trong trường hợp này, người xíu giục trẻ en vận chuyển heroin, người lừa đưa đồ ăn là người thực hành cho những tội danh liên quan.
- Người giúp sức là người tương hỗ tích cực, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tội phạm được ra mắt, biểu lộ:
+ Giúp sức về vật chất: Như sẵn sàng sẵn sàng sẵn công cụ, phương tiện phạm tội, thăm dò trước hiện trường, lập sơ đồ vị trí hướng dẫn, chỉ điểm, thông tin về đối tượng, quan hệ sẵn sàng sẵn sàng xâm hại…
+ Giúp sức về tinh thần: Như động viên người thực hành [gợi ý mức lợi nhuận khổng lồ khi vận chuyển thành công heroin với số lượng lớn], hứa hẹn về việc che giấu tội phạm, những quyền lợi…
Đối với những tội phạm có tính đồng phạm qua nghiên cứu và phân tích những vụ án xét xử tại những Tòa án trong trong năm qua nhận thấy một số trong những vấn đề sau đây:
Về vấn đề tiếp nhận ý chí trong tội phạm đồng phạm
Tiếp nhận ý chí là Một trong những người dân phạm tội này sẽ không cần bàn luận, thống nhất trước khi thực hiện tội phạm song vẫn hoàn toàn có thể thực hiện được hành vi phạm tội. Tiếp nhận ý chí là sự việc ăn ý hiểu ý Một trong những người dân thực hiện hành vi phạm tội. Hành vi tiếp nhận ý chí đó hình thành trong ý thức của người tiếp nhận, mọi sự tác động khách quan giúp hình thành hành vi tiếp nhận ý chí đều không thể xem đó là hành hành vi tiếp nhận ý chí, tuy nhiên hành vi tiếp nhận ý chí đó được xem là đồng phạm khi mà người tiếp nhận ý chí đó có những hành vi để tương hỗ cho việc thực hiện tội phạm. Hành vi tiếp nhận ý chí trong đồng phạm hoàn toàn có thể xác định trong tất cả nhiều chủng loại tội phạm.
Thời điểm hình thành việc tiếp nhận ý chí: Việc tiếp nhận về mặt ý chí nếu được hình thành sau khi hành vi phạm tội của người thực hành đã hoàn thành xong không phải là đồng phạm.
Ví dụ: Sáng ngày 23/01/2015 Lê Viết Q.. dùng xe máy [chưa xác định được chủ sở hữu và biển kiểm soát] chở Nguyễn Văn Đ. vào trung tâm thành phố Vinh chơi. Đến khoảng chừng 13h00’ cùng trong ngày, khi đi qua ngõ 42 đường An Dương Vương, phường Trường Thi, TP. Vinh, tỉnh Nghệ An, Q.. phát hiện có chiếc mô tô biển trấn áp 37FB2-077.01 dựng trước cửa nhà anh B., Q.. dừng xe và giao xe máy đang điều khiển cho Đ. và nói “Mi chờ tau tí”. Sau đó Q.. đi sang bên kia đường lấy trộm chiếc xe máy điều khiển đến chỗ Đ. đang đứng chờ, và nói “Đi theo tau”. Lúc này, Đ. biết Q.. lấy trộm xe máy nên hiểu ý điều khiển xe theo Q.. Đến 18h30’ cùng trong ngày, Q.. nói với Đ. đưa xe 37B2-077.01 đến cầu Bến Thủy 1 để bán, thì bị Công an bắt quả tang, còn Q.. bỏ chạy thoát. Bị cáo Nguyễn Văn Đ. và Lê Viết Q.. phạm tội “Trộm cắp tài sản”.
Trong vụ án trên, trước khi thực hiện hành vi phạm tội giữa hai bị cáo Nguyễn Văn Đ. và Lê Viết Q.. không còn sự bàn luận, thống nhất thực hiện hành vi trộm cắp tài sản. Sau khi Q.. thực hiện hành vi trộm cắp và nói “Đi theo tau”, thời điểm hiện nay Đ. mới hiểu là Q.. đã trộm xe máy. Mặc dù Đ. có hành vi tiếp nhận ý chí của Q.. nhưng hành vi tiếp nhận ý chí đó có sự tác động khách quan mới hình thành, đồng thời, Đ. không còn bất kì hành vi nào giúp Q.. thực hiện hành vi phạm tội.
Ngoài ra, hành vi tiếp nhận ý chí của Đ. xuất hiện sau khi tội phạm “Trộm cắp tài sản” của Q.. đã hoàn thành xong.
Từ những sự phân tích nêu trên hoàn toàn có thể khái quát vấn đề tiếp nhận ý chí trong đồng phạm như sau:
Thứ nhất, mọi sự tác động khách quan giúp hình thành hành vi tiếp nhận ý chí không được xem là đồng phạm.
Thứ hai, có hành vi tiếp nhận ý chí nhưng người tiếp nhận ý chí đó phải thực hiện hành vi giúp người thực hành thực hiện tội phạm.
Thứ ba, hành vi tiếp nhận ý chí nếu hình thành sau khi tội phạm của người thực hành đã hoàn thành xong thì không thể xem đó là đồng phạm.
Xác định yếu tố thúc đẩy trong đồng phạm
Theo Từ điển Tiếng Việt thì: “Thúc đẩy là kích thích, tạo điều kiện, động lực cho hoạt động và sinh hoạt giải trí, phát triển mạnh hơn theo một hướng nhất định nào đó”, như vậy, hành vi được xem là thúc đẩy khi hành vi đó phải là hành vi xảy ra sau và hành vi đó phải tác động trực tiếp lên chỗ mà hành vi trước đó đã gây ra và nó góp thêm phần cho việc gây ra hậu quả ở đầu cuối. Tuy nhiên, việc xác định hành vi thúc đẩy để xem xét yếu tố đồng phạm không phải áp dụng đối với tất cả những tội phạm mà hành vi thúc đẩy hoàn toàn có thể xác định đối với một số trong những tội trong nhóm tội xâm phạm đến sức khỏe, tính mạng con người như tội “Giết người” Điều 123, Tội “Cố ý gây thương tích hoặc gây thiệt hại cho sức khỏe của người khác”,…
Ví dụ: Vào khoảng chừng 20h30’ phút ngày 05/4/2022, quân nhân Phạm Văn Tr. và Nguyễn Văn H. đi uống bia thì gặp nhóm thanh niên gồm: Tạ Văn L., Phạm Hữu Đ., Tạ Bá H., Phạm Văn H., Phạm Văn Th. đang uống bia tại quán, quá trình uống trong nhóm xảy ra xích míc L. đã vung tay phải đấm một chiếc vào mặt bên trái của Tr.; bị bất thần và đau, Tr. ngồi xuống ôm mặt. Một lúc sau, Tr. đứng dậy đi đến chỗ L. và nói: “L., sao mày đánh tao?”, thời điểm hiện nay Phạm Hữu Đ. chạy tới dùng hai tay xô Tr. ra; Phạm Văn H. và Tạ Bá H. ôm Đ. lấy ra, L. xông tới dùng tay phải đấm tiếp vào mặt bên trái của Tr. cái thứ hai làm Tr. ngã nằm nghiêng xuống đường, L. tiếp tục đạp một chiếc bằng chân phải từ trên xuống dưới vào đầu Tr.; nhóm bạn kéo L. ra thì L. đá một chiếc vào phía trước mặt của Tr.; Đang chạy tới đá với [sút] vào ngực Tr. nhưng chỉ trúng vào tay của Tr. Thấy Tr. bị bất tỉnh nhân sự, mặt mũi ra nhiều máu nên H. và H. lấy xe môtô đưa Tr. đi cấp cứu nhưng Phạm Văn Tr. đã tử vong trên đường đi.
Biên bản kết luận giám định pháp y về tử thi xác định nguyên nhân chết chấn thương sọ não.
Xung quanh vụ án này, liên quan đến yếu tố đồng phạm tồn tại hai quan điểm rất khác nhau:
Quan điểm thứ nhất: Tạ Văn L. phạm tội "Cố ý gây thương tích" theo Khoản 3, Điều 104 BLHS năm 1999 và Phạm Hữu Đ. là đồng phạm với Tạ Văn L. Hành vi của Đ. là hành vi thúc đẩy góp thêm phần vào dẫn đến cái chết của bị hại ra mắt nhanh hơn.
Quan điểm thứ hai: Tạ Văn L. phạm tội “Giết người” theo Điều 93 BLHS năm 1999 và Phạm Hữu Đ. không phải là đồng phạm với Tạ Văn L.
Trong vụ án nêu trên hành vi của Tạ Văn L. tuy không còn mục tiêu giết người nhưng bị cáo dùng tay chân tấn công vào vùng đầu, vùng ngực của bị hại [đầu, ngực là vị trí trọng yếu trên cơ thể] với mức độ tấn công, cường độ tấn công mạnh và liên tục, tuy nhiên có người can ngăn nhưng L. vẫn tiếp tục tấn công nạn nhân nên hành vi của L. thỏa mãn cấu thành của tội “Giết người” theo Điều 93 BLHS năm 1999.
Trong quá trình diễn biến vụ án, khi L. đang có hành vi đánh bị hại thì Phạm Hữu Đ. có xông vào đánh bị hại rõ ràng là đá với [sút] vào ngực Tr. nhưng chỉ trúng vào tay của Tr., Đ. có tham gia đánh nhưng hành vi này sẽ không thể xác định là yếu tố thúc đẩy, bởi không khiến ra hậu quả ở đầu cuối là cái chết của anh Tr bởi trong kết luận giám định về nguyên nhân chết: Chấn thương sọ não, mà Đ. chỉ đá vào ngực.
Vì vậy, trong vụ án này Phạm Hữu Đ. không phải là đồng phạm với Tạ Văn L. Từ những sự phân tích nêu trên hoàn toàn có thể khái quát vấn đề yếu tố thúc đẩy trong đồng phạm như sau:
Một là, hành vi thúc đẩy đó phải hình thành sau.
Hai là, hành vi thúc đẩy phải tác động trực tiếp lên chỗ mà hành vi trước đó đã gây ra và nó góp thêm phần cho việc gây ra hậu quả ở đầu cuối [nói cách khác nếu không có sự tác động đó thì không thể dẫn đến hậu quả cuối cùng].
Xác định mục tiêu trong vụ án đồng phạm
Đây là yếu tố rất quan trọng trong việc xác định đồng phạm. Trong Từ điển Tiếng Việt thì “Mục đích là nguyện vọng, ước mơ mà mình yêu thích đạt được.[mục đích là điểm đến, đích đến]”. Như vậy, trong việc thực hiện tội phạm đồng phạm thì việc Một trong những người dân này còn có chung đích đến, điểm đến để thực hiện. Nếu mục tiêu là tín hiệu bắt buộc thì chỉ khi đồng phạm cùng mục tiêu hay đồng ý mục tiêu của nhau. Nếu mục tiêu không là tín hiệu bắt buộc thì không cần đặt ra có cùng mục tiêu hay là không.
Việc xác định mục tiêu để xem xét yếu tố đồng phạm áp dụng trong tất cả những tội phạm đặc biệt trong một số trong những tội như tội “Giết người” Điều 123; Tội ‘Cố ý gây thương tích hoặc gây thiệt hại cho sức khỏe người khác” Điều 134; tội “Trộm cắp tài sản” Điều 173; tội “Lừa đảo và chiếm đoạt tài sản chiếm đoạt tài sản” Điều 174; tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” Điều 175; tội “Buôn lậu” Điều 188…
Cá thể hóa trách nhiệm hình sự trong đồng phạm
Cá thể hóa trách nhiệm hình sự trong vụ án đồng phạm là một thuật ngữ pháp lý tồn tại từ lâu, tuy nhiên lúc bấy giờ chưa tồn tại văn bản nào đưa ra khái niệm thành viên hóa trách nhiệm hình sự trong đồng phạm là gì.
Theo Từ điển Tiếng Việt thì “Cá thể hóa là việc tách biệt thành viên này với thành viên khác trong nhóm để phân biệt vị trí, vai trò, mức độ của từng người”. Từ khái niệm này, vận dụng vào quy định về những thể hóa trách nhiệm hình sự trong đồng phạm hoàn toàn có thể nhận thấy đây là việc tách biệt từng người trong vụ án đồng phạm để xem xét vị trí, vai trò của từng người trong vụ án từ đó quyết định hình phạt cho phù hợp.
Vấn đề xem xét tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội được xuất hiện sau khi Toà án đã xác định bị cáo có phạm tội và điều, khoản rõ ràng của BLHS được áp dụng. Cân nhắc tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội thường được thể hiện:
Xem xét, xem xét lỗi, mục tiêu, động cơ của người phạm tội; phương tiện phạm tội; thủ đoạn phạm tội; thời gian và địa điểm phạm tội; khách thể xâm hại…
Thứ nhất, xem xét, xem xét hậu quả do hành vi phạm tội gây ra gồm có hậu quả thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ, tài sản và hậu quả phi vật chất [gây ảnh hưởng xấu đến việc thực hiện đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước; gây ảnh hưởng xấu về an ninh, trật tự, an toàn xã hội].
Thứ hai, nếu phạm tội có tổ chức cần xem xét, xem xét tính chất của tổ chức có ít người hay có nhiều người tham gia; mức độ cấu kết ngặt nghèo Một trong những người dân cùng thực hiện tội phạm; xem xét, xem xét vị trí, vai trò của từng người khi thực hiện tội phạm để thành viên hóa trách nhiệm hình sự khi quyết định hình phạt.
Trong vụ án đồng phạm khi đã xác định vụ án đồng phạm giản đơn nghĩa là tất cả những những bị cáo đều có vai trò là người thực hành nghĩa là ngang nhau thì thời điểm hiện nay không tiếp tục đánh giá vai trò của những bị cáo mà phải chuyển sang đánh giá mức độ tham gia của những bị cáo là phù hợp nếu tiếp tục đánh giá vai trò thì sẽ mang tính chất chất chất lặp lại. Việc đánh giá mức độ tham gia cũng là địa thế căn cứ để quyết định hình phạt cho phù phù phù hợp với những bị cáo.
Nguyên tắc thu hút tội danh trong vụ án đồng phạm
Trường hợp hành vi của chủ thể thoả mãn nhiều cấu thành tội phạm [CTTP] hoàn toàn có thể là trường hợp chủ thể có nhiều hành vi phạm tội và mỗi hành vi phạm tội này thoả mãn một CTTP hoặc hoàn toàn có thể là trường hợp chủ thể chỉ có một hành vi phạm tội nhưng hành vi đó đồng thời thoả mãn nhiều CTTP rất khác nhau. Vấn đề đặt ra ở đây là phải xác định trong trường hợp nào thì chủ thể bị xem là phạm nhiều tội [bị xử về nhiều tội phạm] và trong trường hợp nào thì chủ thể chỉ bị xem là phạm một tội [bị xử về một tội phạm].
Nguyên tắc: Trường hợp chủ thể có nhiều hành vi và những hành vi này còn có quan hệ với nhau. Chính vì quan hệ này mà một hành vi trong số đó đã thu hút tính nguy hiểm độc lập của hành vi xảy ra trước hoặc sau nó. Đó là trường hợp hành vi xảy ra trước được xem là vấn đề kiện thiết yếu cho hành vi sau hoàn toàn có thể xảy ra hoặc hành vi sau là diễn biến tất yếu của hành vi trước.
Ví dụ: Vụ án Nguyễn Thanh T. và những bị cáo phạm tội “Tổ chức đánh bạc” và “Đánh bạc”.
Nguyễn Thanh T. gọi điện thoại cho Ngụy Khắc T., Lưu Đức H., Ngụy Khắc H. rủ đánh bạc và được đồng ý, sau đó hẹn nhau tại quán cafe tại đây T. có rủ thêm Nguyễn Văn D., Lê Quang Tr., Nguyễn Phi L. đi cùng và những đối tượng này đồng ý. Trước khi đi Toàn có gọi điện thoại cho Cao Văn D. nhờ tìm địa điểm đánh bạc và D. có chỉ đến nhà Lưu Thị Đ. để đánh bạc. Sau đó tất cả lên xe đến nhà Đ. để đánh bạc, sau khi xuống xe thì D. mang chiếu, ghế từ trên xe và T. mang balo trong đó có bát, đĩa và xúc xắc, tất cả vào nhà Đ. để đánh bạc. Đ. nói với T. “Chơi xong thì đóng cửa lại cho chị, chị đi ra ngoài có chút việc” và sau khi chị Đ. đi thì T. đóng cửa. Trong quá trình đánh bạc T. có phân công cho Tr. xóc đĩa cho những con bạc đánh và L. đi thu tiền hồ. Đang đánh thì bị công an bắt quả tang tại chiếu bạc là 13.000.000 đồng. Xung quanh vụ án này tồn tại nhiều quan điểm rất khác nhau:
Quan điểm thứ nhất nhận định rằng: Bị cáo T. phạm tội “Tổ chức đánh bạc” theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 321 BLHS, với vai trò là người tổ chức đánh bạc, vì T. đã có hành vi rủ rê, lôi kéo, tập hợp, mượn địa điểm, sẵn sàng sẵn sàng dụng cụ đánh bạc. Các bị cáo khác D., L., Tr. đồng phạm với T. với vai trò là người giúp sức. Các bị cáo khác phạm tội đánh bạc.
Quan điểm thứ hai nhận định rằng: Bị cáo T. ngoài phạm tội tổ chức đánh bạc còn phạm tội “Gá bạc” theo Điều 322 BLHS, vì T. sau khi bị cáo Đ. rời khỏi nhà đã giao chìa khóa nhà lại cho T. quản lý ngôi nhà nên T. đã thỏa mãn những yếu tố cấu thành của tội “Gá bạc” theo Điều 322 tội “Tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc”.
"1. Người nào tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc trái phép thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:…..
b] Sử dụng địa điểm thuộc quyền Sở hữu hoặc quản lý của tớ để cho 10 người đánh bạc trở lên trong cùng một lúc mà tổng số tiền, hiện vật dùng đánh bạc trị giá 5.000.000 đồng trở lên hoặc cho 02 chiếu bạc trở lên trong cùng một lúc mà tổng số tiền, hiện vật dùng đánh bạc trị giá 5.000.000 đồng trở lên”.
Bị cáo D., Đ., đồng phạm với T. với vai trò là người giúp sức. Các bị cáo khác phạm tội đánh bạc.
Trong vụ án nêu trên, bị cáo T. là người dân có hành vi rủ rê, lôi kéo, dụ dỗ và nhờ người tìm địa điểm để tổ chức đánh bạc với mục tiêu thu lợi bất chính thể hiện qua việc T. phân công bị cáo L. đi thu tiền hồ, như vậy mục tiêu của T. khi tổ chức đánh bạc không phải để thỏa mãn việc đánh bạc và không trực tiếp tham gia đánh bạc mà mục tiêu đa phần là thu lợi bất chính đây là địa thế căn cứ để xác định việc bị cáo chỉ phạm tội tổ chức đánh bạc, đồng thời vận dụng nguyên tắc thu hút tội danh hoàn toàn có thể nhận thấy, hành vi của T. thỏa mãn yếu tố cấu thành của nhiều tội danh gồm có tội “Tổ chức đánh bạc” [Điều 322]; tội “Đánh bạc” [Điều 321] nhưng hành vi rủ rê, lôi kéo người khác tham gia đánh bạc phục vụ mục tiêu thu lợi bất chính thu hút hành vi giúp sức cho tội đánh đánh bạc, đồng thời hành vi giúp sức cho tội đánh bạc có tính chất tương hỗ vì xét về mặt bản chất hành vi đánh bạc có xuất phát điểm từ hành vi tổ chức đánh bạc, nếu không còn hành vi tổ chức đánh bạc thì hành vi đánh bạc của những bị cáo khác không ra mắt, vì vậy, theo nguyên tắc thu hút tội danh thì bị cáo T. chỉ phạm tội “Tổ chức đánh bạc” là hoàn toàn phù hợp.
Đối với quan điểm nhận định rằng, hành vi của bị cáo T. thoả mãn thêm tội “Gá bạc" vì sau khi bị cáo Đ. ra khỏi nhà thì ngôi nhà đó T. quản lý, vấn đề đặt ra đó là địa điểm thuộc quyền quản lý quy định trong điều luật đó gồm có địa điểm quản lý hợp pháp hay địa điểm quản lý phạm pháp hay là không? Trong trường hợp T. không còn quyền quản lý ngôi nhà Đ. nên việc quản lý của T. về ngôi nhà là phạm pháp, tuy nhiên luật không quy định rõ ràng song hoàn toàn có thể hiểu nếu việc quản lý nhà đất của T. là phạm pháp thì Toàn không thuộc diện “Sử dụng địa điểm thuộc quyền sở hữu hoặc quản lý của tớ” như trong điều luật nên T. không phạm tội "Gá bạc".
Đối với bị cáo D. và Đ., trong vụ án này bị cáo D. nhận điện từ bị cáo T. nhờ tìm địa điểm đánh bạc và bị cáo Đ. tiếp nhận từ bị cáo D., cả D. và Đ. đều không biết việc T. tìm địa điểm là để tổ chức đánh bạc mà chỉ biết T. tìm địa điểm là để đánh bạc nên D.g và Đ. là đồng phạm giúp sức trong tội đánh bạc là phù hợp.
Trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong vụ án đồng phạm
Theo quy định tại Điều 288 Bộ luật Dân sự 2015 thực hiện trách nhiệm và trách nhiệm trực tiếp:
“1. Nghĩa vụ trực tiếp là trách nhiệm và trách nhiệm do nhiều người cùng phải thực hiện và bên có quyền hoàn toàn có thể yêu cầu bất kể ai trong số những người dân dân có trách nhiệm và trách nhiệm phải thực hiện toàn bộ trách nhiệm và trách nhiệm.
2. Trường hợp một người đã thực hiện toàn bộ trách nhiệm và trách nhiệm thì có quyền yêu cầu những người dân dân có trách nhiệm và trách nhiệm trực tiếp khác phải thực hiện phần trách nhiệm và trách nhiệm trực tiếp của tớ đối với mình.
3. Trường hợp bên có quyền đã chỉ định một trong số những người dân dân có trách nhiệm và trách nhiệm trực tiếp thực hiện toàn bộ trách nhiệm và trách nhiệm, nhưng sau đó lại miễn cho những người dân đó thì những người dân còn sót lại cũng khá được miễn thực hiện trách nhiệm và trách nhiệm.
4. Trường hợp bên có quyền chỉ miễn việc thực hiện trách nhiệm và trách nhiệm cho một trong số những người dân dân có trách nhiệm và trách nhiệm trực tiếp không phải thực hiện phần trách nhiệm và trách nhiệm của tớ thì những người dân còn sót lại vẫn phải trực tiếp thực hiện phần trách nhiệm và trách nhiệm của tớ”.
Những người gây thiệt hại trong vụ án đồng phạm phải trực tiếp bồi thường. Một người đã thực hiện toàn bộ trách nhiệm và trách nhiệm thì có quyền yêu cầu những người dân dân có trách nhiệm và trách nhiệm trực tiếp khác phải thực hiện phần trách nhiệm và trách nhiệm trực tiếp của tớ đối với mình.
Trong trường hợp một bị cáo đã tự nguyện bồi thường toàn bộ thiệt hại do hành vi phạm tội của những bị cáo gây ra nhưng sau đó không yêu cầu những đồng phạm khác hoàn trả số tiền mà tôi đã bồi thường thay khi xét xử Tòa án phải lý giải cho bị cáo biết quyền yêu cầu những bị cáo khác hoàn trả phần tài sản mà bị cáo đã bồi thường thay. Nếu bị cáo vẫn không thực hiện quyền mà Tòa án đã lý giải thì Tòa án ghi nhận sự tự nguyện của bị cáo và không buộc khác phải hoàn trả, đồng thời không tịch thu sung vào ngân sách Nhà nước khoản tiền trách nhiệm bồi thường của những bị cáo khác.
Trường hợp bị cáo đã bồi thường chưa yêu cầu xử lý và xử lý trong cùng vụ án thì sau này nếu có yêu cầu thì sẽ xử lý và xử lý bằng vụ án dân sự khác.
Khi một bị cáo tự nguyện bồi thường toàn bộ thiệt hại do hành vi phạm tội của những bị cáo khác gây ra nhưng trong bản án vẫn phải tuyên trách nhiệm bồi thường của từng bị cáo
Qua thực tiễn xử lý và xử lý những vụ án hình sự về vấn đề trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong vụ án đồng phạm gồm những nội dung sau đây:
Một là, khi tuyên trách nhiệm bồi thường trong vụ án đồng phạm thì trước hết cần tuyên trách nhiệm trực tiếp bồi thường của những bị cáo, sau đó tuyên số tiền bồi thường rõ ràng của từng bị cáo, cần tách số tiền bồi thường do hành vi vượt quá [nếu có].
Hai là, khi tính phần án phí khi bồi thường thiệt hại thì phải xác định số tiền rõ ràng mỗi bị cáo phải phải bồi thường sau đó tính án phí dân sự cho từng bị cáo phải nộp.
Ba là, trong vụ án đồng phạm cần thành viên hóa trách nhiệm bồi thường thiệt hại đối với mỗi bị cáo.
Các vụ án có yếu tố đồng phạm mỗi vụ án là rất khác nhau đòi hỏi trong quá trình nghiên cứu và phân tích nên phải có sự phân tích, đánh giá một cách khách quan, toàn diện để tránh xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm./.
TRẦN VĂN HÙNG
Thẩm phán Tòa án quân sự khu vực quân khu 4
Nguồn: Luật sư Việt Nam
