Kinh Nghiệm Hướng dẫn Bạn có suy nghĩ về thị hiếu của sinh viên về làn điệu âm nhạc dân tộc bản địa: * 2022
Hoàng Trung Dũng đang tìm kiếm từ khóa Bạn có suy nghĩ về thị hiếu của sinh viên về làn điệu âm nhạc dân tộc bản địa: * được Cập Nhật vào lúc : 2022-07-02 03:06:03 . Với phương châm chia sẻ Bí kíp về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi tham khảo Post vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Mình lý giải và hướng dẫn lại nha.Phát huy giá trị âm nhạc dân tộc bản địa trong đời sống tân tiến
Bàn về giải pháp với mong ước phát huy những giá trị âm nhạc dân tộc bản địa trong môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường tân tiến là câu truyện không phải giờ đây mới kể, song nó vẫn còn nguyên tính thời sự nóng hổi, nhất là lúc theo thời gian, cùng với sự ra đi của nhiều nghệ nhân cao tuổi, vốn nhạc cổ đã và đang có rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn mai một, thậm chí biến mất ở một số trong những quy mô âm nhạc dân tộc bản địa Việt Nam.
Một tiết mục màn biểu diễn của dàn nhạc dân tộc bản địa.
Ai cũng biết, âm nhạc dân tộc bản địa là "quốc hồn, quốc túy" của mỗi quốc gia. Nền âm nhạc truyền thống mà tất cả chúng ta đang có là sự việc kết tinh đáng tự hào của những sáng tạo nghệ thuật và thẩm mỹ vô giá được lưu truyền, bồi đắp qua nhiều thế hệ, là minh chứng sống động cho một nền văn hóa dân tộc bản địa đa dạng, giàu bản sắc và có lịch sử lâu lăm. Ðó là những làn điệu hát ru mềm mại và mượt mà, những câu hát giao duyên tình tứ, là những điệu hò, vè, ví, lý đặc sắc, là giai điệu đặc trưng của tuồng, chèo, cải lương, ca Huế, chầu văn, quan họ... Ấy vậy mà "vốn quý tiên tổ" nó lại đang phải đối mặt với một tương lai u ám, khi mà người trẻ tuổi ngày này - thế hệ tương lai của đất nước càng lúc càng có nhiều biểu lộ rời xa cội nguồn âm nhạc hiệp hội. Trong thời đại của công nghệ tiên tiến số, của thức ăn nhanh, những điệu í a, ứ hừ, hồng hồng tuyết tuyết dường như trở nên lạc nhịp. Người ta sẵn sàng chuyển kênh ngay lúc vừa bật ti-vi mà nhìn thấy những liền anh, liền chị xúng xính áo quần mớ ba mớ bảy ngân nga câu hát. Xót xa làm thế nào khi nghe đến câu truyện của GS Hoàng Chương, một người cả đời đau đáu với vốn văn hóa truyền thống dân tộc bản địa. Ðã nhiều lần đưa nghệ sĩ hát xẩm Mai Tuyết Hoa và nghệ sĩ hát tuồng Kiều Oanh sang Mỹ màn biểu diễn để quảng bá âm nhạc dân tộc bản địa tại những trường đại học, đi tới đâu, ông và những học trò của tớ cũng khá được những người dân Mỹ hưởng ứng, tán thưởng và bày tỏ ý định muốn tìm hiểu về nghệ thuật và thẩm mỹ dân gian truyền thống Việt Nam. Nhưng ngược lại, chính những sinh viên Việt Nam ở nhiều trường đại học trong nước lại chẳng mấy mặn mà với những buổi màn biểu diễn nghệ thuật và thẩm mỹ dân tộc bản địa của nước mình. Song nói thế không phải là để đổ lỗi cho những người dân trẻ, bởi phản ứng của tớ là hệ quả tất yếu từ sự thay đổi của một môi trường tự nhiên thiên nhiên sinh hoạt âm nhạc đã chịu nhiều dịch chuyển qua thời gian và những sai lệch trong phương pháp, phương pháp bảo tồn, phát huy vốn âm nhạc dân tộc bản địa.Nếu xưa kia, như một lẽ tất yếu, âm nhạc truyền thống luôn là loại suối tưới mát tâm hồn từng người trong suốt cuộc sống, thì tới nay, còn tồn tại mấy ai được sống trong "bầu khí quyển" âm nhạc tự nhiên và thuần khiết đó. Không được cảm nhận và thưởng thức từ lúc còn thơ, người ta chỉ hoàn toàn có thể tiếp cận một cách thụ động, chắp vá vốn âm nhạc dân tộc bản địa của cha ông qua những vở diễn sân khấu hay vài chương trình truyền hình, phát thanh lẻ tẻ. Hãy thử nhìn vào khối mạng lưới hệ thống giáo dục ở nước ta, âm nhạc dân tộc bản địa chỉ được đào tạo cho sinh viên ở một số trong những trường chuyên nghiệp, trẻ em cấp tiểu học cũng chỉ được làm quen với vài bài dân ca ít ỏi thuộc chương trình đào tạo, trong khi những câu lạc bộ âm nhạc thiếu nhi đa phần chỉ dạy nhạc nước ngoài. Thế thì làm thế nào hoàn toàn có thể cảm hiểu để rồi yêu và đam mê nền âm nhạc truyền thống, nhất là lúc môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường tân tiến mở ra quá nhiều cám dỗ, quá nhiều sự lựa chọn với sự gia nhập, xuất hiện của nhiều loại nhạc mới hào nhoáng, bóng bẩy như: pop, rock, hip-hop... Hơn nữa, nền âm nhạc Việt Nam có sự chuyển mình chậm hơn so với âm nhạc châu Âu, cho nên vì thế ngay tại những trường chuyên nghiệp, việc đào tạo âm nhạc dân tộc bản địa cũng khó tránh khỏi sự ảnh hưởng, chi phối nặng nề từ chuẩn mực âm nhạc phương Tây. Thành ra, phương pháp diễn tấu, kinh nghiệm tay nghề xướng âm khác lạ của nhiều chủng quy mô âm nhạc dân tộc bản địa được cha ông ta truyền lại nghiễm nhiên trở nên dần "sai lệch". Thế mới có chuyện, suốt nửa thế kỷ qua, những đôi tai vốn đã bị "phương Tây hóa" thường xuyên cải biên, đặt lời mới cho âm nhạc dân gian, làm sai đi tinh thần, hồn vía của những tác phẩm âm nhạc dân tộc bản địa. Còn những dàn nhạc chèo, tuồng thì tự nhiên được "giao hưởng hóa", những bài dân ca đơn âm trở thành đa âm, thậm chí, những nhạc cụ dân tộc bản địa như đàn nguyệt, đàn bầu cũng khá được tăng cấp cải tiến để đánh được thêm nhiều nốt, thuận tiện và đơn giản điều chỉnh âm lượng, chiều theo thị hiếu và "tai nghe" dễ dãi của một bộ phận khá đông công chúng ngày này. Rõ ràng, tưởng là đang phát triển một cách sáng tạo nghệ thuật và thẩm mỹ âm nhạc dân tộc bản địa của cha ông, nhưng kỳ thực lại đang làm mai một dần bản sắc, tính nguyên gốc của những quy mô âm nhạc truyền thống. Và kết quả là sự việc ra đời của những tác phẩm pha tạp giữa dân gian và tân tiến như rock-ca trù hay hip-hop-xẩm chẳng giống ai.
Trong điều kiện hội nhập, Open với nhiều luồng ảnh hưởng của văn hóa, âm nhạc bên phía ngoài tràn vào, tất cả chúng ta nên phải có những quyết sách đúng đắn để bảo tồn và phát huy nền âm nhạc dân tộc bản địa. Ðây là một trong những trách nhiệm quan trọng. Ðó cũng là nguyên do tại sao, hội thảo chiến lược với chủ đề "Âm nhạc dân tộc bản địa với môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường ngày hôm nay" sắp tới sẽ được Trung tâm Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy âm nhạc dân tộc bản địa tổ chức tại Tp Hà Nội Thủ Đô. Thiết nghĩ, đặc trưng của âm nhạc dân tộc bản địa đó đó là tính ngẫu hứng, dị biệt và dị bản, đa phần được lưu truyền bằng phương thức truyền khẩu và truyền dạy trực tiếp. Do đó, tính nguyên gốc cũng như sự tồn tại của âm nhạc dân tộc bản địa phụ thuộc lớn vào những nghệ nhân. Vì thế, trong toàn cảnh những "báu vật sống" của nền âm nhạc dân tộc bản địa hầu như đã ở vào tuổi "xưa nay hiếm", tất cả chúng ta nên phải có chủ trương đãi ngộ, vinh danh phù hợp, lôi kéo tối đa kĩ năng truyền dạy của những nghệ nhân đối với lớp nghệ sĩ trẻ, bởi đây đó đó là giải pháp "bảo tồn sống" vốn âm nhạc dân tộc bản địa, song song với việc sưu tầm, lưu giữ, nghiên cứu và phân tích những tác phẩm âm nhạc truyền thống. Xa hơn thế nữa, tất cả chúng ta nên phải từng bước tìm cách tạo dựng ý thức trách nhiệm về âm nhạc truyền thống cho hiệp hội, điều mà những nước bạn như: Nước Hàn, Nhật Bản, Ấn Ðộ đã và đang làm tương đối tốt. Ngay khi vừa đáp xuống sân bay những nước này, tại những kệ thông tin, tất cả chúng ta đã hoàn toàn có thể phát hiện hàng loạt tờ rơi quảng cáo về những chương trình màn biểu diễn nghệ thuật và thẩm mỹ dân tộc bản địa, hay tại những tụ điểm văn hóa, lúc nào thì cũng hay thấy hình ảnh những nghệ sĩ đang ôm đàn màn biểu diễn âm nhạc dân tộc bản địa. Vậy thì sao Việt Nam không học hỏi để có những phương pháp vừa đơn giản, vừa hiệu suất cao trong việc đưa âm nhạc dân tộc bản địa đến gần hơn với đời sống đương đại? Và để tính đến con phố phát triển trong tương lai của nền âm nhạc dân tộc bản địa, ngay từ thời điểm hiện nay, nhất thiết phải có những giải pháp đưa âm nhạc truyền thống vào học đường. Ðây cũng đó đó là tâm huyết, là trăn trở của GS Trần Văn Khê, một cây đại thụ trong nghiên cứu và phân tích âm nhạc dân tộc bản địa. Ông xác định: Âm nhạc dân tộc bản địa phải được tác động vào tâm hồn học viên để những em hiểu một cách tráng lệ, rồi từ hiểu mới dẫn đến thích, từ thích dẫn đến đam mê âm nhạc dân tộc bản địa như một truyền thống quý báu và tốt đẹp. Muốn thế, những cấp, ban, ngành liên quan cần phối phù phù hợp với những Chuyên Viên âm nhạc dân tộc bản địa biên soạn giáo trình đào tạo âm nhạc cho những cấp, đồng thời tính đến phương án đào tạo âm nhạc dân tộc bản địa cho những giáo viên âm nhạc. Ðây không phải chuyện một sớm một chiều mà là con phố lâu dài, đòi hỏi sự dốc tâm, dốc sức của tất cả một tập thể, nhưng là con phố không thể không đi, vì một nền âm nhạc dân tộc bản địa Việt Nam đa dạng, giàu bản sắc và đậm giá trị văn hóa.
Hát Xoan của tỉnh Phú Thọ được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của quả đât từ năm 2022. (Ảnh TL)Việt Nam có 54 dân tộc bản địa, mỗi một dân tộc bản địa đều có những nét độc đáo riêng biệt về đặc điểm củaâm nhạc dân tộcmình, như hát giao duyên đối đáp, hát đồng dao; hát Then của người Tày, Nùng, Thái; Mo của người Mường; hát tang ca, hát ống của người Mông; múa chiêng, trống của người Mông, Dao; đàn tính của người Tày, Thái; cồng chiêng của hiệp hội những dân tộc bản địa Tây Nguyên…
Thế nhưng, nhìn vào thực tế ở một phương diện khác, thì nhiều chủng quy mô âm nhạc đặc sắc như Nhã nhạc cung đình Huế, Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, Quan họ, Ca trù, hát Xoan dù đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của quả đât, nhưng hiện vẫn không còn nhiều người xem, hoặc muốn có người xem thì phải “sân khấu hóa”, tức là hát có micro và có nhạc đệm, thậm chí cả đàn organ tân tiến.
Do tính đặc trưng của không khí diễn xướng nên việc tiếp cận người theo dõi của nhiều chủng quy mô âm nhạc này gặp quá nhiều trở ngại vất vả, đặc biệt là công chúng trẻ tuổi. Hơn nữa, nguyên nhân khách quan, là vì sự hội nhập văn hóa toàn cầu khiến đất sống của âm nhạc truyền thống đang có rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn bị thu hẹp. Thực trạng đáng lo là ở một số trong những dân tộc bản địa, người trẻ còn không biết, không dùng ngôn từ của đồng bào mình nữa thì nghành âm nhạc liệu sẽ được “chăm sóc” kiểu gì?
Đây là một nỗi lo có cơ sở, khi công chúng luôn trong tình trạng “bội thực” vui chơi, ngày càng nhiều nhiều chủng quy mô âm nhạc mới gia nhập từ nước ngoài, trong khi âm nhạc truyền thống luôn bị dán nhãn “cổ”, chỉ dành riêng cho những lớp người theo dõi cũ. Lớp nghệ nhân thì già đi mà khó tìm được người tâm huyết để trao truyền.
GS Hoàng Chương, Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc bản địa chia sẻ: “Để âm nhạc dân tộc bản địa đến gần công chúng, thời gian qua, nhiều quy mô nghệ thuật và thẩm mỹ đã có những cách làm mới để hút người theo dõi, nhưng vấn đề là chúng vô tình lại làm mờ dần bản sắc dân tộc bản địa. Chẳng hạn, hát quan họ thì hát theo đĩa, hát xẩm thì lại minh họa bằng… múa lửa; đánh cồng chiêng thì minh họa bằng làm xiếc, ảo thuật”.
Chẳng hạn, chuyện 10 nghệ sĩ quan họ được mời đến Bình Định hát nhân ngày giỗ lần thứ 220 của Hoàng đế Quang Trung đều hát nhép theo đĩa, lồ lộ ai cũng thấy và khi diễn lớp “Bà Chúa thượng ngàn” thì họ hát đồng ca và múa… lửa.
Dù rằng, tất cả chúng ta đều biết, trong nền âm nhạc ngày này, những thể loại âm nhạc dân tộc bản địa cũng khó bảo tồn một cách nguyên vẹn, bởi sự thay đổi của xã hội. Bản thân mỗi thể loại âm nhạc, làn điệu âm nhạc cũng luôn thay đổi theo không khí (dù trong cùng thời gian) và thay đổi theo thời gian (dù ở ngay trong một địa phương).
Thế nhưng, tất cả chúng ta vẫn loay hoay giữa câu truyện bảo tồn và cải cách. Làm mới thế nào, thay đổi ra sao, cho đúng hướng? Di sản của hàng trăm thế hệ nghệ nhân trong nhiều thế kỷ qua dễ bị sáng tạo méo mó. Làm gì để giữ được cái gốc và được người theo dõi đón nhận, chứ không phải mang đi ra mắt, giao lưu là một câu truyện dài không riêng gì có của ngành Văn hoá.
Lễ hội cồng chiêng đường phố tại tỉnh Gia Lai năm 2022Bà Nguyễn Thị Mỹ Liêm, PGS. TS. Nhạc viện TP. Hồ Chí Minh nhận định rằng, bước đầu tiên của “con phố bảo tồn” là từ việc làm sưu tầm – nghiên cứu và phân tích. Sưu tầm, ghi lại, giữ lại âm thanh của mỗi làn điệu, câu hát một cách nhanh gọn; bởi đã có nhiều thể loại âm nhạc đã và đang trở thành “di sản phi vật thể cần phải bảo vệ khẩn cấp”. Tuy nhiên, phải tiếp tục thực hiện “bảo tồn mở” bằng nghiên cứu và phân tích, ra mắt, giảng giải để có nhiều người hiểu, đào tạo người nghe để có người theo học nghề và làm nghề,…
Một trong những giải pháp được đánh giá cao là, đưa âm nhạc vào môi trường tự nhiên thiên nhiên giáo dục, khi tham gia học viên, sinh viên hiểu được cái hay, nét trẻ đẹp của âm nhạc dân tộc bản địa, sẽ không bao giờ có chuyện quên béng.
Nhận diện được rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn mai một củaâm nhạc dân tộc bản địa, không riêng gì có việc sự vào cuộc gìn giữ từ người dân mà còn cần sự nhìn nhận đúng đắn về phương cách bảo tồn từ phía cơ quan ban ngành sở tại, những ngành hữu quan.
Trọn tình với âm nhạc dân tộc bản địa
