Thủ Thuật về Kịch bản Hồn Trương Ba, da hàng thịt Mới Nhất
Họ và tên đang tìm kiếm từ khóa Kịch bản Hồn Trương Ba, da hàng thịt được Update vào lúc : 2022-07-17 20:06:04 . Với phương châm chia sẻ Thủ Thuật Hướng dẫn trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi Read Post vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Ad lý giải và hướng dẫn lại nha.Nội dung chính
- Mục lụcTóm tắt nội dungSửa đổiVai diễnSửa đổi
Xem thêmSửa đổiLiên kết ngoàiSửa đổiVideo liên quan
"Hồn Trương Ba, da hàng thịt" là vở kịch của nhà thơ, nhà viết kịch Lưu Quang Vũ, được viết vào năm 1981-1984, dựa theo truyện dân gian "Hồn Trương Ba, da hàng thịt", nội dung có ý nghĩa xã hội vô cùng sâu sắc.
Cho đến nay, đây là vở kịch tân tiến duy nhất của Việt Nam tiếp cận được với sân khấu quốc tế. Vở kịch do đạo diễn Nguyễn Đình Nghi dàn dựng cho Nhà hát kịch nói Việt Nam. Vở diễn đã giành được huy chương vàng tại Hội diễn Sân khấu toàn quốc năm 1990 và là vở kịch nói đầu tiên mang ra nước ngoài công diễn. Các nhà nghiên cứu và phân tích sân khấu quốc tế đã đánh giá cao giá trị nội dung cũng như nghệ thuật và thẩm mỹ của vở diễn.[cần dẫn nguồn]
Năm 2002, "Hồn Trương Ba, da hàng thịt" được ê-kíp đạo diễn, thiết kế người Anh thực hiện và được công diễn tại nhà hát Yellow Earth với tên "The Butcher's Skin".
Năm 2004, vở kịch được Nhà hát kịch Việt Nam dàn dựng lại với dàn diễn viên mới và truyền hình trực tiếp từ Nhà hát Lớn, Tp Hà Nội Thủ Đô trên kênh VTV1, Đài Truyền hình Việt Nam.
Mục lục
- 1 Tóm tắt nội dung
2 Vai diễn
3 Xem thêm
4 Liên kết ngoài
Tóm tắt nội dungSửa đổi
Trương Ba giỏi đánh cờ bị Nam Tào bắt chết nhầm. Vì muốn sửa sai, nên Nam Tào và Đế Thích cho hồn Trương Ba sống lại và nhập vào xác hàng thịt vừa mới chết. Trú nhờ linh hồn trong thể xác hàng thịt, Trương Ba gặp rất nhiều phiền toái: lý trưởng sách nhiễu, chị hàng thịt đòi chồng, mái ấm gia đình Trương Ba cảm thấy xa lạ vì không phải da thịt của người thân trong gia đình mình..., bản thân Trương Ba thì đau khổ vì phải sống trái tự nhiên, giả tạo. Đặc biệt, Trương Ba nhiễm phải nhiều thói xấu và những nhu yếu vốn không phải của chính bản thân mình anh vì thân xác của lão hàng thịt. Trước rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn tha hóa về nhân cách và sự phiền toái do mượn thân xác của kẻ khác, Trương Ba quyết định trả lại xác cho hàng thịt và đồng ý cái chết theo đúng quy luật sinh - lão - bệnh - tử.
Ở trong ngữ cảnh, Lưu Quang Vũ đã phân tích rõ từng nghịch cảnh:
+Cảnh 1: Linh hồn Trương Ba nhập vào xác anh hàng thịt, 2 người nói chuyện với nhau khá gay go và thú vị.
+Cảnh 2 & 3 và 4:Nỗi buồn trong mái ấm gia đình và cảm xúc nội tâm của Trương Ba và vợ ông, Cái Gái và cu Tị, con dâu của ông.
+Cảnh 5, 6:Đế Thích được Ngọc Hoàng và Nam Tào thoát tội việc đưa hồn Trương Ba nhập vào xác anh hàng thịt và trả lại cho chị hàng thịt, Trương Ba đã cứu sống cu Tị trước khi nhắm mắt xuôi tay, lìa đời.
NSND Trần Tiến đã sáng tạo thêm rõ ràng tính cách, hành vi của Đế Thích có xu hướng đồng tính.[1]
Vai diễnSửa đổi
Dàn diễn viên của đợt dàn dựng đầu tiên (năm 1989):
- Nghệ sĩ Nhân dân Trọng Khôi - Trương Ba
- Nghệ sĩ Nhân dân Trần Tiến - Đế Thích
- Nghệ sĩ Ưu tú Phạm Bằng - Lý trưởng
...
Xem thêmSửa đổi
- Lưu Quang Vũ.
Liên kết ngoàiSửa đổi
- "The Butcher's Skin" tại nhà hát Yellow Earth Lưu trữ 2007-03-13 tại Wayback Machine
Bình luận về vở "The Butcher's Skin"
Lưu Quang Vũ được đánh giá là nhà viết kịch xuất sắc trong thời kỳ tân tiến. Đương thời lúc còn sống, kịch của anh luôn xuất hiện trên sàn diễn của nhiều đoàn nghệ thuật và thẩm mỹ trong toàn nước. Trong lịch sử sân khấu nước ta, thời kỳ kịch của Lưu Quang Vũ có lẽ rằng là thời kỳ sôi động, giàu sức sống nhất. Những năm 80, kịch của Lưu Quang Vũ xuất hiện đã làm thay đổi tư duy của người màn biểu diễn cũng như của công chúng yêu sân khấu. Nhiều nội dung bài viết của những nhà nghiên cứu và phân tích phê bình đã đánh giá cao tài năng, tâm huyết và những đóng góp của Lưu Quang Vũ đối với nền sân khấu nói riêng và với nền văn học nói chung. Anh cũng là một trong những “người đi trước” trong phong trào đổi mới văn hoá văn nghệ, dùng ngòi bút của tớ góp thêm phần đem lại những điều tốt đẹp cho con người và xã hội. Trong số đó không thể không kể tới vở kịch Hồn trương Ba, da hàng thịt. Ngay từ nhan đề đã gây ấn tượng không nhỏ đối với người đọc.
Kịch bản của Lưu Quang Vũ dù được sáng tác nhanh với một số trong những lượng lớn: hơn 50 vở kịch trong khoảng chừng thời gian gần đầy 10 năm, nhưng hầu hết đều đạt đến một chất lượng nghệ thuật và thẩm mỹ nhất định. Ngay cả những vở được xem là không thành công khi đã lên sàn diễn cũng luôn có thể có một giá trị văn học không thể phủ nhận. Chúng ta đều biết rằng vở diễn nếu tách rời khỏi hoạt động và sinh hoạt giải trí sân khấu sẽ mất đi phần “động” chỉ từ lại phần “tĩnh”. Sân khấu đem đến cho kịch một đời sống thứ hai, sống động, mê hoặc và sân khấu cũng quy định cho kịch những đặc tính nhất định, nên kịch có những đặc trưng riêng khác hoàn toàn với thơ và tiểu thuyết. Trước khi tới với sân khấu Lưu Quang Vũ đã là người làm thơ, viết văn có phong cách riêng. Anh đã phối hợp và phát huy được những thế mạnh mẽ và tự tin của tớ khi tới với quy mô nghệ thuật và thẩm mỹ có ý nghĩa tổng hợp như sân khấu. Từ thơ và chất thơ trong văn xuôi, rồi từ chất văn xuôi của đời sống, Lưu Quang Vũ đã chuyển sang viết kịch và đã gặt hái được những thành công rực rỡ. Ở đó vẫn tiếp tục những nguồn mạch được khai mở từ khá sớm nhưng Lưu Quang Vũ đã chín chắn, tỉnh táo hơn. Kịch là nơi Lưu Quang Vũ hoàn toàn có thể thể hiện trực tiếp hơn những mày mò và nhận thức của anh, là nơi anh hoàn toàn có thể đóng góp tích cực hơn cho đời sống. Lưu Quang Vũ đã nói lên những suy nghĩ của tớ trong lời tự bạch, trước khi mất: “Trong quan niệm của tôi, thơ và kịch rất gần nhau. Đó là hai thể loại lớn của văn học, là môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường và thế giới tinh thần của con người được biểu lộ ở dạng tinh chất nhất, mạnh nhất, tuy ngôn từ nghệ thuật và thẩm mỹ của chúng có những điểm khác lạ. Tôi say mê sân khấu từ nhỏ và làm thơ cũng từ nhỏ, nhưng chỉ mãi đến khi hơn ba mươi tuổi, tôi mới dám cầm bút viết vở kịch đầu tiên. Tôi nhận định rằng nghề viết kịch đòi hỏi người ta phải có sự từng trải tương đối dày dạn về đời sống và một sự am tường nhất định về sân khấu. Đã có quá nhiều thi sĩ thành đạt từ thuở thiếu niên nhưng hình như rất khó có ai thành công về viết kịch khi chưa tới 30 tuổi… Động lực xui giục tôi viết kịch cũng là những động lực khiến tôi làm thơ, đó là khát vọng muốn được bày tỏ, muốn được thể hiện tâm hồn mình và thế giới xung quanh, muốn được tham dự vào dòng chảy mãnh liệt của đời sống, được trao gửi và dâng hiến”.
Xem thêm: Giải thích ý nghĩa câu ca dao: Ta về ta tắm ao ta, Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn – Văn mẫu lớp 8
Kịch của Lưu Quang Vũ khai thác nhiều đề tài, đi vào mày mò mọi mặt của đời sống xã hội và con người. Có thể phân chia, sắp xếp kịch Lưu Quang Vũ ra làm nhiều loại địa thế căn cứ vào diễn biến của ngữ cảnh. Cha ông ta có câu “có tích mới dịch nên trò”. Có thể hiểu nôm na “tích” đó đó là diễn biến, phải có diễn biến mới tạo dựng thành tác phẩm, sân khấu mới có kịch để diễn. Kịch của Lưu Quang Vũ thường được xây dựng trên một diễn biến chắc như đinh, đa phần tập trung vào những vấn đề, những sự kiện quan trọng trong đời sống. Việc khai thác những mô típ dân gian, nhờ vào đó để viết ngữ cảnh mang đậm dấu ấn thành viên và phong cách của tớ đã tạo cho kịch Lưu Quang Vũ một chiều sâu đáng kể. Nó tạo cho kịch của anh sự phong phú về đề tài, mê hoặc ở diễn biến, lôi cuốn ở nghệ thuật và thẩm mỹ xây dựng nhân vật.
Trong số ngữ cảnh của Lưu Quang Vũ, khối lượng những vở khai thác trực tiếp từ diễn biến dân gian không nhiều nếu không muốn nói là rất ít, nhưng hầu hết những vở kịch đó đều đạt tới hiệu suất cao nghệ thuật và thẩm mỹ tương đối cao. Tiêu biểu nhất là vở Hồn Trương Ba, da hàng thịt. Vở kịch này được viết từ năm 1984, nhưng cho tới năm 1987, trong không khí đổi mới dân chủ, mới được ra mắt công chúng. Giới nghiên cứu và phân tích phê bình nhận định rằng đây là một trong những vở kịch hay nhất của Lưu Quang Vũ. Ngay khi mới công diễn, vở kịch đã gây chấn động dư luận, tạo ra một không khí tranh luận sôi nổi trên báo chí và trong giới sân khấu. Những rắc rối đổ vỡ bắt nguồn từ sự sống vay mượn của Trương Ba trong xác anh hàng thịt đã làm cho tất cả chúng ta thấy: Cuộc sống thật là đáng quý nhưng không phải sống thế nào thì cũng khá được. Sống vay mượn, chắp vá, không còn sự hài hoà giữa hồn và xác chỉ đem lại thảm kịch cho con người. Cuộc sống chỉ có mức giá trị khi con người được sống đúng là mình, được sống trong một thể thống nhất. Vở kịch Hồn Trương Ba da hàng thịt không riêng gì có đề cập đến đời sống một thành viên mà còn đặt ra những vấn đề của xã hội. Thói quan liêu, vô trách nhiệm của Nam Tào Bắc Đẩu đã tước đi mạng sống của người dân vô tội và gây ra bao nhiêu chuyện rắc rối. Sự sửa sai chắp vá của Đế Thích lại là tiền đề xấu số cho cuộc sống hồn nọ xác kia không hoàn hảo nhất của ông Trương Ba. Mọi sự sửa sai không đúng chỗ đều chứa trong nó nhiều thảm kịch hơn là nụ cười. Quyết định vĩnh viễn từ bỏ môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường vay mượn giả tạo của Trương Ba ở phần kết là một sự phản kháng mãnh liệt và đau đớn.
Trích đoạn Hồn Trương Ba da hàng thịt là một phần thuộc Cảnh VII – cũng là cảnh ở đầu cuối của vở kịch, được đặt tên là Thoát ra nghịch cảnh. Trọng tâm của lớp kịch là cuộc đối thoại giữa Hồn và Xác Trương Ba. Do đó lời thoại ở đây vừa hoàn toàn có thể xem là độc thoại vừa hoàn toàn có thể xem là đối thoại. Nó là một lời thoại đặc biệt, vừa tiềm ẩn xích míc vừa mang tính chất chất hành vi, thúc đẩy tình huống kịch phát triển đến mức cao nhất. Cuộc đối thoại giữa Hồn và Xác là đỉnh cao tư tưởng triết lý của vở kịch. Cuộc đối thoại đó cùng với thái độ và những lời đối thoại của những người dân ruột thịt thân yêu nhất đã dẫn đến hành vi quyết liệt – nhất quyết chối từ một môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường chắp vá hồn nọ xác kia của Trương Ba. Lưu Quang Vũ đã để cho nhân vật của tớ chọn một con phố tưởng như tiêu cực nhưng rất là thiết yếu và đúng đắn: Rời bỏ cõi đời này để được đúng là mình, để giữ trong ký ức những người dân thân trong gia đình kỷ niệm tốt đẹp về mình. Có nhà nghiên cứu và phân tích nhận định rằng “cuộc vật lộn giữa “Hồn Trương Ba” và “Da Hàng thịt” thực chất là cuộc giao tranh giữa hai linh hồn trong một thân xác”.
Xem thêm: Phân tích bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy
Tác giả đặt nhan đề như vậy để nói về Trương Ba một tâm hồn thanh cao, hồn hậu nhân từ giản dị,lại phải trú ngụ trong thân xác hàng thịt tầm thường bị chi phối, điều khiển. Trong khi xác hàng thịt thô lỗ, kềnh càng, âm u, đù mù, có sức mạnh. Qua nhan đề, tác giả muốn nói rằng được sống là một điều đáng trân trọng nhưng sự sống của Trương Ba thì đó là một môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường đáng hổ thẹn vì anh ta phải sống nhờ vào thân xác người khác, phải sống chung với sự dung tục, tầm thường, và bị nó sai khiến, đồng hóa. Bài học rút ra: khi con người phải sống trong sự dung tục và bị lệ thuộc vào nó, thì tất yếu sẽ bị nó chi phối, ngự trị và từ từ tàn phá những gì trong sạch, thanh cao, đáng quý của con người.
Lưu Quang Vũ đã thừa kế tư tưởng của truyện cổ dân gian. Anh cũng nhấn mạnh vấn đề vai trò quan trọng hơn của linh hồn so với thể xác. Hàng loạt nhân vật phụ được hư cấu đã phát ngôn cho tư tưởng đó của tác giả. Trong khi tất cả những người dân thân trong gia đình, kể khắp cơ thể vợ, phủ nhận, xa lánh Trương Ba trong xác anh hàng thịt, thì cô con dâu lại càng thông cảm với ông hơn. Mặc dù cô cũng nhận ra bao nhiêu điều ngang trái xuất hiện nơi con người Trương Ba. Bằng những lời mộc mạc, giản dị, cô đã nói khá đúng, khá cơ bản về linh hồn: “Thày vẫn dạy chúng con: cái hình thức bề ngoài có quan trọng gì, chỉ có tấm lòng yêu thương và trí tuệ cao sáng của con người ta là đáng kể”; “Đã gọi là hồn làm thế nào có hình thù, chính bới nó không là vuông hay tròn, mà là vui, buồn, mừng, giận, yêu, ghét…”. Qua hàng loạt lời thoại của những nhân vật, nhà viết kịch đã thể hiện một chiếc nhìn biện chứng đối với quan hệ Hồn – Xác. Người sống mượn hồn hay xác của kẻ khác thì cũng đều tạm bợ như nhau, đều không hề là một mình nữa. Một linh hồn dù tốt đẹp khi trú ngụ trong thân xác khác cũng tiếp tục bị biến dạng, chính bới nó bị chi phối theo thói quen và bản năng của thân xác đó, hơn thế nữa nó luôn bị dằn vặt trong mặc cảm giả dối và ích kỉ. Chưa kể còn hàng loạt những hệ lụy, rắc rối khác ví như đã xảy ra ở những màn kịch trước. Cuộc đấu tranh này cũng chú ý kĩ năng lấn át của thể xác, của những nhu yếu tầm thường đối với khát vọng sống cao đẹp.
Cuộc sống chắp vá hồn nọ xác kia là một thảm kịch cho Trương Ba và càng đau đớn hơn thế nữa khi ông ý thức được rằng sự vay mượn này còn đem lại bao đau khổ cho những người dân thân trong gia đình của tớ. Nó còn đáng sợ hơn hết cái chết. Hồn Trương Ba đã nói với cô con dâu: “Thầy đã làm u khổ. Có lẽ cái ngày u chôn xác thày xuống đất, tưởng thày đã chết hẳn, u cũng không khổ bằng giờ đây”. Có lẽ đây cũng là một nguyên nhân khiến Trương Ba đi đến đồng ý cái chết, trả lại xác anh hàng thịt. Từ tư tưởng triết lý đúng về quan hệ giữa hồn và xác, Lưu Quang Vũ đã đi đến một quan niệm đẹp về cách sống: sống chân thực đúng là mình, sống vì mọi người, vì niềm sung sướng và sự tốt đẹp của con người. Trương Ba chết nhưng ông vẫn sống, sống trong tình cảm, trong “cõi nhớ” của mọi người, sống trong Sự sống, tránh việc phải mượn đến thân xác của người khác. Đó là suy nghĩ vừa biện chứng vừa sáng sủa và cao thượng. Ý tưởng sâu sắc đó, sau nó lại được Lưu Quang Vũ thể hiện đậm nét trong vở Người trong cõi nhớ – một vở diễn đạt Huy chương vàng Hội diễn Sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc năm 1985. Kịch bản này còn có một lối kết cấu khá độc đáo. Các nhân vật xuất hiện đồng thời theo những bình diện không khí rất khác nhau. Những người đang sống và những người dân đã chết. Đã chết như chỉ là mất đi cái phần thân xác, những tư tưởng, tinh thần, những khát vọng, ước mơ cao đẹp của tớ vẫn sống. Sống trong sự nghiệp, trong nỗi nhớ thường ngày của những người dân đang sống ngày hôm nay. Qua lời của một nhân vật kịch, Lưu Quang Vũ đã thể hiện quan niệm của anh về sự sống chết: Con người tồn tại ở ba cõi. Đó là thế giới của những người dân đang sống và cõi lặng im. Cõi thứ ba: Cõi của những người dân đang sống TRONG TRÍ NHỚ CỦA NGƯỜI KHÁC, những người dân không biến thành quên béng… Và hoàn toàn có thể nói rằng quan niệm này đã chi phối hàng loạt những vở kịch khác của anh.
Xem thêm: Phân tích bài thơ Ông Đồ của Vũ Đinh Liên
Hồn Trương Ba da hàng thịt là một tác phẩm đỉnh cao trong sự nghiệp sáng tác của Lưu Quang Vũ. Năm 1990, tại Liên hoan Sân khấu Quốc tế lần I tổ chức tại Mátxcơva, lần đầu tiên xuất ngoại, vở diễn đã được đánh giá xuất sắc nhất Liên hoan. Năm 1998 vở Hồn Trương Ba da hàng thịt đã đi lưu diễn tại Mỹ trong chương trình giao lưu sân khấu Việt – Mỹ (V.A.T.E.I) được đánh giá là sự việc kiện văn hoá lớn. Nhà văn Hồ Anh Thái – người được tận mắt tận mắt chứng kiến không khí sôi động của đêm diễn trên đất Mỹ sau này đã tái hiện lại qua nội dung bài viết Đêm không ngủ ở Seattle (mượn tên một bộ phim truyện nổi tiếng của điện ảnh Mỹ).
Tác giả Phan Ngọc đã và đang có những lời đánh giá cao đối với tác giả vở diễn này: “Theo tôi nghĩ, Lưu Quang Vũ là nhà viết kịch lớn số 1 thế kỷ này của Việt Nam, là một nhà văn hóa… Có một Kịch pháp Lưu Quang Vũ mà cả Đông Nam Á hoàn toàn có thể tiếp thu: “Vũ là một Prôtê, vị thần trong thần thoại hoàn toàn có thể thay hình đổi dạng tuỳ theo sở thích… Không ai bằng Vũ trong biệt tài nêu lên cái muôn đời trong cái thông thường, biến cổ tích, lịch sử thuở nào thành chuyện thời sự, dùng cái hư để nói cái thực, dùng cái thô lỗ để xác định cái cao quý”
