Hướng Dẫn Bài evolution darwin đề thi tiếng anh - Lớp.VN

Thủ Thuật về Bài evolution darwin đề thi tiếng anh Chi Tiết

Hoàng Quang Hưng đang tìm kiếm từ khóa Bài evolution darwin đề thi tiếng anh được Update vào lúc : 2022-07-01 13:54:01 . Với phương châm chia sẻ Kinh Nghiệm về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết Mới Nhất. Nếu sau khi Read Post vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.

Charles Darwin, nhà nghiên cứu và phân tích sinh học người Anh, là một trong những nhà khoa học có ảnh hưởng nhất mọi thời đại với thuyết tiến hóa nổi tiếng. Ngoài y học, những giải thuật nhờ vào khu công trình xây dựng của Darwin cũng khá được áp dụng trong mọi nghành, từ phục vụ hầu cần đến kỹ thuật, và được cho là đóng góp lớn trong nghiên cứu và phân tích trí tuệ tự tạo.

Nội dung chính

Đoàn khảo sát trên con tàu BeagleHọc thuyết tiến hóa Darwin ra đờiLàm việc quá sức, bệnh tật, và hôn nhânMalthus và tinh lọc tự nhiênSách địa chất, hà biển, nghiên cứu và phân tích tiến hóaXuất bản thuyết tinh lọc tự nhiênPhản ứng của công chúng đối với tác phẩmDescent of Man, tinh lọc giới tính, và thực vật họcQua đời và tang lễTưởng niệmVideo liên quan

Hơn 150 năm sau khi Darwin lần đầu xuất bản cuốn "Nguồn gốc những loài", thuyết tiến hóa của ông vẫn là một trong những công cụ khoa học thiết yếu và phổ biến nhất. Tuy nhiên, giá trị không riêng gì có nằm ở khu công trình xây dựng nghiên cứu và phân tích, mà quá trình tư duy đổi mới của ông cũng để lại nhiều bài học kinh nghiệm tay nghề đáng giá.

Theo Greg Satell, cố vấn sáng tạo và là tác giả những cuốn sách về tư duy, bài học kinh nghiệm tay nghề đầu tiên từ Darwin là giá trị của sự việc mày mò. Ngày nay, khi nghĩ đến đổi mới, hầu hết mọi người thường quan tâm đến kĩ năng thích ứng và tinh thần khởi nghiệp.

"Những người trẻ tuổi tham vọng thường tham gia một công ty khởi nghiệp và lặp lại quy trình đối với một sản phẩm đã thành công. Mục tiêu là rút ra những bài học kinh nghiệm tay nghề từ thất bại nhanh gọn và ít tổn thất đó, rồi bắt tay vào một quy mô marketing thương mại thành công trong khi vẫn còn vốn. Nếu không hiệu suất cao, họ lại tham gia một dự án công trình bất Động sản khởi nghiệp khác và thử lại", Satell lập luận.

Trong khi đó, Darwin đi theo con phố rất khác. Là một sinh viên thông thường, tuy nhiên với niềm đam mê địa chất và sinh học, Darwin đã đăng ký tham gia hành trình dài kéo dãn 5 năm trên con tàu HMS Beagle để mày mò Nam Mỹ và Thái Bình Dương vào năm 1831, với tư cách nhà tự nhiên học. Chính quá trình này đã mang lại cho ông những quan sát dẫn đến khu công trình xây dựng đột phá.

Nhà khoa học người Anh Charles Darwin. Ảnh: Bảo tàng Nhiếp ảnh Quốc tế tại Tp New York.

Những mày mò đầu tiên của Darwin liên quan đến địa chất. Ông tìm thấy hàng loạt vỏ sò trên đỉnh núi, giúp chứng tỏ lý thuyết rằng thế giới không phải lúc nào thì cũng như hiện tại, mà đã được hình thành qua hàng triệu năm. Vào đầu thế kỷ 19, đây được xem là một ý tưởng cấp tiến.

Tuy nhiên, điều khiến Darwin ấn tượng nhất là tính đa dạng đáng kinh ngạc của sự việc sống mà ông được tận mắt tận mắt tận mắt chứng kiến. Với một người trước đó chưa từng rời nước Anh, việc nhìn thấy mỗi vùng đất, hay quần đảo nhỏ, lại phát triển những loài động thực vật hoàn toàn rất khác nhau là vấn đề vô cùng mới mẻ. Những trải nghiệm trên hành chính này được cho là nền tảng của thuyết tiến hóa.

Satell đánh giá tư duy đổi mới của Darwin còn đến từ kĩ năng tổng hợp những ý tưởng sẵn có. Ngoài những mày mò mới, hành trình dài dài trên tàu HMS Beagle mang lại cho ông thêm nhiều thời gian đọc. Cuốn sách đặc biệt ảnh hưởng đến Darwin là "Nguyên lý địa chất" của Charles Lyell, giúp ông lý giải được những quan sát về vỏ sò trên đỉnh núi.

Sau khi về Anh, Darwin đọc được một bài luận của nhà nhân khẩu học Thomas Malthus, trong đó mô tả quá trình dân số phát triển nhanh hơn so với những nguồn lực tài nguyên tương hỗ họ. Bài luận này được xem là mảnh ghép ở đầu cuối trong lý thuyết tinh lọc tự nhiên của Darwin.

Nếu thế giới liên tục biến hóa như Lyell đã chỉ ra, và dân số luôn to hơn lượng tài nguyên tương hỗ họ như Malthus lập luận, thì hẳn sẽ có sự đối đầu đối đầu không ngừng nghỉ để tồn tại. Trong điều kiện như vậy, những đặc điểm thuận lợi đối với một môi trường tự nhiên thiên nhiên nhất định sẽ được di truyền, đồng thời những đặc điểm không thuận lợi sẽ mất đi.

Vì vậy, lý thuyết của Darwin được cho là phối hợp giữa ý tưởng của Lyell về địa chất, quan sát từ Malthus về dân số, cùng những mày mò mà chính ông đã ghi chép tỉ mỉ trong suốt hải trình.

Mặc dù thuyết tiến hóa của Darwin đã được chứng tỏ là một trong những nghiên cứu và phân tích thành công nhất lịch sử khoa học, nó vẫn không hoàn hảo nhất và Darwin nhận ra điều đó ngay sau khi cuốn "Nguồn gốc những loài" được xuất bản. Một số khía cạnh của lý thuyết ban đầu mắc sai lầm nghiêm trọng, như ý tưởng về di truyền hòa hợp, trong đó nhận định rằng con cháu được thừa hưởng trung bình những đặc điểm của bố mẹ.

Nếu quá trình di truyền ra mắt theo cách đó, những người dân trong mái ấm gia đình sẽ trở nên ngày càng giống nhau qua thời gian, thay vì đa dạng hơn. Thêm vào đó, tinh lọc tự nhiên phụ thuộc vào kĩ năng thay đổi để thích nghi, nên ý tưởng về di truyền hòa hợp phản bác lại chính lý thuyết mà Darwin đang nỗ lực hình thành.

Vì vậy, khu công trình xây dựng của Darwin vẫn chưa hoàn hảo nhất trong khoảng chừng nửa thế kỷ, cho tới lúc những nhà khoa học rất khác nhau tìm ra những quy luật chung về di truyền, vốn đã được nhà khoa học người Áo Gregor Mendel công bố từ năm 1865, ngay sau khi Darwin xuất bản "Nguồn gốc những loài", nhưng hai người trước đó chưa từng nghe biết khu công trình xây dựng của nhau.

Theo Satell, Darwin còn để lại bài học kinh nghiệm tay nghề về kĩ năng xử lý những vấn đề phức tạp bằng phương pháp tiếp cận từng phần nhỏ. Lý thuyết của ông phức tạp đến mức tưởng như không thể tìm ra được, đặc biệt vào thời đại mà hầu hết mọi người sống cả đời tại nơi mình sinh ra, rất nhiều người không biết đọc và sách quá đắt so với số đông.

Darwin khởi đầu quá trình làm sáng tỏ ý tưởng, rằng hàng triệu loài đối đầu đối đầu tồn tại trong một môi trường tự nhiên thiên nhiên luôn biến hóa, bằng việc cần mẫn ghi chép về từng loài sinh vật ông tìm thấy.

Nhà lý luận Sam Arbesman cho biết thêm thêm những vấn đề phức tạp lúc bấy giờ cũng nên được tiếp cận như vậy. Việc lập khuôn khổ và ghi chép từng phần nhỏ hoàn toàn có thể giúp tìm ra một lý thuyết hoàn hảo nhất hơn, như nghiên cứu và phân tích của Darwin kết phù phù hợp với Mendel sẽ tạo ra khu công trình xây dựng hoàn thiện.

Ánh Ngọc (Theo INC)

lý thuyết tiến hóa của darwin

học thuyết tiến hóa của darwin

sự tiến hóa của darwin

lý thuyết tiến hóa của tớ

lý thuyết tiến hóa của ông

Đối với những định nghĩa khác, xem Darwin (định hướng).

Charles Robert Darwin FRS FRGS FLS FZS (/ˈdɑːrwɪn/;[5] phiên âm tiếng Việt: Đác-Uyn; sinh ngày 12 tháng 2 năm 1809 – mất ngày 19 tháng 4 năm 1882) là một nhà tự nhiên học, nhà địa chất học và nhà sinh học người Anh,[6] nổi tiếng với những đóng góp lớn lao cho ngành sinh học tiến hoá. Ý tưởng nhận định rằng mọi loài sinh vật đều có nguồn gốc từ một tổ tiên chung của ông hiện được đồng ý rộng rãi và được xem là một khái niệm khoa học cơ bản.[7] Trong ấn phẩm cộng tác với học giả Alfred Russel Wallace, ông ra mắt khái niệm tinh lọc tự nhiên của tớ nhằm mục đích lý giải quy mô tiến hóa phân nhánh, nhận định rằng những cuộc đấu tranh sinh tồn trong tự nhiên tạo ra kết quả tương tự như quá trình chọn giống tự tạo.[8] Darwin được nhận định là một trong những nhân vật có ảnh hưởng nhất trong lịch sử quả đât,[9] và sau khi qua đời, ông được vinh danh chôn cất tại nghĩa trang Tu viện Westminster.[10]

Charles Darwin

FRS FRGS FLS FZS

Darwin, k. năm 1854, thời điểm mà ông đang hoàn thiện cuốn Nguồn gốc những loài để xuất bản[1]

SinhCharles Robert Darwin
(1809-02-12)12 tháng 2 năm 1809
Shrewsbury, Anh quốcMất19 tháng 4 năm 1882(1882-04-19) (73 tuổi)
Down, Kent, Anh quốcNơi an nghỉTu viện WestminsterNổi tiếng vì

Chuyến hành trình dài của tàu Beagle Nguồn gốc những loài Nguồn gốc loài người

Phối ngẫu

Emma Wedgwood (cưới 1839)

Con cái10Giải thưởng

FRS (1839)[2] Huy chương Hoàng gia (1853) Huy chương Wollaston (1859) Huy chương Copley (1864) Tiến sĩ Luật (Danh dự), Cambridge (1877)[3]

Sự nghiệp khoa họcNgànhLịch sử tự nhiên, địa chất họcNơi công tác thao tác

Đại học - Cao học:

Đại học Y Khoa Edinburgh (dược học, không văn bằng) Cử nhân Nghệ thuật tại Christ's College, Cambridge (1831) Thạc sĩ Nghệ thuật (1836)[4]

Viện chuyên ngành:

Thương Hội Địa chất Luân Đôn

Cố vấn nghiên cứu và phân tích

John Stevens Henslow Adam Sedgwick

Ảnh hưởng bởi

Charles Lyell Alexander von Humboldt John Herschel Thomas Malthus Gilbert White

Ảnh hưởng tới

Joseph Dalton Hooker Thomas Henry Huxley Herbert Spencer Ernst Haeckel John Lubbock George Romanes

Chữ ký

Darwin công bố thuyết tiến hóa của tớ với nhiều dẫn chứng thuyết phục trong tác phẩm Nguồn gốc những loài (On the Origin of Species) vào năm 1859.[11][12] Kể từ trong năm 1870, hiệp hội khoa học và phần lớn công chúng có tri thức đã đồng ý tiến hóa là sự việc thật. Song bấy giờ vẫn có nhiều lời lý giải đối đầu đối đầu nhận định rằng tinh lọc tự nhiên chỉ đóng một vai trò rất nhỏ trong quá trình tiến hóa, và phải tới tận khi thuyết tiến hóa tổng hợp tân tiến ra đời Một trong trong năm 1930 đến trong năm 1950, giới khoa học mới chấp thuận đồng ý tinh lọc tự nhiên là cơ chế cơ bản của quá trình tiến hóa.[13][14] Khám phá khoa học của Darwin được mệnh danh là chất keo thống nhất những ngành khoa học sự sống, đưa ra lời lý giải xác đáng cho việc đa dạng sinh học hiện hữu trên thế giới.[15][16]

Sự quan tâm của Darwin đến tự nhiên đã khiến ông bỏ bê việc học tập y khoa tại Đại học Edinburgh, dành thời gian trên lớp đi tìm hiểu những loài động vật biển có xương sống. Quãng thời gian nghiên cứu và phân tích tại Đại học Cambridge (Christ's College) sau đó càng thúc đẩy niềm đam mê khoa học tự nhiên của Darwin.[17] Những quan sát và giả thuyết của ông trong chuyến hải hành kéo dãn 5 năm trên con tàu HMS Beagle đã giúp củng cố quan niệm của Charles Lyell về sự thay đổi địa chất đồng nhất, và việc xuất bản cuốn nhật ký đã khiến nổi tiếng Darwin nổi như cồn.[18]

Băn khoăn trước sự phân bố địa lý của những loài động vật hoang dã và hóa thạch mà ông thu thập được trong chuyến du ngoạn, Darwin khởi đầu điều tra rõ ràng về hiện tượng kỳ lạ này và đúc kết lý thuyết tinh lọc tự nhiên vào năm 1838.[19] Mặc dù ông đã thảo luận ý tưởng của tớ với một số trong những nhà tự nhiên học, ông vẫn cần thêm thời gian để nghiên cứu và phân tích tỉ mỉ và công tác thao tác khảo sát địa chất của ông được ưu tiên.[20] Darwin đang chắp bút hoàn thiện lý thuyết của tớ vào năm 1858 thì hay tin Alfred Russel Wallace cũng đang viết một bài luận có ý tưởng tương tự, điều này khiến hai ông quyết định bắt tay đồng xuất bản toàn bộ lý thuyết.[21] Công trình của Darwin xác lập rằng sự thế truyền tiến hóa kèm với sự biến hóa (modification) đó đó là lời lý giải cho việc đa dạng hóa trong tự nhiên.[13] Năm 1871, ông xuất bản tác phẩm The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex bàn luận về quá trình tiến hóa loài người và tinh lọc giới tính, rồi tiếp nối với cuốn The Expression of the Emotions in Man and Animals (1872). Nghiên cứu của ông về thực vật đã được xuất bản trong một loạt sách, với cuốn ở đầu cuối có tiêu đề The Formation of Vegetable Mould, through the Actions of Worms (1881), trong đó ông xem xét về loài giun đất và ảnh hưởng của chúng đối với môi trường tự nhiên thiên nhiên thổ nhưỡng.[22][23]

Charles Robert Darwin sinh ngày 12 tháng 2 năm 1809 tại Shrewbury, Shropshire, nước Anh.[24][25] Darwin là con kế út trong mái ấm gia đình khá giả có sáu người con. Ông nội ông là một nhà bác học có những nghiên cứu và phân tích rất sâu về động vật, thực vật, khoáng chất đồng thời ông là nhà phát minh, nhà triết học, thi sĩ và bác sĩ, còn ông ngoại là người nổi tiếng với phong cách vẽ màu trên đồ gốm rất là nổi tiếng và độc đáo. Cha ông là bác sĩ và là nhà tài chính tên Robert Darwin và mẹ ông là Susannah Wedgwood.

 

Darwin hồi 7 tuổi ôm chậu hoa lá cây cảnh, họa phẩm bằng phấn bởi họa sỹ Ellen Sharples

Cả hai bên nội ngoại nhà ông đều là những người dân theo nhất vị luận, song họ Wedgwoods lúc đó cũng đang tiếp thu những giáo lý của Anh giáo. Robert Darwin là một người cha có tư tưởng phóng khoáng, ông cho con trai Charles được rửa tội vào tháng 11 năm 1809 tại Nhà thờ Thánh Chad, Shrewsbury, nhưng Charles và anh em ông lại được phép cùng mẹ tới nguyện đường chúa nhất vị. Cậu bé Charles 8 tuổi đã có sẵn khiếu cảm thụ tự nhiên và khiếu sưu tầm. Tháng 7 năm 1817, mẹ ông rủi ro qua đời vì bệnh dạ dày. Từ tháng 9 năm 1818, ông cùng anh trai Erasmus học nội trú tại trường Anh giáo Shrewsbury.[26]

Mùa hè năm 1825, Darwin trở thành bác sĩ tập sự dưới trướng cha ông, giúp sức và chữa trị cho những bệnh nhân nghèo ở Shropshire. Vào tháng 10 cùng năm, ông và anh trai Erasmus nhập học Trường ĐH Y khoa Edingburgh, bấy giờ là ngôi trường y khoa số 1 tại Anh quốc. Ông bỏ bê việc học tập vì không hứng thú với những bài giảng trên lớp và mệt mỏi với bộ môn phẫu thuật. Ông học kỹ thuật nhồi xác động vật từ một nô lệ da đen được trả tự do tên là John Edmonstone, người đã từng đồng hành với Charles Waterton đi mày mò rừng mưa Nam Mỹ.[27]

Lên năm hai đại học, Darwin tham gia một forum của những sinh viên yêu thích lịch sử tự nhiên mang tên là Hội Plinian. Những thành viên có quan điểm dân chủ cấp tiến và theo trường phái duy vật trong nhóm này thường thách thức và tranh luận với những sinh viên có quan điểm tôn giáo về khoa học.[28] Darwin tương hỗ Robert Edmond Grant với những nghiên cứu và phân tích giải phẫu và vòng đời của động vật không xương sống thủy sinh ở Firth of Forth. Vào ngày 27 tháng 3 năm 1827 tại hội Plinian, ông công bố phát hiện bào tử đen tìm thấy trong vỏ hàu thực chất là trứng của một con đỉa bám cá đuối. Grant có lần tán tụng học thuyết của Jean-Baptiste Lamarck, những ý tưởng mà Darwin đã và đang có dịp đọc qua trên những tạp chí của ông nội mình Erasmus, điều đó khiến ông rất đỗi ngạc nhiên trước sự táo bạo của Grant.[29] Darwin chán nản khóa học lịch sử tự nhiên của Robert Jameson, gồm có tranh cãi giữa học thuyết Neptune và Pluton. Ông học cách phân loại thực vật, và tương hỗ công tác thao tác sưu tập của Bảo tàng Đại học (nay là kho tàng trữ bảo tàng Quốc gia Scotland), một trong những kho tàng trữ bảo tàng lớn số 1 ở châu Âu vào thời điểm đó.[30]

Cha ông khi hay tin con trai mình bỏ bê việc học thì tức tối lắm. Ông bắt Darwin chuyển tới Christ’s College, Cambridge học lấy bằng cử nhân nghệ thuật và thẩm mỹ (Bachelor of Arts) với ý định cho con trai mình theo nghề mục xứ Anh giáo. Do Darwin không đỗ kì thi Tripos đầu vào, ông đành phải nhập học hệ thường vào tháng 1 năm 1828.[31] Tuy vậy, Darwin vẫn chẳng chú tâm học tập mà ham mê cưỡi ngựa và bắn súng.[32]

 

Bức tượng kỷ niệm 200 năm Darwin, mô tả ông lúc còn là một sinh viên, tác phẩm của nhà điêu khắc Anthony Smith, đặt tại sân trường Christ's.[33]

Người anh họ thứ hai của Darwin là William Darwin Fox lúc bấy giờ cũng đang học tập tại Christ's College. Fox khoe bộ sưu tập bướm của tớ cho Darwin xem, đây cũng là lần đầu tiên ông được tiếp xúc với ngành côn trùng nhỏ học, và đây cũng đó đó là nguồn gốc thú sưu tập bọ cánh cứng của Darwin.[34][35] Một số phát hiện của ông còn được công bố trong cuốn Illustrations of British entomology (1829–32) của James Francis Stephens.[35][36]

Thông qua Fox, Darwin trở thành môn đồ của giáo sư thực vật học John Stevens Henslow.[34] Ông cũng khá được vinh dự gặp mặt những nhà tự nhiên học đầu ngành, những người dân coi khoa học là thần học tự nhiên tôn giáo, và ông còn được họ đặt biệt danh hóm hỉnh là "người rải bước cùng Henslow". Khi kỳ thi gần tới, Darwin rất chú ý ôn luyện và rất hứng khởi bởi ngôn từ và lối logic trong cuốn Evidences of Christianity (1795) của William Paley.[37] Vào kỳ kiểm tra ở đầu cuối thời điểm tháng 1 năm 1831, Darwin đã hoàn thành xong rất xuất sắc, đứng thứ 10 trong số 178 sĩ tử.[38]

Darwin phải ở lại Cambridge cho tới tháng 6 năm 1831. Trong thời gian đó, ông nghiên cứu và phân tích tác phẩm Natural Theology or Evidences of the Existence and Attributes of the Deity của Paley (xuất bản lần đầu vào năm 1802), lập luận cho việc tồn tại của thiết kế thần thánh trong tự nhiên, nhận định rằng sự thích nghi đó đó là hành vi của Chúa được thể hiện thông qua quy luật tự nhiên.[39] Ông cũng đọc cuốn sách mới của John Herschel mang tên Preliminary Discourse on the Study of Natural Philosophy (1831), nhận định rằng mục tiêu tối thượng của triết học tự nhiên là thấu hiểu những quy luật thông qua suy luận quy nạp nhờ vào quan sát, và cuốn Personal Narrative của Alexander von Humboldt, mô tả những chuyến du hành khoa học của ông Một trong trong năm 1799–1804. Được thôi thúc bởi "nhiệt huyết cháy bỏng" để góp sức cho khoa học, Darwin lên kế hoạch du lãm Tenerife cùng với một số trong những người dân bạn sau khi tốt nghiệp để nghiên cứu và phân tích lịch sử tự nhiên vùng nhiệt đới gió mùa. Ông dự khóa học địa chất của Adam Sedgwick, rồi được đi điền dã trong vòng hai tuần lập map địa tầng xứ Wales bắt nguồn từ ngày 4 tháng 8.[40][41]

Đoàn khảo sát trên con tàu Beagle

Bài rõ ràng: Hành trình thứ hai của tàu HMS Beagle

 

Hành trình vòng quanh Trái Đất của con tàu Beagle, 1831-1836

Sau khi từ biệt Sedgwick tại Wales, Darwin sum họp với bạn bè vài ngày tại Barmouth, rồi về nhà vào ngày 29 tháng 8 để nhận bức thư ngỏ của Henslow, mời ông đảm nhận vị trí nhà tự nhiên học trù bị trên con tàu HMS Beagle dưới quyền thuyền trưởng Robert FitzRoy, nhấn mạnh vấn đề rằng chức vụ này chỉ dành riêng cho một quý ông thực thụ chứ không dành riêng cho "một tên sưu tập quèn". Bốn tuần nữa con thuyền sẽ ra khơi kèm theo sứ mệnh lập map đường bờ biển Nam Mỹ.[42][43] Robert Darwin phản đối kế hoạch thám hiểm 2 năm của Darwin vì nhận định rằng nó chỉ tổ phí thời gian, nhưng ông bị thuyết phục bởi người anh vợ Josiah Wedgwood II nên sau đổi ý và chu cấp tiền nong cho con trai để tham gia đoàn thám hiểm.[44]

Sau nhiều đình hoãn, cuộc du hành chính thức khởi đầu vào ngày 27 tháng 12 năm 1831; cuộc thám hiểm rốt cuộc mất 5 năm. Đúng theo chỉ huy của FitzRoy, Darwin dành hầu hết thời gian ở trên cạn để xem xét địa chất và thiết kế xây dựng bộ sưu tập lịch sử tự nhiên, trong khi đó, thủy thủ đoàn tàu HMS Beagle khảo sát và vẽ map đường bờ biển.[13][45] Ông ghi chép rất tỉ mỉ những quan sát và giả thuyết nảy ra trong cuộc thám hiểm, và tại những trạm dừng thuyền ông gửi nhiều vật mẫu về Cambridge, cùng với thư từ và bản sao của cuốn nhật ký cho mái ấm gia đình ông đọc.[46] Ông có chút ít trình độ về địa chất, sưu tập bọ cánh cứng và giải phẫu sinh vật biển, song những nghành khác vẫn còn tương đối mới mẻ nên ông thường xuyên gửi vật mẫu về để Chuyên Viên thẩm định.[47] Mặc dù bị say sóng, Darwin vẫn ghi chép rất nhiều khi ở trên tàu. Hầu hết những ghi chú động vật học của ông bàn về động vật không xương sống ngoài biển, gồm có đám plankton bắt được từ một chiếc lưới tự chế.[45][48]

 

Darwin (bên phải) đứng xem xét hóa thạch trên mạn tàu Beagle khi cập cảng Bahía Blanca ở Argentina; tranh biếm họa của Augustus Earle, họa sỹ ban đầu của đoàn khảo sát.

Tại chặng nghỉ ở St Jago thuộc Cabo Verde, Darwin phát hiện một dải tầng white color chứa vỏ sò trên vách núi. Thuyền trưởng FitzRoy trước đó đã đưa ông đọc tập một cuốn Principles of Geology của Charles Lyell, tác phẩm ra mắt luận thuyết đồng nhất nhận định rằng địa hình trồi lên và chìm xuống sau một khoảng chừng thời gian rất dài. Chính vì vậy, tư tưởng của Charles Lyell đã ảnh hưởng rất lớn tới Darwin, góp thêm phần hình thành quan niệm về địa chất của ông.[49] Khi nghỉ chân tại Brazil, Darwin bị hớp hồn bởi quang cảnh rừng cây nhiệt đới gió mùa,[50] song cũng rất là ghê tởm tình cảnh nô dịch tại đây, điều mà khiến ông phải phàn nàn lên Fitzroy.[51]

Đoàn khảo sát tiếp tục hướng tới Patagonia. Tại chặng Bahía Blanca, Darwin phát hiện nhiều mảnh xương hóa thạch của những loài hữu nhũ khổng lồ kèm với vỏ sò tân tiến ở vách đá gần Punta Alta, chứng tỏ một cuộc tuyệt chủng mới xảy ra mà không để lại dấu vết sự biến hóa khí hậu hoặc thiên tai. Ông nhận dạng hóa thạch này thuộc về chi Megatherium nhờ vào phần sót lại của răng và hàm, rồi đoán rằng hóa thạch vảy xương giống giáp armadillo mà ông tìm được trước đó cũng đó đó là thuộc về loài vật này nhờ vào miêu tả của Georges Cuvier. Mẫu vật này được chuyển về Anh và nhận được sự quan tâm rất lớn của giới khoa học.[52][53]

Darwin ngao du cùng với những gaucho vào sâu đất liền để khảo sát địa chất và thu thập thêm hóa thạch. Qua đó, ông đã học được thêm nhiều điều về xã hội, chính trị và nhân chủng của Nam Mỹ thời thuộc địa lúc cuộc cách mạng nổ ra, và phát hiện một dữ kiện sinh học quan trọng khác: hai loài đà điểu Nam Mỹ tại đây có một phần lãnh thổ của chúng trùng lặp.[54][55] Về phía nam, ông thấy nhiều tầng đất chứa đá cuội và vỏ sò do địa hình bãi trồi phát lộ. Ông đọc tiếp tập hai cuốn sách của Lyell và tiếp thu quan niệm "trung tâm sáng tạo" của những loài, nhưng những mày mò sau đó của Darwin đã thách thức học thuyết của Lyell về tính liên tục mượt và sự tuyệt chủng của những loài.[56][57]

Ba người Fuegia đồng hành cùng đoàn (họ bị bắt và đưa về Anh học tập trong cuộc thám hiểm trước) được đưa trở về quê nhà, đóng vai trò là những nhà truyền giáo. Darwin nhận xét ba người họ rất thân thiện và văn minh. Nhưng khi tới Tierra del Fuego, ông miêu tả thổ dân vùng này "khốn khổ, thấp kém", thể hiện khác lạ như giữa thú thuần hóa và thú hoang dã.[58] Tuy vậy, ông vẫn kiên định rằng tất cả quả đât có chung một tổ tiên duy nhất và mọi chủng tộc đều có tiềm năng tiến lên thành văn minh. Không như những nhà khoa học đồng nghiệp, ông giờ đây nhận định rằng luôn tồn tại một cây cầu bắc qua khoảng chừng vực thẳm ngăn cách con người và động vật.[59] Một năm trôi qua, sứ mệnh ban đầu của đoàn bị hủy bỏ. Người đàn ông Fuegia được người Anh gọi là tên gọi gọi Jemmy Button trở về lối sống cũ, cưới vợ và không thích quay lại Anh nữa.[60]

 

Trong lúc HMS Beagle khảo sát bờ biển Nam Mỹ, Darwin dành thời gian trên đất liền để tìm kiếm dẫn chứng và hình thành những giả thuyết về địa chất và sự tuyệt chủng của những loài thú cổ. Tranh màu nước phác họa Tierra del Fuego, bởi họa sỹ của con tàu Conrad Martens, thay thế họa sỹ trước đó là Augustus Earle

Tại Chile, Darwin tận mắt tận mắt chứng kiến trận động đất vào năm 1835 và phát hiện dẫn chứng mặt đất đã trồi lên một ít, gồm có những dải vẹm mắc cạn trên mức thủy triều tột đỉnh. Trên dãy Andes, ông trông thấy những vỏ sò và nhiều cây hóa thạch đứng trên bãi cát ven biển. Ông suy luận rằng do sự trồi lên của mặt đất, sự lắng chìm của những quần đảo cộng với sự phát triển của những rạn san hô xung quanh quần đảo đã tạo ra những đảo san hô vòng.[61][62]

Trên địa vùng Quần đảo Galapagos mới hình thành, Darwin tìm kiếm dẫn chứng đẻ làm sáng tỏ quan điểm "trung tâm sáng tạo" của Lyell . Ông phát hiện ra những loài chim nhại giống với những loài tìm thấy trên đất liền ở Chile, nhưng lại sở hữu sự biến thiên ở từng đảo. Ông nghe nói rằng người dân vùng này chỉ việc địa thế căn cứ vào hình dáng mai rùa mà đã hoàn toàn có thể xác định quần đảo nơi con rùa đó sinh sống, nhưng ông đáng tiếc không thu thập bất kỳ vỏ mai rùa nào.[63][64] Đổ bộ tại Úc, ông bình rằng những con chuột túi và thú mỏ vịt có hình dáng rất là khác thường, cứ như thể chúng được tạo ra bởi hai đấng sáng thế rất khác nhau.[65] Ông nhận xét thổ dân Úc nơi đây "vui tính và dễ chịu và thoải mái", và thương cảm trước sự suy giảm dân số của tớ do tác động của di dân châu Âu.[66]

FitzRoy đã nghiên cứu và phân tích sự hình thành của quần đảo san hô tại Quần đảo Cocos (Keeling), và những kết quả đo đạc có vẻ như ủng hộ giả thuyết của Darwin.[62] FitzRoy chắp bút viết cuốn Narrative of the Beagle, chép về toàn bộ cuộc hành trình dài của đoàn, và sau khi tham khảo nhật trình của Darwin, ông đề xuất gộp hai bản lại làm một.[67] Phần nhật ký của Darwin sau cùng được viết lại thành tập 3 riêng, chép về địa chất và lịch sử tự nhiên.[68][69]

Tại Cape Town, Nam Phi, Darwin và FitzRoy gặp mặt John Herschel, người mới gần đây đã viết thư cho Lyell ca tụng đồng nhất luận của ông vì đã khơi mào cho những suy đoán táo bạo về "bí hiểm của những bí hiểm, sự thay thế những loài đã tuyệt chủng bởi những loài khác" như thể "một thứ tự nhiên chống lại quá trình thần kỳ".[70] Trên quãng đường hồi Anh, Darwin sắp xếp lại những ghi chép của tớ và viết rằng, nếu những nghi ngờ ngày càng lớn của ông về chim nhại, rùa cạn và cáo Falkland là đúng, thì "những sự thật như vậy làm suy yếu sự ổn định của Các Loài" (nguyên văn: "such facts undermine the stability of Species"), nhưng sau lại thận trọng hiệu đính thêm từ "would" trước "undermine”.[71] Ông kể thêm rằng những sự thật như vậy "đối với tôi dường như làm sáng tỏ chút nào nguồn gốc của những loài".[72]

Những đoạn trích từ những bức thư của Darwin gửi cho Henslow đã được đọc trước những hội khoa học (Darwin lúc đó không được thông báo về điều này), rồi được in thành tập sách nhỏ để phát riêng cho những thành viên của Thương Hội Triết học Cambridge, và được đăng lên những tạp chí học thuật,[73] gồm có tờ The Athenaeum.[74] Darwin lần đầu nghe được tin này ở Cape Town,[75] và tại Đảo Ascension, ông đọc được rằng Sedgwick đã nhận xét về mình như sau: "[Darwin] sẽ trở thành một tên tuổi vĩ đại trong số những nhà Tự nhiên học của Châu Âu".[76][77]

Học thuyết tiến hóa Darwin ra đời

 

Ngay từ lúc còn rất trẻ, Darwin đã trở thành một phần của giới hàn lâm khoa học. Họa phẩm chân dung bởi George Richmond.

Vào ngày 2 tháng 10 năm 1836, con tàu Beagle cập bờ Falmouth, Cornwall. Darwin nhanh gọn bắt chuyến xe khách tới Shrewsbury để thăm mái ấm gia đình. Sau đó, ông vội vã đến Cambridge để gặp Henslow, và được khuyên tìm tới những nhà tự nhiên học rảnh rỗi để giúp sức lập khuôn khổ bộ sưu tập động vật và bộ sưu tập thực vật. Cha của Darwin thu xếp những khoản vốn, tạo điều kiện cho con trai ông trở thành một nhà khoa học độc lập về mặt tài chính. Darwin lúc đó rất hào hứng tới lui những viện nghiên cứu và phân tích ở London để tìm kiếm những Chuyên Viên hoàn toàn có thể mô tả bộ sưu tập. Các nhà động vật học Anh quốc lúc bấy giờ rất bận rộn bởi Đế quốc Anh khuyến khích sự sưu tầm lịch sử tự nhiên, và nhiều vật mẫu có nhiều rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn nằm phủ bụi trong những kho chứa.[78]

Charles Lyell háo hức đến gặp Darwin lần đầu vào ngày 29 tháng 10 và ra mắt với Darwin nhà giải phẫu đầy triển vọng tên là Richard Owen, công tác thao tác tại Trường Cao đẳng Giải phẫu Hoàng gia (Royal College of Surgeons), nơi có trang thiết bị thiết yếu để nghiên cứu và phân tích xương hóa thạch. Owen xác định được một số trong những loài động vật tuyệt chủng khác ngoài chi Megatherium, gồm có: một bộ xương gần hoàn hảo nhất của chi Scelidotherium, và một hộp sọ Gặm nhấm có kích thước tương đương sọ hà mã, thuộc về chi Toxodon có hình dạng giống một con capybara khổng lồ. Mảnh giáp trước đó mà Darwin tìm thấy thuộc về chi Glyptodon, một loài armidolo tiền sử khổng lồ, in như những suy đoán ban đầu của Darwin.[53][79] Những sinh vật đã tuyệt chủng này còn có quan hệ họ hàng thân mật với những loài hiện còn sống ở Nam Mỹ.[80]

Darwin thuê trọ tại Cambridge vào thời điểm giữa tháng 12 để sắp xếp những phân loại của Chuyên Viên, và sửa đổi và biên tập nghiên cứu và phân tích để xuất bản. FitzRoy theo lời của William Broderip khuyên Darwin tách ghi chép của ông thành một tập sách riêng của cuốn sách Narrative, mang tựa Journal and Remarks (còn được biết tới với tên gọi nổi tiếng hơn là The Voyage of the Beagle).[81][82]

Bài báo khoa học đầu tiên của Darwin nêu ra dẫn chứng lục địa Nam Mỹ đang dần trồi lên, và với sự đốc thúc nhiệt thành của Lyell, Darwin đã thuyết trình bài báo trước toàn thể Thương Hội địa chất London vào ngày 4 tháng 1 năm 1837. Cùng hôm đó, ông trưng bày bộ sưu tập động vật hữu nhũ và điểu cầm lên Thương Hội Động vật học. Nhà điểu cầm học John Gould phát hiện ra rằng những con chim mà Darwin lầm tưởng là tập hợp những con quạ, chim yến hồng, chim mỏ to thực chất là 12 loài sẻ rất khác nhau. Vào ngày 17 tháng 2, Darwin được bầu cử làm thành viên Hội Địa lý, nơi mà Lyell đang nắm chức quản trị. Lyell trình bày những phát hiện của Owen về hóa thạch mà Darwin sưu tầm, và nhấn mạnh vấn đề rằng sự liên tục địa lý của những loài đó củng cố thuyết đồng nhất luận.[83]

 

Giữa tháng 7 năm 1837, Darwin khởi đầu viết cuốn sổ "B" về Sự dị biến của Các Loài. Ở trang 36, ông có ghi dòng chữ "I think" (tôi nghĩ) phía trên phác thảo cây tiến hóa vì vẫn còn phân vân về học thuyết của chính mình.

Đầu tháng 3, Darwin chuyển đến London để tiện công tác thao tác, gặp mặt những nhà khoa học và Chuyên Viên đồng nhiệp xã giao của ông Lyell. Tiêu biểu trong số đó là Charles Babbage,[84] người dân có tư tưởng coi Chúa đó đó là đấng kiến thiết những quy luật. Darwin ở chung với người anh phóng khoáng Erasmus, một phần của vòng xã giao Whig này và là bạn thân của Harriet Martineau, một người ủng hộ chủ nghĩa Malthus ngọn nguồn của chủ trương cải cách giai cấp bần dân của Đảng Whig lúc bấy giờ, chủ trương dừng những chương trình phúc lợi xã hội để trấn áp nạn quá tải dân số và nghèo đói kèm theo. Martineau là người theo nhất vị luận, bà hoan nghênh tư tưởng cấp tiến trong thuyết đột biến loài, được sự ủng hộ của Grant và nhiều bác sĩ phẫu thuật trẻ chịu ràng buộc của Étienne Geoffroy. Thuyết biến dị bị những người dân Anh giáo bảo thủ bấy giờ ghét cay ghét đắng,[85] nhưng lại được những nhà khoa học uy tín công khai minh bạch thảo luận. Họ cũng khởi đầu quan tâm đến bức thư của John Herschel tán dương hướng tiếp cận của Lyell, coi nó là phía nghiên cứu và phân tích để tìm ra căn nguyên của những giống loài mới.[70]

Gould gặp Darwin và trao đổi với ông rằng những con chim nhại Galápagos ở từng quần đảo là những loài riêng biệt chứ không phải là biến thể, và loài vật mà Darwin từng tưởng là "chim tiêu liêu" (wren) thực chất cũng là một loài chim sẻ. Darwin không gán thẻ địa lý cho những vật mẫu đem về nhà, nhưng nhờ những ghi chú của những thủy thủ khác, gồm có FitzRoy, ông mới xác định được con chim nào thuộc về quần đảo nào.[86] Hai biến thể đà điểu Nam Mỹ mà ông thấy cũng thực chất là hai loài riêng biệt, và vào ngày 14 tháng 3, Darwin trình bày kiểu phân bố địa lý của chúng khi đi về phía nam.[87]

Vào thời điểm giữa tháng 3 năm 1837, chỉ 6 tháng sau khi về Anh, Darwin chép lại suy đoán của ông trong cuốn Red Notebook về kĩ năng "một loài hoàn toàn hoàn toàn có thể biến hóa thành loài khác" (nguyên văn: "one species does change into another") để lý giải kiểu phân bố địa lý những giống loài hiện còn sống và đã tuyệt chủng, ví dụ như sự phân bố của những con đà điểu Nam Mỹ và sự phân bố hóa thạch của những động vật có vú kỳ lạ tuyệt chủng như Macrauchenia. Vào khoảng chừng thời điểm giữa tháng 7, ông ghi chép vào sổ tay "B" những suy nghĩ về vòng đời và sự biến hóa qua những thế hệ — nỗ lực lý giải những biến thể mà ông quan sát được ở rùa Galápagos, chim nhại và đà điểu. Ông phác thảo phả hệ phân nhánh thuộc một cây tiến hóa duy nhất, và bình chú "Thật vô lý khi nói rằng sinh vật này tiến bộ hơn sinh vật khác", vì lẽ đó mà ông đã bác bỏ học thuyết Lamarck về những nhánh sinh vật độc lập tiến hóa thành thứ cao cấp hơn.[88]

Làm việc quá sức, bệnh tật, và hôn nhân gia đình

Bài rõ ràng: Sức khỏe của Charles Darwin

Trong khoảng chừng thời gian xây dựng học thuyết về sự biến hóa, Darwin càng bị sa lầy vào nhiều việc làm hơn. Ông vẫn tiếp tục hoàn thiện cuốn Journal, rồi sửa đổi và biên tập và xuất bản những báo cáo của Chuyên Viên về bộ sưu tập. Nhờ sự giúp sức của Henslow, ông nhận được khoản 1.000 bảng Anh từ Kho bạc để tài trợ cuốn sách Zoology of the Voyage of H.M.S. Beagle, một khoản tiền tương đương 115.000 bảng Anh năm 2022.[89] Ông giàn trải kinh phí đầu tư cho những cuốn sách dự kiến của tớ về địa chất, và thường hứa suông hạn ngạch với nhà xuất bản.[90] Đầu thời kỳ Victoria ở Anh, Darwin xúc tiến viết cuốn Journal, và vào tháng 8 năm 1837 tiến hành hiệu đính bản in thử.[91]

Sức khỏe của Darwin ngày một sa sút do áp lực việc làm. Vào ngày 20 tháng 9, ông có triệu chứng "tim đập nhanh rất khó chịu", vì vậy những bác sĩ khuyên ông nên "bỏ hết việc làm" và về vùng quê thư giãn trong vài tuần. Sau khi tới thăm Shrewsbury, ông sang chơi bên quê ngoại Wedgwood tại Maer Hall, Staffordshire, nhưng lại chẳng nghỉ ngơi được tí nào do họ hàng ông rất háo hức muốn ông kể chuyện về chuyến hành trình dài. Người em họ duyên dáng, thông minh và có tri thức của ông tên là Emma Wedgwood, hơn Darwin 9 tháng tuổi, lúc đó đang chăm sóc người dì tàn phế của ông. Chú họ ngoại của Darwin tên là Josiah Wedgwood chỉ cho ông khu vực than xỉ bị phân hủy dưới lớp đất mùn và thủ phạm gây ra chuyện này rất hoàn toàn có thể là bọn giun đất. Sau khi nghiên cứu và phân tích thổ nhưỡng tại đây, "một lý thuyết mới và quan trọng" của Darwin về vai trò của giun trong sự hình thành đất đã ra đời, và vào ngày một tháng 11 năm 1837 ông trình bày mày mò này tại Thương Hội Địa chất.[92] Cuốn Journal cùng tập đầu tiên của cuốn Narrative được in ấn và sẵn sàng xuất bản vào cuối thời điểm tháng 2 năm 1838, tuy FitzRoy vẫn đang thao tác chăm chỉ để hoàn thành xong đoạn đã được phân công cho ông.[91]

 

Darwin cưới cô em họ đời thứ nhất tên là Emma Wedgwood.

William Whewell thúc giục Darwin đảm nhận chức Bí thư của Thương Hội Địa chất. Ban đầu ông từ chối ý ngỏ, nhưng sau cùng chấp thuận đồng ý chức vụ vào tháng 3 năm 1838.[93] Bất chấp cả đống việc làm, Darwin vẫn có những tiến triển rất khả quan về thuyết biến dị, ông tận dụng mọi thời cơ để phỏng vấn những nhà tự nhiên học chuyên nghiệp và những người dân dân có kinh nghiệm tay nghề chọn giống vật nuôi như nông dân và người nuôi bồ câu.[13][94] Qua thời gian, nghiên cứu và phân tích của ông gồm có cả những dữ kiện từ những người dân thân trong gia đình và trẻ con, quản gia của mái ấm gia đình, hàng xóm, những người dân khai hoang và những bằng hữu cũ.[95] Trước đó ông đã và đang có nhiều suy đoán về loài người, và vào ngày 28 tháng 3 năm 1838, ông nhận thấy hành vi của con đười ươi ở sở thú có phần nào giống với hành vi của trẻ em.[96]

Vào tháng 6 ông phải nằm liệt giường nhiều ngày liên tục bởi vấn đề về dạ dày, đau đầu và nhức tim. Trong suốt quãng đời còn sót lại, ông thường xuyên bị đau dạ dày, nôn mửa, sôi bụng kinh hoàng, đánh trống ngực, run rẩy và nhiều triệu chứng khác, đặc biệt trong những lúc căng thẳng mệt mỏi, ví dụ như tham gia những cuộc họp hoặc thăm xã giao. Nguyên nhân căn bệnh của Darwin tới nay vẫn chưa rõ, và những nỗ lực điều trị chỉ đạt mức được thành công hạn chế.[97]

Vào ngày 23 tháng 6, ông nghỉ ngơi và đi "khảo sát địa chất" ở Scotland. Ông đến thăm vùng Glen Roy đúng dịp thời tiết đẹp để chiêm ngưỡng và thưởng thức và ngắm nhìn và thưởng thức những "con phố" song song cắt vào sườn đồi tại ba cao điểm. Ông thiển ý nhận định rằng đây là vết tích của những bãi tắm biển đã trồi lên từ lâu song sau đó đính chính rằng chúng là bờ đường của một hồ tiền-băng.[98]

Bình phục hoàn toàn, ông quay trở lại Shrewsbury vào tháng 7. Tại đó ông viết vội những dòng suy tư lan man về hôn nhân gia đình, sự nghiệp và triển vọng trên hai tờ giấy nháp, một tờ kẻ hai cột "Kết hôn" và "Không kết hôn". Ông liệt kê những ưu điểm của "Kết hôn" là có "người đồng hành cả đời và người bạn thân khi về già... dù sao cũng hơn một chú cún", và những nhược điểm như "ít tiền hơn để mua sách" và "mất thời gian kinh khủng".[99] Sau khi quyết kết hôn, Darwin bàn luận với cha rồi đến thăm em họ Emma vào ngày 29 tháng 7. Trái với lời khuyên của cha, ông không ngỏ ý mà chỉ nói với Emma về những ý tưởng biến dị của ông.[100]

Malthus và tinh lọc tự nhiên

Trong thời gian ở London, Darwin đọc ấn bản thứ 6 của tác phẩm An Essay on the Principle of Population của Thomas Malthus, và vào ngày 28 tháng 12 năm 1838 ông ghi chú tóm gọn một vấn đề trong tác phẩm đó như sau "dân số, nếu ta phớt lờ nó, thì cứ mỗi 25 năm sẽ tăng gấp hai, hoặc tăng lên gấp bội", tức sự phát triển dân số theo cấp số nhân vượt mức lương thực hiện có sẽ dẫn đến thứ gọi là thảm họa Malthus. Darwin so sánh quan điểm này với quan điểm "trận chiến Một trong những loài" thực vật và sự đối đầu đối đầu sinh tồn trong hoang dã của Augustin de Candolle, nhằm mục đích lý giải sự ổn định số lượng thành viên trong tự nhiên. Bởi lẽ những loài vật luôn sinh đẻ nhiều hơn nữa số lượng tài nguyên sẵn có, những biến thể hữu ích sẽ giúp những sinh vật có nhiều kĩ năng sinh tồn hơn và đảm bảo sự truyền biến thể đó cho hậu duệ, còn những biến thể vô dụng sẽ bị vô hiệu. Ông chép rằng "mục tiêu chung cục của tất cả những cái nêm này, chắc chắn là là nhằm mục đích chắt lọc cấu trúc phù hợp, & thích nghi nó với những thay đổi", do đó "Ta hoàn toàn có thể nói rằng rằng tồn tại một lực in như hàng trăm ngàn cái nêm đang ra sức chêm mọi loại cấu trúc thích nghi vào khoảng chừng trống của cơ cấu tổ chức tự nhiên (economy of nature), hoặc nói đúng hơn là tạo ra những khoảng chừng trống bằng phương pháp đẩy những cái yếu hơn ra ngoài."[13][101] Điều này sẽ hình thành những giống loài mới.[13][102] Trong cuốn Tự thuật, Darwin có viết như sau:

Vào tháng 10 năm 1838, tức là, mười lăm tháng trời sau khi tôi thực hiện nghiên cứu và phân tích có khối mạng lưới hệ thống, tôi đã rảnh rỗi đọc cuốn tiểu luận của Malthus về Quần thể, và đã sẵn sàng để trân trọng cuộc đấu tranh sinh tồn hiện hữu ở mọi nơi bắt nguồn từ quan sát lâu lăm về những hành vi của động vật và thực vật, bỗng chợt tôi nảy ra ý tưởng rằng ở những tình huống như vậy những biến thể hữu ích thường sẽ được bảo tồn, còn những biến thể vô ích sẽ bị tuyệt diệt. Kết quả của quá trình này sẽ là sự việc hình thành những loài mới. Chính đây, vì vậy, tôi ở đầu cuối đã và đang có được một học thuyết khuôn mẫu để nhờ vào...[103]

Đến thời điểm giữa tháng 12, Darwin nhận thấy sự tương đồng giữa kỹ thuật chọn nguồn giống của nông dân và thuyết biến thể tự nhiên theo may rủi của Malthus. Ông nhận xét rằng "mọi phần của cấu trúc mới đều thực dụng và hoàn hảo nhất",[104] và bình rằng sự so sánh này là "một phần tuyệt đẹp trong học thuyết của tôi".[105] Ông đặt tên nó là tinh lọc tự nhiên, giống thứ mà ông gọi là "tinh lọc tự tạo" được áp dụng trong kỹ thuật chọn giống.[13]

Vào ngày 11 tháng 11, ông quay lại Maer để cầu hôn Emma và được bà chấp thuận đồng ý. Trong những bức thư trao đổi sau đó, bà rất trân trọng sự cởi mở của Darwin về những khác lạ giữa hai người họ, bà cũng thể hiện niềm tin mãnh liệt vào nhất ngôi luận và rằng những sự không tin thành thật của ông sẽ ngăn cách họ hậu kiếp.[106] Trong thời gian Darwin săn nhà tại London, sức khỏe của ông tiếp tục xấu đi, làm cho bà Emma phải viết thư dặn dò ông nên nghỉ ngơi, ghi rằng "đừng ốm thêm nữa Charley yêu dấu của em cho tới lúc em hoàn toàn có thể ở cạnh bên để chăm sóc cho anh." Ông tìm được một ngôi nhà kiểu "Túp lều Macaw" (sở dĩ mang tên gọi này là vì nội thất lòe loẹt của chúng) nằm trên Phố Gower, sau đó chuyển "kho tàng trữ bảo tàng" của tớ đến vào dịp Giáng sinh. Vào ngày 24 tháng 1 năm 1839, Darwin được bầu làm Ủy viên của Thương Hội Hoàng gia (FRS).[2][107]

Vào ngày 29 tháng 1, Darwin và Emma Wedgwood kết hôn tại Maer trong một buổi lễ Anh giáo phù phù phù hợp với những người dân theo nhất vị, rồi ngay sau đó bắt chuyến tàu lên London và chuyển vào ngôi nhà mới sắm.[108]

Sách địa chất, hà biển, nghiên cứu và phân tích tiến hóa

Bài rõ ràng: Sự phát triển thuyết tiến hóa của Darwin

 

Darwin vào năm 1842, chụp chung với con trai đầu lòng tên là William Erasmus Darwin

Darwin giờ đây đã nắm trong tay khuôn mẫu lý thuyết tinh lọc tự nhiên để "nhờ vào mà làm",[103] và là "sở thích số 1" của ông.[109] Nghiên cứu của ông gồm có việc nhân giống thực nghiệm có tinh lọc những loài thực vật và động vật, tìm ra dẫn chứng đã cho tất cả chúng ta biết những loài không cố định và thắt chặt rồi khảo sát nhiều ý tưởng rõ ràng để hoàn thiện và chứng tỏ lý thuyết của ông.[13]

Bộ sách Narrative thai nghén của FitzRoy được xuất bản vào tháng 5 năm 1839. Tập 3 của cuốn sách mang tên Journal and Remarks viết bởi Darwin nhận được nhiều phê bình tốt, và vào ngày 15 tháng 8, nó được xuất bản riêng lẻ. Đầu năm 1842, Darwin gửi ý tưởng của tớ cho Charles Lyell xem xét, nhưng đồng nghiệp của Lyell lại "phủ nhận những quan sát về sự khởi đầu của những loài".[69][110]

Cuốn sách The Structure and Distribution of Coral Reefs của Darwin bàn về sự hình thành đảo san hô được xuất bản vào tháng 5 năm 1842 sau hơn ba năm trời thao tác, rồi ngay sau đó ông viết "bản phác thảo bút chì" đầu tiên về lý thuyết tinh lọc tự nhiên.[111] Để thoát khỏi áp lực của London, mái ấm gia đình ông chuyển về Down House ở vùng nông thôn vào tháng 9.[112] Vào ngày 11 tháng 1 năm 1844, Darwin trao đổi lý thuyết của tớ với nhà thực vật học Joseph Dalton Hooker và nói đùa rằng "điều này cứ như thể thú nhận một vụ giết người".[113][114] Hooker trả lời "Theo thiển kiến ​​của tôi, có lẽ rằng từng có hàng loạt sự xuất sinh (productions) ở nhiều điểm rất khác nhau, và những loài trải qua một sự thay đổi từ từ. Tôi sẽ rất mừng nếu được biết ý kiến của anh về sự thay đổi đó đã ra mắt thế nào, vì hiện tại chưa tồn tại ý kiến ​​nào về chủ đề này làm tôi hài lòng."[115]

 

"Con đường Suy tư" trải cát của Darwin ở Down House.[116]

Đến tháng 7, Darwin đã mở rộng "bản phác thảo" thành "Bài luận" dài 230 trang, sẽ tiếp tục được mở rộng với kết quả nghiên cứu và phân tích nếu chẳng may ông qua đời.[117] Vào tháng 11, một cuốn sách mới được xuất bản khuyết danh với tiêu đề Vestiges of the Natural History of Creation (tác giả thực là Robert Chambers) đã thu hút sự quan tâm đông đảo tới thuyết biến dị. Darwin khinh thường những nghiên cứu và phân tích địa chất và động vật học nghiệp dư trong cuốn sách, nhưng cũng thận trọng xem xét lại những lập luận của riêng mình. Cuốn sách này song vẫn bán chạy tuy nhiên bị những nhà khoa học bấy giờ bác bỏ.[118][119]

Darwin hoàn thành xong cuốn sách địa chất thứ ba của tớ vào năm 1846. Vào thời điểm đó niềm đam mê những loài động vật không xương sống ở biển từ thời sinh viên cùng Grant lại trỗi dậy trong ông. Ông dành thời gian phẫu thuật và phân loại đống hà biển thu thập được trong chuyến du ngoạn, mê mệt quan sát những cấu trúc tuyệt đẹp và suy nghĩ về sự tương đồng với những cấu trúc khác.[120] Năm 1847, Hooker đọc "Bài luận" của Darwin và gửi nhiều phản hồi thiết yếu, tuy trong bụng vẫn không tin về sự phản đối của Darwin đối với tạo hóa.[121]

Năm 1849, Darwin đến spa ở Malvern của bác sĩ James Gully để thư giãn và nhận thấy phương pháp thủy trị liệu rất có hiệu suất cao.[122] Vào năm 1851, bé gái của ông tên là Annie bị ốm, khiến ông lo sợ căn bệnh của tớ mang tính chất chất di truyền, và đứa bé không qua khỏi sau một loạt những trận ốm.[123]

Trong 8 năm nghiên cứu và phân tích hà biển (Cirripedia), ông mày mò khái niệm "tương đồng" (homologies), tức là mỗi loài sẽ có cơ quan biến hóa để phù hợp hơn với môi trường tự nhiên thiên nhiên, và còn phát hiện ra rằng ở một số trong những chi, những con đực nhỏ ký sinh trên những loài lưỡng tính, đã cho tất cả chúng ta biết một quá trình trung gian trong sự tiến hóa của giới tính.[124] Năm 1853, phát hiện đó đã giúp ông đã có được Huân chương Hoàng gia của Thương Hội Hoàng gia và xác định ông là một nhà sinh học nổi tiếng.[125] Năm 1854, ông tham gia Thương Hội Linnean Luân Đôn, và được phép truy cập thư viện của tổ chức.[126] Ông khởi đầu đánh giá lại lý thuyết giống loài của tớ, và vào tháng 11, ông nhận ra rằng sự khác lạ về đặc tính của những thế hệ con cháu hoàn toàn có thể được lý giải bởi sự thích nghi với "những nơi được đa dạng hóa trong cơ cấu tổ chức tự nhiên".[127]

Xuất bản thuyết tinh lọc tự nhiên

Xem thêm thông tin: Xuất bản học thuyết của Darwin

 

Darwin vào năm 1855, thời điểm ông đang hoàn thiện thuyết tinh lọc tự nhiên. Darwin viết thư gửi Joseph Hooker, trong đó có dòng nhận xét dí dỏm về tấm hình trên như sau: "nếu tôi thực sự có biểu cảm tệ đến thế kia, theo như thợ chụp ảnh chụp tôi, thì tôi cũng rất ngạc nhiên khi mình có đến một người bạn."[128]

Vào thời điểm đầu năm 1856, Darwin kiểm nghiệm xem liệu rằng trứng và hạt hoàn toàn có thể sống sót sau khi vượt biển để phát tán giống loài đến những đảo xa bờ hay là không. Hooker ngày càng nghi ngờ quan điểm truyền thống nhận định rằng những loài là cố định và thắt chặt, nhưng người bạn trẻ Thomas Henry Huxley của tớ vẫn nhất quyết chống lại sự biến hóa những loài. Lyell khá tò mò với những phát hiện của Darwin nhưng vẫn chưa nhận ra tầm vóc của chúng. Sau khi đọc bài báo của Alfred Russel Wallace mang tựa "Về luật quy định sự ra đời của những loài mới", Lyell nhận ra nhiều điểm tương đồng với suy nghĩ của Darwin nên thúc giục ông xuất bản ngay lý thuyết để chiếm quyền ưu tiên.[129]

Dù vậy Darwin không thấy bị đe dọa, vào ngày 14 tháng 5 năm 1856 ông chắp bút viết một bài báo ngắn. Việc tìm kiếm câu vấn đáp cho những thắc mắc hóc búa từng khiến ông trăn trở nhiều lần, và ông quyết định mở rộng bài báo của tớ thành một "cuốn sách lớn về những loài" có tựa đề là Natural Selection, gồm có cả "ghi chú về loài người". Ông tiếp tục nghiên cứu và phân tích, thu thập thông tin và vật mẫu từ những nhà tự nhiên học đang hoạt động và sinh hoạt giải trí trên toàn thế giới gồm có cả Wallace lúc bấy giờ đang khảo sát Borneo.[129]

Vào giữa năm 1857, ông thêm mục "Lý thuyết áp dụng cho Các chủng tộc Loài người" nhưng không viết gì thêm ở dưới. Vào ngày 5 tháng 9 năm 1857, Darwin gửi cho nhà thực vật học người Mỹ Asa Gray một bản khung rõ ràng về những ý tưởng của tớ, gồm có phần tóm tắt về Chọn lọc tự nhiên, lược bỏ hai phần nguồn gốc loài người và tinh lọc giới tính. Vào tháng 12, Darwin nhận được một lá thư từ Wallace hỏi rằng liệu cuốn sách có xét về nguồn gốc loài người hay là không. Ông trả lời rằng nên tránh chủ đề đó do nó bị "vây hãm bởi những định kiến", đồng thời khuyến khích giả thuyết của Wallace và nói thêm rằng "Tôi đi xa hơn ông rất nhiều."[129]

Mới viết được một phần cuốn sách thì vào ngày 18 tháng 6 năm 1858, ông nhận được bài báo của Wallace viết về tinh lọc tự nhiên. Sốc vì bị "đón đầu", Darwin gửi bài báo cho Lyell theo yêu cầu của Wallace,[130][131] và tuy nhiên Wallace chưa cần nó được xuất bản ngay, Darwin sẽ gửi nó đến bất kỳ tạp chí nào theo mong ước của Wallace. Làng ông lúc đó đang có đợt ban đỏ bùng phát nhưng do bận rộn với việc làm, ông đành nhờ một người bạn chăm sóc cho mái ấm gia đình mình. Sau nhiều cuộc thảo luận nhưng không tìm ra cách nào để Wallace xuất hiện, Lyell và Hooker quyết định cùng công bố bài báo ''On the Tendency of Species to form Varieties; and on the Perpetuation of Varieties and Species by Natural Means of Selection tại Thương Hội Linne vào ngày một tháng 7. Tối ngày 28 tháng 6, con trai cưng của Darwin mất vì bệnh ban đỏ sau gần một tuần mắc bệnh nặng, nhưng ông quá quẫn trí nên không về thăm con trai.[132]

Không mấy ai quan tâm đến thông báo về học thuyết này; vào tháng 5 năm 1859 Chủ tịch Thương Hội Linne công bố rằng không còn bất kỳ một mày mò cách mạng nào trong năm đó.[133] Bài phê bình mà Darwin nhớ nhất là từ Giáo sư Samuel Haughton, ông xác định rằng "tất cả những gì mới trong số đó đều sai lầm, còn những gì đúng thì đã cũ rích rồi".[134] Darwin vật lộn 13 tháng để viết bản tóm tắt "cuốn sách lớn" của tớ vì bệnh tình, nhưng nhận được sự động viên từ những bằng hữu khoa học. Lyell thu xếp cho NXB John Murray xuất bản cuốn sách.[135]

On the Origin of Species (Nguồn gốc những loài) nổi tiếng một cách bất thần, với toàn bộ 1.250 bản sao được đăng ký vượt mức sau khi cuốn sách được mua bởi những nhà bán vào ngày 22 tháng 11 năm 1859.[136] Trong tác phẩm này, Darwin đã đưa ra "một lập luận dài" gồm có những quan sát, suy luận rõ ràng và những phản biện đối với những phản biện đối với tác phẩm.[137] Ông dẫn chứng về sự tương đồng giữa con người và những động vật có vú khác để lập luận một tổ tiên chung.[138][III] Sau khi vạch ra sự lựa chọn giới tính, ông dụng ý rằng nó là chìa khóa để lý giải sự khác lạ Một trong những chủng tộc người.[139][IV] Ông tránh nói về nguồn gốc của loài người, nhưng hàm ý bằng câu văn sau: "Ánh sáng sẽ soi tỏ nguồn gốc của loài người và lịch sử của tớ." (nguyên văn: Light will be thrown on the origin of man and his history)[140] Lý thuyết của ông được trình bày trong phần mở đầu:

Khi có quá nhiều thành viên của một loài được sinh ra hơn mức sống sót; và khi có một sự đấu tranh sinh tồn diễn đi diễn lại thì bất kỳ thành viên nào có biến hóa theo bất kỳ khunh hướng nào mà có lợi cho bản thân mình nó trong môi trường tự nhiên thiên nhiên sống phức tạp và đôi khi có biến hóa, thì thành viên đó có thời cơ tốt hơn để sống sót và như vậy là nó được tinh lọc một cách tự nhiên. Theo nguyên tắc di truyền thì bất kỳ biến chủng nào được tinh lọc cũng tiếp tục có xu hướng nhân rộng dạng mới đã biến hóa.[141][142]

Ở cuối cuốn sách, ông có viết câu sau:

Ý định này của môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường có vẻ như vĩ đại, với vài kĩ năng của nó, ban đầu thành một ít dạng sinh vật mới hoặc thành một dạng sinh vật; và trong khi hành tinh này đã trải qua những chu kỳ luân hồi theo những quy luật cố định và thắt chặt của trọng lực, từ những dạng sinh vật không còn khởi đầu quá đơn giản, một dạng sinh vật kỳ diệu và đẹp nhất đã và đang tiến triển (evolved).[143][144]

Từ "evolved" (dịch giả Trần Bá Tín chuyển ngữ là "tiến triển") ở cuối là biến thể duy nhất của từ "evolve" trong 5 ấn bản đầu của tác phẩm. Từ "evolutionism" (chủ nghĩa tiến hóa) hồi đó có ý nghĩa khác ngày này, và được sử dụng phổ biến hơn trong ngành phôi thai học bấy giờ. Darwin lần đầu tiên sử dụng từ evolution trong cuốn The Descent of Man (1871), rồi sau thêm từ này vào ấn bản thứ 6 của The Origin of Species (1872).[145]

Phản ứng của công chúng đối với tác phẩm

 

Trong dịp mái ấm gia đình Darwin nghỉ lễ tại Isle of Wight vào năm 1868, Julia Margaret Cameron đã chụp tấm ảnh chân dung của Darwin với bộ râu rậm rạp mà ông nuôi giữa năm 1862 và 1866.

 

Tranh biếm họa năm 1871 sau khi cuốn The Descent of Man được xuất bản, mô tả Darwin trong bộ dạng con vượn, hóa ra lại càng khiến ông nổi tiếng hơn với vai trò là tác giả tiên phong của học thuyết tiến hóa trong văn hóa đại chúng.[146]

Cuốn sách đã thu hút sự quan tâm của quốc tế, vấp phải ít lùm xùm hơn so với cuốn Vestiges of the Natural History of Creation.[147] Tuy bệnh tình ngăn cản Darwin tham gia những cuộc tranh luận công khai minh bạch, ông vẫn nhiệt huyết xem xét tỉ mỉ những phản ứng khoa học; viết phản hồi về những bài báo, bài phê bình, bài trào phúng và biếm họa từ phía dư luận; và trao đổi về cuốn sách với những đồng nghiệp trên toàn cầu.[148] Tác phẩm không thảo luận thẳng thắn về nguồn gốc loài người,[140][IV] song lại ngầm chỉ rất nhiều lần về tổ tiên động vật của loài người.[149]

Bài đánh giá đầu tiên đặt thắc mắc "Nếu một con khỉ đã trở thành một con người - con người sẽ không thể trở thành thứ gì?" rồi nói rằng điều này nên để cho những nhà thần học trả lời vì nó quá nguy hiểm đối với những độc giả thông thường.[150] Trong bài phê bình ủng hộ Darwin của tớ, Huxley đã thừa dịp này để đả kích Richard Owen, lãnh đạo của trường phái học thuật mà Huxley đang nỗ lực lật đổ.[151]

Vào tháng 4, Owen viết bài đánh giá chỉ trích những tập sự của Darwin và bác bỏ trịch thượng ý kiến ​​của Darwin khiến ông rất tức giận,[152] thay vào đó Owen và nhiều học giả khác khởi đầu truyền bá tư tưởng tiến hóa siêu nhiên.

Phản ứng từ phía Giáo hội Anh khá lẫn lộn. Các giảng viên Cambridge cũ của Darwin là Sedgwick và Henslow bác bỏ tư tưởng của ông, song những giáo sĩ Cơ Đốc tự do nhận định rằng tinh lọc tự nhiên đó đó là một công cụ do Chúa thiết kế, ví dụ như giáo sĩ Charles Kingsley coi thuyết của Darwin "cũng cao quý hệt như khái niệm Thần linh".[153] Năm 1860, cuốn Essays and Reviews của 7 nhà thần học Anh giáo tự do được xuất bản khiến giáo hội bấy giờ chuyển hướng để ý quan tâm sang họ. Những ý tưởng trong cuốn sách, gồm có phép chỉ trích lịch sử, bị cơ quan ban ngành sở tại nhà thời thánh cáo buộc là dị giáo. Một trong những tác giả là nhà toán học Baden Powell lập luận rằng phép màu phá vỡ những định luật của Chúa, vì vậy niềm tin vào chúng là vô thần, và ca tụng "cuốn sách tuyệt vời của Ngài Darwin [ủng hộ] đại nguyên tắc về sức mạnh tự-chuyển-hóa của tự nhiên".[154]

Qua những cuộc thảo luận về mục tiêu luận với nhà thực vật học người Mỹ Asa Gray, Darwin càng trở nên đồng tình với tư tưởng tiến hóa hữu thần. Ông tán thành ý tưởng đến nỗi tự bỏ tiền ra xuất bản bài tiểu luận của Gray với tựa Natural Selection is not inconsistent with natural theology [Chọn lọc tự nhiên chẳng hề mâu thuẫn với mục đích luận tự nhiên].[153][155] Một trong những cuộc đối đầu nổi tiếng nhất liên quan đến tiến hóa phải kể tới đó là cuộc tranh luận Oxford năm 1860, ra mắt tại phiên họp của Thương Hội vì sự tiến bộ Khoa học Anh quốc. Trong số đó, Giám mục Oxford là Samuel Wilberforce, tuy nhiên không phản đối sự biến hóa những loài, đã phản biện lời lý giải của Darwin và nguồn gốc từ vượn của con người. Joseph Hooker lập luận bảo vệ Darwin và Thomas Huxley đã có lời phản bác lịch sử thuở nào không thể không nhắc tới rằng ông thà là hậu duệ của một con vượn hơn là một con người tiêu dùng sai tài năng của tớ, câu nói mà về sau đã trở thành hình tượng của thắng lợi khoa học trước tôn giáo.[153][156]

Tuy vậy, trong cả những người dân bạn thân cận của Darwin là Gray, Hooker, Huxley và Lyell vẫn có những lúc bày tỏ sự dè dặt đối với học thuyết, song họ vẫn nhiệt tình ủng hộ Darwin như bao người khác, đặc biệt là những nhà tự nhiên học trẻ tuổi. Grey và Lyell tìm kiếm sự hòa giải với đức tin, trong khi Huxley đại diện cho việc phân tách giữa tôn giáo và khoa học. Huxley vận động một cách ngoan cường chống lại uy quyền của giới tăng lữ trong giáo dục,[153] nhằm mục đích lật đổ sự thống trị của chúng và những tay nghiệp dư quý tộc dưới trướng Owen rồi thay bằng một thế hệ những nhà khoa học chuyên nghiệp mới. Tuyên bố của Owen rằng giải phẫu não đã chứng tỏ thứ bậc sinh học của con người khác vượn đã bị Huxley chứng tỏ là sai lầm trong một cuộc tranh cãi dai dẳng, được Kingsley gọi là "Nan đề thùy hà mã".[157]

Học thuyết Darwin đã trở thành một phong trào gồm có nhiều ý tưởng tiến hóa. Năm 1863, cuốn Geological Evidences of the Antiquity of Man của Lyell phổ biến khái niệm tiền sử song còn quá thận trọng đối với thuyết tiến hóa, làm cho Darwin rất thất vọng. Vài tuần sau, Huxley cho ra mắt cuốn Evidence as to Man's Place in Nature biện giải con người về mặt giải phẫu đó đó là vượn, rồi tiếp đến cuốn The Naturalist on the River Amazons của Henry Walter Bates được xuất bản, đáp ứng những dẫn xác nhận nghiệm về tinh lọc tự nhiên.[158]

Descent of Man, tinh lọc giới tính, và thực vật học

Qua đời và tang lễ

 

Darwin là một nhân vật kiệt xuất, năm 1881 ông vẫn kiên trì tương hỗ update học thuyết tiến hóa sẽ có tầm ảnh hưởng đến mọi ngóc ngách của khoa học. Bản sao của một bức họa đồ chân dung Darwin bởi John Collier tại Phòng trưng bày Chân dung Quốc gia, London.

Vào thời điểm Darwin mất, hầu hết những nhà khoa học tán thành khái niệm tiến hóa như thể sự việc thế truyền kèm với sự biến hóa, và Darwin bấy giờ được nhận định là nhà khoa học đại tài góp thêm phần cách mạng hóa tư tưởng đó. Vào tháng 6 năm 1909, tuy vẫn ít người đồng ý tư tưởng "tinh lọc tự nhiên là phương tiện chính nhưng không phải duy nhất của sự việc biến hóa", hơn 400 quan chức cùng những nhà khoa học toàn cầu sum họp tại Cambridge để kỷ niệm bách chu niên ngày sinh của Darwin và 50 năm ngày ra mắt tuyệt tác Nguồn gốc Các loài của ông.[159]

Khoảng đầu thế kỷ 20, một quá trình được gọi là "Sự che khuyết học thuyết Darwin" khởi đầu. Các nhà khoa học thời kỳ đó đề xuất những cơ chế tiến hóa mới, thường phủ nhận vai trò của tinh lọc tự nhiên, song đều sai lầm. Nhà thống kê người Anh Ronald Fisher đã thành công dung hòa di truyền học của Mendel với tinh lọc tự nhiên của Darwin khoảng chừng giữa năm 1918 và năm 1930, thời điểm cuốn The Genetical Theory of Natural Selection của ông được xuất bản.[160] Fisher đã màn biểu diễn cơ sở toán học của tinh lọc tự nhiên và chấm hết những phản bác chống đối tinh lọc tự nhiên như một cơ chế cơ bản của quá trình tiến hóa. Do vậy, ông đã đặt nền móng cho ngành di truyền học quần thể và, cùng với J.B.S. Haldane và Sewall Wright, đặt những viên gạch đầu tiên của thuyết tiến hóa tổng hợp, học thuyết mà được xem là quy mô quy chiếu cho những nghiên cứu và phân tích cải tổ và tranh luận khoa học đương đại.[14]

Tưởng niệm

Bài rõ ràng: Tưởng niệm Charles Darwin

Xem thêm: Danh sách những thứ được đặt tên theo Charles Darwin và Danh sách những phân loại được đặt tên theo Charles Darwin

Xem thêm: Gia đình Darwin–Wedgwood

William Erasmus 27 tháng 12 năm 1839 – 8 tháng 9 năm 1914 Anne Elizabeth 2 tháng 3 năm 1841 – 23 tháng 4 năm 1851 Mary Eleanor 23 tháng 9 năm 1842 – 16 tháng 10 năm 1842 Henrietta Emma 25 tháng 12 năm 1843 – 17 tháng 12 năm 1927 George Howard 9 tháng 7 năm 1845 – 7 tháng 12 năm 1912 Elizabeth 8 tháng 7 năm 1847 – 8 tháng 6 năm 1926 Francis 16 tháng 8 năm 1848 – 19 tháng 9 năm 1925 Leonard 15 tháng 1 năm 1850 – 26 tháng 3 năm 1943 Horace 13 tháng 5 năm 1851 – 29 tháng 9 năm 1928 Charles 6 tháng 12 năm 1856 – 28 tháng 6 năm 1858

Nhà Darwin có mười người con: hai đứa con mất lúc còn nhỏ, cái chết của bé Annie khi mới 10 tuổi có ảnh hưởng rất nặng nề đến hai vợ chồng. Darwin là một người cha tận tụy và đặc biệt quan tâm đến con cháu.[17] Bất cứ lúc nào chúng đổ bệnh, ông lại lo sợ rằng đó là di truyền do hôn phối cận huyết giữa ông và người em gái họ Emma Wedgwood.

Ông từng đề cập đến giao phối cận huyết trong những nội dung bài viết của tớ, đối chiếu nó với những lợi thế của việc lai xa ở nhiều loài.[161] Nỗi lo của Darwin tuy vậy tỏ ra hơi quá chừng, vì hầu hết con cháu của ông sau này đều sống tốt và theo nhiều ngành nghề rất khác nhau.

Trong số những người dân con của Darwin thì George Darwin, Francis Darwin và Horace Darwin được vinh dự trở thành Nghiên cứu sinh của Thương Hội Hoàng gia,[162] lần lượt là nhà thiên văn học, nhà thực vật học và kỹ sư gia dụng.[163] Cả ba người họ đều được phong tước hiệp sĩ.[164] Một người con trai khác, Leonard Darwin, trở thành một quân nhân, chính trị gia, nhà kinh tế tài chính học, nhà ưu sinh và cố vấn cho nhà thống kê và nhà sinh học tiến hóa Ronald Fisher.[165]

^ Freeman 2007, tr. 76. ^ a b “Search Results: Record – Darwin; Charles Robert”. catalogues.royalsociety.org. 20 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2022. ^ “Darwin Endless Forms » Darwin in Cambridge”. Bản gốc tàng trữ ngày 23 tháng 3 năm 2022. ^ “Charles Darwin's personal finances revealed in new find”. 22 tháng 3 năm 2009. Bản gốc tàng trữ ngày 19 tháng 10 năm 2022 – qua www.telegraph.co.uk. ^ "Darwin" Lưu trữ 18 tháng 7 2014 tại Wayback Machine chỉ mục trong Từ điển tiếng Anh Collins. ^ Desmond, Moore & Browne 2004 ^ Coyne, Jerry A. (2009). Why Evolution is True. Viking. tr. 8–11. ISBN 978-0-670-02053-9. ^ Larson 2004, tr. 79–111 ^ “Special feature: Darwin 200”. New Scientist. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 2 năm 2011. Truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2011. ^ “Westminster Abbey » Charles Darwin”. Westminster Abbey » trang chủ. 2 tháng 1 năm 2022. Lưu trữ bản gốc 4 Tháng Ba năm 2022. Truy cập 2 Tháng Một năm 2022.
Leff 2000, Darwin's Burial ^ Coyne, Jerry A. (2009). Why Evolution is True. Oxford: Oxford University Press. tr. 17. ISBN 978-0-19-923084-6. In The Origin, Darwin provided an alternative hypothesis for the development, diversification, and design of life. Much of that book presents evidence that not only supports evolution but the same time refutes creationism. In Darwin's day, the evidence for his theories was compelling but not completely decisive. ^ Glass, Bentley (1959). Forerunners of Darwin. Baltimore, MD: Johns Hopkins University Press. tr. iv. ISBN 978-0-8018-0222-5. Darwin's solution is a magnificent synthesis of evidence...a synthesis...compelling in honesty and comprehensiveness ^ a b c d e f g h van Wyhe 2008 ^ a b Bowler 2003, tr. 178–179, 338, 347 ^ The Complete Works of Darwin Online – Biography. Lưu trữ 7 tháng 1 2007 tại Wayback Machine darwin-online.org.uk. Retrieved 2006-12-15
Dobzhansky 1973 ^ Học giả Joseph Carroll của Đại học Missouri–St. Louis nhận định về Darwin như sau: "The Origin of Species has special claims on our attention. It is one of the two or three most significant works of all time—one of those works that fundamentally and permanently alter our vision of the world...It is argued with a singularly rigorous consistency but it is also eloquent, imaginatively evocative, and rhetorically compelling." Carroll, Joseph sửa đổi và biên tập (2003). On the origin of species by means of natural selection. Peterborough, Ontario: Broadview. tr. 15. ISBN 978-1-55111-337-1. ^ a b Leff 2000, About Charles Darwin ^ Desmond & Moore 1991, tr. 210, 284–285 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 263–274 ^ van Wyhe 2007, tr. 184, 187 ^ Beddall, B. G. (1968). “Wallace, Darwin, and the Theory of Natural Selection”. Journal of the History of Biology. 1 (2): 261–323. doi:10.1007/BF00351923. S2CID 81107747. ^ Freeman 1977 ^ “AboutDarwin.com – All of Darwin's Books”. www.aboutdarwin.com. Bản gốc tàng trữ ngày một tháng 4 năm 2022. Truy cập ngày 30 tháng 3 năm 2022. ^ Desmond, Adrian J. (13 tháng 9 năm 2002). “Charles Darwin”. Encyclopædia Britannica. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 2 năm 2022. Truy cập ngày 11 tháng 2 năm 2022. ^ John H. Wahlert (11 tháng 6 năm 2001). “The Mount House, Shrewsbury, England (Charles Darwin)”. Darwin and Darwinism. Baruch College. Bản gốc tàng trữ 6 Tháng mười hai năm 2008. Truy cập 26 Tháng mười một năm 2008. ^ Desmond & Moore 1991, tr. 12–15
Darwin 1958, tr. 21–25 ^ Darwin 1958, tr. 47–51
Desmond & Moore 2009, tr. 18–26 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 31–34. ^ Browne 1995, tr. 72–88 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 42–43 ^ Browne 1995, tr. 47–48, 89–91
Desmond & Moore 2009, tr. 47–48 ^ Darwin 1887, tr. 48. ^ “Darwin statue unveiled college”. BBC NEWS. 12 tháng 2 năm 2009. Truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2022. ^ a b Smith, Homer W. (1952). Man and His Gods. Tp New York: Grosset & Dunlap. tr. 357–58. ^ a b Darwin 1887, tr. 50–51 ^ van Wyhe, John (sửa đổi và biên tập). “Darwin's insects in Stephens' Illustrations of British entomology (1829–32)”. Darwin Online. Bản gốc tàng trữ ngày một tháng 9 năm 2022. Truy cập ngày 3 tháng 7 năm 2022. ^ Desmond & Moore 1991, tr. 73–79, 763
Darwin 1958, tr. 57–67 ^ Browne 1995, tr. 97 ^ von Sydow 2005, tr. 5–7 ^ Darwin 1958, tr. 67–68 ^ Browne 1995, tr. 128–129, 133–141 ^ Peter Lucas (1 tháng 1 năm 2010). “The recovery of time past: Darwin Barmouth on the eve of the Beagle”. Darwin Online. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2022. ^ “Letter no. 105, Henslow, J. S. to Darwin, C. R., 24 Aug 1831”. Darwin Correspondence Project. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2022. ^ Desmond & Moore 1991, tr. 94–97 ^ a b Keynes 2000, tr. ix–xi ^ van Wyhe 2008b, tr. 18–21 ^ Gordon Chancellor; Randal Keynes (tháng 10 năm 2006). “Darwin's field notes on the Galapagos: 'A little world within itself'”. Darwin Online. Bản gốc tàng trữ ngày một tháng 9 năm 2009. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2009. ^ Keynes 2001, tr. 21–22 ^ Browne 1995, tr. 183–190 ^ Keynes 2001, tr. 41–42 ^ Darwin 1958, tr. 73–74 ^ Browne 1995, tr. 223–225
Darwin 1835, tr. 7
“Letter no. 213, Henslow, J. S. to Darwin, C. R., 31 August 1833”. Darwin Correspondence Project. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2022. ^ a b Keynes 2001, tr. 106–109 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 189–192, 198 ^ Eldredge 2006 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 131, 159
Herbert 1991, tr. 174–179 ^ “Darwin Online: 'Hurrah Chiloe': an introduction to the Port Desire Notebook”. Bản gốc tàng trữ ngày 4 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 24 tháng 10 năm 2008. ^ Darwin 1845, tr. 205–208 ^ Browne 1995, tr. 243–244, 248–250, 382–383 ^ Keynes 2001, tr. 226–227 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 160–168, 182
“Letter no. 275 – Charles Darwin to Susan Elizabeth Darwin – 23 April 1835”. Darwin Correspondence Project. Truy cập ngày 6 tháng 12 năm 2022. ^ a b Darwin 1958, pp. 98–99 ^ Keynes 2001, tr. 356–357 ^ Sulloway 1982, tr. 19 ^ “Darwin Online: Coccatoos & Crows: An introduction to the Sydney Notebook”. Lưu trữ bản gốc ngày 14 tháng 1 năm 2009. Truy cập ngày 2 tháng 1 năm 2009. ^ Keynes 2001, tr. 398–399. ^ “Letter no. 301, Charles Darwin to Caroline Darwin, 29 April 1836, Port Lewis, Mauritius”. Darwin Correspondence Project. Truy cập ngày 12 tháng 2 năm 2022. ^ Browne 1995, tr. 336 ^ a b Darwin 1839, tr. viii ^ a b van Wyhe 2007, tr. 197 ^ Keynes 2000, tr. xix–xx
Eldredge 2006 ^ Darwin 1859, tr. 1 ^ Darwin 1835, tr. 1. ^ “Letter no. 291, Caroline Darwin to Charles Darwin, 29 December [1835], [Shrewsbury]”. Darwin Correspondence Project. Truy cập ngày 19 tháng 1 năm 2022. ^ “Letter no. 302, Charles Darwin to Catherine Darwin, 3 June 1836, Cape of Good Hope”. Darwin Correspondence Project. Truy cập ngày 19 tháng 1 năm 2022. ^ “Letter no. 288, Susan Darwin to Charles Darwin, 22 November 1835, Shrewsbury”. Darwin Correspondence Project. Truy cập ngày 19 tháng 1 năm 2022. ^ Darwin 1958, tr. 81–82. ^ Desmond & Moore 1991, tr. 195–198 ^ Owen 1840, tr. 16, 73, 106
Eldredge 2006 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 201–205
Browne 1995, tr. 349–350 ^ Browne 1995, tr. 345–347. ^ Keynes 2001, tr. xviii–xix. ^ Desmond & Moore 1991, tr. 207–210
Sulloway 1982, tr. 20–23 ^ “Darwin Correspondence Project – Letter 346 – Darwin, C. R. to Darwin, C. S., 27 Feb 1837”. Lưu trữ bản gốc ngày 29 tháng 6 năm 2009. Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2008. đề xuất đổi ngày tháng ban đầu là Thứ Sáu ngày 3 tháng 3 năm 1837,
Nhật ký của Darwin (Darwin 2006, tr. 12 verso) ghi lùi thời biểu từ tháng 8 năm 1838 cho ra ngày 6 tháng 3 năm 1837 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 201, 212–221 ^ Sulloway 1982, tr. 9, 20–23 ^ Browne 1995, tr. 360
“Darwin, C. R. (Đọc vào ngày 14 tháng 3 năm 1837) Notes on Rhea americana and Rhea darwinii, Proceedings of the Zoological Society of London”. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 2 năm 2009. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2008. ^ Herbert 1980, tr. 7–10
van Wyhe 2008b, tr. 44
Darwin 1837, tr. 1–13, 26, 36, 74
Desmond & Moore 1991, tr. 229–232 ^ “£1,000 in 1832 → 2022 | UK Inflation Calculator”. www.in2013dollars.com (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 8 tháng 8 năm 2022. ^ Browne 1995, tr. 367–369 ^ a b Keynes 2001, tr. xix ^ Desmond & Moore 1991, tr. 233–234
“Darwin Correspondence Project – Letter 404 – Buckland, William to Geological Society of London, 9 Mar 1838”. Lưu trữ bản gốc ngày 29 tháng 6 năm 2009. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2008. ^ Desmond & Moore 1991, tr. 233–236. ^ Desmond & Moore 1991, tr. 241–244, 426 ^ Browne 1995, tr. xii ^ Desmond & Moore 1991, tr. 241–244 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 252, 476, 531
Darwin 1958, tr. 115 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 254
Browne 1995, tr. 377–378
Darwin 1958, tr. 84 ^ Darwin 1958, tr. 232–233 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 256–259 ^ “Darwin transmutation notebook D pp. 134e–135e”. Lưu trữ bản gốc 18 tháng Bảy năm 2012. Truy cập 4 Tháng sáu năm 2012. ^ Desmond & Moore 1991, tr. 264–265
Browne 1995, tr. 385–388
Darwin 1842, tr. 7 ^ a b Darwin 1958, tr. 120 ^ “Darwin transmutation notebook E p. 75”. Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 6 năm 2009. Truy cập ngày 17 tháng 3 năm 2009. ^ “Darwin transmutation notebook E tr. 71”. Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 6 năm 2009. Truy cập ngày 17 tháng 3 năm 2009. ^ “Darwin Correspondence Project – Belief: historical essay”. Bản gốc tàng trữ ngày 25 tháng 2 năm 2009. Truy cập ngày 25 tháng 11 năm 2008. ^ Desmond & Moore 1991, tr. 272–279 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 279 ^ “Darwin Correspondence Project – Letter 419 – Darwin, C. R. to Fox, W. D., (15 June 1838)”. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 9 năm 2007. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2008. ^ Desmond & Moore 1991, tr. 284–285, 292 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 292–293
Darwin 1842, tr. xvi–xvii ^ Darwin 1958, tr. 114 ^ van Wyhe 2007, tr. 183–184 ^ “Darwin Correspondence Project – Letter 729 – Darwin, C. R. to Hooker, J. D., (11 January 1844)”. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 3 năm 2008. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2008. ^ “Darwin Correspondence Project – Letter 734 – Hooker, J. D. to Darwin, C. R., 29 January 1844”. Lưu trữ bản gốc ngày 26 tháng 2 năm 2009. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2008. ^ Darwin 1887, tr. 114–116 ^ van Wyhe 2007, tr. 188 ^ Browne 1995, tr. 461–465 ^ “Darwin Correspondence Project – Letter 814 – Darwin, C. R. to Hooker, J. D., (7 Jan 1845)”. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2008. ^ van Wyhe 2007, tr. 190–191 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 320–323, 339–348 ^ “Darwin Correspondence Project – Letter 1236 – Darwin, C. R. to Hooker, J. D., 28 Mar 1849”. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2008. ^ Browne 1995, tr. 498–501 ^ Darwin 1958, tr. 117–118 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 383–387 ^ Freeman 2007, tr. 107, 109 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 419–420 ^ Darwin Online: Ảnh chụp Charles Darwin bởi Maull và Polyblank của Câu lạc bộ Literary and Scientific Portrait (1855) Lưu trữ 7 tháng 1 2012 tại Wayback Machine, John van Wyhe, tháng 12 năm 2006 ^ a b c Desmond & Moore 1991, tr. 412–441, 457–458, 462–463
Desmond & Moore 2009, tr. 283–284, 290–292, 295 ^ Ball, P. (2011). Thời biểu bưu phẩm bóc trần vu khống đạo văn của Darwin: Theo dẫn chứng mới Charles Darwin trước đó chưa từng trộm ý tưởng của Alfred Russel Wallace. Nature. online Lưu trữ 22 tháng 2 2012 tại Wayback Machine ^ van Wyhe, John; Rookmaaker, Kees (2012). “A new theory to explain the receipt of Wallace's Ternate Essay by Darwin in 1858”. Biological Journal of the Linnean Society. 105: 249–252. doi:10.1111/j.1095-8312.2011.01808.x. ^ Desmond & Moore 1991, tr. 466–470 ^ Browne 2002, tr. 40–42, 48–49 ^ Darwin 1958, tr. 122 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 374–474 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 477 ^ Darwin 1859, tr. 459 ^ van Wyhe 2008. ^ Darwin 1859, tr. 199
Darwin & Costa 2009, tr. 199
Desmond & Moore 2009, tr. 310 ^ a b Darwin 1859, tr. 488
Darwin & Costa 2009, tr. 199, 488
van Wyhe 2008 ^ Trần Bá Tín dịch, Bùi Văn Nam Sơn ra mắt (2009). Nguồn gốc những loài. NXB Tri Thức. tr. 50. ^ Darwin 1859, tr. 5 ^ Trần Bá Tín dịch, Bùi Văn Nam Sơn ra mắt (2009). Nguồn gốc những loài. NXB Tri Thức. tr. 466. ^ Darwin 1859, p. 492 ^ Browne 2002, tr. 59, Freeman 1977, tr. 79–80 ^ Lỗi chú thích: Thẻ sai; không còn nội dung trong thẻ ref mang tên b373 ^ van Wyhe 2008b, tr. 48 ^ Browne 2002, tr. 103–104, 379 ^ Radick 2013, tr. 174–175
Huxley & Kettlewell 1965, tr. 88 ^ Browne 2002, tr. 87
Leifchild 1859 ^ Desmond & Moore 1991, tr. 477–491 ^ Browne 2002, tr. 110–112 ^ a b c d “Darwin and design: historical essay”. Darwin Correspondence Project. 2007. Bản gốc tàng trữ ngày 15 tháng 6 năm 2009. Truy cập ngày 17 tháng 9 năm 2008. ^ Desmond & Moore 1991, tr. 487–488, 500 ^ Miles 2001 ^ Bowler 2003, tr. 185 ^ Browne 2002, tr. 156–159 ^ Browne 2002, tr. 217–226 ^ Bowler 2003, tr. 222–225
van Wyhe 2008
Darwin 1872, tr. 421 ^ Edwards, A. W. F. (1 tháng 4 năm 2000). “The Genetical Theory of Natural Selection”. Genetics. 154 (4): 1419–1426. doi:10.1093/genetics/154.4.1419. PMC 1461012. PMID 10747041. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 9 năm 2015. ^ Desmond & Moore 1991, tr. 447. ^ “List of Fellows of the Royal Society, 1660–2006, A–J”. Bản gốc (PDF) tàng trữ ngày 3 tháng 2 năm 2022. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2009. ^ O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., “Charles Darwin”, Bộ tàng trữ lịch sử toán học MacTutor, Đại học St. Andrews ^ Berra, Tim M. Darwin and His Children: His Other Legacy, (Oxford: 2013, Oxford UP), 101, 129, 168. George trở thành hiệp sĩ phong tước của Order of the Bath vào năm 1905. Francis được phong hiệp sĩ vào năm 1912. Horace trở thành hiệp sĩ phong tước của KBE vào năm 1918. ^ Edwards, A. W. F. 2004. Darwin, Leonard (1850–1943). Trong: Oxford Dictionary of National Biography, Nhà xuất bản Đại học Oxford.

Anonymous (1882). “Obituary: Death Of Chas. Darwin”. The Tp New York Times (21 April 1882). Lưu trữ bản gốc ngày 15 tháng 10 năm 2009. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2008. Balfour, J. H. (11 tháng 5 năm 1882). “Obituary Notice of Charles Robert Darwin” . Transactions & Proceedings of the Botanical Society of Edinburgh (14): 284–298. Bannister, Robert C. (1989). Social Darwinism: Science and Myth in Anglo-American Social Thought. Philadelphia: Temple University Press. ISBN 978-0-87722-566-9. Bowler, Peter J. (2003). Evolution: The History of an Idea (ấn bản 3). University of California Press. ISBN 978-0-520-23693-6. Browne, E. Janet (1995). Charles Darwin: vol. 1 Voyaging. London: Jonathan Cape. ISBN 978-1-84413-314-7. Browne, E. Janet (2002). Charles Darwin: vol. 2 The Power of Place. London: Jonathan Cape. ISBN 978-0-7126-6837-8. Darwin, Charles (1 tháng 12 năm 1835). Henslow, J S (sửa đổi và biên tập). [Extracts from letters addressed to Professor Henslow]. Darwin Online. Cambridge: [privately printed]. Truy cập ngày 27 tháng 1 năm 2022. Darwin, Charles (1837). Notebook B: (Transmutation of species). Darwin Online. CUL-DAR121. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 2 năm 2009. Truy cập ngày 20 tháng 12 năm 2008. Darwin, Charles (1839). Narrative of the surveying voyages of His Majesty's Ships Adventure and Beagle between the years 1826 and 1836, describing their examination of the southern shores of South America, and the Beagle's circumnavigation of the globe. Journal and remarks. 1832–1836. III. London: Henry Colburn. Lưu trữ bản gốc ngày 21 tháng 7 năm 2012. Truy cập ngày 24 tháng 10 năm 2008. Darwin, Charles (1842). “Pencil Sketch of 1842”. Trong Darwin, Francis (sửa đổi và biên tập). The foundations of The origin of species: Two essays written in 1842 and 1844. Cambridge University Press (xuất bản 1909). ISBN 978-0-548-79998-7. Lưu trữ bản gốc ngày 29 tháng 9 năm 2011. Truy cập ngày 13 tháng 12 năm 2006. Darwin, Charles (1845). Journal of researches into the natural history and geology of the countries visited during the voyage of H.M.S. Beagle round the world, under the Command of Capt. Fitz Roy, R.N. 2d edition. London: John Murray. Lưu trữ bản gốc ngày 17 tháng 9 năm 2011. Truy cập ngày 24 tháng 10 năm 2008. Darwin, Charles (1859). On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life (ấn bản 1). London: John Murray. ISBN 978-1-4353-9386-8. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 10 năm 2008. Truy cập ngày 24 tháng 10 năm 2008. Darwin, Charles (1871). The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex (ấn bản 1). London: John Murray. ISBN 978-0-8014-2085-6. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 7 năm 2011. Truy cập ngày 24 tháng 10 năm 2008. Darwin, Charles (1872). The Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life (ấn bản 6). London: John Murray. ISBN 978-1-4353-9386-8. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 1 năm 2010. Truy cập ngày một tháng 11 năm 2009. Darwin, Charles (1874). The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex (ấn bản 2). London: John Murray. ISBN 978-0-8014-2085-6. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 7 năm 2011. Truy cập ngày 16 tháng 1 năm 2022. Darwin, Charles (1887). Darwin, Francis (sửa đổi và biên tập). The life and letters of Charles Darwin, including an autobiographical chapter. London: John Murray. ISBN 978-0-404-08417-2. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 3 năm 2011. Truy cập ngày 4 tháng 11 năm 2008. Darwin, Charles (1958). Barlow, Nora (sửa đổi và biên tập). The Autobiography of Charles Darwin 1809–1882. With the original omissions restored. Edited and with appendix and notes by his granddaughter Nora Barlow. London: Collins. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 8 năm 2013. Truy cập ngày 28 tháng 9 năm 2013. Darwin, Charles (2006). “Journal”. Trong van Wyhe, John (sửa đổi và biên tập). Darwin's personal 'Journal' (1809–1881). Darwin Online. CUL-DAR158.1–76. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 20 tháng 12 năm 2008. Darwin, Charles; Costa, James T. (2009). The Annotated Origin: A Facsimile of the First Edition of On the Origin of Species Annotated by James T. Costa. Cambridge, Massachusetts, and London, England: Belknap Press of Harvard University Press. ISBN 978-0-674-03281-1. Desmond, Adrian; Moore, James (1991). Darwin. London: Michael Joseph, Penguin Group. ISBN 978-0-7181-3430-3. Desmond, Adrian; Moore, James; Browne, Janet (2004). “Darwin, Charles Robert”. Oxford Dictionary of National Biography . Oxford, England: Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/7176. ISBN 978-0-19-861411-1.(yêu cầu Đăng ký hoặc có quyền thành viên của thư viện công cộng Anh.) Desmond, Adrian; Moore, James (2009). Darwin's sacred cause : race, slavery and the quest for human origins. London: Allen Lane. ISBN 978-1-84614-035-8. Dobzhansky, Theodosius (tháng 3 năm 1973). “Nothing in Biology Makes Sense Except in the Light of Evolution”. The American Biology Teacher. 35 (3): 125–129. CiteSeerX 10.1.1.525.3586. doi:10.2307/4444260. JSTOR 4444260. S2CID 207358177. Eldredge, Niles (2006). “Confessions of a Darwinist”. The Virginia Quarterly Review (Spring 2006): 32–53. Bản gốc tàng trữ ngày 24 tháng 12 năm 2013. Truy cập ngày 4 tháng 11 năm 2008. FitzRoy, Robert (1839). Voyages of the Adventure and Beagle, Volume II. London: Henry Colburn. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 5 năm 2011. Truy cập ngày 4 tháng 11 năm 2008. Freeman, R. B. (1977). The Works of Charles Darwin: An Annotated Bibliographical Handlist. Folkestone: Wm Dawson & Sons Ltd. ISBN 978-0-208-01658-4. Truy cập ngày 4 tháng 11 năm 2008. Freeman, R. B. (2007). Charles Darwin: A companion (ấn bản 2). The Complete Works of Charles Darwin Online. tr. 107, 109. Lưu trữ bản gốc ngày 25 tháng 12 năm 2014. Truy cập ngày 25 tháng 12 năm 2014. Herbert, Sandra (1980). “The red notebook of Charles Darwin”. Bulletin of the British Museum (Natural History), Historical Series (7 (24 April)): 1–164. doi:10.5962/p.272299. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 7 năm 2007. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2009. Herbert, Sandra (1991). “Charles Darwin as a prospective geological author”. British Journal for the History of Science. 24 (2): 159–192. doi:10.1017/S0007087400027060. S2CID 143748414. Lưu trữ bản gốc ngày 29 tháng 3 năm 2022. Truy cập ngày 24 tháng 10 năm 2008. Huxley, Julian; Kettlewell, H.B.D. (1965). Charles Darwin and His World. Tp New York: the Viking Press. Keynes, Richard (2000). Charles Darwin's zoology notes & specimen lists from H.M.S. Beagle. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-46569-4. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2008. Keynes, Richard (2001). Charles Darwin's Beagle Diary. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-23503-7. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 6 năm 2012. Truy cập ngày 24 tháng 10 năm 2008. Kotzin, Daniel (2004). “Point-Counterpoint: Social Darwinism”. Columbia American History Online. Bản gốc tàng trữ ngày 19 tháng 7 năm 2011. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2008. Larson, Edward J. (2004). Evolution: The Remarkable History of a Scientific Theory. Modern Library. ISBN 978-0-679-64288-6. Leff, David (2000). “AboutDarwin.com” . Bản gốc tàng trữ 28 Tháng tám năm 2013. Truy cập 30 Tháng mười hai năm 2008. Leifchild (19 tháng 11 năm 1859). “Review of 'Origin'”. Athenaeum (1673). Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2008. Miles, Sara Joan (2001). “Charles Darwin and Asa Gray Discuss Teleology and Design”. Perspectives on Science and Christian Faith. 53: 196–201. Bản gốc tàng trữ ngày 5 tháng 4 năm 2022. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2008. Moore, James (2005). “Darwin – A 'Devil's Chaplain'?” (PDF). American Public Media. Bản gốc (PDF) tàng trữ ngày 27 tháng 2 năm 2008. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2008. Moore, James (2006). “Evolution and Wonder – Understanding Charles Darwin”. Speaking of Faith (Radio Program). American Public Media. Bản gốc tàng trữ ngày 22 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2008. Owen, Richard (1840). Darwin, C. R. (sửa đổi và biên tập). Fossil Mammalia Part 1. The zoology of the voyage of H.M.S. Beagle. London: Smith Elder and Co. Paul, Diane B. (2003). “Darwin, social Darwinism and eugenics”. Trong Hodge, Jonathan; Radick, Gregory (sửa đổi và biên tập). The Cambridge Companion to Darwin. Cambridge University Press. tr. 214–239. ISBN 978-0-521-77730-8. Radick, Gregory (2013). “Darwin and Humans”. Trong Ruse, Michael (sửa đổi và biên tập). The Cambridge Encyclopedia of Darwin and Evolutionary Thought. Cambridge University Press. tr. 173–181. Smith, Charles H. (1999). “Alfred Russel Wallace on Spiritualism, Man, and Evolution: An Analytical Essay”. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 7 tháng 12 năm 2008. Sulloway, Frank J. (1982). “Darwin and His Finches: The Evolution of a Legend” (PDF). Journal of the History of Biology. 15 (1): 1–53. CiteSeerX 10.1.1.458.3975. doi:10.1007/BF00132004. S2CID 17161535. Bản gốc (PDF) tàng trữ ngày 16 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2008. Sweet, William (2004). “Herbert Spencer”. Internet Encyclopedia of Philosophy. Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 5 năm 2010. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2008. Wilkins, John S. (1997). “Evolution and Philosophy: Does evolution make might right?”. TalkOrigins Archive. Lưu trữ bản gốc ngày 14 tháng 5 năm 2011. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2008. Wilkins, John S. (2008). “Darwin”. Trong Tucker, Aviezer (sửa đổi và biên tập). A Companion to the Philosophy of History and Historiography. Blackwell Companions to Philosophy. Chichester: Wiley-Blackwell. tr. 405–415. ISBN 978-1-4051-4908-2. van Wyhe, John (27 tháng 3 năm 2007). “Mind the gap: Did Darwin avoid publishing his theory for many years?”. Notes and Records of the Royal Society. 61 (2): 177–205. doi:10.1098/rsnr.2006.0171. S2CID 202574857. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 1 năm 2011. Truy cập ngày 7 tháng 2 năm 2008. van Wyhe, John (2008). “Charles Darwin: gentleman naturalist: A biographical sketch”. Darwin Online. Lưu trữ bản gốc ngày 13 tháng 1 năm 2022. Truy cập ngày 17 tháng 11 năm 2008. van Wyhe, John (2008b). Darwin: The Story of the Man and His Theories of Evolution. London: Andre Deutsch Ltd (xuất bản 1 tháng 9 năm 2008). ISBN 978-0-233-00251-4. von Sydow, Momme (2005). “Darwin – A Christian Undermining Christianity? On Self-Undermining Dynamics of Ideas Between Belief and Science” (PDF). Trong Knight, David M.; Eddy, Matthew D. (sửa đổi và biên tập). Science and Beliefs: From Natural Philosophy to Natural Science, 1700–1900. Burlington: Ashgate. tr. 141–156. ISBN 978-0-7546-3996-1. Bản gốc (PDF) tàng trữ ngày 26 tháng 3 năm 2009. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2008. Yates, Simon (2003). “The Lady Hope Story: A Widespread Falsehood”. TalkOrigins Archive. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 10 năm 2009. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2006.

Tìm hiểu thêm về
Charles Darwin
tại những dự án công trình bất Động sản liên quan

  Từ điển từ Wiktionary   Tập tin phương tiện từ Commons   Tin tức từ Wikinews   Danh ngôn từ Wikiquote   Văn kiện từ Wikisource   Tủ sách giáo khoa từ Wikibooks   Tài nguyên học tập từ Wikiversity   Species author yes trên Wikispecies

Các tác phẩm của Charles Darwin tại Dự án Gutenberg Các tác phẩm của hoặc nói về Charles Robert Darwin tại Internet Archive Tác phẩm của Charles Darwin trên LibriVox (sách audio thuộc phạm vi công cộng)   The Complete Works of Charles Darwin Online – Darwin Online; Darwin's publications, private papers and bibliography, supplementary works including biographies, obituaries and reviews Darwin Correspondence Project Full text and notes for complete correspondence to 1867, with summaries of all the rest, and pages of commentary Darwin Manuscript Project “Tài liệu tàng trữ liên quan đến Charles Darwin”. Cơ quan Lưu trữ quốc gia Vương quốc Anh.   Chisholm, Hugh sửa đổi và biên tập (1911). “Darwin, Charles Robert” . Encyclopædia Britannica (ấn bản 11). Cambridge University Press. Xem những cuốn sách được sở hữu và được trích dẫn bởi Charles Darwin tại Thư viện Biodiversity Heritage trực tuyến. Digitised Darwin Manuscripts tại Thư viện số Cambridge Các bài báo về Charles Darwin tại Cục Lưu trữ Báo chí Thế kỷ 20 của ZBW Charles Darwin trong British horticultural press – Occasional Papers từ RHS Lindley Library, volume 3 tháng 7 năm 2010 Scientific American, ngày 29 tháng 4 năm 1882, tr. 256, Cáo phó của Charles Darwin

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Charles_Darwin&oldid=68738360”

Clip Bài evolution darwin đề thi tiếng anh ?

Bạn vừa đọc nội dung bài viết Với Một số hướng dẫn một cách rõ ràng hơn về Clip Bài evolution darwin đề thi tiếng anh tiên tiến nhất

Chia Sẻ Link Tải Bài evolution darwin đề thi tiếng anh miễn phí

Hero đang tìm một số trong những Chia Sẻ Link Down Bài evolution darwin đề thi tiếng anh Free.

Hỏi đáp thắc mắc về Bài evolution darwin đề thi tiếng anh

Nếu sau khi đọc nội dung bài viết Bài evolution darwin đề thi tiếng anh vẫn chưa hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Mình lý giải và hướng dẫn lại nha #Bài #evolution #darwin #đề #thi #tiếng #anh - 2022-07-01 13:54:01