Kinh Nghiệm về Các cửa khẩu của nước ta với những nước láng giềng Nam đa phần Chi Tiết
Bùi Thị Thu Hương đang tìm kiếm từ khóa Các cửa khẩu của nước ta với những nước láng giềng Nam đa phần được Cập Nhật vào lúc : 2022-07-26 03:22:03 . Với phương châm chia sẻ Bí quyết về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi Read tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Admin lý giải và hướng dẫn lại nha.Giới thiệu về cuốn sách này
Page 2Giới thiệu về cuốn sách này
Khu kinh tế tài chính cửa khẩu ở nước ta và một số trong những vấn đề đặt ra với khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài
Ngày phát hành: 14/12/2022 Lượt xem 6976
Một số quan niệm về khu kinh tế tài chính cửa khẩu
Theo một số trong những Chuyên Viên về kinh tế tài chính, khu kinh tế tài chính cửa khẩu của một quốc gia là một không khí kinh tế tài chính xác định, có cửa khẩu biên giới đất liền giáp với quốc gia láng giềng; có ưu thế là đầu mối giao thông vận tải link một số trong những địa phương, vùng, miền, trong đó sản phẩm & hàng hóa, hành khách được vận chuyển bằng một hoặc một số trong những phương thức vận tải đường bộ, đường sắt, đường thuỷ, đường hàng không; có khối mạng lưới hệ thống logistics cửa khẩu địa phương bảo vệ thuận lợi cho giao lưu thương mại biên giới và phát triển nhiều chủng quy mô doanh nghiệp (công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ) đầu tư, sản xuất marketing thương mại, gia công hàng xuất - nhập khẩu, tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị khu vực và quốc tế.
Khu kinh tế tài chính cửa khẩu hoàn toàn có thể được quan niệm là một vùng lãnh thổ gồm có một hoặc một số trong những cửa khẩu biên giới được nhà nước cho áp dụng một số trong những chủ trương ưu đãi, khuyến khích phát triển kinh tế tài chính - xã hội nhằm mục đích tăng cường giao lưu kinh tế tài chính với những nước, tạo thu nhập cho ngân sách quốc gia và đầu tư quy đổi cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính những địa phương có cửa khẩu.
Còn theo những nhà nghiên cứu và phân tích, quản lý nhà nước về kinh tế tài chính ở nước ta:“Khu kinh tế tài chính cửa khẩu là một không khí kinh tế tài chính xác định, gắn với cửa khẩu quốc tế hay cửa khẩu chính của quốc gia, có dân cư sinh sống và được áp dụng những cơ chế, chủ trương phát triển đặc thù, phù phù phù hợp với đặc điểm từng địa phương sở tại nhằm mục đích mang lại hiệu suất cao kinh tế tài chính - xã hội cao nhất nhờ vào việc phát huy những tiềm năng thế mạnh, lợi thế so sánh tại chỗ và thu hút những nguồn lực từ nơi khác, do Chính phủ hoặc Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập.
Trong khu kinh tế tài chính cửa khẩu có khu thương mại tự do, khu công nghiệp gia công, khách sạn, nhà hàng quán ăn, khu triển lãm và hội chợ,… Khu kinh tế tài chính cửa khẩu chịu tác động chủ trương của hai bên (hai nước) có chung biên giới, được quản lý theo cơ chế, chủ trương riêng của mỗi quốc gia; đồng thời, hoạt động và sinh hoạt giải trí nhờ vào sự thoả thuận giữa chính phủ nước nhà hoặc cơ quan ban ngành sở tại hai địa phương có chung cửa khẩu biên giới”[1].
Có thể nói, khu kinh tế tài chính cửa khẩu là khu vực có ranh giới địa lý xác định, thuộc lãnh thổ và độc lập lãnh thổ quốc gia, có không khí kinh tế tài chính riêng biệt và thường được tổ chức thành khu phi thuế quan và những khu hiệu suất cao như: khu cửa khẩu quốc tế, khu công nghiệp, khu tài chính, khu đô thị, khu du lịch, khu hành chính, khu dân cư và những khu hiệu suất cao khác; quy mô, vị trí từng khu vực được xác định trong quy hoạch chung và quy hoạch rõ ràng khu kinh tế tài chính cửa khẩu; cửa khẩu biên giới là địa thế căn cứ đa phần để Nhà nước ra quyết định thành lập khu kinh tế tài chính cửa khẩu. Khu kinh tế tài chính cửa khẩu gồm có những đơn vị hành chính trực thuộc cấp tỉnh (huyện, thành phố), hoàn toàn có thể thêm một số trong những đơn vị hành chính trực thuộc cấp huyện lân cận là những phường, xã, thị trấn; với toàn bộ diện tích s quy hoạnh tự nhiên khu kinh tế tài chính, trong đó có diện tích s quy hoạnh đất liền, diện tích s quy hoạnh mặt biển (nếu có); ranh giới địa lý được xác định rõ ràng, trong đó có ranh giới rõ ràng giáp địa phương của nước ngoài.
Thực tế ở Việt Nam đã cho tất cả chúng ta biết, ban đầu khu kinh tế tài chính cửa khẩu được thử nghiệm với quan niệm là “khu vực cửa khẩu” khi vào ngày 19-6-1996 Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 675/TTg được cho phép áp dụng thí điểm một số trong những chủ trương tại khu vực cửa khẩu Móng Cái, Hải Ninh, Quảng Ninh giáp với thành phố Đông Hưng, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc; trong đó có nội dung “Khu vực Cửa khẩu Móng Cái được ưu tiên phát triển thương mai, xuất khẩu, nhập khẩu, dịch vụ, du lịch và công nghiệp theo pháp luật của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và phù phù phù hợp với những thông lệ quốc tế” và yêu cầu “Sau 2 năm thực hiện, Uỷ ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh có trách nhiệm chủ trì, phối phù phù hợp với những bộ, ngành trung ương tiến hành tổng kết việc áp dụng thí điểm những chủ trương trên đây tại khu vực Cửa khẩu Móng Cái và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ những điều chỉnh, tương hỗ update thiết yếu”.
Sau 2 năm áp dụng thí điểm khu vực cửa khẩu Móng Cái, thực tế đã cho tất cả chúng ta biết quan hệ thương mại biên mậu giữa Việt Nam và Trung Quốc đã có bước phát triển, nên phải có quy mô hợp tác kinh tế tài chính mới, phù hợp để khai thác, phát huy những tiềm năng, thế mạnh kinh tế tài chính ở những địa phương có cửa khẩu biên giới đất liền của nước ta với Trung Quốc, Lào, Campuchia. Căn cứ vào thực tế này, vào năm 1998, lần đầu tiên khái niệm khu kinh tế tài chính cửa khẩu được sử dụng chính thức ở Việt Nam khi Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định về việc áp dụng thí điểm một số trong những chủ trương phát triển Khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài tỉnhTây Ninh (Quyết định số 210/1998/QĐ-TTg ngày 27-10-1998).
Ngày 25-4-2008, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 52/2008/QĐ-TTg về việc Phê duyệt Đề án "Quy hoạch phát triển những Khu kinh tế tài chính cửa khẩu của Việt Nam đến năm 2022", trong đó có những nội dung đa phần sau: (1) về quan điểm “Phát triển kinh tế tài chính cửa khẩu và khu kinh tế tài chính cửa khẩu bền vững và gắn sát với việc xây dựng và phát triển quan hệ chính trị hữu nghị, ổn định, bền vững giữa nước ta với những nước Trung Quốc, Lào và Campuchia. Tăng cường hợp tác quốc tế, thu hút đầu tư trong và ngoài nước qua những khu kinh tế tài chính cửa khẩu; Phát triển kinh tế tài chính cửa khẩu và khu kinh tế tài chính cửa khẩu trong kế hoạch và kế hoạch dài hạn, theo thứ tự ưu tiên trong từng quá trình, phù phù phù hợp với điều kiện rõ ràng và phù phù phù hợp với định hướng phát triển của quốc gia; Lấy hiệu suất cao kinh tế tài chính, chính trị làm tiêu chí quan trọng, tính toán đầy đủ ảnh hưởng của kinh tế tài chính thị trường và hội nhập kinh tế tài chính quốc tế. Các bên tham gia đều được hưởng lãi từ kinh tế tài chính cửa khẩu và khu kinh tế tài chính cửa khẩu; Kết hợp ngặt nghèo giữa phát triển kinh tế tài chính cửa khẩu với phát triển nguồn nhân lực, đồng bộ với quy hoạch nguồn nhân lực, quy hoạch những khu công trình xây dựng hạ tầng xã hội (trường học, cơ sở y tế, văn hoá, thể thao, khu dân cư...); phát triển kinh tế tài chính cửa khẩu và khu kinh tế tài chính cửa khẩu phải để ý quan tâm tới yêu cầu bảo vệ môi trường tự nhiên thiên nhiên và yêu cầu bảo mật thông tin an ninh, quốc phòng”. (2) Điều kiện, tiêu chí để thành lập khu kinh tế tài chính cửa khẩu : “ Phù phù phù hợp với Quy hoạch tổng thể phát triển khu kinh tế tài chính cửa khẩu đã được phê duyệt; có cửa khẩu quốc tế hoặc cửa khẩu chính quy định tại Nghị định số 32/2005/NĐ-CP ngày 14 tháng 3 năm 2005 của Chính phủ về Quy chế cửa khẩu biên giới đất liền; gồm có những đơn vị hành chính liền kề, không tách biệt về không khí; link thuận lợi với những trục giao thông vận tải huyết mạch của quốc gia; giao lưu thuận tiện với những nước láng giềng qua cửa khẩu biên giới đất liền của nước bạn; có điều kiện thuận lợi và nguồn lực để đầu tư kiến trúc kỹ thuật; hoàn toàn có thể đáp ứng yêu cầu phát triển tổng hợp của khu kinh tế tài chính cửa khẩu gồm có những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt thương mại, xuất nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, vận chuyển sản phẩm & hàng hóa quá cảnh, sản xuất công nghiệp, du lịch, dịch vụ; có điều kiện phát huy tiềm năng tại chỗ và những vùng xung quanh; hoàn toàn có thể phát triển thương mại và thu hút đầu tư; hoàn toàn có thể link giữa phát triển kinh tế tài chính với việc giữ vững bảo mật thông tin an ninh, chính trị, trật tự, bảo vệ an toàn và đáng tin cậy xã hội, bảo vệ độc lập lãnh thổ quốc gia tại khu vực biên giới; không tác động tiêu cực đến những khu bảo tồn thiên nhiên; không khiến ảnh hưởng xấu và làm tổn hại đến những di sản văn hóa vật thể, danh lam thắng cảnh, những quần thể kiến trúc có mức giá trị lịch sử, thẩm mỹ, khoa học; có điều kiện đảm bảo yêu cầu về môi trường tự nhiên thiên nhiên, môi sinh và phát triển bền vững.” (3) Về tiềm năng, với tiềm năng tổng quát : “Xây dựng những khu kinh tế tài chính cửa khẩu trên những khu vực biên giới trở thành những vùng kinh tế tài chính động lực của từng tỉnh biên giới giáp Trung Quốc, Lào và Campuchia. Đến năm 2022 toàn nước có 30 khu kinh tế tài chính cửa khẩu, trong đó hình thành thêm 07 khu kinh tế tài chính cửa khẩu mới trên những khu vực biên giới. Xây dựng đồng bộ về kiến trúc, quy mô tổ chức quản lý, cơ chế, chủ trương cho 9 khu kinh tế tài chính cửa khẩu: Móng Cái, Tỉnh Lào Cai, Lạng Sơn, Khu kinh tế tài chính thương mại đặc biệt Lao Bảo, Khu kinh tế tài chính cửa khẩu Cầu Treo, Bờ Y, Mộc Bài, An Giang và Đồng Tháp để đến năm 2022 tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hoá và dịch vụ qua biên giới Việt Nam với những nước láng giềng đạt 42 - 43 tỷ USD”. (4) Về trách nhiệm, trong đó có giải pháp và chủ trương tạo nguồn vốn: “ Đối với những khu kinh tế tài chính cửa khẩu là đầu mối của những hiên chạy kinh tế tài chính liên vùng, quốc tế: Nhà nước trung ương sẽ tập trung đầu tư vào những khu kinh tế tài chính cửa khẩu trọng điểm có ý nghĩa động lực trong giao thương mua và bán kinh tế tài chính và Thương Mại của quốc gia như: những khu kinh tế tài chính cửa khẩu Móng Cái, Lạng Sơn, Tỉnh Lào Cai; khu kinh tế tài chính thương mại đặc biệt Lao Bảo, khu kinh tế tài chính cửa khẩu Cầu Treo, Bờ Y, Mộc Bài, An Giang và Đồng Tháp;
Hiện nay ở nước ta, hoạt động và sinh hoạt giải trí và những cơ chế, chủ trương đối với khu kinh tế tài chính cửa khẩu thực hiện theo pháp luật về đầu tư, pháp luật về doanh nghiệp, Nghị định số 82/2022/NĐ-CP ngày 22 tháng 5 năm 2022 của Chính phủ quy định về quản lý khu công nghiệp và khu kinh tế tài chính và những văn bản pháp luật có liên quan khác.
Thực trạng những khu kinh tế tài chính cửa khẩu ở nước ta
Báo cáo “3 thập niên phát triển những KCN, KKT Việt Nam” tại Hội thảo Kinh tế tuần hoàn, hướng phát triển bền vững cho doanh nghiệp Việt Nam vào cuối thời điểm tháng 10-2022 đã đánh giá : “KKT cửa khẩu có vai trò quan trọng trong thúc đẩy trao đổi, mua và bán hàng hoá, giao lưu văn hóa của dân cư biên giới, góp thêm phần xây dựng quan hệ hữu nghị, hợp tác, hòa bình với những nước có chung đường biên giới. Đặc biệt, thông qua việc thu hút đầu tư vào KKT cửa khẩu có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc đa dạng hóa đối tác đầu tư, tạo ra sự đan xen về mặt quyền lợi Một trong những bên, tạo thế cân đối trong kinh tế tài chính, ổn định về mặt chính trị, là tác nhân góp thêm phần đảm bảo bảo mật thông tin an ninh quốc phòng trong thời kỳ mới”; “KKT cửa khẩu góp thêm phần tạo điều kiện chuyển dời cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính của địa phương theo hướng phát triển những ngành thương mại, dịch vụ, du lịch và công nghiệp; góp thêm phần mở rộng thị trường, tăng cường giao lưu sản phẩm & hàng hóa, kích thích sản xuất và tăng tính đối đầu đối đầu cho sản phẩm. Nhiều tỉnh biên giới trước đây là vùng sâu, vùng xa, kinh tế tài chính chậm phát triển, nay từng bước trở thành những trung tâm thương mại phát triển năng động, tạo động lực phát triển những khu vực lân cận”; “Hằng năm, KKT cửa khẩu nộp ngân sách nhà nước khoảng chừng trên 10 nghìn tỷ đồng.”[2].
Vừa qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ về việc tổng kết thực hiện Đề án “Rà soát, xây dựng tiêu chí lựa chọn một số trong những khu kinh tế tài chính cửa khẩu để tập trung đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách nhà nước 2022-2022” và đề xuất lựa chọn 8 khu kinh tế tài chính cửa khẩu tập trung đầu tư quá trình 2022-2025, trong đó có khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài (Tây Ninh) thuộc tuyến biên giới đất liền tiếp giáp Campuchia.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến nay những khu kinh tế tài chính cửa khẩu toàn nước thu hút được trên 575 dự án công trình bất Động sản đầu tư từ những nhà đầu tư trong nước và từ nguồn vốnđầu tư nước ngoài với tổng vốn đầu tư khoản 83 nghìn tỷ đồng và trên 1 tỷ USD.Năm 2022, tổng kim ngạch xuát nhập khẩu qua những khu kinh tế tài chính cửa khẩu đạt 28,9 tỷ USD, tăng 2,1 lần so với năm 2015. Trong số đó, kim ngạch xuất nhập khẩuqua những khu kinh tế tài chính cửa khẩu giáp Trung Quốc đạt 24,8 tỷ USD (so với số lượng 10,6tỷ USD của năm 2015), chiếm 85,8% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua những khukinh tế cửa khẩu của toàn nước và chiếm 21,3% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu ViệtNam – Trung Quốc. Còn kim ngạch xuất nhập khẩu qua những khu kinh tế tài chính cửa khẩu giáp Lào đạt 1,1 tỷ USD (so với số lượng 1,5 tỷ USD của năm 2015), qua những khu kinh tế tài chính cửa khẩu Campuchia đạt gần 3 tỷ USD (so với số lượng 1,5 tỷ USD của năm 2015). Đối với 9 khu kinh tế tài chính cửa khẩu được tập trung, ưu tiên đầu tư, số thu ngânsách năm 2022 đạt 8.000 tỷ đồng, chiếm khoảng chừng 70% tổng số thu ngân sách của toàn bộ 26 khu kinh tế tài chính cửa khẩu. Một số khu kinh tế tài chính cửa khẩu có mức thu đạt cao là Đồng Đăng – Lạng Sơn, Tỉnh Lào Cai, Móng Cái, Lao Bảo.
Giai đoạn 2022-2025, Bộ Kế hoạch và Đầu tư dự kiến đưa ra list 8 khu kinh tế tài chính cửa khẩu tập trung ưu tiên đầu tư: 4 khu kinh tế tài chính trên tuyến biên giới đất liền giáp Trung Quốc là cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh), cửa khẩu Đồng Đăng (Lạng Sơn), cửa khẩu tỉnh Tỉnh Lào Cai, cửa khẩu tỉnh Cao Bằng; tuyến biên giới đất liền giáp Lào gồm khu kinh tế tài chính cửa khẩu Cầu Treo (thành phố Hà Tĩnh), khu kinh tế tài chính thương mại đặc biệt Lao Bảo (Quảng Trị); tuyến biên giới đất liền tiếp giáp Campuchia gồm khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài (Tây Ninh), khu kinh tế tài chính cửa khẩu tỉnh An Giang.[3]
Tuy nhiên, cũng theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hạn chế cơ bản của những khu kinh tế tài chính cửa khẩu là ít hoàn toàn có thể thu hút những nguồn vốn khác ví như ODA, FDI, PPP, những doanh nghiệp tư nhân trong nước,… , nên việc đầu tư cho kiến trúc phụ thuộc đa phần nhờ vào Ngân sách nhà nước; ngoài ra, thời gian qua, đóng góp của một số trong những khu kinh tế tài chính cửa khẩu cho phát triển kinh tế tài chính - xã hội địa phương, khu vực và nền kinh tế tài chính đất nước không được nhiều. Đặc biệt, trong Dự thảo những văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng đã đánh giá: “Một số khu kinh tế tài chính ven biển, khu kinh tế tài chính cửa khẩu phát triển chưa đạt tiềm năng đề ra”[4]
Khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài và một số trong những vấn đề đặt ra
Sau hơn 10 năm phát hành việc áp dụng thí điểm một số trong những chủ trương phát triển Khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài tỉnh Tây Ninh (Quyết định số 210/1998/QĐ-TTg ngày 27-10-1998), vào ngày 10-11-2009, Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định số 1849/QĐ-TTg phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài, tỉnhTây Ninh đến năm 2022. Theo đó : Khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài có tổng diện tích s quy hoạnh tự nhiên 21.284 ha gồm có những xã Long Thuận, Tiên Thuận, Lợi Thuận, An Thạnh thuộc huyện Bến Cầu và những xã Phước Lưu, Phước Bình thuộc thị xã Trảng Bàng tỉnh Tây Ninh. Phía Bắc giáp những xã Long Khánh, Long Giang, Long Chữ thuộc huyện Bến Cầu và một phần sông Vàm Cỏ Đông. Phía Nam giáp tỉnh Long An. Phía Đông giáp sông Vàm Cỏ Đông. Phía Tây giáp biên giới Campuchia.
Khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài có 03 cửa khẩu: cửa khẩu quốc tế Mộc Bài và hai cửa khẩu phụ Phước Chỉ, Long Thuận, phục vụ cho những hoạt động và sinh hoạt giải trí giao lưu kinh tế tài chính giữa Việt Nam với Campuchia và những nước trong khối ASEAN. Khu kinh tế tài chính Mộc Bài nằm trên đường Xuyên Á (bắt nguồn từ Myanma, qua Thái Lan, Campuchia, Lào, Việt Nam và kết thúc ở Quảng Tây, Trung Quốc). Hiện nay đường Xuyên Á đang được xây dựng, sửa chữa cầu đường giao thông vận tải, mở rộng nền, tăng cấp mặt đường theo tiêu chuẩn quốc tế. Với con phố này, Mộc Bài chỉ cách Thành phố Hồ Chí Minh, trung tâm kinh tế tài chính lớn số 1 của Việt Nam có 70 km và Thủ đô Phnom Penh của Campuchia là 170 km. Khi đường Xuyên Á hoàn thành xong, cửa khẩu Mộc Bài và tỉnh Tây Ninh sẽ trở thành giao điểm quan trọng giữa khối mạng lưới hệ thống đường quốc tế và đường quốc gia ở miền Nam nước ta. Theo quy hoạch, khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài dự kiến có quy mô dân số đô thị khoảng chừng 100.000 người vào năm 2022, với diện tích s quy hoạnh đô thị khoảng chừng 7.400 ha. Vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho Bộ Giao thông vận tải và Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh phối hợp ngặt nghèo với Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh triển khai dự án công trình bất Động sản đầu tư xây dựng đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Mộc Bài, với chiều dài toàn tuyến đường khoảng chừng 53,5 km, có điểm đầu giao với đường vành đai 3 thuộc huyện Hóc Môn (Thành phố Hồ Chí Minh) và điểm cuối link vào quốc lộ 22, khu vực cửa khẩu quốc tế Mộc Bài (Tây Ninh); dự kiến dự án công trình bất Động sản hoàn thành xong trước năm 2025.
Tuy nhiên đến nay, sau 22 năm áp dụng thí điểm một số trong những chủ trương và 11 năm thực hiện Quyết định điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài của Thủ tướng Chính phủ, việc thu hút những nhà đầu tư trong và ngoài nước có chất lượng, tầm cỡ quốc tế vào đây vẫn còn hạn chế, chưa ổn, hầu hết là những dự án công trình bất Động sản đầu tư trong nước, quy mô nhỏ, năng lực tài chính yếu. Nguyên nhân đa phần là vì khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài không đủ chủ trương thu hút đầu tư cho phát triển công nghiệp - đô thị - dịch vụ quy mô lớn, công nghệ tiên tiến cao, chưa mê hoặc được những doanh nghiệp lớn, đầu tư kế hoạch, dẫn đến chưa tạo được động lực chính cho phát triển; nguồn vốn đầu tư từ Trung ương và tỉnh Tây Ninh không đáng kể, còn hạn chế nên kiến trúc khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài không được đầu tư đồng bộ;…[5]
Có thể nói, vấn đề đặt ra và cũng là thách thức lớn lúc bấy giờ đối với khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài, đó là: (1) tiềm năng và định hướng phát triển của khu kinh tế tài chính cửa khẩu này sẽ không hề phù hợp; (2) Sức ép đối đầu đối đầu từ những nước trong khu vực về thu hút FDI; (3) Thiếu động lực phát triển và chủ trương phù hợp dẫn đến khó thu hút những nhà đầu tư kế hoạch, có chất lượng trong và ngoài nước, những tập đoàn kinh tế tài chính xuyên quốc gia, tầm cỡ quốc tế[6].
Một số đề xuất kiến nghị về khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài
1. Để có địa thế căn cứ định hướng phát triển khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài trong thời gian tới, cần sớm có chủ trương chỉ huy tổng kết việc triển khai Đề án "Quy hoạch phát triển những khu kinh tế tài chính cửa khẩu của Việt Nam đến năm 2022" (Quyết định số 52/2008/QĐ-TTg ngày 25-4-2008 của Thủ tướng Chính phủ), nhằm mục đích:
- Đánh giá làm rõ hơn một số trong những nội dung thực hiện trong thời gian qua (việc lập và thực hiện quy hoạch phát triển của khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài và việc đầu tư xây dựng khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài;
- Làm rõ hơn những vướng mắc, chưa ổn và những vấn đề đặt ra lúc bấy giờ đối với khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài (như thể quy hoạch, tính đồng bộ về kiến trúc, quy mô tổ chức quản lý và cơ chế, chủ trương cho phù phù phù hợp với xu thế phát triển lúc bấy giờ,…);
- Chỉ ra được những nguyên nhân đa phần dẫn đến tình trạng này và đề xuất những trách nhiệm đa phần cùng giải pháp đột phá.
2. Cần sớm tương hỗ update, hoàn thiện những quy định pháp luật, nhất là pháp luật liên quan đến công tác thao tác quy hoạch, về những khu công nghệ tiên tiến cao, khu kinh tế tài chính, khu công nghiệp, khu du lịch, trong đó có những khu kinh tế tài chính cửa khẩu.
Việc tương hỗ update, hoàn thiện những quy định pháp luật có liên quan đến những khu công nghệ tiên tiến cao, khu kinh tế tài chính, khu công nghiệp, khu du lịch, trong đó có những khu kinh tế tài chính cửa khẩu là địa thế căn cứ pháp lý quan trọng để điều chỉnh những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt của khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài theo hướng xác định rõ hơn trọng tâm phát triển và cơ chế chủ trương vượt trội, thông thoáng về tài chính, đất đai, thủ tục hành chính, liên quan đa phần đến hoạt động và sinh hoạt giải trí sản xuất marketing thương mại, đầu tư của những doanh nghiệp trong và ngoài nước, cũng như những quy định về quản lý nhà nước, xử lý và xử lý tranh chấp và thực thi pháp luật, bảo vệ phát triển ổn định, bền vững về kinh tế tài chính - xã hội và môi trường tự nhiên thiên nhiên, mê hoặc những nhà đầu tư kế hoạch, thu hút nhân lực rất chất lượng, bảo vệ môi trường tự nhiên thiên nhiên xanh, sạch nhờ vào nền tảng ứng dụng công nghệ tiên tiến thân thiện với môi trường tự nhiên thiên nhiên, phù phù phù hợp với đặc thù của khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài, bảo vệ sự link, đồng bộ với những khu vực khác trong tỉnh Tây Ninh, với Thành phố Hồ Chí Minh và cả Vùng kinh tế tài chính trọng điểm Đông Nam Bộ.
Ngoài ra, những quy định pháp luật về quy hoạch và liên quan đến công tác thao tác quy hoạch cần phải sửa đổi, tương hỗ update theo hướng bảo vệ cho những khu kinh tế tài chính cửa khẩu, trong đó có khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài có vị trí quan trọng trong phương án phát triển khối mạng lưới hệ thống những khu công nghệ tiên tiến cao, khu kinh tế tài chính, khu công nghiệp, khu du lịch của toàn nước, bảo vệ sự đồng bộ, thống nhất với đề án quy hoạch khối mạng lưới hệ thống đô thị, quy hoạch quản lý và sử dụng đất đai, phát triển mạng lưới hạ tầng giao thông vận tải, công nghệ tiên tiến thông tin, phát triển kiến trúc xã hội, phương án bảo vệ môi trường tự nhiên thiên nhiên và những nội dung khác của quy hoạch tổng thể Vùng kinh tế tài chính trọng điểm Đông Nam Bộ, quy hoạch chung của tỉnh Tây Ninh và những quy hoạch có liên quan khác trong khối mạng lưới hệ thống quy hoạch quốc gia với định hướng phát triển khu công nghệ tiên tiến cao, khu kinh tế tài chính, khu công nghiệp, khu du lịch trong quá trình 2022-2030, góp thêm phần bảo vệ “nâng cao hiệu suất cao hoạt động và sinh hoạt giải trí của những khu công nghệ tiên tiến cao, khu kinh tế tài chính, khu công nghiệp, khu du lịch trở thành động lực phát triển vùng”[7].
3. Cần có sự phối hợp ngặt nghèo giữa địa phương với những bộ, ngành liên quan trên một số trong những nghành:
- Nghiên cứu, đưa ra dự báo, tương hỗ update và làm rõ hơn những yếu tố ảnh hưởng đến việc phát triển khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài trong thời gian 05 năm tới, định hướng tới năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2040, trong đó tập trung vào những yếu tố chính trị - ngoại giao - lịch sử, yếu tố kinh tế tài chính và yếu tố xã hội; phân tích lợi thế so sánh trong hợp tác, giao lưu kinh tế tài chính và đối đầu đối đầu; những nguồn lực cho phát triển; quan hệ bình đẳng, nhờ vào nguyên tắc tôn trọng độc lập lãnh thổ, cùng có lợi với nước bạn Campuchia, cũng tương tự những nước trong khu vực và trên thế giới.
- Xây dựng Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài quá trình 2022- 2030, tầm nhìn đến 2040.
Đây là nội dung quan trọng để Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh trình Bộ Xây dựng thẩm định và báo cáo Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quyết định về Quy hoạch chung xây dựng khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài quá trình 2022- 2030, tầm nhìn đến 2040. Khi Quy hoạch chung này được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Tây Ninh có địa thế căn cứ để thể chế hoá thành những quy định, chủ trương, chương trình rõ ràng, sớm đưa khu kinh tế tài chính cửa khẩu Mộc Bài phát triển thành một trung tâm kinh tế tài chính và đô thị tân tiến, gắn với xây dựng khu công nghiệp công nghệ tiên tiến cao, là trung tâm dịch vụ, phục vụ hầu cần cửa khẩu, trung tâm tài chính, thương mại biên giới trên tuyến đường Xuyên Á, với tiềm năng phát triển trở thành một cực tăng trưởng kinh tế tài chính năng động, bền vững của tỉnh Tây Ninh và của tất cả Vùng kinh tế tài chính trọng điểm Đông Nam Bộ./.
TS. Nguyễn Hồng Sơn
Hội đồng Lý luận TW
[1] PGS. TS. Ngô Doãn Vịnh, Giải thích thuật ngữ trong nghiên cứu và phân tích phát triển (Bối cảnh và điều kiện của Việt Nam), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Tp Hà Nội Thủ Đô – 2013, tr. 153-154.
[2] Vụ Quản lý những Khu kinh tế tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, 3 thập niên phát triển những KCN, KKT Việt Nam tại Hội thảo Kinh tế tuần hoàn, hướng phát triển bền vững cho doanh nghiệp Việt Nam, ngày 23-10-2022.
[3] Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Đề án “Rà soát, xây dựng tiêu chí lựa chọn một số trong những khu kinh tế tài chính cửa khẩu để tập trung đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách nhà nước 2022-2022 và đề xuất lựa chọn một số trong những khu kinh tế tài chính cửa khẩu tập trung đầu tư quá trình 2022-2025”, Trang tin tức điện tử An ninh tiền tệ ngày 09-11-2022.
[4] Đảng Cộng sản Việt Nam, Dự thảo những văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng (tài liệu sử dụng tại Đại hội Đảng bộ cấp huyện, cấp tỉnh và tương đương), tháng 4-2022, tr 111.
[5] Văn bản số 2164/UBND-KTTC ngày 10-9-2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh trình xin ý kiến chỉ huy của Thủ tướng Chính phủ, tr 1-2.
[6] Văn bản số 2164/UBND-KTTC ngày 10-9-2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh trình xin ý kiến chỉ huy của Thủ tướng Chính phủ, tr 3-4.
[7] Đảng Cộng sản Việt Nam, Dự thảo những văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng (tài liệu sử dụng tại Đại hội Đảng bộ cấp huyện, cấp tỉnh và tương đương), tháng 4-2022, tr 144.
