Đo chức năng hô hấp tiếng anh là gì

byBan Pháp Lấy Pháp •
0


Bệnh Hô Hấp

Danh Sách Bác Sĩ

Đặt Hẹn Khám


Nói đến chức năng hô hấp là nói đến đường hô hấp từ mũi miệng, hầu họng, thanh quản, khí quản, phế quản, tới phế nang là các túi chứa khí và trao đổi khí giúp chúng ta hô hấp.

Các phương pháp thăm dò chức năng hô hấp

CÁC PHƯƠNG PHÁP THĂM DÒ CHỨC NĂNG HÔ HẤP

ThS.BS. Nguyễn Hữu Hoàng

Trung tâm điều trị bệnh hô hấp Phổi ViệtCấu tạo cơ quan hô hấp

Nói đến chức năng hô hấp là chúng ta đang nói đến đường hô hấp từ mũi miệng, hầu họng, thanh quản, khí quản, phế quản, tới phế nang là các túi chứa khí và trao đổi khí giúp chúng ta hô hấp. Ngoài ra còn đánh giá được một phần khả năng co giãn của lồng ngực, cơ hoành (cơ hô hấp chính ngăn cách ngực bụng), cơ hô hấp thành ngực. Chúng ta sẽ lần lượt tìm hiểu về các dụng cụ đo chức năng hô hấp từ cơ bản tới phức tạp sau đây:

  1. Lưu lượng đỉnh kể
  2. Hô hấp ký
  3. Phế thân ký
  4. FOT - Đánh giá hen suyễn trẻ em và người già
  5. FeNO - Đánh giá mức độ viêm nền hô hấp

1. Lưu lượng đỉnh kể

Đầu tiên là LƯU LƯỢNG ĐỈNH (Peak flow metter): Dụng cụ theo dõi lưu lượng (thể tích) thở ra tối đa trong 1 lần thổi. Lưu lưDụng cụ đo lưu lượng đỉnhợng đỉnh dùng để đánh giá chức năng phổi cho một số nhóm người nhất định như: Hen suyễn mà hô hấp ký bình thường nhưng thay đổi triệu chứng giữa sáng chiều rất nhiều hoặc hen suyễn do nghề nghiệp: khi vào chỗ làm thì triệu chứng lại nhiều hơn... Đặc biệt lưu lượng đỉnh còn là thiết bị dùng để theo dõi chức năng phổi trong quá trình điều trị để có thể điều chỉnh liều thuốc, cảnh báo về cho bệnh nhân lúc nào cần gặp bác sỹ để khám và điều trị.

2. Hô hấp ký

Tiếp theo là HÔ HẤP KÝ (Spirometry trong tiếng anh): Là dụng cụ dùng đo chức năng phổi gắng sức. Hô hấp ký là dụng cụ tiêu chuẩn để chẩn đoán tình trạng tắc nghẽn của đường thở (cây phế quản). Khi tiến hành đo hô hấp ký người bệnh sẽ phải gắng sức hít sâu và thở mạnh để đánh giá khả năng hít thở cũng như độ thông thoáng hay tắc nghẽn của đường thở. Với

Đo hô hấp ký

hô hấp ký chúng ta có thể đánh giá được rất nhiều trường hợp tắc nghẽn đường thở trong các bệnh lý như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), tắc nghẽn đường thở sau lao phổi Bên cạnh đó hô hấp ký có thể đánh giá được một số trường hợp hạn chế hô hấp (giảm khả năng co giãn và đàn hồi của phổi cũng như thành ngực như trong bệnh: xơ phổi, xẹp phổi,).

Hô hấp ký vừa được dùng để chẩn đoán tình trạng tắc nghẽn đường thở vừa được dùng để theo dõi điều trị và điều chỉnh liều thuốc cho bệnh nhân. Tuy nhiên hô hấp ký cũng sẽ bỏ sót một số trường hợp bệnh ví dụ như hen suyễn mà ngoài cơn (không có co thắt, không có viêm đường thở), hen suyễn ở những người to lớn, rất nhiều tình huống tắc nghẽn đường thở hô hấp ký không phát hiện được. Điều khó khăn khi tiến hành đo hôhấp ký là yêu cầu người bệnh phải hiểu và hợp tác theo hướng dẫn của kỹ thuật viên. Đây là một thao tác gắng sức nên có một số nhóm đối tượng không thể tiến hành đo được ví dụ như trẻ em nhỏ hơn 6 tuổi, người già lớn tuổi

3. Phế thân ký

Cao cấp hơn 2 loại trước chính là PHẾ THÂN KÝ (Body box): Đây là thiết bị nâng cấp tiếp theo của hô hấp ký. Với phế thân ký chúng ta sẽ khắc phục được hoàn toàn những thiếu sót của hô hấp ký. Cấu tạo của phế thân ký có thêm vào một buồng kín để người bệnh vào trong đó ngồi và thực hiện các thao tác tương tự hô hấp ký cùng với một số thao tác thêm. Phế thân ký sẽ trả lời hết toàn bộ chức năng phMáy đo phế thân kýổi của bệnh nhân, không còn bỏ sót tình trạng tắc nghẽn đường thở mà hô hấp ký gặp phải, đánh giá được thật sự hội chứng hạn chế.

Điều đặc biệt quan trọng là phế thân ký có thể đánh giá được tình trạng ứ khí phế nang, bẫy khí thông qua thể tích khí cặn trong phổi mà hô hấp ký không thấy, đánh giá được tăng kháng lực đường thở (tình trạng hẹp và thiếu đàn hồi của đường thở). Với phế thân ký giúp bác sỹ chẩn đoán chính xác bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn sớm, bệnh hen suyễn biểu hiện ứ khí phế nang mà không tắc nghẽn. Xác định được ứ khí phổi giúp đánh giá được tình trạng khó thở của bệnh nhân và giúp bác sỹ điều chỉnh cũng như thay đổi liệu pháp điều trị cụ thể hơn cho các bệnh nhân bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD).

Bên cạnh đó phế thân ký còn đánh giá được sức của cơ hoành, dựa vào đây bác sỹ sẽ tiến hành hướng dẫn cho bệnh nhân tập với dụng cụ tập sức cơ cho cơ hoành, điều này cực kỳ ý nghĩa đối với những bệnh nhân bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính vì sẽ giúp bệnh nhân bớt khó thở khi gắng sức, làm tăng khả năng gắng sức Hạn chế của phế thân ký cũng tương tự hô hấp ký là bệnh nhân phải gắng sức và hợp tác tốt với người hướng dẫn.

4. FOT - Đánh giá hen suyễn trẻ em và người già

Trong tình huống bệnh nhân không thể tiến hành được các thao tác gắng sức với các dụng cụ trên thì đã có thêm dụng cụ để giải quyết điều đó. Đó chính là thiết bị đo kháng lực đường thở FOT (RESMON PRO): Thiết bị này được thiết kế nhằm khắc phục những thiếu sót mà hô hấp ký cũng như phế thân ký mắc phải nhưng không hoàn toàn thay thế các dụng cụ trên. Với dụng cụ này bệnh nhân chỉ cần hít thở với các nhịp thở bình thường nhẹ nhàng mà không cần phải tiến hành một gắngsức hô hấp nào, bệnh nhân chỉ cần hít thở 10Máy đo hen suyễn trẻ em FOTnhịp bình thường là đạt yêu cầu. Với thiết bị này sẽ giúp đánh giá được tình trạng tắc nghẽn của đường thở lớn (ở trung tâm) hay đường thở nhỏ (ngoại biên), biết được tình trạng giãn nở sau khi xịt thuốc giãn phế quản (đáp ứng với thuốc giãn phế quản) hay không. Thiết bị này giúp đánh giá cho mọi lứa tuổi từ 3 tuổi tới hơn 90 tuổi. Đặc biệt có ý nghĩa với nhóm tuổi 3-6 tuổi và người già lớn hơn 80 tuổi không thể tiến hành đo hô hấp ký hoặc phế thân ký được. Với xét nghiệm này giúp theo dõi điều trị, đáp ứng thuốc và giúp bác sỹ điều chỉnh liều thuốc cho phù hợp. Thiết bị này không chỉ dùng để đánh giá hen suyễn mà còn giúp đánh giá các bệnh lý khác như COPD

>

Như vậy để đánh giá tình trạng tắc nghẽn đường thở bác sỹ có thể dùng LƯU LƯỢNG ĐỈNH KẾ hoặc HÔ HẤP KÝ hoặc PHẾ THÂN KÝ.

5. FeNO - Đánh giá mức độ viêm nền hô hấp

Vậy để đánh giá tình trạng viêm đường thở trong hen suyễn chúng ta phải làm sao? Rất đơn giản với thiết bị đo nồng độ NO (khí Nitơ oxit) trong hơi thở ra đó là MÁY ĐO FENO. Khí NO đặc trưng cho tình trạng viêm do tế bào bạch cầu ái toan (Eosinophile) có tại niêm mạc đường hô hấp tiết ra. Đặc điểm của bệnh hen suyễn là tình trạng co thắt đường thở và viêm mạn tính đường thở. Máy FENO giúp đo NO trong hơi thở ra đánh giá được tình trạng viêm mạn tính do tế bào bạch cầu ái toan chịu trách nhiệm. Đây là một xét nghiệm giúp hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi đáp ứng điều trị của bệnh nhân hen suyễn và một số bệnh khác. Nếu trước đây bác sỹ không có bằng chứng để giảm liều thuốc sớm và cắt thuốc kháng viêm (corticoid) đường hít cho bệnhMáy đo nồng độ NOnhân thì bây giờ với FENO bác sỹ có thể làm được việc này. Bệnh nhân có thể được giảm liều thuốc sớm hơn và cắt thuốc điều trị sớm hơnso với trước đây. Điều đặc biệt nữa của FENOlà máy được thiết kế để tiến hành một cách dễdàng và mọi lứa tuổi có thể tiến hành được. Độ tuổi có thể tiến hành đo được là từ 3-4 tuổi cho tới hơn 90 tuổi. Đây là một xét nghiệm giúp thay đổi rất nhiều điều trị và giảm bớt chi phí và phiền hà cho việc điều trị của bệnh nhân.

Trung tâm điều trị bệnh hô hấp Phổi Việt hiện là cơ sở đầu tiên được trang bị đầy đủ tất cả những thiết bị trên, giúp nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị các bệnh lý hô hấp thường gặp.

Bài viết gần đây

Viêm phổi cộng đồng
17-08-2021

Viêm phổi cộng đồng

Viêm phổi cộng đồng là tình trạng phổi bị tổn thương (viêm) cấp tính do nguyên nhân nhiễm trùng (vi khuẩn, virus, nấm,) xảy ra ngoài bệnh viện hoặc cơ sở chăm sóc y tế.

Xem Thêm
Ung thư phổi
12-04-2021

Ung thư phổi

Ung thư phổi là bệnh liên quan đến sự tăng sinh không kiểm soát của các tế bào trong mô phổi tạo thành khối u ác tính ở phổi. Ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu

Xem Thêm
Viêm tiểu phế quản
13-12-2017

Viêm tiểu phế quản

Viêm tiểu phế quản thường gặp ở trẻ nhỏ dưới 24 tháng tuổi, đặc biệt là ở trẻ từ 3 6 tháng tuổi do khoang mũi và cấu trúc đường thở nhỏ dễ bị tắc nghẽn hơn so với trẻ lớn và người lớn

Xem Thêm

Video liên quan

Tags:
إرسال تعليق (0)
أحدث أقدم