Kinh Nghiệm về Những phát minh quan trọng của nền công nghiệp Anh đến giữa thế kỉ XIX là Mới Nhất
Cao Nguyễn Bảo Phúc đang tìm kiếm từ khóa Những phát minh quan trọng của nền công nghiệp Anh đến giữa thế kỉ XIX là được Cập Nhật vào lúc : 2022-04-30 01:37:05 . Với phương châm chia sẻ Kinh Nghiệm về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi Read tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Mình lý giải và hướng dẫn lại nha.Cách mạng công nghiệp hay còn gọi là Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất là cuộc cách mạng trong nghành sản xuất; là sự việc thay đổi cơ bản những điều kiện kinh tế tài chính xã hội, văn hóa và kỹ thuật, xuất phát từ nước Anh sau đó phủ rộng ra toàn thế giới.[1] Trong thời kỳ này, nền kinh tế tài chính giản đơn, quy mô nhỏ, nhờ vào lao động chân tay được thay thế bằng công nghiệp và sản xuất máy móc quy mô lớn. Tên gọi "Cách mạng công nghiệp" thường dùng để chỉ quá trình thứ nhất của nó ra mắt ở thời điểm cuối thế kỷ 18 và đầu thế kỷ 19. Giai đoạn hai hay còn gọi là Cách mạng công nghiệp lần thứ hai tiếp tục ngay sau đó từ nửa sau thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20. Ảnh hưởng của nó ra mắt ở Tây Âu và Bắc Mỹ trong suốt thế kỷ 19 và sau đó là toàn thế giới.
Nội dung chính- Những phong trào tri thức tại Châu ÂuNhững cuộc phát kiến địa lý lớn thế kỉ 15–16Tác dụng của những cuộc phát kiến địa lýThắng lợi của phong trào cách mạng tư sản (thế kỷ 16–18)Điều kiện ra đời Cách mạng công nghiệp ở AnhThành tựu của Cách mạng công nghiệpNhững hệ quả của Cách mạng công nghiệpCách mạng công nghiệp lần thứ 2Cách mạng công nghiệp lần thứ 3Cách mạng công nghiệp lần thứ 4Nghệ thuậtVideo liên quan
Mô hình động cơ hơi nước của James Watt. Sự phát triển máy hơi nước khơi mào cho cuộc cách mạng công nghiệp Anh.
Ý kiến về thời gian ra mắt Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất không thống nhất, nhưng nói chung là ở nửa thời điểm cuối thế kỷ 18 đến nửa đầu thế kỷ 19. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất khởi đầu với sự phát triển sản xuất sản phẩm & hàng hóa của ngành công nghiệp dệt.[2] Sau đó, với nhu yếu đáp ứng máy móc và năng lượng cho công nghiệp dệt, những kỹ thuật gia công sắt thép được cải tổ và than đá sử dụng với khối lượng lớn. Thương mại mở rộng tạo điều kiện cho việc ra đời của kênh đào giao thông vận tải và đường sắt. Bên cạnh đó, đường giao thông vận tải được tăng cấp lớn cho hoạt động và sinh hoạt giải trí giao thương mua và bán sinh động. Động cơ hơi nước sử dụng nhiên liệu than và máy móc dẫn động bằng cơ khí đã đưa đến ngày càng tăng năng suất lao động đột biến. Sự phát triển những máy công cụ trong hai thập kỷ đầu của thế kỷ 19 tạo thuận lợi cho nghành sản xuất máy, phục vụ những ngành sản xuất khác.
Cách mạng công nghiệp lần thứ hai khởi đầu vào khoảng chừng thập kỷ 1860, khi những tiến bộ kinh tế tài chính và kỹ thuật đã có được nhờ phát triển điện tín, điện thoại, đường sắt và việc áp dụng dây chuyền sản xuất sản xuất hàng loạt. Đến thời điểm cuối thế kỷ 19, động lực của Cách mạng công nghiệp lần 2 đa phần là động cơ đốt trong và máy móc sử dụng điện. Năm 1914, năm khởi đầu Thế chiến thứ nhất, quá trình thứ hai này kết thúc.
Cách mạng Công nghiệp lần thứ ba khởi đầu khoảng chừng 1960, khi có những tiến bộ về hạ tầng điện tử, máy tính và công nghệ tiên tiến kĩ thuật số trên nền tảng là sự việc phát triển của chất bán dẫn, siêu máy tính (thập niên 1960), máy tính thành viên (thập niên 1970 và 1980) và Internet (thập niên 1990). Cho đến thời điểm cuối thế kỷ 20, quá trình này cơ bản hoàn thành xong nhờ những thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến cao. Năm 1997, khi cuộc khủng hoảng rủi ro cục bộ tài chính châu Á nổ ra là bước đánh dấu quá trình thứ ba kết thúc.
Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư[3] khởi đầu vào đầu thế kỷ 21, tiếp sau những thành tựu lớn từ lần thứ 3 để lại, được hình thành trên nền tảng tăng cấp cải tiến của cuộc cách mạng số, với những công nghệ tiên tiến mới như in 3D, robot, trí tuệ tự tạo, Internet of Things, S.M.A.C, công nghệ tiên tiến nano, sinh học, vật liệu mới,... Hiện tại cả thế giới đang ở trong quá trình đầu của cuộc cách mạng này và là kế hoạch bản lề cho những nước đang phát triển tiến đến để theo kịp với xu hướng thế giới và mở ra bước ngoặt mới cho việc phát triển của con người.
Tác động của cách mạng công nghiệp là vô cùng sâu rộng. Không chỉ làm thay đổi đời sống con người, những cuộc cách mạng công nghiệp còn dẫn tới sự thay đổi toàn diện hình thái kinh tế tài chính – xã hội. Sau cách mạng công nghiệp lần thứ nhất, giai cấp tư sản đã tích lũy đủ tài sản và quyền lực, dẫn tới việc chủ nghĩa tư bản đã thắng thế chính sách phong kiến. Sau cách mạng công nghiệp lần thứ hai, những nhà máy sản xuất lớn sản xuất theo dây chuyền sản xuất đã thay thế những xưởng sản xuất nhỏ, dẫn tới việc chủ nghĩa tư bản độc quyền đã thay thế chủ nghĩa tư bản tự do đối đầu đối đầu, đồng thời giai cấp công nhân và một số trong những phong trào chính trị đi theo chủ nghĩa xã hội đã hình thành. Cách mạng Công nghiệp lần thứ ba dẫn tới sự ra đời của chủ nghĩa tư bản tân tiến. Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư hứa hẹn sẽ làm thay đổi hình thái kinh tế tài chính - xã hội của quả đât thêm một lần nữa.
Sau thời kỳ Thập tự chinh, những chiến binh trở về mang theo những vật phẩm quý giá và mới lạ với xã hội châu Âu thời bấy giờ như nước hoa, nhiều chủng loại gia vị mới, những sản phẩm bằng thép,... Việc này thúc đẩy việc trao đổi mua và bán của những thương nhân châu Âu.[4] Vào thế kỷ 15, kinh tế tài chính sản phẩm & hàng hóa ở Tây Âu đã khá phát triển, nhu yếu về thị trường tăng cao. Giai cấp tư sản Tây Âu muốn mở rộng thị trường sang phương Đông, mơ ước tới những nguồn vàng bạc từ phương Đông.
Tại Tây Âu, tầng lớp quý tộc cũng tăng lên, do đó nhu yếu về những món đồ đặc sản, cao cấp có nguồn gốc từ phương Đông như tiêu, quế, trầm hương, lụa tơ tằm (dâu tằm tơ), ngà voi quý hiếm,... đã tăng vọt.
Trong khi đó, Con đường tơ lụa mà người phương Tây đã biết từ thời cổ đại lúc đó lại đang bị Đế quốc Ottoman theo đạo Hồi chiếm giữ làm cho hoạt động và sinh hoạt giải trí giao thương mua và bán của phương Tây không thể qua đây được, vì vậy chỉ có cách tìm một con phố đi mới trên biển.
Lúc đó người Tây Âu đã có nhiều người tin vào giả thuyết Trái Đất hình cầu. Họ đã và đang đóng được những con tàu buồm đáy nhọn, thành cao, hoàn toàn có thể vượt đại dương, mỗi tàu lại đều có la bàn và thước phương vị, điều đó đã tăng thêm sự quyết tâm cho những thủy thủ dũng cảm.[4]
Những phong trào tri thức tại Châu Âu
Những phong trào tri thức tại Châu Âu đã tạo ra nền tảng kiến thức và kỹ năng cho những cuộc cách mạng công nghiệp ở lục địa này.
Những cuộc phát kiến địa lý lớn thế kỉ 15–16
Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha là hai nước đi đầu trong phong trào phát kiến địa lý. Năm 1415 một trường hàng hải do Hoàng tử Henrique sáng lập và bảo trợ. Từ đó, thường niên người Bồ Đào Nha tổ chức những cuộc thám hiểm men theo bờ biển phía tây châu Phi.[5]
Năm 1486, đoàn thám hiểm Bồ Đào Nha do Bartolomeu Dias chỉ huy đã tới được cực nam châu Phi, họ đặt tên mũi đất này là mũi Hảo Vọng.[5][6]
Năm 1497, Vasco da Gama đã đứng vị trí số 1 đoàn thám hiểm Bồ Đào Nha tới được Ấn Độ. Ông được phong làm Phó vương Ấn Độ[7]
Người Tây Ban Nha lại đi tìm Ấn Độ theo hướng Mặt Trời lặn. Năm 1492, một đoàn thám hiểm do Cristoforo Colombo chỉ huy đã tới được quần đảo trung bộ châu Mĩ, nhưng ông lại tưởng là đã tới được Ấn Độ.[4] Ông gọi những người dân thổ dân ở đây là Indians. Sau này, một nhà hàng quán ăn hải người Ý là Amerigo Vespucci mới phát hiện ra Ấn Độ của Colombo không phải là Ấn Độ mà là một vùng đất hoàn toàn mới đối với người châu Âu. Amerigo đã viết một cuốn sách để chứng tỏ điều đó. Vùng đất mới đó sau này mang tên America.[4]
Năm 1519–1522, Ferdinand Magellan đã đứng vị trí số 1 đoàn thám hiểm Tây Ban Nha lần đầu tiên đi vòng quanh thế giới. Một hạm đội gồm 5 tàu với 265 người đã vượt Đại Tây Dương tới bờ biển phía đông của Nam Mỹ. Họ đã đi theo một eo biển hẹp gần cực nam châu Mỹ và sang được một đại dương mênh mông ở phía bên kia. Suốt quá trình vượt đại dương mênh mông đó, đoàn tàu buồm của Magellan hầu như không gặp một cơn lốc đáng kể nào. Ông đặt tên cho đại dương mới đó là Thái Bình Dương. Magellan đã thiệt mạng ở Philippines do trúng tên độc của thổ dân. Đoàn thám hiểm của ông cũng chỉ có 18 người sống sót trở về được tới quê hương. 247 người thiệt mạng trên tất cả những vùng biển và những quần đảo trên thế giới vì những nguyên nhân rất khác nhau. Những thành công lớn số 1 mà chuyến du ngoạn đạt được là lần đầu tiên con người đã đi vòng quanh thế giới.
Tác dụng của những cuộc phát kiến địa lý
Các nhà thám hiểm bằng những chuyến du ngoạn thực tế đầy dũng cảm của tớ đã chứng tỏ cho giả thuyết Trái Đất hình cầu. Họ còn đáp ứng cho những nhà khoa học rất nhiều hiểu biết mới về địa lý, thiên văn, hàng hải, sinh vật học,...
Sau những cuộc phát kiến này, một sự tiếp xúc Một trong những nền văn hóa trên thế giới ra mắt do những thành viên có nguồn gốc văn hóa rất khác nhau như những giáo sĩ, nhà buôn, những người dân khai thác vùng đất mới, những quân nhân...[8]
Một làn sóng di cư lớn trên thế giới trong thế kỉ 16–18 với những dòng người châu Âu di tán sang châu Mĩ, châu Úc.[8] Nhiều nô lệ da đen cũng trở nên cưỡng bức rời khỏi quê hương xứ sở sang châu Mĩ.[9][10]
Hoạt động marketing thương mại trên thế giới trở nên sôi nổi, nhiều công ty marketing thương mại tầm cỡ quốc tế được thành lập.
Những cuộc phát kiến địa lý này cũng gây ra quá nhiều hậu quả tiêu cực như nạn cướp bóc thuộc địa, marketing thương mại nô lệ da đen và sau này là chính sách thực dân.[11]
Thắng lợi của phong trào cách mạng tư sản (thế kỷ 16–18)
Sự phát triển của thị trường trên quy mô toàn thế giới đã tác động tới sự phát triển của nhiều quốc gia, trước hết là những nước bên bờ Đại Tây Dương, sự thay đổi về mặt chính sách xã hội sẽ ra mắt là vấn đề tất yếu. Giai cấp tư sản ngày càng vững mạnh về mặt kinh tế tài chính nhưng họ chưa tồn tại địa vị chính trị tương xứng, chính sách chính trị đương thời ngày càng cản trở cách làm ăn của tớ. Thế kỉ 16-18 đã ra mắt nhiều cuộc cách mạng tư sản ở Tây Âu và Bắc Mỹ.
Bước chuyển đó đã được thực hiện qua hàng loạt những cuộc cách mạng tư sản như: Cách mạng tư sản Hà Lan (1566-1572), Cách mạng tư sản Anh (1640-1689), Chiến tranh giành độc lập ở Bắc Mỹ (1775–1783), Cách mạng tư sản Pháp (1789–1799),...
Các cuộc dịch chuyển xã hội đó tuy cách xa nhau về không khí, thời gian cũng cách xa nhau hàng thế kỉ nhưng đều có những nét giống nhau là nhằm mục đích lật đổ chính sách lỗi thời đương thời, tạo điều kiện cho kinh tế tài chính tư bản phát triển. Với sự thắng lợi của những cuộc cách mạng tư sản và sự ra đời của những quốc gia tư bản, công nghiệp thương nghiệp đã có điều kiện phát triển mạnh mẽ và tự tin. Lịch sử quả đât đang bước sang một quá trình văn minh mới.
Cuộc cách mạng công nghiệp được khởi đầu tại Anh với những nhà phát minh tiên phong đều là những người dân Anh.[12]
Điều kiện ra đời Cách mạng công nghiệp ở Anh
Phong trào Khai sáng tại Châu Âu đã sản sinh ra hàng loạt những nhà bác học nổi tiếng như Isaac Newton với những phát kiến vĩ đại trong toán học, vật lý học, hóa học, tự nhiên học tạo ra nền tảng tri thức cho những tiến bộ trong kỹ nghệ sản xuất.
Về tự nhiên, Anh có nhiều mỏ than, sắt và những mỏ nó lại nằm gần nhau, điều đó rất thuận lợi về mặt kinh tế tài chính khi khởi đầu cuộc cách mạng công nghiệp. Các dòng sông ở Anh tuy không dài nhưng sức chảy khá mạnh, đủ để chạy những máy vận hành bằng sức nước. Hải cảng Anh thuận lợi để đưa sản phẩm & hàng hóa đi khắp thế giới. Về nguyên vật liệu, Anh có thuận lợi là nguồn lông cừu trong nước và bông nhập từ Mỹ, đó là những nguyên vật liệu thiết yếu cho ngành dệt.
Về mặt xã hội, giai cấp quý tộc Anh sớm tham gia vào việc marketing thương mại và họ trở thành tầng lớp quý tộc mới, có quyền lợi gắn sát với tư sản, có quan điểm của tư sản. Nhu cầu về lông cừu đã dẫn tới phong trào đuổi những người dân nông dân ra khỏi ruộng đất để những nhà quý tộc biến đất đai đó thành đồng cỏ nuôi cừu. Lực lượng nông dân bị dồn đuổi ra khỏi ruộng đất đã đáp ứng một lượng lớn lao động cho những công trường thi công thủ công ở những thành thị.
Về mặt kinh tế tài chính, Anh quốc hoàn toàn có thể bóc lột tài nguyên từ những thuộc địa rộng lớn để làm nguồn vốn cho công nghiệp hóa, tiêu biểu là Ấn Độ. Nhà kinh tế tài chính học nổi tiếng Utsa Patnaik nhờ vào tài liệu rõ ràng về thuế và mậu dịch thương mại trong gần hai thế kỷ, đã tính toán rằng thực dân Anh đã bòn rút khoảng chừng 45.000 tỷ USD (theo thời giá năm 2022) của Ấn Độ trong quá trình 1765 đến 1938, lớn gấp 17 lần GDP của nước Anh năm 2022. Thuộc địa Ấn Độ đã phải cung phụng để nước Anh phát triển. Cuộc cách mạng công nghiệp tại Anh phụ thuộc lớn vào tài chính từ những phi vụ chiếm đoạt có khối mạng lưới hệ thống ở Ấn Độ.[13].
Thành tựu của Cách mạng công nghiệp
Năm 1733, John Kay[14] đã phát minh ra "thoi bay" (flying shuttle).[15] Phát minh này đã làm người thợ dệt không phải lao thoi bằng tay thủ công và năng suất lao động lại tăng gấp hai.
Năm 1764, James Hargreaves đã chế được chiếc xe kéo sợi kéo được 16–18 cọc sợi một lúc, giúp tăng năng suất gấp 8 lần. Ông lấy tên con gái mình là Jenny để đặt cho máy đó.
Năm 1769, Richard Arkwright đã tăng cấp cải tiến việc kéo sợi không phải bằng tay thủ công mà bằng sức vật, sau này còn được kéo bằng sức nước.
Năm 1779, Cromton đã tăng cấp cải tiến máy với kỹ thuật cao hơn, kéo được sợi nhỏ lại chắc, vải dệt ra vừa đẹp vừa bền
Năm 1785, phát minh quan trọng trong ngành dệt là máy dệt vải của linh mục Edmund Cartwright. phát minh này đã tăng năng suất dệt lên tới 40 lần.
Phát minh trong ngành dệt cũng tác động sang những ngành khác. Lúc bấy giờ, những nhà máy sản xuất dệt đều phải đặt gần sông để tận dụng sức nước chảy, điều đó phiền phức rất nhiều mặt. Năm 1784, James Watt phụ tá thí nghiệm của trường Đại học Glasgow (Scotland) đã phát minh ra máy hơi nước.[16] Nhờ phát minh này, nhà máy sản xuất dệt hoàn toàn có thể đặt bất kể nơi nào. Không những thế phát minh này còn tồn tại thể xem là mốc mở đầu quá trình cơ giới hóa.
Ngành luyện kim cũng luôn có thể có những bước tiến lớn. Năm 1784, Henry Cort đã tìm ra cách luyện sắt "puddling". Mặc dù phương pháp của Henry Cort đã luyện được sắt có chất lượng hơn nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu về độ bền của máy móc. Năm 1885, Henry Bessemer đã phát minh ra lò cao hoàn toàn có thể luyện gang lỏng thành thép. Phát minh này đã đáp ứng được về yêu cầu cao về số lượng và chất lượng thép hồi đó.
Cách mạng cũng ra mắt trong ngành giao thông vận tải vận tải. Năm 1814, Stephenson phát minh ra chiếc đầu máy xe lửa đầu tiên chạy bằng hơi nước. Đến năm 1829, vận tốc xe lửa đã lên tới 14 dặm/giờ. Thành công này đã làm bùng nổ khối mạng lưới hệ thống đường sắt ở châu Âu và châu Mỹ.
Năm 1807, Robert Fulton đã chế ra tàu thủy chạy bằng hơi nước thay thế cho những mái chèo hay những cánh buồm.[17]
Những hệ quả của Cách mạng công nghiệp
Nhiều khu công nghiệp xuất hiện, dân tập trung ra những thành thị ngày một nhiều dẫn tới quá trình đô thị hóa thời cận đại. Nhiều đô thị với dân số trên 1 triệu người dần hình thành. Làm chuyển biến nền sản xuất nhỏ thủ công sang sản xuất lớn bằng máy móc, nâng cao năng suất lao động, làm ra khối lượng sản phẩm lớn cho xã hội.
Giai cấp vô sản cũng ngày càng phát triển về số lượng. Với điều kiện sống cực khổ lúc đó, mỗi ngày lại phải thao tác từ 14 đến 16 giờ, họ bị bóc lột nặng nề được trả đồng lương chết đói, điều kiện ăn ở tồi tàn nên những cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân đã sớm nổ ra.
Năm 1811–1812, ở Anh đã nổ ra phong trào đập phá máy móc. Đó là một biểu lộ đấu tranh bộc phát.
Bãi công là một hình thức đấu tranh phổ biến của giai cấp vô sản. Nhiều cuộc bãi công đã và đang nổ ra. Ở Anh, 1836–1848 còn nổ ra phong trào Hiến chương.
Quyết liệt hơn, ở Pháp, Đức còn nổ ra những cuộc khởi nghĩa.[18] Năm 1831–1834 tại Lyon (Pháp)[19] và Silesia (Đức)[20] đã nổ ra những cuộc khởi nghĩa. Những cuộc đấu tranh này chứng tỏ giai cấp vô sản đang trở thành lực lượng chính trị độc lập, đòi hỏi thay đổi sự thống trị của giai cấp tư sản.[19]
Tại những thuộc địa, người dân bản xứ cũng trở nên giới chủ tư bản tại những nước chính quốc (Anh, Pháp) bóc lột nặng nề. Trong toàn bộ lịch sử 200 năm cai trị của Anh tại Ấn Độ, hầu như không còn sự ngày càng tăng thu nhập trung bình đầu người. Trong nửa thời điểm cuối thế kỷ 19, thu nhập trung bình của dân Ấn Độ đã giảm một nửa. Tuổi thọ trung bình của người Ấn giảm 20% từ năm 1870 đến 1920. Hàng chục triệu người đã chết đói do chủ trương mà thực dân Anh gây ra[13].
Ngoài ra cách mạng công nghiệp còn gây ra một số trong những hệ quả tiêu cực như: Bùng nổ dân số, ô nhiễm môi trường tự nhiên thiên nhiên, giai cấp tư sản bóc lột sức lao động của giai cấp vô sản nên đã gây ra xích míc giữa hai giai cấp này
Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất ra mắt từ thế kỷ XVIII đến XIX ở châu Âu và Mỹ. Đó là thời kỳ mà hầu hết nông nghiệp, xã hội nông thôn đã trở thành công nghiệp và đô thị. Ngành công nghiệp sắt và dệt, cùng với sự phát triển của động cơ hơi nước, đóng vai trò trung tâm trong Cách mạng Công nghiệp.
Hình ảnh của Puffing Billy động cơ hơi nước lấy trong bảo Tàng Khoa học ở London.
Cách mạng công nghiệp lần thứ 2
Cách mạng công nghiệp lần thứ hai ra mắt từ năm 1870 đến năm 1914, ngay trước Thế chiến I. Đó là quá trình tăng trưởng của những ngành công nghiệp đã có từ trước và mở rộng những ngành mới, như thép, dầu, điện, và sử dụng điện để sản xuất hàng loạt. Các tiến bộ kỹ thuật đa phần trong quá trình này gồm có điện thoại, bóng đèn, đĩa hát và động cơ đốt trong,...[21]
Cách mạng công nghiệp lần thứ 3
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba, tạm được xem là cuộc cách mạng kỹ thuật số, đề cập đến sự tiến bộ của công nghệ tiên tiến từ những thiết bị cơ điện tử tương tự sang công nghệ tiên tiến số ngày này. Kỷ nguyên khởi đầu vào trong năm 1980 và vẫn đang ra mắt. Những tiến bộ trong Cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ ba gồm có máy tính thành viên, internet và công nghệ tiên tiến thông tin và truyền thông (ICT).Tiến bộ trong Cách mạng Công nghiệp lần thứ ba gồm có những máy tính thành viên, internet, công nghệ tiên tiến thông tin và social.
Cách mạng công nghiệp lần thứ 4
1983, Robot Công nghiệp KUKA IR160/60, 601/60
Cách mạng công nghiệp lần thứ tư được xây dựng nhờ vào những Kỹ thuật số, cuộc cách Mạng, đại diện cho những cách mới công nghệ tiên tiến trở nên nhúng trong xã hội và trong cả khung hình con người.[22] Cách mạng công nghiệp lần thứ tư được đánh dấu bởi công nghệ tiên tiến mới đột phá trong một số trong những trường, gồm có cả robotics, trí thông minh tự tạo, công nghệ tiên tiến nano, công nghệ tiên tiến sinh học, Internet Vạn Vật, in 3D và xe tự lái.
Trong cuốn sách của tớ mang tên "Cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư" của Giáo sư Klaus Schwab, người sáng lập và Chủ tịch điều hành Diễn đàn Kinh tế Thế giới đã mô tả cuộc cách mạng lần thứ tư này khác lạ cơ bản với ba lần trước, đặc trưng đa phần là những tiến bộ trong công nghệ tiên tiến. Các công nghệ tiên tiến này còn có tiềm năng tiếp tục link hàng tỷ người trên web, cải tổ đáng kể hiệu suất cao marketing thương mại và tổ chức, giúp tái tạo môi trường tự nhiên thiên nhiên tự nhiên bằng phương pháp quản lý tài sản tốt hơn. [21]
"Làm chủ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư" là chủ đề của Hội nghị thường niên Diễn đàn Kinh tế Thế giới năm 2022 tại Davos-Klosters, Thụy Sĩ.
Vào thế kỷ 17 và 18, khoa học đã đạt được những thành tựu lớn đặc biệt trong những ngành thiên văn, vật lý, hóa học, y học.
Người phát triển và ủng hộ tính đúng đắn của học thuyết Copernicus là nhà bác học Đức, Johannes Kepler. Kepler đã đưa ra 3 định luật về sự hoạt động và sinh hoạt giải trí của những thiên thể. Định luật thứ nhất, ông xác định Trái Đất hoạt động và sinh hoạt giải trí quanh Mặt Trời, không những thế ông còn xác định được quỹ đạo hoạt động và sinh hoạt giải trí của nó không phải là đường tròn mà là hình elíp. Định luật thứ hai, Kepler chứng tỏ vận tốc hoạt động và sinh hoạt giải trí của hành tinh tăng lên khi đang tới gần Mặt Trời và giảm dần khi nó hoạt động và sinh hoạt giải trí xa Mặt Trời. Định luật thứ ba, ông đã xác lập được công thức toán học giữa thời gian cần để hành tinh hoạt động và sinh hoạt giải trí hết một vòng quanh Mặt Trời và khoảng chừng cách giữa nó với Mặt Trời.
Galileo Galilei, một nhà thiên văn học người Ý đã sản xuất ra kính thiên văn để quan sát khung trời. Galilei cũng là người ủng hộ nhiệt tình học thuyết Copernicus. Ông còn là một người trực tiếp làm thực nghiệm về sự rơi tự do trên tháp nghiêng Piza. Có thể nói Galilei là người tiến hành hàng loạt thí nghiệm một cách có khối mạng lưới hệ thống. Vì vậy, sau này người ta coi Galilei là cha đẻ của phương pháp thực nghiệm khoa học.
Một nhà vật lý người Anh, William Gilbert trong một quyển sách xuất bản năm 1600 đã lý giải Trái Đất như một cục nam châm hút khổng lồ tạo ra một từ trường (nhưng không mạnh), điều đó làm kim la bàn chỉ xoay về hướng Bắc.[23] Ông còn nghiên cứu và phân tích về hiện tượng kỳ lạ tĩnh điện. Ông thấy rằng không riêng gì có có hổ phách khi bị cọ xát mới hút những vật nhẹ mà có những thứ khác ví như thủy tinh,... cũng luôn có thể có tính chất như vậy. Ông gọi đó là "hiện tượng kỳ lạ hổ phách" - electric (từ electron theo tiếng Hy Lạp nghĩa là "hổ phách").
Isaac Newton là một nhà bác học người Anh, ông được xem là nhà vật lý vĩ đại nhất của thế kỉ 18. Đóng góp vĩ đại nhất của Newton nằm trong 3 định luật mang tên ông mà nổi bật là định luật Vạn vật mê hoặc. Có thể coi Newton là hòn đá tảng của nền vật lý cổ xưa. Tác phẩm vĩ đại của Newton là Các nguyên tắc toán học của triết học tự nhiên.[24]
Về hóa học, Joseph Priestley là một luật sư người Anh đã mày mò ra oxy.[25]
Y học cũng luôn có thể có nhiều tiến bộ. Andreas Vesalius, một nhà khoa học người Bỉ đã cho in cuốn sách về cấu trúc khung hình người. Để viết được cuốn sách này, ông đã phải nghiên cứu và phân tích rất nhiều tử thi. Ông phê phán những người dân chỉ biết vùi đầu vào những cuốn sách của những nhà y học thời cổ đại.
William Harvey, một nhà sinh lý người Anh đã nghiên cứu và phân tích rất nhiều về hệ tuần hoàn của chim, cá, ếch.[26] Ông đã mô tả về hệ tuần hoàn máu trong khung hình người qua quyển sách Tiến hành giải phẫu đối với sự hoạt động và sinh hoạt giải trí của tim và máu trong khung hình loài vật.
Vào thế kỷ 19, cuộc cách mạng tri thức trong thế kỷ 18 đã tạo điều kiện cho những tiến bộ ở những thế kỷ sau đó.[27]
John Dalton, một giáo viên người Anh nhận định rằng mọi vật chất đều cấu trúc bởi những nguyên tử.[28] Nguyên tử của những chất rất khác nhau thì có khối lượng rất khác nhau. Các nguyên tử hợp thành từng đơn vị (giờ đây ta gọi là phân tử). Ông còn miêu tả chúng bằng những công thức hóa học.
Một phát minh vĩ đại về mặt hóa học là Bảng khối mạng lưới hệ thống tuần hoàn năm 1869 của Dmitri Mendeleev, một nhà hóa học Nga. Ông đã sắp xếp những chất hóa học thành từng nhóm theo khối lượng riêng, tính chất riêng của chúng. Ông còn Dự kiến một số trong những chất mà loài người sẽ phát hiện ra để lấp vào chỗ trống trong bảng tuần hoàn của ông với một sự đúng chuẩn đáng kinh ngạc.
Năm 1800, Alessandro Volta (Ý) đã sản xuất ra pin do tác động của hoạt động và sinh hoạt giải trí hóa học. Năm 1831, Michael Faraday đã chứng tỏ dòng điện sẽ xuất hiện khi ta di tán ống dây qua một từ trường. Phát minh của Faraday đã tạo cơ sở cho việc sản xuất ra máy phát điện sau này.
Năm 1860 James Clerk Maxwell, một nhà khoa học người Scotland, đã đưa ra lý thuyết lý giải ánh sáng bản chất cũng là một dạng của sóng điện từ mà trong khoảng chừng mắt người nhìn thấy được. Tới năm 1885, Heinrich Hertz đã chứng tỏ được tốc độ rất khác nhau của nhiều chủng loại sóng điện từ rất khác nhau. Sau này người ta lấy tên Hertz để đặt cho đơn vị đo chu kỳ luân hồi.[29]
Năm 1895, một nhà khoa học người Đức khác là Wilhelm Röntgen đã tạo ra một loại tia hoàn toàn có thể đâm xuyên qua những vật thể rắn, ánh sáng không thể xuyên qua được. Ông gọi đó là tia X.[30]
Năm 1898, hai nhà bác học Pierre Curie và Marie Curie đã tinh chế được chất radium và phát hiện ra tính phóng xạ của nó.[31][32]
Về mặt thông tin, phát minh quan trọng phải kể tới là năm 1876 Alexander Graham Bell đã phát minh ra máy điện thoại đầu tiên.[33] 1879 Thomas A. Edison đã có những tăng cấp cải tiến vượt bậc cho những bằng sáng chế trước đó về bóng đèn dây tóc, nhờ đó mà lần đầu tiên, con người đã hoàn toàn có thể dùng điện để thắp sáng những bóng đèn.[34] Cũng vào thời điểm này, Nikola Tesla đã có rất nhiều phát minh mang tính chất chất cách mạng trong nghành điện từ trường, sản xuất những máy phát điện xoay chiều, nhiều chủng loại động cơ điện nhiều phen, đồng thời đặt nền móng cho việc truyền tải và phân phối điện xoay chiều sau này.[35] Ông cũng là người đi tiên phong trong việc nghiên cứu và phân tích về radio[36] và tia X.[37]
Về mặt kĩ thuật, đầu thế kỉ 19 khí đốt và gas đã được người Anh và Pháp đưa vào phục vụ môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường. 1897 một kĩ sư người Đức là Rudolf Diesel đã chế ra một loại động cơ đốt trong không cần bugi, sử dụng dầu cặn nhẹ. Động cơ Diesel đó đó là mang tên ông.[38]
Về y học, phát minh quan trọng của thế kỉ 19 phải kể tới Louis Pasteur, ông đã đế ra cách ngừa bệnh mới là sử dụng vaccine.[39]
Về sinh học, phát minh quan trọng của thế kỉ 19 phải kể tới Charles Darwin.[40] Năm 1859 Darwin đã phát hành tác phẩm Nguồn gốc những loài qua con phố tinh lọc tự nhiên. Trong tác phẩm đó ông trình bày 3 ý tưởng đa phần: đấu tranh sinh tồn, tinh lọc tự nhiên, sự tồn tại của giống thích ứng với môi trường tự nhiên thiên nhiên tốt nhất đã trở thành cơ sở của học thuyết tiến hóa cổ xưa.
Về di truyền học, Gregor Mendel (Áo) đã đưa ra học thuyết chứng tỏ sự di truyền những phẩm chất của thế hệ trước cho thế hệ sau qua những phân tử cực nhỏ, mà sau này được gọi là gene.
Về tâm lý học, thời điểm cuối thế kỷ 19 có hai phát minh quan trọng là của Ivan Pavlov và Sigmund Freud. Pavlov đã phát hiện ra phản xạ có điều kiện. Thử nghiệm của Pavlov đã lý giải nhiều hành vi của con người không lý giải được bằng lý trí, thực tế chỉ là sự việc phản ứng máy móc trước những kích thích đã trở thành tập tính. Còn học thuyết của Freud thì lý giải nhiều hành vi của con người xuất phát từ những nhu yếu, ước muốn tiềm ẩn. Freud đã tạo ra ngành phân tâm học.
Vào thế kỷ 19 ra đời học thuyết về quyền tự do thành viên và quốc gia dân tộc bản địa.
Những cuộc cách mạng tư sản đã tạo điều kiện giải phóng con người khỏi những sự kiềm chế độc đoán của chính sách phong kiến. Con người ngày càng có ý thức về quyền tự do của những thành viên và quyền bình đẳng Một trong những dân tộc bản địa. Trong điều kiện như vậy, những học thuyết về quyền tự do thành viên và quyền của những dân tộc bản địa đã được hình thành.
Về quyền tự do thành viên phải kể tới những tư tưởng của John Stuart Mill qua tác phẩm Luận về tự do. Mill đã nêu lên nguyên tắc là thành viên hoàn toàn có thể làm bất kể điều gì miễn là không hại tới người khác, không ảnh hưởng tới quyền tự do của người khác. Trong thực tế môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường, việc thực hiện nguyên tắc này còn phụ thuộc rất nhiều vào trình độ dân trí và sự nghiêm minh của pháp luật.
Alexis de Tocqueville thì viết tác phẩm Nền dân chủ Hoa Kỳ. Qua tác phẩm này, ông nhận định rằng trào lưu dân chủ đang lên là không thể nào ngăn cản trở được. Ông ca tụng tinh thần dân chủ, sự thành công và sức mạnh vật chất của nước Mỹ, nhưng ông cũng đồng thời phê phán tính cách thiếu tế nhị, ngạo mạn, thực dụng của nền văn hóa Mỹ theo quan điểm của người Pháp.
Về quyền của những dân tộc bản địa thì lại sở hữu hai xu hướng trái ngược nhau. Xu hướng thứ nhất nhận định rằng mỗi dân tộc bản địa đều có quyền lựa chọn cách sống riêng cho dân tộc bản địa mình, không dân tộc bản địa nào khác có quyền xâm phạm. Nhà ái quốc người Ý Giuseppe Mazzini đã để cả cuộc sống mình nhất quyết đấu tranh bảo vệ quan điểm này. Các cuộc đấu tranh của những nhà yêu nước ở vùng Balkan chống lại sự thống trị của ngoại bang cũng là một cách bảo vệ quan điểm đó.
Xu hướng thứ hai thì ngược lại, một số trong những nhà lý luận của những dân tộc bản địa lớn thì cho là dân tộc bản địa mình siêu đẳng hơn, có sứ mệnh phải giúp những dân tộc bản địa khác khai hóa văn minh, chỉ bảo cho những dân tộc bản địa kém hơn cách sống hợp lý. Họ còn tận dụng học thuyết của Darwin về đối đầu đối đầu sinh tồn để áp dụng vào xã hội. Lý luận này được giới thực dân rất ủng hộ vì nó chứng tỏ cho việc "thiết yếu" của những cuộc trận chiến tranh xâm lược những vùng đất chưa phát triển.
Tư tưởng về chủ nghĩa xã hội đã xuất hiện từ thế kỉ 16 với tác phẩm về Utopia của Sir Thomas More, tư tưởng này phản ánh ước mơ một xã hội công xã nông thôn thanh bình nhờ vào nền sản xuất nông nghiệp kết phù phù hợp với thủ công nghiệp. Các nhà tư tưởng chủ nghĩa xã hội của thế kỉ 19 đã thấy sự tất yếu của một xã hội công nghiệp. Từ đó họ nảy sinh tư tưởng xây dựng một hạn chế bóc lột, hạn chế sự cách biệt giàu nghèo, khắc phục những mặt tiêu cực của xã hội tư bản. Tiêu biểu cho những nhà xã hội chủ nghĩa ngoạn mục của thế kỉ 19 là Saint Simon, Charles Fourier và Robert Owen.
Saint Simon nhận thấy xích míc Một trong những nhà một bên là những nhà tư sản giàu sang và một bên là những người dân làm thuê rất nghèo khổ. Ông chủ trương xây dựng một xã hội mới do "những nhà công nghiệp sáng suốt" điều hành, trong đó mọi người đều lao động theo kế hoạch và được thưởng thức bình đẳng. Để xây dựng một xã hội như vậy, ông chủ trương thuyết phục những nhà tư bản chứ không theo con phố bạo lực cách mạng.
Charles Fourier cũng phê phán sự bất công của xã hội tư bản, ông vạch rõ "sự nghèo khổ sinh ra từ bản thân sự thừa thãi". Ông vạch ra dự án công trình bất Động sản xây dựng những công xã Falange trong đó mọi người đều lao động, coi lao động là nguồn vui. Trong những công xã có sự phối hợp giữa công nghiệp với nông nghiệp. Sự thưởng thức sản phẩm được chia theo tỉ lệ: 5/12 cho lao động, 4/12 cho tài năng, 3/12 cho những người dân góp vốn xây dựng Falange. Ông lôi kéo những người dân giàu sang góp vốn xây dựng Falange, nhưng lời lôi kéo của ông chẳng được ai đáp lại.
Robert Owen vốn xuất thân từ một người làm thuê, biết làm ăn và trở thành ông chủ. Ông đã bỏ vốn của tớ ra làm gương, xây dựng một cơ sở làm ăn. Trong cơ sở của Owen tài sản được xem là của chung, mọi người đều cùng thao tác mỗi ngày là 10 giờ, có nhà trẻ cho công nhân nữ gửi con nhỏ, lợi nhuận làm ra được thì chia công minh,... Việc làm đó của ông sau này đã bị thất bại vì sản phẩm của xưởng ông làm ra không đủ sức đối đầu đối đầu trên thị trường. Ông bỏ sang Mỹ thí nghiệm ý tưởng của tớ lần nữa nhưng cũng thất bại và ở đầu cuối phải bỏ về Anh trong cảnh nghèo khó.
Học thuyết của những nhà chủ nghĩa xã hội ngoạn mục đầy tính nhân đạo nhưng đều thất bại khi đem ra thi hành. Nói như tất cả chúng ta ngày này là thiếu tính khả thi. Tuy vậy, những tư tưởng của tớ đã ảnh hưởng quan trọng tới sự ra đời học thuyết về chủ nghĩa xã hội khoa học sau này do Karl Marx xây dựng.[41]
Kark Marx và Friedrich Engels đã xây dựng về học thuyết chủ nghĩa xã hội khoa học qua tác phẩm Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản xuất bản tháng 2 năm 1848.[42]
Trong Tuyên ngôn Marx và Engels đã chứng tỏ lịch sử loài người là lịch sử của sự việc phát triển của những hình thái kinh tế tài chính xã hội nối tiếp thay thế nhau, xã hội sau sẽ tạo ra năng suất lao động cao hơn xã hội trước. Đấu tranh giai cấp là động lực phát triển trong xã hội có giai cấp. Đấu tranh giai cấp của giai cấp vô sản sẽ dẫn tới sự xuất hiện một xã hội mới công minh hơn, tiến bộ hơn. Giai cấp công nhân, tổ chức ra chính đảng của tớ lãnh đạo một cuộc cách mạng vô sản, tiến lên xây dựng cơ quan ban ngành sở tại của tớ và thiết lập quan hệ giữa công nhân những nước theo tinh thần quốc tế vô sản.
Đầu thế kỉ 20, Vladimir Ilyich Lenin đã phát triển thêm lý luận của Marx và Engels và vận dụng lý luận đó vào thực trạng nước Nga, chỉ huy phong trào đấu tranh ở Nga đi tới thắng lợi của cuộc Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917.[43]
Lịch sử thời cận đại đã được văn học châu Âu phản ánh một cách sinh động, đặc biệt là văn học Pháp.
Sau thất bại của Napoléon Bonaparte và sự phục hồi tạm thời của những thế lực bảo hoàng, ở Pháp đã xuất hiện một dòng văn học lãng mạn thể hiện sự nuối tiếc thuở nào vàng son đã qua của giới quý tộc. Đại biểu cho trào lưu này là François-René de Chateaubriand.
Victor Hugo là một nhà văn tiêu biểu cho trào lưu lãng mạn tiến bộ. Ông thể hiện sự thông cảm với những người dân nghèo khổ qua những tác phẩm Những người khốn khổ, Nhà thờ Đức bà Paris. Qua những tác phẩm, Hugo thể hiện lòng khát khao muốn vươn tới một xã hội tốt đẹp, công minh và chan chứa tình nhân đạo.
Xã hội tư bản khắc nghiệt, tàn bạo cũng khá được phản ánh qua dòng văn học hiện thực mà tiêu biểu là Honoré de Balzac. Những tác phẩm tiêu biểu của ông như Eugénie Grandet, Miếng da lừa,... và nhiều tác phẩm khác. Những tác phẩm đó của Balzac đã được tập hợp trong bộ Tấn trò đời. Những tác phẩm như Đỏ và đen của Stendhal, Viên mỡ bò của Guy de Maupassant cũng phản ánh xã hội tư bản đầy bất công, tàn bạo.
Văn học Nga của thế kỉ 19 cũng luôn có thể có những đóng góp quan trọng với những tác phẩm như Chiến tranh và hoà bình của Lev Nikolayevich Tolstoy. Những nhà văn tên tuổi khác của nền văn học Nga thế kỉ 19 phải kể tới là Ivan Sergeyevich Turgenev, Nikolai Vasilevich Gogol, Fyodor Mikhailovich Dostoevsky, Bielixki...
Nghệ thuật
Âm nhạc thời cận đại thế kỷ 18 với sự đóng góp của những nhạc sĩ lớn như Johann Sebastian Bach, Wolfgang Amadeus Mozart, thì đến thế kỷ 19 có sự đóng góp vĩ đại của Ludwig van Beethoven, Frédéric Chopin...
Hội họa theo xu hướng lãng mạn thường đi tìm những phương trời xa lạ. Danh họa Eugène Delacroix) thường vẽ những kị sĩ Ả Rập, những cuộc đi săn. Đến cuối thế kỉ 19, danh họa người Tây Ban Nha Francisco Goya đã vẽ những cảnh tàn khốc trong cuộc trận chiến tranh chống Napoléon.
Điêu khắc thế kỷ 19 không để lại nhiều tác phẩm như thời Phục Hưng. Nhà điêu khắc Frédéric Bartholdi đã hoàn thành xong bức tượng phật Nữ thần Tự do để Chính phủ Pháp gửi tặng nước Mỹ. Một phiên bản nhỏ, cao gấp 1,5 lần người thật của bức tượng phật này cũng khá được đặt tại Tp Hà Nội Thủ Đô ở một khu dã ngoại khu vui chơi vui chơi công viên Vườn hoa Bà Đầm, tiếc rằng phiên bản này ngày này sẽ không hề nữa. Chúng ta chỉ từ thấy dấu vết qua đồng 50 xu tiền Đông Dương xưa kia.
Khải Hoàn Môn ở Paris và nhiều dinh thự ở Paris cũng còn giữ lại được một số trong những tác phẩm điêu khắc giá trị của thế kỷ 19.
Kiến trúc Âu – Mỹ của thế kỷ 19 rất đa dạng, thể hiện một sự giao lưu văn hóa rộng mở. Nét mới về kiến trúc quá trình này là quan điểm hiện thực xâm nhập vào kiến trúc qua những vật liệu mới như thép, bê tông, kính dày. Một nhà kiến trúc Louis Sulivan đã đưa vào những khu công trình xây dựng kiến trúc tư tưởng hiệu suất. Theo ông, những khu công trình xây dựng kiến trúc phải được thiết kế phù phù phù hợp với hiệu suất cao của chúng. Chẳng hạn một ngân hàng nhà nước tân tiến không thể giống một đền đài tôn giáo, một thương xá không thể giống một thành tháp trung cổ. Đặc biệt là kiến trúc hành chính thời kì này thể hiện một phong cách rõ rệt mà tiêu biểu là tòa nhà Quốc hội Mỹ (1793-1851) và tòa nhà Quốc hội Anh (1840-1865).
Thế kỷ 19 đã đánh dấu bước ngoặt cơ bản chuyển từ lao động bằng tay thủ công sang lao động bằng máy. Loài người đã chuyển từ nền văn minh nông nghiệp sang nền văn minh công nghiệp. Nền văn minh công nghiệp đã tạo ra quan điểm mới, kéo theo những biến hóa lớn về chính trị, văn hóa, xã hội. Loài người bước vào một quá trình mới của văn minh quả đât.
^ “Features enlightenment industry, BBC history”. ^ David S. Landes (1969). The Unbound Prometheus. Press Syndicate of the University of Cambridge. p. 40. ISBN 0-521-09418-6. ^ Compare: Schwab, Klaus (2022) [2016]. The Fourth Industrial Revolution. Tp New York: Crown Publishing Group. ISBN 9781524758875. Truy cập 2022-06-29. Digital technologies [...] are not new, but in a break with the third industrial revolution, they are becoming more sophisticated and integrated and are, as a result, transforming societies and the global economy. This is the reason why Massachusetts Institute of Technology (MIT) professors Erik Brynjolfsson and Andrew McAfee have famously referred to this period as 'the second machine age,' [...] the title of their 2014 book [...]. ^ a b c d Columbus Sails, Others Follow, and Spain Is on Top of the World, VOA Special English. ^ a b Sách giáo khoa Lịch sử lớp 7, Bài 2: Sự suy vong của chính sách phong kiến và sự hình thành chủ nghĩa tư bản ở Châu Âu, phần 1, Những cuộc phát kiến địa lí, Nhà xuất bản Giáo dục đào tạo Việt Nam. ^ The Anonymous Narrative, page 61 ^ “Vasco da Gama: Round Africa to India, 1497-1498 CE”. ^ a b How a Desire for Religious Freedom or Land, or Both, Led to Colonies, VOA Special English ^ Slavery Arrives as Colonial Expansion Heads South, VOA Special English. ^ By 1750, Almost One in Four People in the Colonies Were Slaves, VOA Special English ^ British Defeat the French in a Struggle for North America, VOA Special English. ^ Horn, Jeff; Rosenband, Leonard; Smith, Merritt (2010). Reconceptualizing the Industrial Revolution. Cambridge MA, USA, London: MIT Press. ISBN 978-0262515627. ^ a b https://vnreview/tin-tuc-xa-hoi-so/-/view_content/content/2702429/nuoc-anh-da-trom-45-nghin-ty-do-tu-an-do-nhu-the-nao ^ “John Kay, British engineer and inventor”. ^ “Flying shuttle, technology”. ^ “James Watt, BBC history”. ^ “Torpedo war, and submarine explosions by Fulton, Robert, 1765-1815”. line feed character trong |tiêu đề= tại ký tự số 38 (trợ giúp) ^ “A Page of History: the 1834 Canut Revolt in Lyon”. ^ a b “The Lyon Silk Workers' uprisings of 1831 and 1834”. ^ “Labor's Fighting Heritage: The 180th Anniversary of the Lyonnais Silk Weavers Revolt and 80th Anniversary of the US General Textile Strike”. ^ a b The Second Industrial Revolution, 1870-1914 ^ “What is the fourth industrial revolution?”. World Economic Forum. Truy cập ngày 12 tháng 12 năm 2022. ^ “William Gilbert, BBC history”. ^ “Issac Newton biography”. ^ “Joseph Priestley, ENGLISH CLERGYMAN AND SCIENTIST”. ^ “BBC - History - William Harvey”. ^ Lịch sử lớp 9, Bài 12: Những thành tựu đa phần và ý nghĩa lịch sử của Cách mạng khoa học kỹ thuật, Nhà xuất bản Giáo dục đào tạo Việt Nam. ^ “History of Atomic Structure”. ^ “Heinrich Hertz, GERMAN PHYSICIST”. ^ “Wilhelm Conrad Röntgen - Biographical”. ^ “Marie Curie biography”. ^ “Pierre Curie biography”. ^ “Alexander Graham Bell, Biography.com”. ^ “Thomas Edison Biography”. ^ “Nikola Tesla (1856–1943)”. ^ “Guglielmo Marconi - The father of long distance radio communication”. ^ “NIkola Tesla and the discover of X-rays”. ^ “Rudolf Diesel, Inventor of the Diesel Engine”. ^ “Louis Pasteur, Chemist, Inventor, Scientist(1822–1895)”. ^ “Charles Darwin, Biologist, Scientist (1809–1882)”. ^ “Karl Marx, biography”. ^ “Friedrich Engels, GERMAN PHILOSOPHER”. ^ “Vladimir Lenin”. Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Cách mạng công nghiệp.
- Cổng thông tin Anh
Cổng thông tin Châu Âu
- Cách mạng công nghiệp trên DMOZ
Internet Modern History Sourcebook: Industrial Revolution
"The Day the World Took Off" Six part video series from the University of Cambridge tracing the question "Why did the Industrial Revolution begin when and where it did."
BBC History trang chủ Page: Industrial Revolution
National Museum of Science and Industry website: machines and personalities
Industrial Revolution and the Standard of Living by Clark Nardinelli - the debate over whether standards of living rose or fell
Factory Workers in the Industrial Revolution
Revolutionary Players website Lưu trữ 2006-03-08 tại Wayback Machine
First and second industrial revolution
Bản mẫu:Cách mạng công nghiệp
