Mẹo Hướng dẫn Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo trong văn học trung đại Mới Nhất
Bùi Trường Sơn đang tìm kiếm từ khóa Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo trong văn học trung đại được Cập Nhật vào lúc : 2022-04-01 18:28:05 . Với phương châm chia sẻ Bí quyết Hướng dẫn trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi đọc tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.Giá trị nhân đạo là gì? Hiểu về nó thì bạn mới hoàn toàn có thể phân tích giá trị này trong những tác phẩm văn học. Hãy để JobsGo giúp bạn có thêm kiến thức và kỹ năng và những thông tin hữu ích liên quan đến giá trị nhân đạo nhé!
Nội dung chính- Giá trị nhân đạo là gì?Khái niệm nhân đạoHiểu đúng giá trị nhân đạo là gì?Các tác phẩm có mức giá trị nhân đạo nổi tiếngGiá trị nhân văn là gì?Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo là gì trong văn học?Khi làm rõ giá trị nhân đạo trong tác phẩm văn học cần phân tích những gì?
Giá trị nhân đạo là gì?
Trước khi làm rõ ràng và cặn kẽ về giá trị nhân đạo là gì thì những bạn cần nắm được khái niệm nhân đạo.
Khái niệm nhân đạo
Nhân đạo đó đó là một giá trị thể hiện tình yêu thương với ý thức tôn trọng, là một đức tính của con người. Tư tưởng nhân đạo là gì? Là những suy nghĩ, những ý nghĩ của một thành viên nào nó về những vấn đề xã hội thể hiện lòng yêu thương, sự tôn trọng với nó.
Tư tưởng nhân đạo trong văn học là những tư tưởng được thể hiện thông qua ngòi bút của tác giả mà người đọc hoàn toàn có thể cảm nhận rất rõ nét giá trị nhân đạo trong một tác phẩm văn học rõ ràng nào đó.
Hiểu đúng giá trị nhân đạo là gì?
Giá trị nhân đạo đó đó là một thuật ngữ mang giá trị cơ bản trong những tác phẩm văn học lúc bấy giờ. Giá trị này được tạo nên từ cảm hứng của nhà văn thông qua sự miêu tả rõ ràng nhân vật, sự việc, thể hiện nỗi xót thương của con người với con người, nỗi đau của những số phận xấu số hoặc trở ngại vất vả trong xã hội.
Thông qua tác phẩm văn học của tớ, những tác giả còn thể hiện giá trị nhân đạo ở sự tôn trọng, sự sẻ chia đối với những nét trẻ đẹp trong tâm hồn của những mảnh đời. Từ đó khởi dậy những niềm tin vươn lên trong môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường, vượt qua trở ngại vất vả.
👉 Xem thêm: Biên tập viên là gì? Học ở đâu để làm sửa đổi và biên tập viên?
Các tác phẩm có mức giá trị nhân đạo nổi tiếng
Hiện nay có rất nhiều những tác phẩm thể hiện được giá trị nhân đạo. Đặc biệt khi những bạn theo học tại những trường phổ thông thì có rất nhiều những tác phẩm thể hiện giá trị nhân đạo như: Truyện Kiều, Vợ nhặt, Chiếc thuyền ngoài xa, chí phèo,… hay giá trị nhân đạo Vợ chồng A Phủ.
Đã có rất nhiều những tác phẩm văn học trở thành đề thi “nghị luận về giá trị nhân đạo” cho học viên trong những kỳ thi rất khác nhau. Điều này giúp những bạn thấy được giá trị nhân đạo đẹp đến nhường nào và nó được chuyển tải thông qua những tác phẩm của nhiều tác giả rất khác nhau, cả những tác trong và ngoài nước.
Giá trị nhân văn là gì?
Giá trị nhân văn được tạo thành từ nhân nghĩa là con người và văn trong văn hóa, văn mình. Hiểu đơn giản thì giá trị nhân văn đó đó là những giá trị tốt đẹp, đẹp đẽ của con người. Trong những tác phẩm văn học khi nói đến giá trị nhân văn đó đó là nói đến vẻ đẹp trong tâm hồn, vẻ đẹp trong tình cảm, vẻ đẹp về trí tuệ cả họ,…
Giá trị nhân văn đó đó là một trong những thước đo của giá trị văn học với một tác phẩm. Thông qua giá trị nhân văn để xác định tấm lòng, sự trăn trở của tác giả về một vấn đề gì đó trong xã hội.
👉 Xem thêm: Có nên học báo chí? Học báo chí ra trường có phải chỉ để… viết báo?
Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo là gì trong văn học?
Như đã chia sẻ ở trên thì những bạn đã hiểu giá trị nhân đạo là gì đúng không? Vậy giá trị hiện thực là gì? Nó đó đó là nhận thức được rút ra từ những tác phẩm văn học. Nói đơn giản thì giá trị hiện thực đó đó là cách nhà văn phản ánh hiện thực đời sống trong tác phẩm của tớ.
Đặc biệt giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo là 2 giá trị được rất nhiều những tác phẩm văn học đề cập đến như chuyện người con gái Nam Xương, Chí Phèo, Lục Vân Tiên, truyện Kiều,…
Khi làm rõ giá trị nhân đạo trong tác phẩm văn học cần phân tích những gì?
Nếu bạn muốn làm nổi bật nên giá trị nhân đạo trong tác phẩm văn học bất kỳ nào hiện thì cũng phải phân tích được những khía cạnh như:
- Thứ nhất, tố cáo xã hội, đó đó là thực trạng đẩy con người vào những đau khổ, những bi thương, qua đó phê phán đến một vấn đề nào đó trong xã hội.Thứ hai, ca tụng về đối với phẩm chất con người, tâm hồn và nét trẻ đẹp vượt khổ, vượt khó. Nó đó đó là một trong những tấm gương mà tất cả chúng ta của hiện tại cần học tập theo.Thứ ba, thể hiện lòng thường cảm và bệnh vực với những người dân yếu thế. Đây đó đó là đánh vào nhận thức của con người, thông qua đó tố cáo tội ác của những tầng lớp trong xã hội.Thứ tư, chỉ ra đường đi, lối thoát cho nhân vật. Đây không phải là nội dung mà bất kỳ tác phẩm văn học nào thì cũng luôn có thể có, nó thường phụ thuộc vào nhận thức và những Dự kiến của nhà văn.
👉 Xem thêm: Top 5 việc làm phù hợp nhất dành riêng cho những người dân khuynh hướng về trong
Như vậy, với chia sẻ trong nội dung bài viết này, những bạn đã hiểu giá trị nhân đạo là gì rồi đúng không? Hiểu giá trị nhân đạo sẽ giúp những bạn đã có được bài thi nghị luận giá trị nhân đạo được tốt nhất. Các bạn hoàn toàn có thể tìm đọc thêm nhiều chủ đều khác mê hoặc trên blog của JobsGO nhé!
Trường THPT Chuyên Tỉnh Lào Cai
Tổ Ngữ văn
Chuyên đề:
Văn học hiện thực 1930 1945
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lí do chọn đề tài:
Xuất hiện vào trong năm 30 của thế kỉ XX khuynh hướng hiện thực ở Việt Nam đã góp thêm tiếng nói tích cực vào sự nhận thức với tinh thần phân tích phê phán những quan hệ thối nát trong xã hội đương thời, nhen nhóm thái độ bất bình với thực tại, tỏ lòng thương cảm với những số phận khốn khổ. Trải qua bề dày thời gian, những tác phẩm của thời kì văn học hiện thực phê phán ấy đến nay vẫn nguyên giá trị và luôn có sức ám ảnh với tương lai.
Chuyên đề: Văn học hiện thực 30 - 45 giúp học viên hiểu về một trào lưu văn học xuất hiện trong thời kỳ phức tạp của lịch sử dân tộc bản địa. Mặt khác, chuyên đề còn tương hỗ những em biết thêm về đội ngũ nhà văn đã định hình thành những phong cách lớn và những sáng tác của tớ thực sự là thành tựu của nền văn học Việt Nam thế kỷ XX.
II. Đối tượng nghiên cứu và phân tích
Chuyên đề Văn học hiện thực 30 - 45 tập trung tìm hiểu sâu về văn học hiện thực quá trình 1930-1945 về nội dung, những thành tựu nghệ thuật và thẩm mỹ trong đó có phân tích một số trong những tác phẩm văn xuôi tiêu biểu của dòng văn học này.
III. Phạm vi chuyên đề
Tập trung vào mảng văn học hiện thực quá trình 1930-1945 đi từ những vấn đề lịch sử đến quá trình phát triển và thành tựu nổi bật.
Tập trung vào một số trong những tác giả, tác phẩm tiêu biểu trong chương trình Văn học lớp 11 SGK nâng cao: Chí Phèo, Đời thừa - Nam Cao; Chương Hạnh phúc của một tang gia (trích Số Đỏ) Vũ Trọng Phụng
B. PHẦN NỘI DUNG
Chương I: Một số vấn đề lí thuyết về văn học hiện thực 30 - 45
I. Giới thuyết về Văn học hiện thực:
1. Khái niệm
Về tên gọi đến nay còn nhiều tranh cãi. Trong Từ điển văn học Trần Đình Sử ( chủ biên) đã đưa ra hai cách hiểu về thuật ngữ chủ nghĩa hiện thực. Theo nghĩa rộng thuật ngữ chủ nghĩa hiện thực được hiểu là quan hệ giữa tác phẩm và hiện thực đời sống bất kể đó là tác phẩm thuộc trường phái, khuynh hướng văn nghệ nào. Với ý nghĩa này, khái niệm chủ nghĩa hiện thực gần như thể đồng nhất với khái niệm sự thật đời sống, vì tác phẩm văn học nào thì cũng mang tính chất chất hiện thực. Tuy nhiên cách hiểu này chưa mang sắc tố rõ nét của chủ nghĩa hiện thực để phân biệt với chủ nghĩa lãng mạn hay chủ nghĩa cổ điểnCũng theo nhóm tác giả đó, thuật ngữ chủ nghĩa hiện thực theo nghĩa hẹp chỉ một phương pháp hiện thực, một khuynh hướng, trào lưu văn học có nội dung ngặt nghèo, sắc sảo được xác định bởi nguyên tắc mĩ học riêng.
Trong cuốn Lí luận văn học do nhóm tác giả Phương Lựu, Trần Đình Sử, Nguyễn Xuân Nam, La Khắc Hòa, Lê Ngọc Trà, Thành Thế Thái Bình mà phần chủ nghĩa hiện thực phê phán do Phương Lựu đảm nhiệm, sau này được dựng lại trong cuốn Tiến trình văn học tập 3 cũng do tác giả chủ biên thì đã đưa ra những cách hiểu khác về khái niệm này. Theo tác giả, chủ nghĩa hiện thực có khi được dùng không phải với nghĩa một phương pháp sáng tác mà với nghĩa kiểu sáng tác tái hiện. Còn nếu hiểu Chủ nghĩa hiện thực theo nghĩa là phương pháp sáng tác thật ra có nhiều dạng. Đó là chủ nghĩa hiện thực thời Phục hưng, chủ nghĩa hiện thực thời Khai sáng, chủ nghĩa hiện thực trong thời phong kiến mạt vận ở phương Đông. Nhưng chủ nghĩa hiện thực thế kỉ XIX ở Tây Âu đạt đến đỉnh cao nhất, cho nên vì thế người ta gọi là chủ nghĩa hiện thực cổ xưa, và vì cảm hứng chủ yếu của nó là phê phán cho nên vì thế theo ý kiến của M.Gorki người ta thường gọi là chủ nghĩa hiện thực phê phán. Và trong giáo trình đó tác giả xác định cách trình bày chủ nghĩa hiện thực như một phương pháp sáng tác.
Theo Bách khoa toàn thư Chủ nghĩa hiện thực là một trào lưu văn học nghệ thuật và thẩm mỹ, là phương pháp sáng tác lấy hiện thực xã hội và những vấn đề có thật của con người làm đối tượng phản ánh.
Như vậy, những khu công trình xây dựng khoa học và những nhà lí luận có uy tín đã đưa ra những cách hiểu của nhiều ý kiến rất khác nhau về chủ nghĩa hiện thực nhưng tựu trung lại họ đã gặp gỡ nhau ở điểm coi chủ nghĩa hiện thực là một trào lưu văn học, một phương pháp sáng tác nhằm mục đích mô tả thế giới như nó là, nhằm mục đích triển lãm môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường trong trạng thái trung thực của nó. Đồng thời muốn thực hiện thành công phương pháp này những nhà văn cần tuân thủ nghiêm ngặt những nguyên tắc mĩ học nhất định như:xây dựng những hình tượng điển hình và điển hình hóa những sự kiện của môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường; thừa nhận quan hệ hữu cơ giữa tính cách và thực trạng, con người và môi trường tự nhiên thiên nhiên sống; coi trọng rõ ràng rõ ràng và có độ đúng chuẩn cao.
2. Thời điểm ra đời:
Về thời điểm ra đời của chủ nghĩa hiện thực cho tới nay vẫn có những ý kiến rất khác nhau. Trong Từ điển thuật ngữ văn học( Trần Đình Sử chủ biên) đã trình bày nhiều ý kiến về dấu mốc ra đời của chủ nghĩa hiện thực. Có người nhận định rằng nguyên tắc phản ánh hiện thực chủ nghĩa hình thành từ thời cổ đại và trải qua những quá trình phát triển lịch sử như Cổ đại, Phục hưng, Ánh sáng, thế kỉ XIXMột số khác thì cho là chủ nghĩa hiện thực xuất hiện từ thời Phục hưng. Nhiều người xác định chủ nghĩa hiện thực hình thành từ khoảng chừng trong năm 30 của thế kỉ XIX.
Theo Bách khoa toàn thư những tác phẩm có tính hiện thực hay giá trị hiện thực đã xuất hiện từ lâu trước khi có chủ nghĩa hiện thực tuy nhiên chủ nghĩa hiện thực với tư cách là một trào lưu, một phương pháp hoàn thiện chỉ xuất hiện vào thế kỉ XIX ở những nước như Anh, Pháp, Ý, Nga sau đó phủ rộng rộng rãi ra ra những nước khác trên thế giới. Và Bách khoa toàn thư xác định rằng bài tiểu luận đầu tiên có tính chất lí luận về chủ nghĩa hiện thực được viết bởi nhà lí luận Pháp Săngflory vào năm 1857.
Dù rằng những ý kiến còn tranh cãi nhưng không thể phủ nhận được rằng chủ nghĩa hiện thực có đời sống lịch sử phát triển rõ ràng và vào trong năm 40 của thế kỉ XIX trở đi chủ nghĩa hiện thực trong văn học đã bước sang một quá trình phát triển hoàn hảo nhất và rực rỡ, mang cảm hứng phân tích mới về hiện thực đó là phê phán. Từ đây chủ nghĩa hiện thực mang tên mới: chủ nghĩa hiện thực phê phán.
Ở Việt Nam, những tác phẩm của văn học trung đại như Truyện Kiều, Chinh phụ ngâm, Cung oán ngâm, thơ Hồ Xuân Hương, Nguyễn Khuyếnđã phơi bày hiện thực khách quan của môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường. Phải đến Hồ Biểu Chánh, Phạm Duy Tốnmới khơi dòng cho khuynh hướng hiện thực khi những tác phẩm thể hiện sắc tố phong tục, nếp sống của một số trong những miền đất, một số trong những người dân. Đến khoảng chừng trong năm 30 của thế kỉ XX cây bút hiện thực phê phán Nguyễn Công Hoan là người khởi đầu đi theo khuynh hướng tả chân, lấy môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường hiện thời, lấy cái đã và đang xảy ra làm nội dung tác phẩm. Và từ trong năm 1930 đến trước 1945 khuynh hướng văn học hiện thực phát triển rầm rộ, quy mô, nhiều cây bút tài năng đã xuất hiện như Ngô Tất Tố, Vũ Trọng Phụng, Nguyễn Đình Lạpvà Nam Cao được đánh giá là người dân có công đưa văn học hiện thực lên một trình độ mới, trình độ miêu tả tâm lý, khái quát hiện thực.
3. Đặc trưng điển hình hóa của chủ nghĩa hiện thực.
Trong những nguyên tắc mĩ học của chủ nghĩa hiện thực thì điển hình hóa là đặc trưng cơ bản để phân biệt chủ nghĩa hiện thực phê phán với chủ nghĩa lãng mạn như X.M.Petorop đã xác định Phạm trù điển hình là phạm trù quan trọng nhất của mĩ học hiện thực. Điển hình là những nét mang tính chất chất bản chất, quy luật, những tính cách quan trọng nhất, nổi bật nhất trong đời sống con người được thể hiện qua sáng tạo của người nghệ sĩ. Điển hình là một sự khái quát cao của sáng tạo nghệ thuật và thẩm mỹ (Trần Đình Sử). Chỉ lúc nào nhà văn sáng tạo được hình tượng mang sắc tố cái riêng thật sắc nét đậm cá tính, sinh động, là con người này, và cái chung lại phải thật khái quát, hơn thế nữa phải hòa giải và hợp lý cao độ thì mới có điển hình. Nó là kết quả của sự việc xuyên thấm thuần thục giữa thành viên hóa và khái quát hóa ở mức độ cao. Tính điển hình là hình thức biểu lộ ở trình độ cao của hình tượng trong tác phẩm văn học. Trong bức thư gửi nhà văn Hacnet, Enghen có một câu nổi tiếng Theo ý tôi, đã nói đến chủ nghĩa hiện thực, thì ngoài sự đúng chuẩn của những cụ ông cụ bà thể, còn phải nói đến sự thể hiện những tính cách điển hình trong những thực trạng điển hình. Như vậy vấn đề điển hình không riêng gì có gắn với chủ nghĩa hiện thực mà còn thể hiện trên hai bình diện: tính cách điển hình và thực trạng điển hình. Tính cách điển hình là sự việc thống nhất hữu cơ Một trong những đặc tính phổ biến và những đặc tính riêng biệt, đặc thù trong một nhân vật.
Do đó, nhân vật điển hình của văn học theo nhà phê bình Belinxki là người lạ quen biết, là nhân vật mà tên của nó trở thành danh từ chung, còn Lỗ Tấn phát biểu hóm hỉnh rằng Nhân vật của ông có tà áo Nam Kinh, cái cúc Chiết Giang, chiếc miệng Thượng Hải và đôi mắt Phúc Kiến.
Tính khái quát của hình tượng nhân vật, tính chung của điển hình mà những nhà văn hiện thực từng quan niệm là con người lắp ghép, vai chắp vá đã được Lỗ Tấn phát biểu trong Tạp văn tuyển tập Lấy ở từng người một nét, cho nên vì thế trong số những người dân liên quan đến tác giả, không thể tìm ra ai in như vậy. Nhưng vì lấy ở từng người một nét, nhiều người thấy phần nào lại giống mình, và cũng dễ làm cho nhiều người phát cáu. Trong Phòng trưng bày vật cổ Banzac đã nhận định rằng Muốn vẽ một hình tượng đẹp thì mượn dùng cánh tay của người mẫu này, chân của người mẫu kia, ngực của người mẫu nọ và đôi vai của người mẫu khác nữa. Nhờ sự khái quát hóa ấy, tính cách nhân vật sẽ tiêu biểu cho những giai cấp và những trào lưu nhất định, do đó, tiêu biểu nhất định cho những tư tưởng nhất định của thời đại. (Angghen).
Bên cạnh tính chung, khái quát hóa, nhân vật điển hình phải có tính riêng, thành viên hóa cao độ, khiến nhân vật vừa quen vừa lạ. Cá thể hóa nhân vật không phải là để nhân vật làm những việc độc đáo kì lạ mà bản chất, tính cách riêng của nhân vật vẫn được thể hiện thông qua cách làm độc đáo đối với những sự việc thông thường. Khi có tính thành viên hóa nhân vật tự thân trở nên sinh động, mê hoặc, chẳng thế mà những nhà hiện thực nổi tiếng luôn ám ảnh về nhân vật của tớ, như Nguyễn Công Hoan khắc khoải về người nông dân điêu đứng vì nạn tranh cướp ruộng đất của bọn cường hào ác bá, còn Ngô Tất Tố day dứt với số kiếp long đong lận đận vì nạn sưu thuế của người nông dân. Đến Nam Cao đại diện xuất sắc cho chủ nghĩa hiện thực phê phán quá trình 30-45 ám ảnh về người nông dân không riêng gì có rơi vào cảnh bần hàn hóa mà đau đớn hơn khi bị lưu manh hóa, tha hóa về nhân cách. Như vậy, nếu như tính chung đòi hỏi nhà văn dám xông vào giữa cuộc sống để nắm bắt thì tính riêng đòi hỏi nhà văn hoàn toàn có thể phân tích, xử lý những biến thái tinh vi trong tâm lý nhân vật. Để hình tượng mang tính chất chất khái quát hóa nhà văn nên phải có vốn sống phong phú nhưng để hình tượng độc đáo, sinh động thì đòi hỏi nhà văn phải hoàn toàn có thể sáng tạo.
Để xây dựng được chân dung điển hình vừa mang cái riêng sắc nét, vừa mang cái chung khái quát cao, là sự việc thống nhất của tính thành viên hóa và khái quát hóa, nhà văn luôn có ý thức đặt nhân vật trong quan hệ nhiều chiều, trong thực trạng rõ ràng, trong cái nhìn vừa tương phản, vừa tương đồng tạo ra tính đối thoại sâu sắc.
II. Văn học hiện thực Việt Nam quá trình 1930 1945.
1. Bối cảnh lịch sử xã hội Việt Nam trong năm 1930-1945.
Cuộc khủng hoảng rủi ro cục bộ kinh tế tài chính năm 1929 1933: Thực dân Pháp ra sức vơ vét, bóc lột để bù đắp cho những thiệt hại của chúng: chúng tăng thuế, bắt phu, bắt lính, lạm phát giấy bạc. Đông Dương trở thành một thị trường tiêu thụ của Pháp. Ngày 9/2/1930 cách mạng tư sản thất bại. Giai cấp tư sản một mặt xích míc với đế quốc phong kiến, một mặt lại phụ thuộc vào chúng. Địa vị kinh tế tài chính non yếu khiến tư sản dân tộc bản địa mất hết kĩ năng chiến đấu. Đường lối chính trị đa phần của tớ là cải lương. Tư sản dân tộc bản địa phần lớn do địa chủ chuyển thành hoặc gắn sát với địa chủ thành thứ tư sản địa chủ làm cho thái độ chống phong kiến không dứt khoát. Họ đã tiến hành bạo động nhưng thất bại, trí thức tiểu tư sản trở nên hoang mang lo ngại, tìm đường thoả hiệp với thực dân, một số trong những thực hiện trách nhiệm giải phóng dân tộc bản địa bằng con phố văn chương.
Tháng 9/1939 trận chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ, mặt trận dân chủ tan vỡ, bọn thống trị ở Đông Dương thủ tiêu mọi quyền tự do dân chủ mà nhân dân ta vừa giành được, Đảng phải rút vào bí mật. Thời kỳ này phong trào cách mạng lên rất cao, toàn nước sục sôi sẵn sàng sẵn sàng vũ trang khởi nghĩa. Tháng 8/1945 dưới sự lãnh đạo của Đảng, cách mạng Việt Nam giành được thắng lợi, thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hoà.
2. Những đoạn đường phát triển
2.1. Chặng đường từ 1930 đến 1935:
Văn học hiện thực với những sáng tác của Nguyễn Công Hoan, tập truyện Kép Tư Bền; Vũ Trọng Phụng những phóng sự Cạm bẫy người và Kĩ nghệ lấy Tây đã thể hiện tinh thần phê phán tính chất bất công, vô nhân đạo của xã hội đương thời, đồng thời thể hiện sự cảm thông thương xót đối với những nạn nhân của xã hội đó.
2.2. Chặng đường từ 1936 đến 1939:
Do tình hình xã hội có nhiều thuận lợi cho việc phát triển của văn học hiện thực, những cây bút hiện thực chủ nghĩa như Nguyễn Công Hoan, Vũ Trọng Phụng, Ngô Tất Tố đã đạt tới độ chín tài năng, liên tục phát hành những tác phẩm xuất sắc. Hàng loạt những tác phẩm của Vũ Trọng Phụng như: Giông tố, Số đỏ, Vỡ đê., nhiều truyện ngắn xuất sắc và tiểu thuyết như Bước đường cùng của Nguyễn Công Hoan đều tập trung phê phán tố cáo mãnh liệt những thủ đoạn áp bức bóc lột, chủ trương bịp bợm, giả dối của giai cấp thống trị, đồng thời phơi bày nỗi thống khổ của nhân dân với thái độ đồng cảm. Cảm hứng phê phán đã hướng ngòi bút Vũ Trọng Phụng, Nguyễn Công Hoan, Ngô Tất Tố vào việc khắc hoạ những nhân vật điển hình phản diện có ý nghĩa phê phán quyết liệt.
2.3. Chặng đường từ 1940 đến 1945:
Cảm hứng phê phán vẫn là chủ yếu song có thêm những nét đặc sắc mới được thể hiện nổi bật nhất trong những sáng tác của Nam Cao. Nếu Nguyễn Công Hoan, Vũ Trọng Phụng, Ngô Tất Tố thiên về tả thực phản ánh xã hội đương thời thì Nam Cao không riêng gì có miêu tả mà còn phân tích lí giải những hiện tượng kỳ lạ, những vấn đề của hiện thực đó. Ngòi bút Nam Cao luôn có xu hướng phân tích xã hội qua việc phân tích tâm lý nhân vật. Có thể nói, đến Nam Cao, cảm hứng phê phán đã trở thành cảm hứng phân tích phê phán.
Như vậy, văn học hiện thực phê phán Việt Nam trải qua ba đoạn đường phát triển và đã đạt được thành tựu xuất sắc ở quá trình cuối. Dòng văn học này thực sự đã góp thêm phần không nhỏ vào công cuộc tân tiến hoá nền văn học dân tộc bản địa.
3. Những thành tựu nổi bật của văn học hiện thực 1930 1945
3.1. Thành tựu về nội dung
Chủ nghĩa hiện thực phát triển trong khoảng chừng mười lăm năm nhưng đã xuất hiện nhiều tên tuổi lớn như: Nguyễn Công Hoan, Ngô Tất Tố, Vũ Trọng Phụng, Nguyên Hồng, Nam Cao Tác phẩm của tớ là những bức tranh đậm nét về đời sống xã hội đem lại giá trị nhận thức cao cho những người dân đọc. Khi nhắc tới những tác phẩm: Bước đường cùng, Tắt đèn, Bỉ vỏ, Số đỏ, Chí Phèo Nguyễn Khải đánh giá là những tác phẩm hoàn toàn có thể làm vinh dự cho mọi nền văn học. Bức tranh xã hội lúc đó ảm đạm, nhiều thảm kịch, nhiều tệ nạn xã hội, làng quê xơ xác, tiêu điều, người nông dân bị đẩy đến đường cùng để rồi liều lĩnh, biến chất, trở thành nạn nhân của xã hội. Ở thành thị, những phong trào do thực dân đề xướng như: Âu hoá, Vui vẻ trẻ trung, thi thể thao, cải cách y phục. ngày càng lộ rõ chân tướng và tạo ra nhiều nghịch cảnh. Dòng văn học hiện thực phê phán đã phanh phui, bóc trần bộ mặt xã hội đó.
Các nhà văn hiện thực, lớp trí thức mới vốn xuất thân từ tầng lớp trung lưu, thậm chí trong những mái ấm gia đình nghèo, vất vả kiếm sống. Vì thế mà người ta thân mật, thấu hiểu và đứng về phía người lao động để miêu tả qua những trang viết.
Về quan hệ giữa văn học và môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường, Nam Cao đã có những vấn đề sâu sắc. Trong tác phẩm Trăng sáng nhân vật Điền đã đi từ quan điểm nghệ thuật và thẩm mỹ lãng mạn đến quan điểm nghệ thuật và thẩm mỹ của chủ nghĩa hiện thực: Nghệ thuật tránh việc phải là ánh trăng lừa dối, tránh việc là ánh trăng lừa dối. Nghệ thuật chỉ hoàn toàn có thể là tiếng đau khổ kia thoát ra từ những kiếp lầm than. Còn trong Đời thừa, qua nhân vật Hộ, Nam Cao xác định thiên chức nhà văn. Hộ hiểu rất rõ trách nhiệm của người cầm bút, Hộ có lương tâm nghề nghiệp nhưng vì miếng cơm manh áo mà anh phải đi ngược lại nhưng sau đó anh tự cảm thấy tủi nhục vì phải sống đời thừa.
3.2. Thành tựu nghệ thuật và thẩm mỹ
Văn học hiện thực 1930 1945 đã tạo dựng được những chân dung nhân vật có tầm khái quát cao, lại rất chân thực và sinh động, vừa mang ý nghĩa xã hội vừa có mức giá trị thẩm mĩ độc đáo, đó là nhân vật điển hình.
Bên cạnh những thành công trong việc xây dựng điển hình sắc nét, văn học hiện thực phê phán còn đạt đến chiều sâu phân tích tâm lí nhân vật. Các nhà văn tiêu biểu như Nam Cao, Tô Hoài, Kim Lân
Nhà văn đạt tới thành công hơn hết ở nét nghệ thuật và thẩm mỹ này là Nam Cao. Nhân vật trong truyện của ông có chiều sâu tâm trạng, có dòng tâm lí, có đối thoại nội tâm. Nhiều tác phẩm có cấu trúc tâm lí độc đáo như Sống mòn, Đời thừa, Chí Phèo.
Nhìn chung, những nhà văn hiện thực trong quá trình này đã làm rõ thiên chức của tớ. Họ dữ thế chủ động trên những trang viết, có vốn sống phong phú. Kiến thức rộng để hoàn toàn có thể tạo được hiệu suất cao nghệ thuật và thẩm mỹ cao nhất.
4. Cảm hứng chủ yếu của văn học hiện thực phê phán 1930 1945
Văn học hiện thực 1930 1945 vận động trên dòng phát triển của thời cuộc. Sống và viết trong quá trình có nhiều dịch chuyển về lịch sử, những nhà văn hiện thực phải nhạy bén nhận thức những chuyển biến xã hội. Hiện thực phong phú của đời sống đã làm nảy sinh cảm hứng sáng tạo ở người nghệ sĩ. Mỗi nhà văn nhận thức và phản ánh hiện thực theo một cách cảm hứng riêng.
Cảm hứng trào phúng được xem là chủ yếu trong nhiều tác phẩm của Nguyễn Công Hoan và Vũ Trọng Phụng. Tuy nhiên, cảm hứng chủ yếu trong những sáng tác hai nhà văn này cũng khởi sắc rất khác nhau.
Với Nguyễn Công Hoan, cảm hứng ấy là sự việc phê phán kịch liệt xã hội thực dân phong kiến đương thời với những sản phẩm thối nát của nó. Đồng thời là thái độ bênh vực những người dân nghèo khổ. Qua những truyện ngắn trào phúng của tớ tác giả làm nổi bật thực trạng xã hội Việt Nam trước cách mạng xây dựng trên sự bóc lột của người giàu đối với người nghèo, phơi bày tất cả sự giả dối, những xích míc trớ trêu, nghịch cảnh phi đạo lí. Tiếng cười trào phúng đã đánh trúng vào bọn thực dân tư, tư sản và bọn nhà giàu ở thành thị, bọn cường hào ác bá ở nông thôn, bọn quan lại ở những phủ huyện. Ông đặc biệt chán ghét bọn quan lại ôm chân đế quốc để kiếm ăn trên sống lưng những kẻ nghèo hèn. Những truyện ngắn trào phúng có tính đả kích sâu cay của Nguyễn Công Hoan như: Đồng hào có ma, Tinh thần thể dục
Dưới con mắt của nhà văn trào phúng bậc thầy Vũ Trọng Phụng, cuộc sống như một tấn bi hài kịch. Ở tiểu thuyết Số đỏ, nghệ thuật và thẩm mỹ trào phúng đã chứng tỏ ở Vũ Trọng Phụng một bản lĩnh nghệ thuật và thẩm mỹ già dặn, một tài năng nghệ thuật và thẩm mỹ độc đáo. Cảm hứng ấy đó đó là lòng căm thù mãnh liệt đối với bọn thực dân, quan lại, địa chủ, tư sản những loại người đểu giả và lố lăng. Mặt khác, còn là một niềm say mê mày mò những thói tật, những mặt xấu, những cái vô nghĩa lý đáng cười ở con người. Với tài nghệ bậc thầy Vũ Trọng Phụng đã làm bùng lên trên sân khấu đại hài kịch Số đỏ tiếng cười mỉa mai, vui nhộn, khi châm biếm, đả kích, khi phẫn nộ hằn học cái xã hội dơ bẩn, giả dối, vô luân. Có thể nói lòng căm thù đó đó là sức mạnh nghệ thuật và thẩm mỹ của tài năng văn chương ở nhà văn mệnh yểu này.
Văn học hiện thực phê phán 1930 1945 cùng với cảm hứng trào phúng còn tồn tại cảm hứng thảm kịch cũng khá được xem là cảm hứng chủ yếu. Cảm hứng ấy thấm nhuần trong những sáng tác của Ngô Tất Tố, Nguyên Hồng, Nam Cao. Trong Tắt đèn, nhà văn không riêng gì có quan tâm tới nỗi khổ lớn của người nông dân về mặt vật chất mà còn đặc biệt quan tâm tới nỗi khổ về tinh thần của tớ. Cảm hứng thảm kịch thấm đẫm trong từng trang viết của nhà văn. Ngòi bút nhân đạo của Ngô Tất Tố tập trung thể hiện tấn thảm kịch tâm hồn với những tình cảm phong phú, sâu sắc của chị Dậu, người phụ nữ giàu lòng vị tha, yêu chồng, thương con hết mực bị đẩy vào thực trạng éo le. Để có tiền nộp sưu, cứu chồng khỏi thực trạng cùm trói chị đã dứt ruột bán đứa con mình. Không có nỗi đau nào to hơn như vậy nhưng chị đã không thể làm khác. Cảm hứng thảm kịch khiến Ngô Tất Tố đã xoáy sâu vào cảnh bán conChính thời điểm hiện nay chị Dậu mới phát hiện ra ở đứa con của tớ đức tính mà lúc thường chưa thể hiện hết. Còn cái Tí càng thương cha, càng quyến luyến lũ em, nó càng nhận ra tình thế không sao tránh khỏi bị đem bán của tớ. Ban đầu nó van xin, mếu máo rồi khi hiểu ra nó cắn răng chịu đựng, đồng ý để mẹ bán cho nhà Nghị Quế. Tác giả đã sử dụng thủ pháp kéo căng thời gian nghệ thuật và thẩm mỹ để làm dậy lên những tình cảm xót thương trong lòng người đọc.
Nguyên Hồng vốn là một nhà văn hay đa sầu đa cảm. Trong sáng tác của tớ ông đã thể hiện sâu sắc nỗi đau khổ uất ức của người dân lao động nghèo, trước hết là người phụ nữ và trẻ em xấu số. Ở Nguyên Hồng có một tình cảm vừa nồng nàn, sôi nổi, vừa mãnh liệt, thống thiết đối với người cùng khổ, qua đó thể hiện niềm tin của tớ vào phẩm chất tốt đẹp ở người lao động. Có thể nói, trên những trang viết của Nguyên Hồng nồng nàn hơi thở của đời sống cần lao.
Viết văn bằng sự tỉnh táo của lí trí và sự yêu thương tha thiết của trái tim, cảm hứng chủ yếu trong sáng tác của Nam Cao là niềm khát khao đến cháy bỏng làm thế nào để con người được sống xứng đáng với hai chữ CON NGƯỜI. Đó là được sống lương thiện, được phát huy kĩ năng của loài người tiềm ẩn trong mỗi con người. Mong muốn này đã dẫn đến nỗi đau khôn nguôi trước tình trạng con người bị xúc phạm về nhân phẩm, bị huỷ hoại về nhân tính, bị bóp chết những ước mơ, bị đẩy vào tình trạng sống mòn, không lối thoát. Từ khát vọng về một môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường có ý nghĩa mà dưới cái nhìn của Nam Cao quả đât đang lâm vào cảnh tình trạng huỷ hoại về nhân tính, chết ngay lúc đang sống. Cảm hứng chủ yếu này đã chi phối cả thế giới nhân vật trong sáng tác của nhà văn.
Cảm hứng chủ yếu của văn học hiện thực 1930 1945 khá đa dạng. Trong sáng tác của mỗi nhà văn hiện thực, cảm hứng chủ yếu cũng luôn có thể có những tính chất, đặc điểm rất khác nhau. Tất cả đều hướng tới tập trung thể hiện bản chất thối nát,tính chất vô nhân đạo của xã hội Việt Nam trước cách mạng, thái độ phê phán xã hội dẫn tới yêu cầu khách quan phải thay đổi. Điều này đã cho tất cả chúng ta biết mặt tích cực, tiến bộ của trào lưu văn học này.
C. PHẦN KẾT LUẬN
Văn học hiện thực 1930 1945 vận động trên dòng phát triển của thời cuộc. Sống và viết trong một quá trình có nhiều dịch chuyển, những nhà văn hiện thực phải nhạy bén nhận thức những chuyển biến của xã hội. Nhưng dù xã hội có thay đổi ra làm sao thì những trang viết về cuộc sống vẫn sống mãi vì nó có tiếng nói riêng.
Dòng văn học hiện thực với sự xuất hiện của những nhà văn mới như Nam Cao, Tô Hoài, Kim Lân càng làm cho văn học có thêm những phẩm chất và giá trị mới. Khi nào ở đâu trong xã hội vẫn còn những bất công, đau khổ, còn tồn tại buồn chán và bế tắc thì ở đó còn nên phải được phê phán. Sự xuất hiện những tác phẩm mang sắc tố tự truyện của một số trong những cây bút tiêu biểu đã góp thêm phần làm cho văn học trở nên chân thực và thân mật.
Nhìn chung văn học quá trình này đã phản ánh đúng đặc trưng của thời đại góp thêm phần không nhỏ vào công cuộc tân tiến hoá nền văn học nước nhà.
Chương II: Một số đề thực hành rèn luyện
Đề bài 1: Trong truyện ngắn Trăng sáng, Nam Cao viết:
Chao ôi! Nghệ thuật tránh việc phải ánh trăng lừa dối, tránh việc là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật và thẩm mỹ hoàn toàn có thể chỉ là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp lầm thanvà ở truyện ngắn Đời thừa ông nhận định rằng một tác phẩm có mức giá trị phảichứa đựng được một chiếc gì lớn lao, mạnh mẽ và tự tin, vừa đau đớn, lại vừa phấn khởi. Nó ca tụng lòng thương, tình bác ái, sự công bìnhNó làm cho những người dân gần người hơn.
Còn Vũ Trọng Phụng, khi đáp lời báo Ngày nay củaTự Lực văn đoàn, đã nói: Các ông muốn tiểu thuyết cứ là tiểu thuyết. Tôi và những nhà văn cùng chí hướng như tôi muốn tiểu thuyết là sự việc thực ở đời.
Anh, chị hãy phản hồi những ý kiến nêu trên.
Gợi ý
I. Mở bài:
- Là một hình thái ý thức xã hội, văn học nghệ thuật và thẩm mỹ bám chặt lấy sự sống để lớn lênvà vớitư cách là đứa con tinh thần, nó lại trở về noi sinh ra nó để góp thêm phần mày mò, hiểu biết và sáng tạo đời sống. Nghĩ về văn học và hiện thực đời sống, trong truyện ngắnTrăng sáng, Nam Cao viết: Chao ôi! Nghệ thuật tránh việc phải là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật và thẩm mỹ hoàn toàn có thể là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp lầm thanKhi đáp lời báoNgày naycủa Tự lực văn đoàn, Vũ Trọng Phụng đã nói: Các ông muốn tiểu thuyết cứ là tiểu thuyết. tôi và những nhà văn cùng chí hướng nhưng tôi muốn tiểu thuyết là sự việc thực ở đời. Và ở tác phẩm Đời thừa, Nam Cao nhận định rằng: Một tác phẩm có mức giá trị khi tác phẩm ấy tiềm ẩn một chiếc gì lớn lao, mạnh mẽ và tự tin, vừa đau đớn, lại vừa phấn khởi. Nó ca tụng lòng thương, tình bác ái, sự công bìnhNó làm cho những người dân gần người hơn.
II. Thân bài:
1. Giải thích:
- Cuộc sống là một vườn hoa đầy sắc tố. Như những con ong cần mẫn đi tìm mật cho đời, nhà văn không riêng gì có đem đến cho những người dân đọc một nội dung có tính thông điệp mà còn mong ước tác phẩm của tớ có sức mạnh làm rung động hàng triệu tâm hồn. Muốn thế phải làm cho những người dân ta tin, mà chỉ tin được nhờ ở sự chân thực. Đó là lí do đơn giản để Nam Cao nhận định rằng nghệ thuật và thẩm mỹ không cần và tránh việc là ánh trăng lừa dối. Ánh trăng cao xa, huyền ảo và thơ mộng thật nhưng làm thế nào nó hoàn toàn có thể lại là sự việc phản quang của cuộc sống đa phần là đói, rét, bệnh tật và bất công? Có người nhận định rằng nét trẻ đẹp là những gìở phía trên môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường và tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ chỉ là vẻ đẹp kì diệucủa thế giới siêu thoát, thanh cao, là mở đầu và tận cùng của tất cả. Tác phẩm như vậy làm thế nào hoàn toàn có thể rung động được tâm hồn người đọc; bởi lẽ môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường siêu thoát ấy đâu liệu có phải là môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của tớ. Là một nhà văn hiện thực phê phán sống gần tầng lớp cùng đinh, Nam Cao hiểu sâu sắc thế nào là hiện thực đời sống, hiện thực của những ngày thuế thúc, trống dồn, những kiếp người méo mó, tội nghiệp, những môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường mốc, mòn, mục, gỉ ra. Dù anh viết về ai, viết về cái gì thì cũng tránh việc, không thể quay sống lưng lại, lẩn tránh cái thực tế đau khổ và lầm than.
- Có bắt rễ vào hiện thực đời sống mà phải là sống thật, văn học mới bền vững và tồn tại được. M.Gorki nhận định rằng: Người tạo nên tác phẩm là tác giả nhưng người quyết định số phận của tác phẩm lại là độc giả. Người đọc chỉ ủng hộ và tạo nên số phận tốt đẹp cho những tác phẩm chân chính một khi những tác phẩm ấy đề cập đến hiện thực đời sống đích thực là của tớ. Bởi thế Vũ Trọng Phụng mới nhận định rằng tiểu thuyết là sự việc thực ở đời đến một tác phẩm có sức mạnh còn tuỳ thuộc vào một điều kiện trọng điểm nữa, ấy là kĩ năng sở hữu môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường một cách sâu xa của nhà văn. Chỉ hoàn toàn có thể tạo nên giá trị của tác phẩm, một khi nghệ sĩ phải sống hết mình, biết nghĩ suy và trăn trở với những nỗi đau của thân phận con người, biết khơi lên từ môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường những vấn đề mà nhiều người không nhìn thấy, biết góp thêm phần kiến giải những hiện tượng kỳ lạ xã hội,bằng toàn bộ vốn liếng tri thức, tình cảm, niềm tin và dũng khí của tớ, như A. Muytxê nói:Hãy đập vào tim anh, thiên tài là ở đó. Lênin nói, đại ý: từ trực quan sinh độngđến tư duy trừu tượng, từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn-đó là con phố biện chứng của sự việc nhận thức hiện thực.
2. Bình luận, chứng tỏ:
a. Văn học góp bàn tay nhân ái của tớ để góp thêm phần tái tạo con người, tái tạo xã hội, một khi nó tiềm ẩn cái gì lớn lao, mạnh mẽ và tự tin, vừa đau đớn lại vừa phấn khởi.
* Hiện thực trong văn học phải là muối của biển. Nó phải được gạn lọc từ hiện thực xô bồ của đời sống xã hội với biết bao hiện tượng kỳ lạ đan cài, chồng chéo nhau giữa bao cái có nghĩa và vô nghĩa, tất yếu và ngẫu nhiên, bản chất và hiện tượng kỳ lạ. Nhà văn phải biết tinh lọc những cái gì tinh tuý nhất, cốt lõi nhất, cái thần của sự việc vật, mang tính chất chất khái quát và điển hình cao độ, để từ những phát hiện rõ ràng ấy, người đọc thấy được những nét bản chất của đời sống, để hoàn toàn có thể rút ra được những bài học kinh nghiệm tay nghề về triết lí, đạo đức và nhân sinh. Văn học không sao chép thụ động những mảng tủn mủn, nhỏ nhặt của đời sống. trái lại, nhìn vào tác phẩm, ta thấy được bản chất cuộc sống ở một điểm sáng quy tụ, nó tiêu biểu và chân thực hơn hết trạng thái tự nhiên và hoàn tàon có thật ở môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường ngoài đời. Người đọc thấy rõ đâu là xích míc đa phần của xã hội thông qua những xung đột văn học trong tác phẩm. Và đó đó đó là thước đo giá trị và sự trường tồn của tác phẩm văn chương.
* Bằng nghệ thuật và thẩm mỹ của tớ, văn học lắng đọng đến tận nơi sâu kín, tiềm ẩn trong con người. Những giọt nước mắt khóc thương cho cuộc sống đau khổ, cho từng số phận bị biến dạng,sẽ làm cho tâm hồn người dân trong sạch hơn lên, tư tưởng và tâm hồn được nâng cao lên về chất, để hoàn toàn có thể vượt qua những nhỏ nhặt, tầm thường của cái vị kỉ, để hoà nhập được với môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường tâm hồn của đồn loại, đồng cảm với họ, cùng chiến đấu cho việc hoàn thiện của con người, làm cho những người dân gần người hơn. Đó đó đó là hiệu suất cao nhân đạo hoá con người của tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ.
* Đương nhiên văn học không riêng gì có nói đến những cái gì mạnh mẽ và tự tin, lớn lao; không riêng gì có nói đến sáng sủa, thắng lợi. Nó không tránh mặt việc biểu lộ những mất mát, hi sinh, những thảm kịch của đời sống, sự đê tiện,ngu dốt và phản bội của con người trên tư cách công dân cũng như trong môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường riêng tư: trong lao động và đấu tranh, trong quan hệ bạn bè, vợ chồng, trong tình yêu,Trong quá trình biểu lộ như vậy, nhà văn thông qua tác phẩm của tớ, đấu tranh cho việc công bình, lôi kéo tình thương và lòng bác ái,Chính những điều đó tạo nên giá trị của tác phẩm.
b. Sáng tác của Nam Cao chứng tỏ kĩ năng lĩnh hội môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của nhà văn.
- Ông không riêng gì có thấy môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường đương thời là đói rét, là bệnh tật, mà còn thấy được thảm trạng sự tha hoá của con người, những cuộc sống bị méo mó, xiêu vẹo, biến dạng và cả những môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường sống mòn hay chết mòn thì cũng chẳng khác gì nhau cả. từ cuộc sống của một Chí Phèo, một Thị Nở khái quát lên thành cả một hiện tượng kỳ lạ Chí Phèo, Nam Cao không riêng gì có nói lên nỗi đau đớn về thể xác của người nông dân, mà từ đây khơi lên lòng phẫn nộ đối với những bất công và những thế lực gây tội ác, lôi kéo mọi người hãy đấu tranh để góp phầngiữ lấy những tia sáng lương tri còn le lói, còn chưa tắt hẳn trong cuốc sống tinh thần của kiếp người bị tha hoá, để giữ cho con người không biến thành trở thành thú vật, để con người đúng là Người với ý nghĩa cao đẹp của nó.
Tôi có đọc được ở một tác phẩm lí luận tầm cỡ đại ý như vậy này: Vũ khí phê phán dĩ nhiên không thể thay thế được sự phê phán bằng vũ khí; chỉ có lực lượng vật chất mới đánh đỗ được lực lượng vật chất; nhưng lí luận cũng hoàn toàn có thể trở thành lực lượng vật chất khi nó đã thâm nhập vào quần chúng. Văn học với sức mạnh lớn lao của nó trong việc mày mò, nhận thức và sáng tạo thực tại, luôn luôn được xem là một vũ khí đấu tranh giai cấp. Các lực lượng tiến bộ và phản tiến bộ đều sử dụng văn học làmcông cụ để tuyên truyền tập hợp quần chúng. Các nhà văn, nhà thơ của tất cả chúng ta cần nâng cao trình độ tư tưởng và năng lực biểu lộ cũng như thái độ trung thực và dũng cảm trong việc phản ánh hiện thực để nâng cao hơn thế nữa giá trị của tác phẩm. Văn học phải nỗ lực phản ánh những sự thực ở đời với tất cả sự đa dạng và phức tạp của nó, có cả nỗi đau và nụ cười, có cả cái thấp hèn vàcao thượng, chứ không phải là những tác phẩm tụng ca xuôi chiều, tô hồng hiện thực mà lảng tránh những nỗi đớn đau của đồng bào, đồng chí. Tác phẩm văn học cùng cần góp thêm phần kiến giải những vấn đề của hiện thực đời sống, đồng thời là tiếng nói dự báo cho những vấn đề của hiện thực xã hội rộng lớn trong tương lai. Như vậy văn học mới làm được hiệu suất cao giáo dục con người bằng con phố tình cảm, mới góp thêm phần làm cho con người với đúng nghĩa của nó: không là thánh cũng không trở thành thú. Những tác phẩm văn học bắt nguồn từ những ánh trăng mờ ảo, thơ mộng và dối lừa, những tiểu thuyết chỉ là tiểu thuyết, quay sống lưng hay bàng quan trước sự thực cuộc sống thì những tác phẩm ấy hoàn toàn không còn ích chođời sống, con người.
- Đương nhiên văn học có tính độc lập tương đối của nó. Hiện thực trong văn học và hiện thực ngoài cuộc sống không phải là hai bàn tay úp kít vào nhau mà đan cài vào nhau. Ở đây mọi sự đơn giản hoá và quy mô hoá, mọi sự áp đặt, mệnh lệnh, khiên cưỡng đeo chân cho vừa giày đều là những điểm nên tránh. Chúng ta phản bác những lập luận và sáng tác của những trường phái siêu thực, hiện sinh, cũng đồng thời phê phán cách biểu lộ của những tác phẩm cứ tưởng như được viết bằng phương pháp hiện thực xã hội chủ nghĩa nhưng thực chất không biểu lộ được môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường, chỉ biết ca tụng một chiều, giấu giếm nỗi đau; những tác phẩm đã không nói được thực trạng của hiện thực đương thời, càng không thể có hiệu suất cao dự báo.
- Aimatôp nhận định rằng: chân lí trong nghệ thuật và thẩm mỹ không riêng gì có là sự việc phơi bày những thiếu sót và trở ngại vất vả, những mặt tốt của môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường tất cả chúng ta; mà quan trọng hơn, tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ phải hoàn toàn có thể thôi thúc con người suy tư sâu sắc, bắt con người phải xúc động tận đáy lòng.
Văn học làm cho con người nhận rõ diện mạo của tớ hơn, vạch rõ đâu là tốt, xấu, đâu là cao cả, thấp hèn, thấy hết để hoàn toàn có thể tự điều chỉnh: Hãy nhìn xem ngay tại đây, ngay tại chỗ này những gì mà con người còn chưa nhận ra vì một lí do nào đó (Lời giới thiệuĐoạn đầu đàicủa Aimatôp).
III. Kết bài:
Nhiệm vụ của văn học, của những người dân sáng tạo ra tác phẩm thật nặng nề. Cuộc sốngđang ngổn ngang, bộn bề và có nhiều điều khiển ta nhức nhối, trăn trở. Bởi vậy, tất cả chúng ta nên phải biết bao những tác phẩm văn học đích thực, những chính phẩm, góp tiếng nói tái tạo môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường.
Đề bài 2: có ý kiến nhận định rằng truyện hoàn toàn có thể phản ánh hiện thực rộng lớn đi sâu vào những mảnh đời rõ ràng và cả những diễn biến sâu xa trong tâm hồn con người. Hãy phân tích hai truyện ngắn Hai Đứa Trẻ của Thạch Lam và Chí Phèo của Nam Cao để làm sáng tỏ ý kiến trên.
Gợi ý
I. Mở bài:
Nhà văn Thạch Lam đã từng quan niệm đối với tôi, văn chương không phải đem đến cho những người dân đọc sự thoát ly, hay sự quên. Trái lại văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực mà tất cả chúng ta, hoàn toàn có thể vừa tố cáo và thay đổi thế giới giả dối và tàn ác, vừa làm cho lòng người được thêm trong sạch và phong phú hơn. Đúng như vậy! Văn chương nghệ thuật và thẩm mỹ luôn hướng tới môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường con người, từ đó đưa đến cho chính con người những giá trị cao đẹp, những bài học kinh nghiệm tay nghề trông nhìn và thưởng thức. Điều đó lại càng đúng đắn hơn với thể loại truyện ngắn, bởi nói như nhà văn Nguyễn Kiên nó vừa là chứng tích của thuở nào, vừa là hiện thân một chân lý giản dị của mọi thời. Bàn về vấn đề này, đã có ý kiến nhận định rằng truyện hoàn toàn có thể phản ánh hiện thực rộng lớn đi sâu vào những mảnh đời rõ ràng và cả những diễn biến sâu xa trong tâm hồn con người. Minh chứng rõ nhất cho quan niệm đó đó đó là truyện ngắn Hai Đứa Trẻ của Thạch Lam và Chí Phèo của Nam Cao.
II. Thân bài:
1. Giải thích:
- Mỗi quy mô văn nghệ ra đời đều có những tác động riêng đến với con người. Mĩ thuật tạo ra nét trẻ đẹp từ những nét vẽ, mảng mầu, âm nhạc đem đến cái hay từ tiếng hát, lời ca. Kiến trúc, ấy gây ấn tượng bởi những thiết tiếp theo tinh vi còn văn chương hay rõ ràng hơn đó đó là chuyện đã hoàn toàn có thể phản ánh hiện thực rộng lớn. Điều đó xác định, chuyện phản ánh được hiện thực thời đại với những vấn đề nổi cộm, bức thiết nhất trên một phạm vi rộng. Không chỉ vậy, chuyện còn đi sâu vào những mảnh đời rõ ràng.
- Truyện phản ánh hiện thực nhưng thường không hời hợt, phó quát một cách chung chung, mà luôn hướng tới những mảnh đời, những số phận rõ ràng để phản ánh hiện thực. Và ở chuyện còn mang một đặc trưng mà ít tìm thấy ở những thể loại khác, đó là phía tới, có những diễn biến sâu xa trong tâm hồn con người. Truyện thường đi sâu vào thế giới nội tâm để cảm nhận được hết mọi diễn biến trong tình cảm và nhận thức của con người, từ đó khái quát nên giá trị của tác phẩm và xác định tài năng của nhà văn. Như vậy, quan niệm về truyện của ý kiến trên đã nêu lên được vai trò cũng như yêu cầu quan trọng với nội dung truyện ngắn. Truyện ngắn là một thể loại ngắn gọn, dung tích nhỏ nhưng tiềm ẩn một nội dung sâu rộng. Vì thế nhà văn nên phải biết nắm bắt, lựa chọn, phản ánh những vấn đề bản chất tiêu biểu, nhưng phải mang tính chất chất rộng lớn, phổ cập của hiện thực thông qua những số phận rõ ràng, thậm chí cần đào sâu vào nội tâm để biến những trang văn thành trang đời.
- Truyện hoàn toàn có thể phản ánh hiện thực rộng lớn, đi sâu vào những mảnh đời rõ ràng và cả những diễn biến sâu xa trong tâm hồn con người. Quan niệm trên hoàn toàn đúng chuẩn, chính bới nó đã nhờ vào cơ sở lý luận của truyện ngắn nói riêng và văn học nói chung. Chuyện thường hướng tới khắc họa một hiện tượng kỳ lạ lùng sống, một khoảnh khắc nhân sinh, hay một lát cắt hiện thực. Do vậy, chuyện thường có ít nhân vật để nhà văn đi sâu vào mày mò rõ ràng. Kết cấu của truyện thường không phức tạp, có chuyện ra mắt trong thuở nào gian, không khí hạn chế và xoay quanh một tình huống có tính chất chủ yếu. Bởi vậy, tác giả có thời cơ đi sâu vào đời sống nội tâm con người để mày mò. Hơn nữa truyện chứa nhiều những rõ ràng cô đúc, lối hành văn mang nhiều ẩn ý cũng góp thêm phần giúp nó biểu thị được tâm lý con người. Truyện ngắn gọn, cô đọng nhưng thể loại truyện có những phẩm chất thẩm mỹ đặc trưng, tập trung vào khoảnh khắc mà ý nghĩa môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường đậm đà nhất, ngắn gọn, hàm xúc mà hoàn toàn có thể khái quát cao về hiện thực. Phản ánh được bê sâu của đời sống đề sâu tư tưởng và tấm lòng của nhà văn về sâu, về tài năng của người nghệ sĩ ngôn từ. Không chỉ vậy, quan niệm về chuyện trên còn nhờ vào từ thiên chức văn học. Dù có những đặc trưng riêng nhưng chuyện vẫn phải hướng tới sứ mệnh của văn học, phản ánh hiện thực nói được những vấn đề nhức nhối của con người, trân trọng những mơ ước, khát vọng, trân trọng vẻ đẹp nội tâm ẩn sâu trong tâm hồn họ. Có thể nói, truyện ngắn Hai Đứa Trẻ của Thạch Lam và Chí Phèo của Nam Cao đó đó là hai tác phẩm thể hiện rõ cho đặc trưng của truyện, cũng như minh chứng cho quan niệm trên.
2. Bình luận, chứng tỏ:
* Bàn về văn học Standal đã viết văn học là tấm gương đời sống xã hội. Đúng như vậy! Một tác phẩm văn học chân chính luôn bắt nguồn từ hiện thực đời sống con người. Hiểu được quy luật đó, nên tuy nhiên là nhà văn lãng mạn hay hiện thực thì Thạch Lam và Nam Cao cùng đề cao yếu tố này trong quá trình sáng tác. Đến với truyện ngắn Hai Đứa Trẻ của Thạch Lam ta đã phát hiện hình ảnh của một phố huyện, một miền đất, miền đời bị quên lãng. Trên cái nền khổ đau, nghèo đói lần lượt hiện ra những kiếp người sống lay lắt, mòn mỏi đến đáng sợ. Đó là chị Tý với gánh hàng nước, đó là bác siêu với những bát phở ế hàng, đó là bác Xẩm với tiếng đàn run lên bần bật, hay đó là chị em Liên với quầy bán hàng ế khách Kiếp sống của tớ ra mắt đều đều, họ chỉ tồn tại chứ không phải là sống, họ như bị bắt sống chứ không phải tự nguyện để sống. Cuộc sống của tớ như một màn kịch không còn sự thay đổi, người thay đổi cảnh, ngày nào họ cũng hiện ra buồn bã, thiếu sức sống và lặp lại y nguyên hành vi ngày ngày hôm trước. Sống trong cái ao đời phẳng lặng, đó đã có biết bao mơ ước, bao suy nghĩ bị dìm chết, con người từ từ cũng trở nên chai sạn, vô cảm dẫn đến quên béng mịt mù trước cuộc sống.
Hãy đến với Chí Phèo: của nhà văn Nam Cao, nhà văn phản ánh toàn diện bộ mặt ăn thịt người của xã hội thực dân, với những quan hệ trong làng Vũ Đại. Xã hội đó đã đẩy những người dân lao động chân chất, vào con phố lưu manh hóa dẫn đến thảm kịch đau đớn, bị cự tuyệt quyền làm người. Đầu tiên là những quan hệ phức tạp ở cái đất quần Ngư tranh thực. đứng đầu là cụ Bá Kiến, sau đó là bọn cường hào ác bá và ở đầu cuối là người dân nghèo khổ ấy, người dân bị những quan hệ chi phối. Khi cần lũ cường hào, Ác bá link với nhau, áp bức trong làng, nhưng lúc không cần đến nhau thì ngấm ngầm lẫn nhau ăn bàn. Đó là nguyên nhân dẫn đến nỗi trở ngại vất vả, nhọc nhằn của dân làng. Hơn nữa cậy quyền, cậy thế bọn người dân có thế lực tiêu biểu là cụ Bá Kiến đã đẩy người nông dân vào con phố lưu manh tha hóa mà tiêu biểu là Chí Phèo. Sinh ra vốn là một đứa trẻ bị bỏ rơi, lớn lên trong sự chăm sóc của dân làng Vũ Đại, Chí trở thành một người hiền lành và có lòng tự trọng cao. Nhưng chỉ vì một cơn ghen vô cớ, Chí Phèo đã bị bá kiến để vào tù. Sau 7, 8 năm ra tù, hắn từ từ là một kẻ lưu manh, một thằng răng đá, một loài vật lạ, con quỷ dữ mà ai cũng xa lánh. Gặp Thị Nở khao khát hoàn lương nhưng ở đầu cuối bị từ chối hắn đau đớn, tự vẫn. Hiện thực môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường trong Chí Phèo được Nam Cao phản ánh rất rõ, hình ảnh làng Vũ Đại đó đó là hình ảnh thu nhỏ của nông thôn Việt Nam trước Cách mạng. Đọc Chí Phèo, ta như được trở về với xã hội với số phận của những con người thời đó vậy.
* Chuyện hoàn toàn có thể phản ánh hiện thực rộng lớn, nhưng do hạn chế về dung tích nên chuyện thường đi sâu vào những mảnh đời rõ ràng. Điều đó vừa giúp tư tưởng, chủ đề được sáng rõ, vừa thể hiện tấm lòng của nhà văn đối với con người. Đến với hai đứa trẻ, Thạch Lam đã đi sâu mày mò môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường con người, mà tiêu biểu là liên một đứa trẻ nghèo. Khi còn nhỏ Liên sống ở Tp Hà Nội Thủ Đô, dù không phải giàu sang nhưng cũng khá được sung sướng được đi chơi bờ Hồ, uống những cốc nước xanh đỏ. Đó là những kí ức đẹp đẽ của Liên mà cô không thể nào quên được. Nhưng do thầy mất việc Liên phải về một Phố huyện nghèo nàn để sinh sống. Điều đó cũng đồng nghĩa với việc môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường tuổi thơ sung sướng của Liên giờ đã chấm hết. Cái nghèo đã cướp đi nụ cười và quyền lợi của một đứa trẻ như Liên. Cuộc sống cơm áo gạo tiền đã trói buộc tiên vào với những hàng tre, từ sáng sớm tới đêm khuya. Liên sống mòn mỏi, trông chờ, đợi đến một bát phở trong phố huyện nghèo cũng không đủ can đảm mơ ước. Nhưng bên gần đó, Liên cũng là một đứa trẻ biết yêu thương, cảm động đối với môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của người khác, tuy nhiên mình chẳng khá giả gì. Tuy không được miêu tả nhiều như Liên nhưng những mảnh đời như chị tí, bác siêu, bác xẩm, Cụ Phi cũng góp thêm phần thể hiện được con mắt yêu thương của Thạch Lam.
* Còn đến với Chí Phèo của Nam Cao, những mảnh đời mà ông để ý quan tâm đến nhiều đó đó là người nông dân, với một môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường nghèo khổ đến tận cùng. Nhưng ông khác đặc biệt ở chỗ, ông không đi quá sâu vào môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường ấy, mà ông đi sâu vào quá trình tha hóa của Chí Phèo, là một ví dụ điển hình. Sinh ra bị bỏ rơi ở trước lò gạch cũ, được anh thả ống lươn nhặt về nuôi dưỡng. Chí lớn lên vì được dân làng Vũ Đại nuôi nấng. Tuy tuổi thơ xấu số, nhưng chí phèo không xấu xa mà còn rất chăm chỉ, hiền lành và giàu lòng tự trọng. Chỉ vì cơn ghen vô lý bác Kiến, đã đẩy Chí Phèo vào tù. Với sự nhào mặn của nhà tù, Chí Phèo trông khác hoàn toàn. Bề ngoài nhìn như thằng rặng đá cái đầu trọc lóc, cái răng cao trắng hơn, cái mặt đen mà rất cong cong. Không chỉ thay đổi về nhân hình mà chí còn bị nhuộm đen về nhân tính. Hắn chìm trong những cơn say, từ đây hắn đã làm biết bao tội ác với những con người đã nuôi nấng hắn. Chí cứ vậy cho tới lúc gặp Thị Nở. Thị đã dẫn Chí về với môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường, nhưng do định kiến từ chối Chí Phèo tuyệt vọng giết chết quân địch của cuộc sống mình và cũng tự kết liễu đời mình. Cuộc đời của Chí Phèo là một mảnh đời rõ ràng, nhưng đã bao quát được con phố mà những mảnh đời khác thường đi phải như Binh Chức, Năm Thọ đó đó đó là cái Quý cái hay mà chỉ hoàn toàn có thể loại truyện đó được.
* Mang trong mình những đặc trưng riêng nên chuyện còn tồn tại kĩ năng đi sâu vào diễn biến sâu xa trong tâm hồn con người. Đến với truyện ngắn, yếu tố này rất được chú trọng bởi thước đo tài năng người nghệ sĩ đó đó là kĩ năng miêu tả tâm lí nhân vật. Đọc hai đứa trẻ của Thạch Lam. Người đọc thuận tiện và đơn giản nhận ra tâm trạng của nhân vật liên được tác giả chú trọng miêu tả rất rõ ràng và tinh tế. Tâm trạng đó được biểu lộ trước hết ở cảnh ngày tàn. Trước những cảnh sác đất trời thay đổi, liên có tâm trạng buồn man mác rồi mắt chị bóng tối ngập đày dần. Dường như Liên cảm nhận được môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường đang đình trệ với những chuyển biến tinh tế của tạo hóa. Khi nhìn về con người, Liên động lòng thương những đứa trẻ con nhà nghèo, tuy sợ nhưng vẫn thấy tội cho Cụ Phi và biết chia sẻ với chị tí. Màn đêm buông xuống với sự thắng lợi của bóng tối, Liên dường như lại thấy buồn thấm thía. Thấy đứa những đứa trẻ con khác vui chơi liên thèm thuồng, Nhớ về rất lâu rồi. Từ chỗ buồn man mác trước giờ khắc của ngày tàn, giờ đây là những quan sát đợi chờ hoài niệm, nuối tiếc và khát khao nhưng đã hoàn toàn bị tàn lụi. Hiện tại và quá khứ như những đợt sóng vỗ vào tâm hồn, để rồi buồn hơn da giết hơn. Để an ủi mình Liên chỉ từ quan điểm lên khung trời với ông thần nông, con vịt trời, giải ngân cho vay hà với thế giới cổ tích nhiệm mầu.
Khi đoàn tàu đêm về, cũng là lúc tâm trạng của Liên được thể hiện rõ nhất. Liên háo hức đợi chờ đoàn tàu như đợi chờ Phút Giao thừa thiêng liêng. Khi nhìn đoàn tàu, Liên không trả lời thắc mắc của em trong tâm hồn cô còn xúc động vẫn chưa lắng xuống Liên lặng lẽ mơ tưởng Tp Hà Nội Thủ Đô xa xăm Tp Hà Nội Thủ Đô sáng rực vui vẻ và huyên náo. Những câu chữ gieo vui như nốt nhạc. Có thể trong phút giây ấy khát vọng đổi đời đã được đánh thức trong một tâm hồn còn vô tư ngây thơ tàu đã đem đến một chút ít thế giới khác đi qua. Một thế giới khác hoàn toàn đối với Liên khác hoàn toàn với ánh sáng ngọn đèn chỉ Tí và ánh lửa bác siêu. Dù biết Tàu ngày hôm nay không đông, nhưng không sao miễn là họ ở Tp Hà Nội Thủ Đô về. Và khi tàu đi Liên vẫn còn đứng nhìn, thấy mình sống giữa bao nhiêu sự xa xôi không biết như chiếc đèn con của chị tí chỉ chiếu sáng một vùng đất nhỏ.
* Nếu như hai đứa trẻ là tâm trạng của Liên trước thuở nào khắc ngắn ngủi, thì chí phèo ra mắt rất rõ tâm trạng của Chí Phèo khi đã được Thị Nở dẫn về cuộc sống. Sau cái đêm say rượu, Ăn nằm với Thị Nở. Sáng hôm sau tỉnh dậy, Chí Phèo giường như khác hoàn toàn. Hắn cảm nhận được mọi diễn biến, mọi sắc thái bên phía ngoài cái túp lều ẩm thấp của hắn. Hắn nghe được tiếng chim hót, nghe được tiếng Anh thuyển chài đuổi cá trên sông, tiếng người đi chợ bán vải về. Hắn nghĩ về quá khứ, hiện tại và tương lai. Hắn dường như đang sợ rượu, sợ chính mình và sợ tương lai của tớ. Chí Phèo nghĩ đến cái đói, cái rét rồi ốm đau, nhưng còn đáng sợ hơn điều đó đó đó là cô độc. Và trong cơn suy nghĩ ấy thì chị nở chạy sang với liều thuốc giải cảm và giải rượu, bát cháo hành. Chí cảm động đến rưng rưng nước mắt và ăn cháo hành. Hắn nghĩ chắc những ai đó đã ăn mới biết cháo hành ngon. Đối với hắn, bát cháo hành đó còn là một mùi vị tình thương dẫn hắn về với quãng đời lương thiện. Hắn lại trở về với ước mơ rất lâu rồi, có một mái ấm gia đình nho nhỏ chồng cuốc mướn cày thuê vợ dệt vải. Chao ôi! đọc xong ta mới hiểu Chí Phèo tâm tình biết bao. Nhưng khi bị Thị Nở từ chối, lúc đầu không hiểu nhưng sau hắn nhận ra, Chí Phèo ôm mặt khóc rưng rức. Chí Phèo hiểu được thảm kịch của cuộc sống mình. Hắn như cứ ngửi thấy hương cháo hành thoang thoảng, hắn tìm đến rượu mong quên đi mọi thứ, nhưng càng uống, càng tỉnh, càng tỉnh càng đau đớn, tuyệt vọng. Chỉ định tìm đến giết chết con đĩ nở và con khọm già nhà nó nhưng bước chân lại đưa chí đến nhà Bá Kiến. Chí Phèo rút dao giết lão Bá Kiến và cũng kết liễu luôn đời mình. Chính chân lý đã đưa Chí Phèo hiểu ra được cuộc sống mình, nên tuy Chí Phèo có chết cũng là minh chứng cho việc trở về với lương thiện, không thích làm kiếp thú vật.
* Hai nhà văn, với hai phong cách và xu hướng rất khác nhau, nhưng Thạch Lam và Nam Cao đều thể hiện được những đặc trưng của truyện qua những sáng tác của tớ. Quan niệm chuyện hoàn toàn có thể phản ánh hiện thực rộng lớn, đi sâu vào những mảnh đời rõ ràng và cả những diễn biến sâu xa trong tâm hồn con người, không riêng gì có nêu lên đặc trưng của truyện, mà còn đặt ra yêu cầu đối với tác giả và Tiếp nhận văn chương. Đối với người cầm bút, phải không ngừng nghỉ mài dũa tài năng khổ luyện trong lao động chữ nghĩa, gắn bó sâu sắc với cuộc sống và con người. Đối với độc giả, để hoàn toàn có thể tiếp nhận, mày mò được bề sâu của tác phẩm, độc giả phải sống hết mình với tác phẩm. Tích cực đồng sáng tạo cùng với nhà văn.
III. Kết bài:
Thanh Thảo đã từng nhận định rằng văn chương giúp ta trải nghiệm môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường ở những tầng và chiều sâu đáng kinh ngạc. Văn chương nói chung và thể loại truyện nói riêng của thật đã làm được điều đó. Bởi vì, nó đã phản ánh hiện thực đi sâu vào mảnh đời rõ ràng và cả những chuyển biến sâu xa trong tâm hồn con người, từ đó thể hiện tấm lòng cao cả của mỗi nhà văn. Chính vì vậy nên hai đứa trẻ, của Thạch Lam và Chí Phèo của Nam Cao xứng đáng là hai truyện ngắn đặc sắc, sống mãi với thời gian, đến với bạn đọc cả ngày hôm nay và tương lai.
Đề bài 3:
Nhà phê bình văn học Nga Biêlinxki định nghĩa: điển hình nghệ thuật và thẩm mỹ như thể một người lạ mặt quen biết.
Anh (chị) hiểu điều đó ra làm sao?
Bằng một số trong những điển hình văn học trong những tác phẩm văn học hiện thực quá trình 30 - 45, hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.
HƯỚNG DẪN
1. YÊU CẦU CHUNG:
Nắm vững phương pháp, kĩ năng làm bài nghị luận văn học.
Biết vận dụng kiến thức và kỹ năng lí luận văn học để lý giải vấn đề một cách đúng chuẩn, rõ ràng.
Chọn được những điển hình văn học tiêu biểu để phân tích, lám sáng tỏ vấn đề một cách thuyết phục.
2. YÊU CẦU CỤ THỂ:
Một số ý cần đạt :
a. Giải thích vấn đề :
*. Ý nghĩa câu nói :Định nghĩa của Biêlinxki thực chất nêu lên nét chung và nét riêng, tính phổ quát và tính riêng biệt của điển hình nói chung và điển hình văn học nói riêng.
+ Người lạ mặt: là nét riêng ,nét riêng biệt, nét độc đáo mà nhìn vào đó ta hoàn toàn có thể phân biệt đươc với nhân vật khác- đó là con người này(Hêghen).
+Người lạ mặt nhưng quen biết là vì những nét chung, nét phổ quát
của điển hình nghệ thuật và thẩm mỹ. Điểm chung đó giúp ta nhận ra một loại người, một tầng lớp, một giai cấp, một dân tộc bản địa với những đặc điểm, phẩm chất đặc
trưng.
* Giải thích lí do:
Điển hình nghệ thuật và thẩm mỹ là hình ảnh chủ quan của hiện thực khách quan. Bước
vào tác phẩm, hiện thực ấy mang đậm dấu ấn sáng tạo, qua lăng kính chủ quan của người nghệ sĩ. Như vậy, do yêu cầu của tính riêng về phong cách thành viên, mỗi điển hình nghệ thuật và thẩm mỹ phải thể hiện được nét độc đáo, mới mẻ,từ nội dung đến hình thức, để phân biệt với hình tượng khác.
Sự sáng tạo của người nghệ sĩ vô cùng quan trọng, song hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ do nghệ sĩ sáng tạo không phải chỉ để cho riêng mình, mà còn là một để nói
hộ người khác. Do đó, điển hình nghệ thuật và thẩm mỹ bao giờcũng phải mang tính chất chất khái quát cao, nó phải phản ánh được đặc điểm, tâm lí, tính cách, tư tưởng và nguyện vọng của một tầng lớp xã hội, một giai cấp hay một loại người nào đó. Điển hình nghệ thuật và thẩm mỹ là người quen biết, khi từng người đều hoàn toàn có thể thấy hình bóng mình trong đó.
Điển hình nghệ thuật và thẩm mỹ phải hài hoà giữa tính chung và tính riêng, rõ ràng và khái quát, riêng biệt và phổ quát. Nếu chỉ để ý quan tâm tính chung thì hình tượng mất đi tính sinh động, rõ ràng, thủ tiêu đậm cá tính sáng tạo của nhà văn, xoá nhoà phong cách riêng độc đáo của nhà văn. trái lại, nếu chỉ để ý quan tâm tính riêng thì hình tượng sẽ trở nên xa lạ, tính phổ quát sẽ mất, hình tượng sẽ thiếu sức truyền cảm, không tạo được sự đồng điệu, đồng cảm với bạn đọc.
b. Phân tích một số trong những điển hình văn học để làm sáng tỏ vấn đề:
Học sinh hoàn toàn có thể lựa chọn phân tích một số trong những điển hình văn học trong và ngoài nhà trường, cả VHVN và VHNN, miễn sao những hình tượng thực sự là điển hình, có tính riêng biệt nhưng cũng mang tầm khái quát cao. (Ví dụ: Chí Phèo,
Bá Kiến (Chí Phèo- Nam Cao), Xuân Tóc Đỏ (Số đỏ-Vũ Trọng Phụng),
Hoàng(Đôi mắt-Nam Cao)
Trương Văn Quỳnh
[embed]https://www.youtube.com/watch?v=CNHGdmywBsI[/embed]