Mẹo về Trẻ sơ sinh bị xuất huyết não có để lại di chứng K 2022
Dương Anh Sơn đang tìm kiếm từ khóa Trẻ sơ sinh bị xuất huyết não có để lại di chứng K được Cập Nhật vào lúc : 2022-05-08 06:59:15 . Với phương châm chia sẻ Bí kíp về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết Mới Nhất. Nếu sau khi tham khảo nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Ad lý giải và hướng dẫn lại nha.CHẢY MÁU TRONG SỌ Ở TRẺ EM (INTRACRANIAL HEMORRHAGE)
CHẢY MÁU TRONG SỌ Ở TRẺ EM (INTRACRANIAL HEMORRHAGE)
1. ĐẠI CƯƠNG
Chảy máu trong sọ là vì vỡ bất kỳ mạch não nào ở màng não và não. Chảy máu trong sọ là một bệnh cấp cứu và phổ biến. Tỷ lệ mắc bệnh ở trẻ
sơ sinh và trẻ nhỏ cao hơn ở trẻ lớn do hai nhóm trẻ này thường bị chảy máu trong sọ do thiếu vitamin K tự phát. Các di chứng đó đó là bại não, chậm vận
động, tâm thần, hẹp hộp sọ, động kinh
2. NGUYÊN NHÂN
-Trẻ sơ sinh mắc bệnh thường do chấn thương sản khoa, ngạt chu sinh, trẻ
đẻ non tháng. Thiếu vitamin K ở trẻ sơ sinh hoàn toàn có thể gây ra chảy máu trong sọ sớm trong ngày đầu và 3 đến 5 ngày sau sinh.
-Trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh từ trên 2 tuần đến 12 tuần tuổi thường mắc bệnh chảy máu muộn do thiếu vitamin K . Nguyên nhân thiếu vitamin K hoàn toàn có thể là tiên phát hoặc thứ phát sau tắc mật bẩm sinh, viêm gan, xơ nang tụy, trẻ dùng nhiều kháng sinh sau sinh, tiêu chảy kéo dãn… Các nguyên nhân gây chảy máu trong sọ khác ít gặp là giảm tiểu cầu tiên phát hoặc thứ phát, những rối loạn đông máu di truyền, nhiễm trùng nặng…
-Ở trẻ lớn, nguyên nhân gây chảy máu trong sọ thường là những dị dạng mạch máu não bẩm sinh: thông động - tĩnh mạch, phình động mạch, u mạch xoang hang, trong đó dị dạng thông động - tĩnh mạch não là hay gặp nhất.
3. CHẨN ĐOÁN
3.1.Lâm sàng
3.1.1. Trẻ sơ sinh
Tự nhiên rên è è, bỏ bú, thóp căng phồng, co giật, li bì hoặc hôn mê, rối loạn nhịp thở, tím tái.
3.1.2. Trẻ nhỏ
-Trẻ nhỏ ngoài 28 ngày tuổi đột nhiên khóc thét, bỏ bú, nôn, thóp căng phồng, co giật, li bì, hôn mê, kèm theo có triệu chứng thần kinh khu trú như lác
mắt, sụp mi, giật nhãn cầu, liệt chi, cũng hoàn toàn có thể có biểu lộ rối loạn nhịp thở, ngừng thở, hạ thân nhiệt, trương lực cơ giảm, vòng đầu tăng, khớp sọ giãn, …
-Thiếu máu cấp và nặng.
-Chảy máu dưới da và niêm mạc như chấm chảy máu, chảy máu vòm họng, bầm máu nơi tiêm hoàn toàn có thể gặp. Chảy máu ở nội tạng như tiêu hóa và phổi ít gặp.
3.1.3. Trẻ lớn
-Bệnh thường xảy ra đột ngột, tiến triển nhanh trong vài giờ, nhức đầu, nôn, li bì rồi hôn mê tăng dần, tín hiệu thần kinh khu trú. Các triệu chứng thần kinh và toàn thân hoàn toàn có thể thay đổi tuỳ theo vị trí và mức độ chảy máu.
3.2. Cận lâm sàng: Thường chỉ định tùy theo lứa tuổi
-Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi cần làm công thức máu ngoại biên, thời gian máu đông, máu chảy sẽ thấy hồng cầu, huyết sắc tố giảm, thời gian đông máu kéo dãn, số lượng bạch cầu và số lượng tiểu cầu thông thường, thời gian chảy máu thông thường. Thời gian prothrombin (PT), thời gian thromboplastin riêng phần hoạt hóa (APTT), những yếu tố đông máu phụ thuộc vitamin K (yếu tố II, VII, IX, X) đều giảm.
-Các trường hợp chảy máu trong sọ do nguyên nhân tiểu cầu, rối loạn
đông máu khác, ngoài công thức máu, cần làm tủy đồ, những yếu tố đông máu toàn bộ, fibrinogen. Ở trẻ sơ sinh, hoàn toàn có thể cấy máu nếu nghi ngờ nhiễm trùng nặng.
-Chẩn đoán hình ảnh như siêu âm qua thóp, chụp cắt lớp vi tính để chẩn đoán xác định vị trí chảy máu. Hình ảnh tổn thương hoàn toàn có thể gặp là chảy máu dưới nhện, trong nhu mô não, trong não thất, hoàn toàn có thể thấy những hình ảnh co thắt mạch trong chảy máu dưới nhện, phù não, chèn đẩy nhu mô não, não thất, đường giữa (liềm não). Các tổn thương hoàn toàn có thể ở một bán cầu hoặc hai bán cầu não. Các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh hoàn toàn có thể chỉ định lần 2 nếu thấy bệnh tiếp tục nặng lên.
-Chọc dò tủy sống thấy dịch não tủy có máu không đông, hoàn toàn có thể dịch vàng nhưng lưu ý hoàn toàn có thể gây tụt kẹt não nếu bệnh nhi còn ở trong tình trạng tăng áp lực nội sọ.
-Trẻ lớn: chảy máu trong sọ thường do nguyên nhân dị dạng mạch máu. Trong quá trình đầu của đột quị, khi mới vào viện việc chụp cắt lớp vi tính sẽ xác định vị trí tổn thương ở màng não, não thất hoặc nhu mô, tổn thương vùng
não do động mạch não chi phối, hiệu ứng choán chỗ.Có thể chụp lần 2 trong quá trình này nếu tiến triển bệnh xấu đi.
Giai đoạn sau: tình trạng bệnh nhân hoàn toàn có thể ổn định sau một đến hai tuần
đầu, xem xét chỉ định thăm dò hình ảnh học mạch máu: chụp cộng hưởng từ mạch, chụp cắt lớp vi tính mạch hoặc chụp mạch số hóa xóa nền để xác định dị dạng động - tĩnh mạch, túi phình mạch…
4. ĐIỀU TRỊ
4.1. Điều trị nội khoa
4.1.1. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bị chảy máu trong sọ do thiếu vitamin K
-Khẩn trương xử trí cấp cứu duy trì hiệu suất cao sống về hô hấp, tuần hoàn, thân nhiệt.
-Làm thông đường thở, đặt bệnh nhân ở tư thế đầu trung gian cao 15-30 độ.
- Cho thở oxy.Thông khí tương hỗ qua ống nội khí quản nếu bệnh nhân thở chậm hoặc ngừng thở
-Ủ ấm trẻ đề phòng hạ thân nhiệt.
-Chống co giật bằng Phenobarbital 10 – 20 mg/kg liều ban đầu, tiêm tĩnh mạch hoặc bắp, sau duy trì 3 – 5 mg/kg/ngày bằng đường uống. Có thể dùng Seduxen 0,25 – 0,30 mg/kg tiêm tĩnh mạch hoặc thụt hậu môn.
-Hồi phục tuần hoàn, hồi sinh khối lượng máu mất bằng truyền máu cùng nhóm 20 ml/kg khối lượng;
-Chống tình trạng chảy máu: tiêm vitamin K1 0,005 -1 ống/ngày tiêm bắp trong 3 ngày .
-Chống phù não: Mannitol 20% liều 0,25 g/kg/lần truyền tĩnh mạch nhanh từ 2 – 4 lần /ngày, cần trấn áp điện giải.
-Chống co thắt mạch, nếu có dẫn chứng co mạch trên tổn thương chẩn đoán hình ảnh, hoàn toàn có thể dùng nimodipin 2mg/kg khối lượng/lần, cứ 4h/lần dùng tối thiểu 21 ngày nhưng cần giảm liều thích hợp nếu huyết áp giảm thấp gây rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn làm giảm áp lực tưới máu não. Nên cho điều trị sớm sau chẩn đoán chảy máu dưới nhện để ngăn ngừa co thắt mạch.
-Nuôi dưỡng qua ống thông dạ dày.
4.1.2.Trẻ lớn chảy máu trong sọ do những dị dạng mạch máu
-Ổn định hiệu suất cao sống
-Chống tăng áp lực nội sọ bằng phương pháp giảm phù não, chống co giật như điều trị ở trẻ nhỏ.
-Ở trẻ lớn nguyên nhân chảy máu thường do dị dạng mạch máu não. Sau khi xác định loại dị dạng, cần điều trị theo nguyên nhân do những thầy thuốc ngoại thần kinh, chẩn đoán hình ảnh. Phương pháp điều trị tùy theo vị trí và loại dị dạng. Nếu ổ dị dạng ở nông hoàn toàn có thể can thiệp bằng phẫu thuật vô hiệu, nếu ở sâu có can thiệp bằng nút mạch…
4.1.2 Các nguyên nhân ít gặp gây xuất huyết não
- Giảm tiểu cầu.
+Truyền khối tiểu cầu: 1 đơn vị khối tiểu cầu/5kg khung hình
+Điều trị nguyên nhân giảm tiểu cầu.
- Thiếu những yếu tố đông máu
+Truyền huyết tương đông lạnh
+Bồi phụ những yếu tố đông máu thiếu hụt.
- Nhiễm khuẩn nặng sơ sinh
+Kháng sinh chống nhiễm khuẩn thích hợp
+Điều trị đông máu rải rác trong lòng mạch
4.2. Can thiệp phẫu thuật cấp cứu
-Mục tiêu: là cứu sống bệnh nhân trong quá trình cấp tính, làm giảm phù não và chèn ép não.
-Hút bỏ khối máu tụ bằng phẫu thuật
-Mở dẫn lưu não thất ra ngoài sọ khi có chảy máu nhiều trong não thất
-Phẫu thuật mở sọ giảm áp lực trong sọ
-Mở thông não thất và dẫn lưu dịch não tủy nếu thấy giãn não thất và tắc nghẽn.
5. TIẾN TRIỂN VÀ BIẾN CHỨNG
-Tử vong:Càng nhỏ tuổi tỷ lệ tử vong càng cao.
-Di chứng
+Ởtrẻnhỏ và sơ sinh: hẹp hộpsọ, chậm phát triển tâm thần - vận động, não úng thủy và động kinh.
+Trẻ lớn: giảm vận động, chậm phát triển tâm thần, động kinh.
Nếu trẻ không được can thiệp nguyên nhân, chảy máu hoàn toàn có thể tái phát và rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn tử vong cao hơn.
6. DỰ PHÒNG
-Dự phòng chảy máu trong sọ do thiếu vitamin K ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
+Tiêm vitamin K1 liều 1mg, tiêm bắp cho tất cả trẻ ngay sau sinh. Trong trường hợp trẻ bị tiêu chảy hoặc vàng da kéo dãn cần tiêm liều nhắc lại sau 1 tháng.
+Tuyên truyền bà mẹ mang thai hoặc sau sinh không ăn kiêng vì dễ gây ra nên thiếu vi chất và vitamin K.
-Dự phòng chảy máu tái phát ở trẻ lớn: sau khi điều trị chảy máu do vỡ mạch máu dị dạng ở trẻ lớn, nếu chưa điều trị nguyên nhân, cần giám sát ngặt nghèo sự chảy máu tái phát.
-Các trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, trẻ lớn cần phải theo rõi định kỳ 2 hoặc 3 tháng 1 lần để phát hiện và điều trị di chứng
(SKDS) – 30 phút sau khi chào đời, nặng gần 2,9kg, bé Nguyễn Trọng Anh Minh đã tái nhợt, có tín hiệu suy hô hấp, ngưng thở và được chuyển ngay tới Khoa nhi, Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng cấp cứu. Sau hơn 20 ngày những bác sĩ giành giật lại sự sống cho bé trai, đến nay sức khỏe bé đã trở lại gần như thể thông thường.
Giành giật sự sống
Theo PGS.TS. Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng Khoa nhi, Bệnh viện Bạch Mai, vào trung tuần tháng 5, khoa đã tiếp nhận bệnh nhi được chuyển từ Khoa sản (BV Bạch Mai) trong tình trạng tím tái, có tín hiệu suy hô hấp và có cơn ngừng thở (vừa được sinh mổ do bị suy thai).
Vào khoa, Anh Minh được những bác sĩ cho thở máy ngay lập tức nhằm mục đích tương hỗ hô hấp, tiếp đó bé được chỉ định làm xét nghiệm máu. Kết quả đã cho tất cả chúng ta biết, tình trạng thiếu máu trầm trọng và được chỉ định truyền 50ml máu, nhưng tình trạng bệnh nhi không được cải tổ. Nghi ngờ có rối loạn đông máu (vì theo kết quả xét nghiệm chỉ số đông máu chỉ đạt mức 30%, trong khi chỉ số thông thường phải đạt 70 - 80%). Vì vậy, bệnh nhi tiếp tục được làm xét nghiệm lần 2.
Ảnh chụp phim tụ máu não của bệnh nhi. Ảnh: Hồng Hải
Ngoài ra, bệnh nhi còn được siêu âm thóp và chụp CT. Kết quả khiến những bác sĩ vô cùng bất thần bởi ổ máu xuất huyết chiếm khoảng chừng hết bán cầu đại não bên phải (kích thước lên tới 7cmx2cm) và đè vào hố sau tiểu não. Điều này lý giải rằng tình trạng nguy kịch của cháu do bị chèn ép vào trung tâm hô hấp và tim mạch nên gây ngừng thở, trụy mạch rất nhanh và bé đã được chỉ định truyền máu lần 2.Sau đó, tình trạng thiếu máu do xuất huyết não đã được cải tổ, không biến thành co giật. Bệnh nhi đã được duy trì máy thở và được chăm sóc theo dõi, điều trị đặc biệt bằng những thuốc đặc hiệu như: thuốc phenobacbital chống co giật, vitamin K tăng đông máu và những thuốc tương hỗ nâng mạch huyết áp, truyền dịch... Tuy nhiên, về liều lượng phải tính toán rất rõ ràng để sao cho tổng lượng dịch truyền vào chỉ đủ để duy trì huyết áp ổn định chứ không được truyền nhiều vì sẽ làm tăng rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn chảy máu tiếp.
Về thở máy phải duy trì ổn định không riêng gì có nồng độ ôxy máu mà cả phân áp khí carbonic cũng không được quá thay đổi lên rất cao hoặc xuống thấp vì điều này ảnh hưởng đến lưu lượng dòng máu tới não. Nếu phân áp ôxy máu quá thấp và khí carbonic quá cao thì sẽ làm cho dòng máu tới não nhiều hơn nữa mức thông thường, làm tăng áp lực động mạch não, do đó bệnh nhi sẽ bị xuất huyết thêm.
trái lại, nếu thở máy mà để cho nồng độ ôxy trong máu tăng quá mức và nồng độ khí carbonic giảm dưới mức thông thường thì sẽ làm giảm dòng máu tới não và khi đó não sẽ bị tổn thương hoàn toàn có thể không hồi sinh và là nguyên nhân gây những di chứng về sau này. Việc theo dõi chăm sóc và điều chỉnh những thông số của máy thở kịp thời từng giờ, từng phút góp thêm phần cứu sống bệnh nhi. Trong những ngày này, bé hoàn toàn ăn bằng ống sông.
Theo PGS.TS. Nguyễn Tiến Dũng, tại Khoa nhi, xuất huyết não ở trẻ sơ sinh thể nhẹ gặp quá nhiều nhưng đây là trường hợp lần đầu tiên, rất đặc biệt bị xuất huyết não ồ ạt, ngay sau khi sinh nên mọi giải pháp phòng ngừa là không thể. May mắn bệnh nhi cũng kịp thời được cấp cứu và làm những xét nghiệm để được chẩn đoán sớm, giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị đúng và sớm nhất.
Xuất huyết não là tình trạng bệnh nguy hiểm, nếu gặp ở trẻ sơ sinh thì tỷ lệ tử vong là rất cao (từ 25-40%), nếu không cũng để lại di chứng như: động kinh, liệt vận động, chậm phát triển tinh thần, ứ nước não thất, khiến trẻ bị tàn tật suốt đời. Theo một nghiên cứu và phân tích ở Mỹ kiểm tra ngẫu nhiên tình trạng xuất huyết não ở trẻ sơ sinh đủ tháng kết quả đã cho tất cả chúng ta biết từ 2 - 5/10.000 trẻ sinh bị xuất huyết não không còn triệu chứng.
Bé Anh Minh đã tự bú được. Ảnh: Hồng Hải
May mắn đã mỉm cười
Anh Nguyễn Trọng Tuấn, bố của bé Nguyễn Trọng Anh Minh cho biết thêm thêm, đây là con thứ 2 của mái ấm gia đình, trong quá trình mang thai, mẹ cháu đã khám và theo dõi định kỳ, sang tháng thứ 8 được bác sĩ chẩn đoán bị tiểu đường thai kỳ. Khoảng 2 ngày trước dự kiến sinh, chị Thanh cảm thấy người hơi mệt, chị đã vào Khoa sản, Bệnh viện Bạch Mai để khám. Tại đây, những bác sĩ siêu âm thấy có tín hiệu thai suy nên chị được nhập viện mổ cấp cứu lấy thai ngay.
Và rất may cháu được chuyển sang Khoa nhi kịp thời. Sau gần 1 tháng được tập thể những y, bác sĩ tận tình cứu chữa, như mong ước đã mỉm cười với cháu bé và mái ấm gia đình. Hiện nay, theo kết quả siêu âm thì ổ máu xuất huyết đã tiêu dần chỉ từ kích thước 2,7x2cm. Bé Anh Minh hoàn toàn tỉnh táo, bú tốt, những phản xạ như những trẻ thông thường khác và hoàn toàn có thể sẽ được xuất viện trong tuần này.
Tuy nhiên, theo PGS.TS. Nguyễn Tiến Dũng, bé sẽ vẫn phải tái khám thường xuyên 1 tháng/lần để theo dõi máu tiêu đi ra làm sao. Đây là trường hợp hy hữu và như mong ước được cứu sống. Qua trường hợp này, PGS.TS. Dũng khuyến nghị, ở trẻ sơ sinh mọi tín hiệu không bình thường đều là những gợi ý quan trọng về bệnh tình của trẻ.
Đặc biệt tín hiệu nôn trớ vô cùng quan trọng và không thể coi thường, bởi giữa nôn trớ sinh lý ở trẻ sơ sinh và nôn trớ do xuất huyết não không còn gì khác lạ. Nếu thấy trẻ sơ sinh nôn trớ không rõ nguyên nhân, hãy cho bé trai đi khám ngay tại cơ sở y tế sớm nhất để phát hiện sớm và điều trị kịp thời tránh biến chứng đáng tiếc.
Khánh Mai
