Kinh Nghiệm về Đặc điểm nhân vật của truyện cổ tích Chi Tiết
Lê Minh Phương đang tìm kiếm từ khóa Đặc điểm nhân vật của truyện cổ tích được Update vào lúc : 2022-05-11 16:44:03 . Với phương châm chia sẻ Bí quyết Hướng dẫn trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi Read tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.Cổ tích (Hán Việt: 童話 / Đồng thoại) là một thể loại văn học được tự sự dân gian sáng tác có xu thế hư cấu, gồm có cổ tích thần kỳ, cổ tích thế sự, cổ tích phiêu lưu và cổ tích loài vật. Đây là loại truyện ngắn, đa phần kể về những nhân vật dân gian hư cấu, như tiên, yêu tinh, thần tiên, quỷ, người lùn, người khổng lồ, người cá, hay thần giữ của, và thường là có phép thuật, hay bùa mê.
Nội dung chính- Hình thứcBản chấtVideo liên quan
Một minh họa cổ tích Nga.
Truyện cổ tích hoàn toàn có thể được phân biệt với truyện dân gian thần thoại khác ví như truyền thuyết (thường liên quan đến niềm tin vào tính xác thực của những sự kiện được mô tả)[1] cũng như những câu truyện về bài học kinh nghiệm tay nghề đạo đức, gồm có truyện ngụ ngôn về động vật.
Sự khác lạ cơ bản với nhiều chủng loại truyện khác ở phương diện người kể chuyện kể lại nó và người nghe thì tiếp nhận trước hết như một sự hư cấu thẩm mỹ[2], một trò chơi của trí tưởng tượng. Bên cạnh yếu tố hư cấu, tưởng tượng như một đặc điểm đa phần của thể loại, truyện cổ tích vẫn thể hiện sự liên hệ với đời sống hiện thực, thông qua những đặc điểm về nội dung, ngôn từ, tính chất của diễn biến, motip, hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ v.v. Nhiều truyện cổ tích xuất xứ từ xa xưa phản ánh được những quan hệ xã hội nguyên thủy và những hình tượng, tín ngưỡng vật tổ, tín ngưỡng vạn vật hữu linh. Trong khi đó, những truyện cổ tích hình thành quá trình muộn hơn, như thời phong kiến, thường có những hình tượng vua, hoàng hậu, hoàng tử, công chúa. Sang thời tư bản chủ nghĩa, truyện cổ tích thường để ý quan tâm hơn đến thương nhân, tiền bạc [2] và những quan hệ xã hội liên quan đến mua và bán, đổi chác, sự tương phản giàu nghèo v.v.
Về nội dung tư tưởng, truyện cổ tích thường mang tinh thần sáng sủa, có hậu, trong đó kết thúc truyện bao giờ điều thiện cũng thắng lợi hoặc được tôn vinh, điều ác bị tiễu trừ hoặc bị chế giễu.[2] Là một thể loại truyền miệng, truyện cổ tích thường có nhiều dị bản. Sự dị bản hóa tác phẩm hoàn toàn có thể được nhìn nhận do những dân tộc bản địa trên thế giới có những điểm chung nhất về văn hóa, lịch sử, sinh hoạt, lối sống; đồng thời cũng luôn có thể có những đặc điểm riêng trong nếp sống, đặc điểm lao động, sinh hoạt, điều kiện tự nhiên tùy từng dân tộc bản địa. Thêm vào đó những người dân kể truyện cổ tích thường mang vào những truyện họ kể những nét đậm cá tính riêng, sự thêm thắt nội dung theo những ý đồ nhất định. Bắt đầu câu truyện thường có câu mở màn "Ngày xửa rất lâu rồi". Đôi khi, kết thúc có hậu như một đặc trưng của truyện cổ tích (với câu kết là: "... và họ sống niềm sung sướng mãi mãi về sau") cũng khiến khái niệm cổ tích trong tiếng Việt được tính từ hóa, mà những phát ngôn sau là ví dụ: cứ như cổ tích, đúng là cổ tích!.
Hình thức
Tranh minh họa của John Bauer về một câu truyện cổ tích Thụy Điển.
Tùy thuộc vào đề tài của tác phẩm, truyện cổ tích hoàn toàn có thể được chia ra:
- Cổ tích thần kỳ: Truyện cổ tích thần kỳ quá trình đầu thường gắn với thần thoại và có ý nghĩa ma thuật. Có thể phát hiện những đề tài như dũng sĩ diệt trăn tinh (rắn, rồng v.v.) cứu người mẫu; quan hệ dì ghẻ và con riêng; đoạt báu vật thần thông; người con gái đội lốt thú kỳ dị bí mật giúp sức chồng; v.v.
Cổ tích sinh hoạt; Truyện cổ tích phiêu lưu thường trình bày những cuộc phiêu lưu kỳ lạ của nhân vật chính, và việc lý giải những cuộc phiêu lưu này thường mang tính chất chất giả tưởng.
Cổ tích loài vật: Có nhân vật đó đó là những loài vật hay muôn loài với thủ pháp nhân hóa, truyện cổ tích loài vật là một trong những thể loại truyện cổ tích phổ biến nhất, có ở hầu hết những dân tộc bản địa trên thế giới. Nhiều tác phẩm trong số đó xuất xứ từ quá trình xã hội chưa phân chia giai cấp, còn gắn với tín ngưỡng vật tổ. Truyện cổ tích loài vật, theo thời gian, từ từ mất đi tính chất thần thoại và ma thuật, tiệm cận với thể loại truyện ngụ ngôn giáo huấn ở quá trình về sau.
Thể loại khác: Ngoài 3 nhóm truyện cổ tích nói trên, hoàn toàn có thể phát hiện những truyện bịa, tức loại cổ tích mang tính chất chất chơi khăm, quấy đảo, trêu chọc, lường gạt và vu vơ.
Bản chất
Truyện cổ tích lúc nào thì cũng khuyên nhủ, dạy bảo con người dưới hình thức lí thú và nhiều khi ý niệm một cách bóng bẩy.
Truyện cổ tích ca tụng và bênh vực cho đạo đức con người thông qua nhân vật lí tưởng/kiểu mẫu. Nhân vật lí tưởng thường bao giờ cũng là người tài năng và có nhân cách vượt trội song là những con người nhỏ bé, số phận xấu số. Nhân vật lí tưởng mang đạo đức, tài năng của nhân dân, những giá trị đạo đức được thừa nhận nên họ nhận được sự giúp sức từ những thế lực thần kì. Nhân vật lí tưởng thường được những lực lượng thần kì thử thách về đạo đức và tài năng.Chính sự thử thách này là thước đo đánh giá nhân vật đồng thời tạo nên tình huống truyện. Ví dụ như những nhân vật được thử thách lòng tốt, sự trung thực, không tham lam: Cây khế; Sự tích con khỉ,…[3]
Để làm nổi bật phẩm chất của nhân vật lí tưởng, truyện cổ tích thường xây dựng diễn biến của hai tuyến thiện – ác, tốt – xấu, người anh – người em, hay nhân vật hàng fake,… Từ sự đối lập để từ đó làm nổi bật lên nhân phẩm và tài năng của nhân vật.
Nhân vật lí tưởng thường nhận được phần thưởng bởi đạo đức và tài năng. Nhân vật phản diện ở tuyến đối lập không sở hữu và nhận được thưởng, trái lại còn bị trừng phạt: người anh trong Cây khế (Việt Nam) bị ngã xuống biển chết bởi lòng tham lam, Lí Thông trong truyện Thạch Sanh (Việt Nam) bị sét đánh chết vì gian dối, hàng fake;…
Liên hệ
Ranh giới cổ tích và thần thoại khá mơ hồ, mà đa số nghiên cứu và phân tích đều cho cổ tích phát xuất từ thần thoại[2]. Những truyện cổ tích đầu tiên thể hiện sự liên hệ về diễn biến đối với những thần thoại, nghi lễ và những tập tục của cục lạc nguyên thủy. Đó là những mô tip đặc trưng cho thần thoại tô tem (tín ngưỡng vật tổ) phản ánh trong loại truyện cổ tích loài vật; là sự việc kết hôn Một trong những sinh thể kỳ dị, tạm thời bỏ lốt thú để mang mặt người, như người vợ (và những dị bản truyện cổ tích muộn hơn là người chồng), để giúp sức bạn đời của tớ một cách bí mật thường phát hiện trong truyện cổ tích thần kỳ; là việc đi tới những thế giới khác để giải thoát tù nhân, có sự tương đồng với những thần thoại và truyền thuyết nói về những phiêu du của những saman (pháp sư) trong truyện cổ tích phiêu lưu v.v.
Những thần thoại có cơ sở nghi lễ hoặc vốn là một phần của lễ thức hoàn toàn có thể biến hóa thành truyện cổ tích, do sự đứt gãy những liên hệ trực tiếp của những thần thoại đó với sinh hoạt của cục lạc. Việc bãi bỏ sự hạn chế đối tượng hoàn toàn có thể kể lại thần thoại, việc được cho phép cả phụ nữ và trẻ em (những người dân không hành lễ) được kể thần thoại đã dẫn đến sự phi thần thoại hóa nguyên bản và cổ tích hóa thần thoại: sự từ bỏ, hoàn toàn có thể không cố ý, những yếu tố rất linh và thay vào đó là những nội dung mê hoặc khác, như quan hệ mái ấm gia đình của những nhân vật, những chuyện đánh lộn, cãi cự của tớ v.v. đã thay đổi thần thoại cổ sơ thành cổ tích.
Những nhà nghiên cứu và phân tích và sưu tầm văn học dân gian từ thế kỷ 19 ở Đức, thuộc trường phái thần thoại học, như Schelling, anh em nhà Schlegel, anh em nhà Grimm xem truyện cổ tích là "những mảnh vỡ của thần thoại cổ"[2]. Các nhà nghiên cứu và phân tích so sánh để ý quan tâm đến sự trùng hợp những sơ đồ diễn biến và motip riêng lẻ trong truyện cổ tích của những dân tộc bản địa rất khác nhau.
Bên cạnh đó, những người dân theo trường phái quả đât học (hay còn gọi là tiến hóa luận) ở Anh nửa sau thế kỷ 19, như E. Tylor, A. Lang, J. Frazer xây dựng lý thuyết về cơ sở thế sự và tâm lý của cái mà người ta gọi là "những diễn biến tự sinh của truyện cổ tích"[2], nhấn mạnh vấn đề rằng truyện cổ tích trùng hợp đồng thời với sự tồn tại của hoang dã. Theo trường phái thần tượng học mà đại biểu là Mar Müller, Gaston Paris, Angelo de Gubarnatic, trong cổ tích có sự Viral của thần bí cổ đại, thần thoại về mặt trời, thần thoại về bình minh. Trường phái văn hóa với những đại biểu như Benfey, Consquin lại đi tìm nguồn gốc cổ tích dân gian ở Ấn Độ. Bên cạnh đó, trường phái nghi thức chủ nghĩa gồm nhiều những nhà bác học Anh nhận định rằng cổ tích là những nghi thức truyền thống còn tồn tại dấu vết đến ngày này[4].
Nhà nghiên cứu và phân tích Lazăn Săireanu người Rumani phân loại truyện cổ tích của những dân tộc bản địa Roman nói chung và truyện cổ tích Rumani nói riêng thành hai nhánh đó đó là truyện thần thoại hoang đường và truyện tâm lý[4]. Trong mỗi nhánh ông lại phân phân thành nhiều ngành và dưới những ngành lại là những thể loại, những kiểu, ví dụ điển hình ngành "ba anh em trai", gồm kiểu anh em sinh đôi và kiểu anh em kết nghĩa; ngành "đàn bà trong lốt cây cối", ngành "thú vật trả nghĩa" v.v.
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Truyện cổ tích.- Thần thoại
Truyền thuyết
Cổ tích Việt Nam
^ Thompson, Stith. Funk & Wagnalls Standard Dictionary of Folklore, Mythology & Legend, 1972 s.v. "Fairy Tale" ^ a b c d e f 150 thuật ngữ văn học, Lại Nguyên Ân biên soạn, Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Tp Hà Nội Thủ Đô, H. 2003 ^ Giáo trình Văn học Việt Nam [GS. TS. Vũ Anh Tuấn chủ biên, nxb Giáo dục Việt Nam, 2014, trang 121-122] ^ a b Artur Gorvei, Những khái niệm về văn hóa dân gian T. 1, Lê Đình Cúc dịch từ trang 99 đến 141 cuốn "Văn học dân gian" Bucarét, Minerva, 1976 (Litetura populară, Editura Minerna, Bucareşti 1976). Bản dịch viết tay, 50 trang, 23 cm, được Khương Việt Hà đánh máy lại ngày 20 tháng 8 năm 2003. Ký hiệu Thư viện Viện Văn học là DL 406. Tóm lược từ trang 24-29 trên bản đánh máy.
- Mục từ Truyện cổ tích trong 150 thuật ngữ văn học, Lại Nguyên Ân biên soạn, Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Tp Hà Nội Thủ Đô, H. 2003. Từ trang 349 đến trang 359.
E. M. Mê-lê-chin-xki, phần Dẫn luận, trong Nhân vật trong truyện cổ tích hoang đường, Nguyễn Văn Giao và Phan Hồng Giang dịch, Nhà xuất bản Văn hóa phương Đông, M. 1958.
Arturn Gorvei, phần Cổ tích, truyền thuyết và hoang đường, trong Những khái niệm về văn hóa dân gian; T. 1, Lê Đình Cúc dịch từ cuốn "Văn học dân gian" Bucarét, Minerva 1976 (Litetura populară, Editura Minerna, Bucareşti 1976).
- K.M. Briggs, The Fairies in English Tradition and Literature, University of Chicago Press, London, 1967.
A.S. Byatt, "Introduction", Maria Tatar, ed. The Annotated Brothers Grimm, ISBN 0-393-05848-4.
Italo Calvino, Italian Folktales, ISBN 0-15-645489-0.
John Clute và John Grant. The Encyclopedia of Fantasy. Tp New York: St Martin's Press, 1997. ISBN 0-312-15897-1. (Hardcover)
Linda Degh, "What Did the Grimm Brothers Give To and Take From the Folk?" James M. McGlathery, ed., The Brothers Grimm and Folktale, pp. 66–90. ISBN 0-252-01549-5.
Patrick Drazen, Anime Explosion!: The What? Why? & Wow! of Japanese Animation, ISBN 1-880656-72-8.
Philip Martin, The Writer's Guide of Fantasy Literature: From Dragon's Lair to Hero's Quest, ISBN 978-0-87116-195-6
Catherine Orenstein, Little Red Riding Hood Undressed, ISBN 0-465-04125-6
Vladimir Propp, Morphology of the Folktale, ISBN 0-292-78376-0.
Steven Swann Jones, The Fairy Tale: The Magic Mirror of Imagination, Twayne Publishers, Tp New York, 1995, ISBN 0-8057-0950-9.
Maria Tatar, The Hard Facts of the Grimms' Fairy Tales, ISBN 0-691-06722-8.
J.R.R. Tolkien, "On Fairy-Stories", The Tolkien Reader
Harry Velten, "The Influences of Charles Perrault's Contes de ma Mère L'oie on German Folklore, Jack Zipes, ed., The Great Fairy Tale Tradition: From Straparola and Basile to the Brothers Grimm.
Jack Zipes, The Great Fairy Tale Tradition: From Straparola and Basile to the Brothers Grimm, ISBN 0-393-97636-X.
- Paradox, The (ngày 2 tháng 9 năm 2022). Kidnapped by Fairies / The Hitch Hiker. Novel: A Modern Fairytale... 1. tr. 13. ISBN 978-0-463-99486-3. Bản gốc tàng trữ ngày 14 tháng 9 năm 2022. Truy cập ngày 14 tháng 9 năm 2022.
Heidi Anne Heiner, "The Quest for the Earliest Fairy Tales: Searching for the Earliest Versions of European Fairy Tales with Commentary on English Translations" Lưu trữ 2010-01-03 tại Wayback Machine
Heidi Anne Heiner, "Fairy Tale Timeline" Lưu trữ 2010-12-01 tại Wayback Machine
Vito Carrassi, "Il fairy tale nella tradizione narrativa irlandese: Un itinerario storico e culturale", Adda, Bari 2008; English edition, "The Irish Fairy Tale: A Narrative Tradition from the Middle Ages to Yeats and Stephens", John Cabot University Press/University of Delaware Press, Roma-Lanham 2012.
Antti Aarne and Stith Thompson: The Types of the Folktale: A Classification and Bibliography (Helsinki, 1961)
Stith Thompson, The Folktale.
Tatar, Maria. The Annotated Classic Fairy Tales. W.W. Norton & Company, 2002. ISBN 0-393-05163-3
