Kinh Nghiệm Hướng dẫn Đây là bút danh nhà văn sử dụng khí sáng tác rừng xà nu Mới Nhất
Họ và tên học viên đang tìm kiếm từ khóa Đây là bút danh nhà văn sử dụng khí sáng tác rừng xà nu được Cập Nhật vào lúc : 2022-06-25 20:42:02 . Với phương châm chia sẻ Bí kíp về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi Read nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Ad lý giải và hướng dẫn lại nha.
Hướng dẫn
Nội dung chính- Bài văn mẫu hay nhất phân tích truyện ngắn Rừng xà nuNhững bài văn hay tinh lọc của học viên lớp 12Video liên quan
Đề bài: Phân tích tác phẩm Rừng xà nu của nhà văn Nguyễn Trung Thành.
Bài văn mẫu hay nhất phân tích truyện ngắn Rừng xà nu
Nguyễn Trung Thành còn tồn tại bút danh khác là nhà văn Nguyên Ngọc ông viết truyện ngắn “Rừng xà nu” sau những ngày đi tìm kiếm thực tế sáng tác tại núi rừng Tây Nguyên hoang sơ. Truyện ngắn “Rừng xà nu” nhằm mục đích ca tụng những người dân dân Tây Nguyên kiên cường, trung thành, quật cường trong cuộc kháng chiến chống quân địch xâm lược.
“Rừng xà nu” là một truyện ngắn chứa được nhiều ý nghĩa nhân văn, tình cảm và lòng yêu nước vô cùng to lớn của những người dân dân vùng núi đại ngàng. Tác phẩm đó đó là một bản hùng ca bi tráng mang đậm tính sử thi viết về những người dân dân Tây Nguyên gan dạ, mưu trí, yêu nước hơn yêu cả mạng sống của tớ. Nhờ có tinh thần quật cường kiên cường đó mà toàn dân ta mới thắng lợi trong cuộc kháng chiến chống lại hai quân địch xâm lược vô cùng vững mạnh.
Xuyên suốt toàn bộ tác phẩm đó đó là hình ảnh những cánh rừng xà nu. Một rừng xà nu bạt ngàn xanh tươi, trải dài tới hút tầm mắt. Một rừng xà nu mà không cây nào không biến thành thương, bởi mỗ khi quân địch muốn đánh người dân nơi đây chúng đều thả rất nhiều bom đạn trút xuống cánh rừng xà nu. Nên việc xà nu bị thương là vấn đề vô cùng dễ hiểu. Nhưng dù bị thương hay vết thương có làm cho nhựa cây chảy ra thật nhiều thì những cây xà nu kia cũng không bao giờ chết. Chỗ vết thương theo thời gian sẽ tạo thành một vét sẹo mà thôi. Không có một loài cây nào ham sống như cây xà nu, nếu một cây to bị gục xuống thì ngay dưới chân nó lại sở hữu vài cây con mọc lên. Những cánh rừng xà nu cứ vì thế mà xanh tươi mãi mãi.
Hình ảnh những cây xà nu kia đó đó là hình tượng của người dân Tây Nguyên, những con người luôn trung thành với Đảng với cách mạng và Bác Hồ. Những con người Tây Nguyên từ người già như cụ Mết, cho tới T nú, Mai, Dít và bé Heng đều có tinh thần yêu nước. Những người dân của làng Strá dù ít dù nhiều dù lớn dù bé cũng luôn một lòng khuynh hướng về quê hương của tớ, có lòng căm thù giặc sâu sắc.
Nhân vật chính trung tâm song song với hình tượng cây xà nu đó đó là anh T nú một người anh hùng. Một chiến sỹ cách mạng kiên trung dù trải qua nhiều đau khổ trở ngại vất vả trong tình cảm riêng tư nhưng T nú càng thêm kiên cường và căm thù giặc sâu sắc. T nú vốn là một cậu bé chịu nhiều xấu số trong môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường ba mẹ anh qua đời trong một trận càn quét của giặc. T nú được cụ Mết và người dân trong làng Xô Man nuôi dưỡng nên người. Ngay từ nhỏ T nú đã tỏ rõ tinh thần can đảm và mạnh mẽ và tự tin, kiên cường của tớ, T nú làm liên lạc việc đưa thư cho những chiến sỹ cách mạng, để tránh sự truy đuổi của quân địch T nú thường đi đường mới không đi những con phố mòn dễ đi. Rất nhiều trách nhiệm khó đã được T nú hoàn thành xong. Có lần T nú bị giặc bắt được chúng tra tấn T nú nhưng anh vẫn kiên cường không khai mà âm thầm nuốt lá thư vào bụng của tớ để bảo vệ bảo vệ an toàn và đáng tin cậy của bức thư.
Ngày còn nhỏ T nú và Mai là bạn thanh mai trúc mã, cả hai được cán bộ Quyết dạy chữ. Mai thông minh học đâu nhớ đó, còn T nú thì cứ quên hoài nên anh đã lấy viên đá đập vào tay của tớ để nhắc nhở mình phải ghi nhớ. Khi lớn lên Mai và T nú kết hôn họ đã có thêm em bé là kết quả tình yêu của hai người. Nhưng Mai bị bọn tay sai bắt đi tra tấn dã man làm cho Mai và em bé trong bụng tử vong. T nú đau đớn ôm xác vợ con. Anh bị bọn chúng tra tấn dã man và đốt cháy mười ngón tay, nhưng T nú không hề cảm thấy đau đớn nỗi đau trong lòng anh còn to hơn nỗi đau thể xác. T nú như một cây xà nu trưởng thành bị giặc bắn phá bị thương, nhưng vẫn luôn kiên cường vươn lên và không bao giờ gục ngã.
Truyện ngắn “Rừng xà nu” của nhà văn Nguyễn Trung Thành là một truyện ngắn vô cùng thành công của nhà văn viết về đề tài những người dân dân Tây Nguyên trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc bản địa ta. Hình ảnh những cây xà nu can đảm và mạnh mẽ và tự tin hiên ngang tựa như những người dân dân làng Xô Man quật cường trung hậu, quả cảm.
Những bài văn hay tinh lọc của học viên lớp 12
Bài số 1:
Nguyễn Trung Thành, một trong những khuôn mặt tiêu biểu của văn học Việt Nam. Ông sáng tác trên nhiều mảng, truyện ngắn, kí,… ở mảng nào thì cũng luôn có thể có những tác phẩm xuất sắc. Nhắc đến ông ta không thể không nhắc tới truyện Rừng xà nu, một tác phẩm mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn, in đậm dấu ấn phong cách của ông.
Mở đầu tác phẩm, cũng như xuyên suốt câu truyện này là hình tượng câu xà nu. Nhưng đồi xà nu, nối tiếp nhau đến tận chân trời, mở ra một không khí mênh mông, vô tận đầy sức sống, bạt ngàn, mạnh mẽ và tự tin. Bằng hình tượng cây xà nu, tác giả đã tái hiện vẻ đẹp đặc trưng, kỳ thú của mảnh đất nền Tây Nguyên. Đồng thời cây xà nu cũng đó đó là hình tượng cho dân làng Xô Man.
Cây xà nu gắn bó mật thiết với dân làng, trong đời sống hằng ngày cho tới cả những sự kiện trọng đại. Kẻ thù tra tấn kinh hoàng Tnú, bằng phương pháp tẩm dầu xà nu đốt mười đầu ngón tay của anh, xà nu đã trở thành vật dụng bị quân địch tận dụng để hủy hoại dân Xô Man. Nhưng cây xà nu còn đã cho tất cả chúng ta biết sự thay đổi của dân làng Xô Man, từ chỗ không đủ can đảm cầm vũ khí đến dám cầm vũ khí đứng lên chống lại quân giặc. Và trong đêm Tnú về thăm làng: đuốc xà nu dẫn người dân làng Xô Man trên khắp nẻo đường dồn về tập trung tại nhà Ưng, họ cầm ngọn lửa của tớ để ném vào đống lửa giữa nhà, mọi người quây quần quanh đống lửa lớn để nghe cụ Mết kể về cuộc sống của anh Tnú.
Không chỉ vậy, hình ảnh cây xà nu còn là một hình tượng cho số phận, phẩm chất của người dân Tây Nguyên. Hình ảnh cả cánh rừng xà nu đầy thương tích, mỗi ngày giặc bắn đại bác hai lần, rừng xà nu ưỡn tấm ngực lớn che chở cho làng, Hàng trăm cây xa nu không cây nào không biến thành thương. Có những cây chặt đứt ngang nửa thân mình đổ ào ào như một trận bão, ở chỗ vết thương nhựa ứa ra… bầm lại đen, quện thành cục máu lớn. Có những cây con vừa lớn ngang tầm ngực người lại bị đạn đại bác chặt đứt làm đôi,… Hình ảnh cây xà nu bị thương cũng đó đó là hình tượng cho những đau thương mất mát mà dân làng Xô Man phải gánh chịu. Dân làng đem cả tính mạng mình nuôi giấu cán bộ, chịu bao hi sinh, những vẫn đồng lòng bảo vệ cách mạng.
Và rừng xà nu đó đó là hình tượng đẹp đẽ nhất cho phẩm chất tốt đẹp của dân làng Xô Man. Không có loài cây nào khao khát ánh sáng như xà nu, chúng có sức vươn lên mạnh mẽ và tự tin, in như sức sống tiềm tàng của người dân Tây Nguyên. Không chỉ vậy, chúng còn tồn tại sức sống bất diệt, không gì cỏ thể tiêu diệt được. Xây dựng hình tượng cây xà nu tác giả đã gián tiếp nói lên những phẩm chất anh hùng, cốt cách đẹp đẽ của con người Tây Nguyên, đồng thời cũng hé mớ cảnh cửa bước vào thế giới và mày mò con người nơi đây.
Nổi bật nhất trong tác phẩm là nhân vật Tnú quy tụ đầy đủ vẻ đẹp của con người Tây Nguyên. Ngay từ bé, Tnú đã tỏ ra là một cậu bé rất là dũng cảm, cậu nuôi giấu cán bộ, sẵn sàng cầm đá đập vào đầu lúc không học được. Khi làm trách nhiệm cậu không đi đường phẳng phiu mà tìm những con phố rừng, lội qua thác mạnh, để địch không bắt được. Khi trưởng thành, đã là một chiến sỹ cách mạng, sự gan góc, dũng cảm càng được thể hiện rõ hơn. Bị bắt giam, Tnú vượt ngục trở về, khi vợ con bị đe dọa tính mạng, Tnú sẵn sàng xông vào cứu vợ con. Và dù bị giặc tra tấn, Tnú không hề van xin, mà chịu đựng đau đớn cho tới cùng.
Xem thêm: Giới thiệu khái quát đoạn trích Đất Nước (Nguyễn Khoa Điềm)
Không chỉ vậy, Tnú còn là một một người dân có tính kỉ luật cao, tuyệt đối trung thành với cách mạng. Ngày từ lúc còn nhỏ Tnú đã có tình yêu và niềm tin với cách mạng, cậu nuôi giấu cán bộ và mang trong mình mong ước được trở thành chiến sỹ cách mạng để giải phóng bản làng. Tính kỉ luật của Tnú còn được thể hiện rõ trong việc tuân thủ mệnh lệnh cấp trên, được nghỉ phép cậu chỉ về thăm làng đúng một đêm, sau đó ra đi ngay, dù trong lòng còn biết bao lưu luyến, bịn rịn.
Nhưng bên trong một con người dân có vẻ như hình thức bề ngoài sắt đá, có tính kỉ luật cao như vậy là lại người dân có trái tim yêu thương nồng nàn. Tình yêu đó được thể hiện trước hết là với buôn làng, Tnú lớn lên trong sự săn sóc của dân làng, thế cho nên vì thế Tnú coi mọi người như người thân trong gia đình của tớ. Cũng chính vì vậy, dù thời gian nghỉ phép vô cùng ngắn ngủi Tnú vẫn háo hức trở về, xúc động khi được hội ngộ mọi người và được ở trong vòng tay thân thương của những người dân cùng bản làng. Trái tim yêu thương đó càng được thể hiện rõ hơn với vợ con của anh. Khi Mai sinh con, anh không thể đi mua vải được anh đã xé đôi tấm dồ của tớ ra làm tấm choàng cho Mai địu con. Và trong khoảnh khắc, nhìn thấy vợ con bị tra tấn dã man, không thể xông vào cứu, Tnú đau đớn đến tột cùng. Nhưng ở đầu cuối tình yêu thương vợ con vượt lên trên tất cả, tình cảm đã lấn át lí trí, Tnú đã nhảy vào cứu vợ con dù biết chắc mình hoàn toàn có thể sẽ phải hi sinh. Bởi anh hiểu rằng, khi đó vợ con cần anh biết nhường nào.
Tình yêu thương càng nồng nàn thì lòng căm thù giặc càng sục sôi, sâu sắc. Tnú mang trong mình ba mối thú lớn: mối thù đầu tiên là với bản thân, sau lần bị giặc tra tấn, mỗi ngón tay đều cụt một đốt, lòng căm thù giặc trong Tnú càng trở nên sâu sắc hơn. Nhưng mối thù của tớ mình vẫn không bằng mối thù của mái ấm gia đình, vợ con anh – những người dân mà anh yêu thương nhất đã bị giặc tra tấn dã man và chết, điều đó sẽ ám ánh trong tâm can anh đến hết cuộc sống, làm cho lòng căm thù giặc càng sục sôi hơn. Và ở đầu cuối là mối thù chung với dân làng, dân làng bị tan sát dã màn. Từ khối thù chung và riêng ấy đã thức tỉnh tinh thần chiến đấu trong Tnú.
Hình tượng nhân vật Tnú là điển hình cho con phố đấu tranh cách mạng của người dân Tây Nguyên, làm sáng tỏ chân lí thời đại: “chúng nó đã cầm súng, mình phải cầm giáo” – dữ thế chủ động đánh giặc, muốn dành được độc lập chỉ có con phố duy nhất là đấu tranh vũ trang. Không chỉ vậy Tnú còn tiêu biểu cho vẻ đẹp và sức mạnh mẽ và tự tin của con người Tây Nguyên trong trong năm tháng kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
Ngoài hình tượng nhân vật Tnú, tác phẩm còn nổi bật với tập thể anh hùng làng Xô Man. Mỗi người là một chiến sỹ, mang trong mình niềm tin với Đảng, với cách mạng và lòng trung thành với cách mạng. Nhưng cạnh bên những đặc điểm chung đó, từng người lại sở hữu những nét trẻ đẹp riêng. Trước hết là nhân vật cụ Mết, cụ là hiện thân của vẻ đẹp núi rừng và con người Tây Nguyên. Cụ Mết là người chỉ huy trực tiếp cuộc kháng chiến của dân làng Xô Man, cụ lãnh đạo nhân dân, xây dựng làng Xô Man thành làng kháng chiến để đấu tranh lâu dài với giặc Mĩ. Không chỉ vậy, cụ còn giáo dục lòng yêu nước ở thế hệ sau, truyền nhiết huyết và quyết tâm giết giặc cho thế hệ trẻ. Dít và Heng hoàn toàn có thể xem là thế hệ trẻ tiêu biểu của làng Xô Man. Dít mang trong mình sự gai góc, quyết đoán, sẽ là thế hệ tiếp bước cha ông xuất sắc.
Tác phẩm mang tính chất chất sử thi Tây Nguyên đậm nét. Nghệ thuật xây dựng hình tượng đặc sắc, mỗi nhân vật có số phận và tính cách riêng, nhưng ở họ đều ngời sáng lòng yêu nước và dũng cảm. Lối kể chuyện mê hoặc: tác giả sử dụng kết cấu chuyện lồng trong chuyện: câu truyện cuộc sống anh Tnú và chuyện của dân làng Xô Man. Ngôn ngữ trần thuật đậm chất Tây Nguyên, đem lại dấu ấn riêng cho tác phẩm.
Tác phẩm là bài ca ca tụng vẻ đẹp thiên nhiên Tây Nguyên hùng vĩ, anh hùng. Không chỉ vậy Rừng xà nu còn là một khúc tráng ca tụng ca vẻ đẹp phẩm chất anh hùng, quật cường của người dân Tây Nguyên. Kết phù phù hợp với ngôn từ và lối kể chuyện mê hoặc đã góp thêm phần tạo nên thành công của tác phẩm.
Bài số 2:
Tây Nguyên hùng vĩ núi non, Tây Nguyên quật cường kiên cường với những con người bộc trực kiên trung một lòng đi theo cách mạng. Chính vùng đất sản sinh ra vố số những anh hùng dân tộc bản địa đi vào sử sách thì nơi đây cũng đó đó là vùng đất mang lại cảm hứng sáng tác cho tác giả Nguyễn Trung Thành. Trong trong năm tháng của mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc bản địa, trận chiến đấu anh hùng của nhân dân Tây Nguyên khơi nguồn cảm hứng cho ông viết truyện ngắn Rừng xà nu, một truyện ngắn xuất sắc của văn học thời chống Mĩ.
Rừng xu nu là bản anh hùng ca về trận chiến đấu anh hùng của đồng bào Tây Nguyên với sự trưởng thành của một thế hệ cách mạng mới, trẻ trung nhiệt tình, mưu trí và kiên cường. Nó chỉ là truyện ngắn nhưng dung tích hiện thực to lớn mà giá trị lịch sử xác định.
“Rừng xà nu” viết về những anh hùng ở làng Xô Man của người Strá trong cuộc kháng chiến chống Mĩ. Tác phẩm tiêu biểu cho khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn của văn học Việt Nam quá trình 1954-1975. Cảm hứng của nhà văn về nhân vật anh hùng gắn sát với cảm hứng về đất nước hùng vĩ gắn với hình tượng cây xà nu của Tây Nguyên. Tác phẩm mở đầu bằng hình ảnh rừng xà – một loại cây họ thông, gỗ và nhựa đều rất quý, có sức sống mãnh liệt và dẻo dai rất thân mật với đời sống người dân Tây Nguyên để tượng trưng cho phẩm chất và sức mạnh tinh thần quật cường của dân làng Xô Man và những dân tộc bản địa Tây Nguyên.
Và đặc biệt đó cũng là một rừng xà nu mặc kệ đạn bom, vượt lên sự hủy hoại tàn bạo để tiếp nhận ánh nắng mặt trời duy trì sự sống của tớ, rừng xà nu tràn trề sức sống mặc dầu đại bác của bọn giặc “đã thành lệ, mỗi ngày hai lần, hoặc buổi sớm và xế chiều, hoặc đứng bóng vào xẩm tối, hoặc nửa đêm và trở gà gáy” dồn dập nã chết chóc đau thương vào nó. Truyện được mở đầu và kết thúc bằng hình ảnh rừng xà nu đều mang dụng ý của tác giả Nguyên Ngọc.
Suốt trong quá trình kể chuyện, hình ảnh rừng xà nu được nhắc đi nhắc lại tạo cảm hứng như một điệp khúc, gần 20 lần nhà văn nói đến rừng xà nu, cây xà nu, nhựa xà nu, ngọn xà nu, đồi xà nu, khói xà nu, lửa xà nu, dầu xà nu… Mọi thứ dường như đều xoay quanh loại cây đặc biệt này. Ngược đọc không khó nhận ra ý nghĩa của rừng xà nu là để nói lên sức sống bền vững, quật khởi của dân làng Xô Man, của Tây Nguyên quật cường.
Xem thêm: Phân tích nhân vật Đào trong truyện ngắn Mùa lạc của Nguyễn Khải. Từ đó nêu lên tư tưởng nhân đạo của tác phẩm
Chất sử thi của thiên truyện sẽ không trở thành giọng điệu chính của tác phẩm nếu thiếu đi hình tượng cây xà nu được khai thác từ nhiều góc nhìn, được lặp đi lặp lại nhiều lần như vậy, nhất là những hình ảnh “đồi xà nu” (4 lần), “rừng xà nu” (5 lần), với “hàng vạn cây” “ưỡn tấm ngực lớn của tớ ra che chở cho làng”.
Hình ảnh cây xà nu mở đầu truyện như cách mở đầu của bức tranh đấu tranh quyết liệt của dân làng và nó cũng là một hình ảnh mang tính chất chất dự báo. Bằng nghệ thuật và thẩm mỹ nhân hoá, tác giả nói lên được nỗi đau thương mất mát của dân làng Xô Man và tố cáo tội ác của quân địch. Mỗi cây xà nu ngã xuống, ta thấy thương tâm như một người dân làng Xô Man ngã xuống.
Tác giả Nguyễn Trung thành đã có dụng ý miêu tả rừng xà nu bằng một thứ ngôn từ rất giàu chất thơ, chắt lọc và tinh tế ở một thứ ngôn từ vừa tả vừa gợi, mở ra những liên tưởng phong phú cho những người dân đọc. Hình ảnh rừng xà nu ở đây vừa là hình ảnh thực một rừng cây “ham ánh sáng mặt trời”, vừa là hình ảnh có nghĩa tượng trưng cho con người Tây Nguyên đau thương, quật cường, kiên cường trong những ngày đồng khởi chống Mĩ. Kết hợp bút pháp đặc tả phối phù phù hợp với thủ pháp nhân hóa đã phát huy tối đa hiệu lực hiện hành cua nó. Rừng xà nu hiện lên như một người bạn trung thành che chở cho dân làng Xô Man, như những con người mẫu của buôn làng. Và hoàn toàn có thể nói rằng rừng xà nu đó đó là hình tượng về sức sống bất diệt của con người Tây Nguyên, của con người Việt Nam.
Truyện ngắn hiện lên như một bức tranh tái hiện chân thực toàn bộ trận chiến đấu đầy gian khó nhưng không thiếu kiên cường của nhân dân Tây Nguyên trong những ngày đánh Mĩ, nhà văn tập trung miêu tả sự trưởng thành một thế hệ tiếp nối, phát huy truyền thống anh hùng của cha ông và qua đó nhà văn cũng phản ánh sự trưởng thành của nhân dân Tây Nguyên trong đấu tranh một mất một còn với quân địch mới là đế quốc Mĩ. Tiêu biểu cho thế hệ thanh niên đó là Tnú và Dít. Sự trưởng thành của tớ gắn sát với cuộc đấu tranh của nhân dân Strá làng Xô Man.
Tnú nhân vật chính của Rừng Xà Nu đã mồ côi cha mẹ từ nhỏ, người con của núi rừng Tây Nguyên ấy lớn lên trong sự đùm bọc của dân làng, nuôi dạy khôn lớn. Đó là người anh hùng dân tộc bản địa lớn lên, trưởng thành và kiên cường quật cường từ trong lòng của nhân dân, của dân tộc bản địa.
Tnú đến với cách mạng ngay từ lúc còn rất nhất vào thời điểm của những ngày gian truân, ác liệt nhất lúc mà Mĩ Diệm đang ngày đêm khủng bố cách mạng ở khắp mọi nơi. Chính Tnú đã chững kiến cảnh đau thương của dân làng. Bọn giặc “treo cổ anh Xút lên cây vả đầu làng, giết bà Nhan, chặt đầu cột tóc treo đầu súng”, chỉ vì họ là những người dân dũng cảm, dám nuôi dấu cán bộ cách mạng.
Khi Tnú vào rừng nuôi cán bộ, tiếp nhận tri thức, lẽ sống qua sự chỉ bảo của anh cán bộ Quyết. Một lần đi liên lạc, Tnú bị giặc phục kích, bắt được, chúng dẫn về làng, tra tấn đủ mọi cách, sống lưng Tnú ngang dọc những vết dao chém nhưng Tnú vẫn không khai báo, chỉ điềm tĩnh chỏ và bụng mình để trả lời thắc mắc cùa quân địch: “Cộng sản ở đây này”. Câu trả lời ấy đâu chỉ đơn giản là một câu vấn đáp mà đó là cả một lời thách thức, sự dũng cảm! Và chính lời thách thức ấy, Tnú phải trả giá bằng ba năm tù.
Thoát ngục Kon Tum trở về, Tnú là một thanh niên, trưởng thành hơn về nhân cách. Anh làm rõ trách nhiệm của tớ khi tiếp nhận lời trăng trối của anh Quyết. Anh trở thành người lãnh đạo trận chiến đấu của dân làng Xô Man. Anh thực hiện ngay lời dặn của anh Quyết “sẵn sàng sẵn sàng giáo, mác, vụ, rựa, tên, ná… ” sẵn sàng sẵn sàng mọi thứ thiết yếu cho trận chiến đấu sắp tới. Và niềm sung sướng đến với anh trong những ngày đó. Mai, cô bạn gái cùng anh đi liên lạc trở thành người bạn đời của anh.
Lại một thử thách nữa đến với Tnú: bọn giặc ở đồn Dác Hà xuống làng Xô Man truy bắt anh, vợ con anh sa vào tay chúng. Không thể cầm lòng trước cảnh giặc tra tấn vợ con. Tnú đành phải ra đối đầu với bọn chúng. Và trong cuộc đối đầu này, phẩm chất kiên cường của anh càng sáng hơn bao giờ hết. Giặc bắt Tnú, chúng đốt mười ngón tay anh, “Mười ngón tay anh đã trở thành mười ngọn đuốc”, răng cắn chặt môi, không một tiếng kêu vang, Tnú trừng trừng ném căm giậm vào quân địch.
Có thể nói Tnú là hình ảnh của Tây Nguyên đau thương, quật cường. Sự tàn bạo của quân địch đã lên tới tột đỉnh và nhân dân cũng không thể cam chịu sống dưới ách tàn bạo đó. Cho nên, khi tiếng thét căm giận Tnú vang lên, tiếng thét như một lời báo hiệu triệu dân làng cầm vũ khí đứng lên, cả làng Xô Man đứng dậy. “Tiếng giết”, tiếng chân người đạp nhà ào ào. Tiếng bọn lính kêu thất thanh… Sự vùng dậy của dân làng đã cứu thoát Tnú rồi sau đó anh vào giải phóng quân đi giải phóng cho nhân dân, giải phóng đất nước với một nhận định sâu sắc hơn.
Điều này còn có thế thấy rõ qua lời tâm sự của Tnú với dân làng sau “ba năm đi lực lượng”. Anh kể rằng anh giết thằng Dục, tên chi huy đồn giặc ở Đắc Hà, kẻ đã giết vợ con anh, kẻ dã gieo đau thương cho làng Xô Man và theo anh thằng giặc nào “cũng la thằng Dục cả”. Rõ rang, với anh chiếu sĩ giải phóng quân Tnú, mối thù chung của Tây Nguyên, của đất nước cũng là mối thù của mái ấm gia đình, của quê hương anh. Đó là một nhận thức sâu sắc, nhận thức mà Tnú rút ra được từ nỗi đau của tớ mình, của buôn làng của đất nước và từ trận chiến đấu của quê hương.
Cùng thế hệ của Tnú còn tồn tại Dít, cô bí thư chi bộ xã kiêm chính trị viên xã đội làng Xô Man. Ba năm trước, ngày Tnú ra đi. Dit “còn là một một cô nàng không còn áo mặc, đêm lạnh không ngủ…”. Vậy mà, khi Tnú trở về, cô nàng ấy đã đảm trách những việc làm trọng yếu nhất của làng Xô Man. Sự trưởng thành kì lạ của Dít không phải ngẫu nhiên mà là quá trình rèn luyện vượt qua thử thách lúc còn nhỏ. Dít là một đứa bé mưu trí, rất gan dạ. Lần ấy, Dit bị giặc bắt “Chúng để con bé đứng giữa sân, lên đạn tôm xông rồi từ từ bắn từng viên một, không bắn trúng, đạn chỉ sượt qua tai, sém tóc, cày đất quanh hai bàn chân nhỏ của Dit. Váy nó rách tượt từng mảng. Nó khóc thét lên nhưng rồi đến viên thứ mười, nó chùi nước mắt, từ đó im bặt. Nó đứng lặng lẽ giữa bọn lính, cứ mỗi viên đạn nổ, cái thân hình mảnh dẻ của nó giật lên một chiếc nhưng đôi mắt nó vẫn nhìn bọn giặc bình thản lạ lùng”.
Không chỉ gan góc Dit còn là một một cô nàng cương nghị. Chứng kiến cái chết đau thương của chị Mai, Dit “lầm lì không nói gì cả, mắt ráo hoảnh trong khi mọi người cả cụ già, đều khóc”. Cứ thế Dit lớn lên cùng với cuộc đấu tranh của làng Xô Man. Trở thành người lãnh đạo trận chiến đấu của buôn làng, Dit cũng tỏ rõ là người dân có bản lĩnh, có sức thuyết phục quần chúng. Gặp lại Tnú, Dit, không khỏi xúc động, nhìn anh với “đôi mắt mở to bình thản trong suốt”. Ấy vậy, chị không quên trách nhiệm của minh khi hỏi “đồng chí có giấy không?”, khi tuyên bố dứt khoát “không còn giấy thì không được, ủy ban phải bắt thôi” và sau khi xem giấy của Tnú chị lại nói tiếp “sao anh về có một đêm thôi”. Con người Dit như vậy đó, gan góc, cương nghị, không kém phần tha thiết với quê hương, đành rằng hình thức bề ngoài tưởng như chỉ có lạnh lùng bình thản.
Xem thêm: Phân tích nhân vật A Phủ trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tô Hoài
Tnú và Dit tiêu biểu cho thế hệ thanh niên làng Xô Man, từ lòng căm thù của tớ đến với trận chiến đấu của dân tộc bản địa và chính trong trận chiến đấu đó, họ trưởng thành. Sự trưởng thành của tớ có cội nguồn của có một mặt là vì họ tự vượt mình qua những thử thách lớn lao, mặt khác là vì có sự dìu dắt cách mạng cùa cha ông. Đặc biệt sự trưởng thành của Tnú và Dit được Nguyên Ngọc miêu tả trong quan hệ với truyền thông anh hùng cùa người Strá. Cụ Mết đó đó là người đại diện cho thế hệ cách mạng đi trước của làng Xô Man.
Cụ là pho sử sống, là nơi tựa tinh thần của dân làng. Tuy già nhưng “cụ vẫn quăc thước như xưa… ngực cũng như một tấm xà nu lớn… tiếng nói vẫn ồ ồ vang trong lồng ngực”, vẫn sáng suốt ngày đêm lãnh đạo trận chiến đấu của làng. Có lẽ cuộc sống cụ đã nếm trải qua nhiều đau khổ, đã thu lượm được nhiều kinh nghiệm tay nghề quý báu, cho nên vì thế cụ luôn luôn nhắc nhờ con cháu nhớ tới quá khứ đau thương quật cường cúa quê hương.
Chứng kiến cái chết thảm thương của Mai và sự bất lực của Tnú trước sự tra tấn dã man tàn bạo của bọn thằng Dục, cụ Mết càng thấu hiếu: Đối với quân địch “chỉ có hai bàn tay trắng, chỉ với bàn tay không” thì không thể nào đối đầu với chúng được, phải cầm vũ khí đứng lên! Bài học này, cụ muốn truyền lại cho thế hệ tương lai: “Nghe rõ chưa, những con, rõ chưa, nhớ lấy, ghi lấy. San này tao chết rồi, bay còn sống phải nói lại cho con cháu. Chúng nó cầm súng, mình phái cầm giáo’’. Lời cụ rành rẽ vang lên trong ánh lửa bập bùng ở nhà ưng.
Xây dựng nhân vật cụ Mết như một nhân vật lịch sử thuở nào, kết tinh nhiều phẩm chất tốt đẹp của con người Tây Nguyên, phải chăng Nguyên Ngọc muốn xác định vai trò của thế hệ đi trước đối với thế hệ trẻ! Cụ Mết vừa là người nối kết thế hệ truyền thống, với lịch sử quê hương, vừa là người dẫn dắt thế hệ thanh niên trong trận chiến đấu hiện tại. Chính vì có một thế hệ cha ông như cụ Mết mà thế hệ của Tnú, của Dít… có sự trưởng thành lớn lao.
Và không riêng gì có có lớp người như Tnú, lớp sau Tnú như bé Heng, cũng lớn lên, lớn lên cùng với trận chiến đấu ác liệt của làng Xô Man. Với nhân vật bé Heng, Nguyên Ngọc chỉ phác họa vài ba đường nét miêu tả ngoại hình nhưng cũng đủ tạo ra ấn tượng sâu sắc cho những người dân đọc.
Tuổi của bé Heng, lẽ ra, là tuổi đến trường với những trang sách, với những trò chơi vui nhộn nhưng đất nước còn giặc, bé cũng còn nhỏ, bé Heng đã có dáng vóc của “một người lính thật sự, đội chiếc mũ sụp xin được của anh giải phóng quân nào đó, mặc vào một chiếc áo bà ba dài phết đít, vẫn đóng khố, súng đeo chéo ngang sống lưng”. Hơn thế, Heng thuộc từng lớp hầm bẫy, hố chông, trở thành người liên lạc như Tnú năm xưa. Thật là từ hào và tin tưởng với một lớp người như bé Heng! Lớp ấy đang lớn lên, trưởng thành, xứng đáng với thế hệ cha anh.
Đọc Rừng xà nu có cảm tưởng như được xem một bộ phim truyện về số phận một con người với biết bao sự kiện. Truyện bắt nguồn từ hiện tại từ cái thời điểm anh chiến sỹ giải phóng quân Tnú đặt chân lên mảnh đất nền quê hương ‘‘sau ba năm đi lực lượng” rồi ngược dòng thời gian trở về quá khứ.
Quá khứ cứ hiện dần lên trong sự hồi tướng của Tnú, trong lời kể của tác giả, trong lời kể của cụ Những mảng đời quá khứ, những mảng đời hiện tại, cứ đan ngang, soi tỏ lẫn nhau để cắt nghĩa sự trưởng thành của thế hệ Tnú, sự trưởng thành của làng Xô Man trong trận chiến đấu với quân địch, để làm nổi rõ chủ đề của truyện, từ nỗi đau riêng và nỗi đau chung, Tnú và làng Xô Man phải cầm vũ khí để tự cứu lấy mình, để giải phóng dân tộc bản địa và trận chiến đấu anh hùng của dân tộc bản địa sinh ra một thế hệ trẻ kế tục xứng đáng với cha ông.
Chính cái tư tưởng này đã chi phối kết cấu của Rừng xà nu. Hệ thống sự kiện trong truyện, đa phần được tố chức theo sự phát triển tâm lí tính cách nhân vật trung tâm, chứ không theo trật tự thời gian thông thường. Tổ chức sự kiện theo cách đó, nhà văn có điều kiện tập trung miêu tả những tình huống gay cấn làm nổi bật tính cách nhân vật, mặt khác cũng phù phù phù hợp với ý nghĩa chính luận của tác phẩm.
Hai lần đối đầu trực tiếp với quân địch là hai lần Tnú thể hiện rõ phẩm chất kiên cường của anh, tất nhiên tác phẩm này thể hiện ở mỗi lần có rất khác nhau và có sự phát triển. Sa vào tay giặc lúc còn là một một cậu bé, Tnú tỏ rõ đức kiên trung quả cảm cùa mình. Còn lần đối đầu với quân địch, Tnú rực sáng kiên cường quật cường trước bóng đen tàn bạo của quân địch.
Khắc họa tính cách nhân vật, Nguyên Ngọc có sở trường trong việc lựa chọn những rõ ràng tiêu biểu có ý nghĩa khái quát cao, những rõ ràng giàu chất tạo hình, giàu chất thơ. Trong nhận thức của người đọc, sừng sững hình ảnh tụ Mết với những nét khắc chạm rất tài tình của tác giả: một cụ Mết với những nét khắc chạm rất tài tình của tác giả: một cụ Mết quắc thước, râu dài, mắt sáng, ngực căng như một cây xà nu lớn.
Và cũng xúc động lòng người một cụ Mết ân tình với cháu con lúc trở tay chùi hai giọt nước mắt lớn khi lặng nhìn tấm sống lưng rộng của Tnú còn ngang dọc những vết thương đã thành sẹo tím. Như vậy nhân vật anh hùng trong Rừng xà nu không riêng gì có rung cảm người đọc ở sự vượt lên thực trạng quyết liệt của tớ mà còn ở những xúc động, những tình cảm thầm kín nơi họ.
Trên những trang viết của tớ. Nguyên Ngọc thường trải những cảm xúc trữ tình của ông về con người, đất nước quê hương. Giọng văn của Rừng xà nu đằm thắm chất trữ tình, khi trầm hùng theo ánh lửa chập chờn ở nhà nhưng trong lời kể trang nghiêm xúc động về quá khứ đau thương của cụ Mết, khi tha thiết tuôn chảy theo dòng hồi tường về người thân trong gia đình, theo dòng suy tưởng về quê hương của Tnú… lời văn của Rừng xà nu giàu hình ảnh, giàu nhịp điệu, nhiều đoạn văn trau chuốt, óng mượt như ngôn từ của một bài thơ (ví dụ: đoạn mở đầu tác phẩm). Chính cái vẻ cùa lời văn đã góp thêm phần tạo nên sức mê hoặc của tác phẩm.
Viết về cuộc khởi nghĩa của dân làng Xô Man trong cuộc kháng chiến chống Mĩ lại lấy tên là “Rừng xà nu”… Hình tượng cây xà nu là một sáng tạo nghệ thuật và thẩm mỹ độc đáo của Nguyễn Trung Thành. Với bút pháp tượng trưng, tư tưởng chủ đề của truyện “Rừng xà nu” thêm sâu sắc. Chính nhờ hình tượng cây xà nu mà những nhân vật anh hùng thêm bất tử.
Theo Bailamvan.edu
