Thủ Thuật Hướng dẫn Chăm sóc bệnh nhân liệt 1 2 người Chi Tiết
Lê Khánh Hà Vi đang tìm kiếm từ khóa Chăm sóc bệnh nhân liệt 1 2 người được Update vào lúc : 2022-08-02 17:52:03 . Với phương châm chia sẻ Kinh Nghiệm về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi tham khảo tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Ad lý giải và hướng dẫn lại nha.
Tai biến mạch máu não là giảm hiệu suất cao của não xảy ra đột ngột do một mạch máu bị vỡ hoặc tắc gồm có động mạch, mao mạch và hiếm hơn là tĩnh mạch mà không phải do chấn thương.
Tai biến mạch máu não tăng theo lứa tuổi, nhất là từ 50 tuổi trở lên. Nam thường ưu thế hơn giới nữ. ở những nước công nghiệp phát triển như châu Âu và châu Mỹ, nhồi máu não chiếm khoảng chừng 80%, ở nước ta khoảng chừng 60%, còn sót lại là xuất huyết não. Để đánh giá tình hình tai biến mạch máu não phải nhờ vào 3 tỷ lệ sau đây:
Tỷ lệ mới mắc (incidence) theo OMS là 150-250/100.000, ở nước ta nói chung từ 20-35/100.000, tại Huế là 27,71/100.000 dân theo điều tra năm 1989- 1994.
Tỷ lệ hiện mắc (prevalence) theo OMS là 500-700/100.000 dân, ở nước ta nói chung từ 45-85/100.000.
Tỷ lệ tử vong trên 100.000 dân (nói lên tính chất trầm trọng của bệnh). Tỷ lệ này rất rất khác nhau Một trong những nước, từ 35-240/100.000, ở nước ta 2025/100.000 dân.
Về phân loại, người ta phân thành hai thể chính sau đây:
Nhồi máu não (thiếu máu cục bộ não, nhũn não): xảy ra khi mạch máu bị nghẽn hoặc bị lấp.
Xuất huyết não: khi máu thoát khỏi mạch vỡ vào nhu mô não, nếu vào khoang dưới nhện gọi là xuất huyết dưới nhện; phối hợp cả hai loại gọi là xuất huyết não - màng não.
Nhồi máu não Nguyên nhânTắc mạch (thrombosis)
Xơ vữa động mạch, thường gặp nhất lúc trên 50 tuổi, nếu có đái tháo đường, hoặc tăng huyết áp, nghiện thuốc lá thì hoàn toàn có thể tuổi dưới 50. Hậu quả là gây hẹp mạch tại não (hẹp trên 80% mới có triệu chứng) và hoàn toàn có thể gây lấp mạch từ mảng xơ vữa của những động mạch lớn.
Viêm động mạch: viêm động mạch hạt của Wegner, giang mai, lao, bệnh Takayashu, bệnh tạo keo, bệnh Horton...
Bóc tách động mạch cảnh, sống sống lưng, đáy não.
Các bệnh máu: tăng hồng cầu, hồng cầu hình liềm, thiếu hồng cầu nặng...
U não chèn ép những mạch não.
Bệnh Moyamoya gây tắc mạch ở đa giác Willis làm tân sinh mạch nhỏ.
Co mạch (vasospasm)
Co mạch sau xuất huyết dưới nhện.
Co mạch hồi sinh nguyên nhân không rõ, sau bán đầu thống, sang chấn sọ não, sản giật, hạ hay tăng huyết áp quá mức.
Lấp mạch (embolie)
Nguồn gốc từ xơ vữa: nơi phân đôi động mạch cảnh chung thành động mạch cảnh trong và ngoài (50%), vòi cảnh (20%), động mạch sống sống lưng khúc tận, quai động mạch chủ.
Nguồn gốc từ tim: thường gặp, khoảng chừng 20%, dưới 45 tuổi (tim bẩm sinh, hẹp hai lá, thấp tim, van giả, sa van hai lá, loạn nhịp tim đa phần là rung nhĩ, hội chứng yếu nút xoang, viêm nội tâm mạch nhiễm khuẩn cấp hoặc bán cấp, nhồi máu cơ tim giai đọan cấp. Ngoài ra còn tồn tại ung thư (phổi), động kinh, suy yếu tố C hoặc S, thuốc chống thụ thai.
Thiếu máu cục bộ não phân thành 2 loại tùy thuộc thời gian thiếu máu.
Thiếu máu cục bộ não thoáng qua:
Rối loạn hiệu suất cao thần kinh khu trú, khởi đầu đột ngột, hồi sinh trong vòng 24 giờ không để lại di chứng, do cục máu trắng (tiểu cầu) dễ tan, cục máu đỏ nhỏ, hay co thắt động mạch não thoáng qua.
Chẩn đoán đa phần nhờ vào hỏi bệnh. Không có một tiêu chuẩn nào chắc như đinh. Biểu hiện lâm sàng rất rất khác nhau tùy theo hệ cảnh hay sống nền.
Thiếu máu cục bộ não hình thành khi triệu chứng tồn tại trên 24 giờ.
Cơ chế bệnh sinh: khi thiếu máu cục bộ, vùng trung tâm bị hoại tử có lưu lượng máu 10-15ml/100g/phút và vùng xung quanh hoại tử có lưu lượng máu 23ml/100g/phút, với lưu lượng này đủ cho tế bào không chết nhưng không hoạt động và sinh hoạt giải trí được gọi là vùng tranh tối - tranh sáng hay còn gọi là vùng điều trị, vì nếu hồi sinh lưu lượng thì tế bào não hoạt động và sinh hoạt giải trí trở lại thông thường. Ngày nay biết rõ có hiện tượng kỳ lạ tái lập tuần hoàn ở vùng thiếu máu do cục máu tắc được giải phóng hay trôi đi, điều này nguy hiểm vì làm cho bệnh cảnh lâm sàng nặng lên do sự phủ rộng rộng rãi ra vùng nhồi máu. Tổn thương tế bào não nơi thiếu máu cục bộ là vì sự đổ ồ ạt ion Ca++ vào nội bào thông qua thụ thể N-methyl-D-aspartat và do tăng acid lactic.
Triệu chứng họcNhồi máu khu vực động mạch cảnh
Nhồi máu động mạch não giữa: nhồi máu động mạch não giữa chiếm 80% những nhồi máu của bán cầu não và đa phần nhánh nông.
Nhánh nông:
Nhánh nông trước: liệt nửa người khác bên ưu thế tay -mặt, rối loạn cảm hứng khác bên ưu thế tay -mặt, liệt động tác liếc phối hợp hai mắt về phía bên kia, thất vận ngôn kiểu Broca nếu bán cầu ưu thế.
Nhánh nông sau: bán manh cùng tên bên đối diện thể 1/4 dưới. Nếu ở bán cầu ưu thế thì có thất ngôn kiểu Wernicke, mất thực dụng ý niệm vận động, mất đọc, mất viết, mất kĩ năng tính toán, quên ngón tay, không phân biệt được phải trái. Nếu ở bán cầu không ưu thế thì sẽ có những triệu chứng sau: mất nhận ra tên đồ vật, mất phân biệt 1/2 sơ đồ khung hình và không khí bên trái kèm mất thực dụng.
Nhánh sâu:
Liệt 1/2 người nặng, tỷ lệ đôi khi có bán manh cùng bên, rối loạn cảm hứng kín kẽ hoặc không, rối loạn diễn đạt đa phần nói khó (bán cầu ưu thế).
Nếu nghẽn hoàn toàn nhánh nông lẫn nhánh sâu liệt nửa người nặng, tỷ lệ kèm mất cảm hứng, bán manh cùng tên, thất ngôn nếu ở bán cầu ưu thế rối loạn ý thức.
Nhồi máu động mạch não trước:
Nhánh nông: nếu một bên thì liệt chân bên đối diện, rối loạn cảm hứng chân bị liệt, đái không tự chủ, có phản xạ nắm (grasping reflex), rối loạn hiệu suất cao cực tốt cấp như ngôn từ thu hẹp, thờ ơ, đãng trí, không hề những cử chỉ phức tạp. Nếu tổn thương hai bên gây liệt hai chân và rối loạn trí nhớ.
Nhánh sâu:
Liệt 1/2 người toàn bộ đồng đều, mất cảm hứng kiểu 1/2 người, bán manh cùng bên, không còn thất vận ngôn.
Nếu tắc động mạch cảnh trong: gây hội chứng thị -tháp với biểu lộ mù mắt bên tắc và liệt nửa người bên đối diện.
Nhồi máu khu vực động mạch sống nền: động mạch sống nền tưới máu cho hành não, cầu não, cuống não, tiểu não, gian não, đồi thị, mặt trong thùy chẩm, mặt trong thùy thái dương, 1/5 sau của thể chai.
Động mạch não sau: bán manh cùng bên, lú lẫn tâm thần, quên (hội chứng Korsakoff), nếu hai bên thì mù vỏ não nhưng còn phản xạ đối với ánh sáng, hoàn toàn có thể có rối loạn cảm hứng 1/2 người do tổn thương đồi thị (hội chứng Dejerine-Roussy), múa giật, múa vờn.
Động mạch thân nền: tùy theo vị trí mà cho nhiều hội chứng liệt chéo, rối loạn ý thức và giấc ngủ (do tổn thương khối mạng lưới hệ thống lưới).
Nếu nhồi máu lớn ở thân não thường tử vong, hoàn toàn có thể gây hội chứng tháp hai bên nặng hơn là hội chứng giam hãm: liệt tứ chi, liệt dây VI, VII cả hai bên và chỉ từ động tác nhìn lên.
Tổn thương cuống não gây hội chứng Weber là liệt dây III cùng bên tổn thương và liệt tay chân bên đối diện khi tổn thương phần giữa phía bụng, nếu tổn thương phần sau giữa gây hội chứng Claude đó là liệt dây III và hội chứng tiểu não bên đối diện.
Tổn thương cầu não gây hội chứng Millard-Gubler là liệt VII ngoại biên cùng bên tổn thương và liệt tay chân bên đối diện, hoặc hội chứng Foville liệt VI bên tổn thương và liệt tay chân bên đối diện.
Tổn thương hành tủy thường gặp hơn đó là hội chứng Walenberg do nhũn vùng bên hành tủy, thường khởi đầu đột ngột, chóng mặt, rối loạn thăng bằng, nhức đầu phía sau, nôn, nấc cụt, rối loạn nuốt.
Tổn thương tiểu não: chóng mặt, nôn, hội chứng tiểu não, giật nhãn cầu, lưu ý nhũn tiểu não gây phù nặng dẫn tới chèn ép thân não hoặc tụt kẹt hạnh nhân tiểu não nên phải phẫu thuật.
Diễn tiến và biến chứngĐặc điểm lâm sàng của thiếu máu cục bộ não là nhanh gọn tiến tới tối đa về những tín hiệu thần kinh, hoàn toàn có thể nặng lên sau 3 ngày đầu do phù não hay phủ rộng rộng rãi ra ổ nhũn não, hoặc xuất huyết thứ phát, nhất là lấp mạch. Sau tuần thứ hai bệnh cảnh hoàn toàn có thể nặng lên do nhiễm khuẩn, rối loạn dinh dưỡng, loét, rối loạn điện giải. Có thể hồi sinh sớm nếu không còn phù não nặng và nhũn không phủ rộng rộng rãi ra. Sự hồi sinh hiệu suất cao không hoàn toàn kéo dãn 1-2 năm. Biến chứng muộn là động kinh, nhồi máu cơ tim, cứng khớp (nhất là khớp vai), rối loạn tâm thần...
Chẩn đoánChẩn đóan xác định: theo Tổ chức Y tế Thế giới để xác định TBMMN thì nên phải có 3 tiêu chuẩn lâm sàng sau đây:
Một là, có triệu chứng thần kinh khu trú.
Hai là, triệu chứng đó xảy ra đột ngột.
Ba là, không còn chấn thương sọ não.
Với 3 tiêu chuẩn trên thì độ đúng chuẩn 95-99%. Tuy nhiên có mức giá trị nhất là chụp não cắt lớp vi tính hoặc chụp cộng hưởng từ não.
Chẩn đoán phân biệt:
Xuất huyết não
Bảng 7.1. Phân biệt giữa nhồi máu não và xuất huyết não
Biểu hiện lâm sàng
Nhồi máu n∙o
Xuất huyết n∙o
Tam chứng khởi đầu Nhức đầu
Rối loạn ý thức
Nôn
Thời gian tiến tới toàn phát
Dấu hiệu màng não
Không hoặc rất hiếm nếu có
thì từ ngày thứ 2 trở đi
Nhanh, từng nấc, đỡ nhanh
Không có
Đầy đủ, phổ biến ngay từ đầu, nặng lên những giờ đầu.
Nhanh, nặng lên liên tục trong 12 giờ đầu Hay gặp
Dịch não tủy
Chụp não cắt lớp vi tính
Dấu toàn thân
Bệnh nguyên
Trong
Vùng giảm tỉ trọng sau 48 giờ
Không sốt
Xơ vữa động mạch
Bệnh tim
Máu không đông hoặc màu vàng hay trong
Tăng tỉ trọng thuần nhất, phù xung quanh, chèn ép, máu trong não thất
Sốt trong giai đọan toàn phát, bạch cầu ngoại vi tăng
Tăng huyết áp
Dị dạng mạch não
U não, áp xe não: thường khởi đầu từ từ, những tín hiệu thần kinh khu trú lan như vết dầu loang.
Tụ máu dưới màng cứng mạn: khó trong những trường hợp chấn thương nhẹ trước đó vài tuần, vài tháng, khởi bệnh thường từ từ với nhức đầu buổi sáng, tinh thần trì trệ, gõ xương sọ đau vùng tụ máu, thiếu sót hiệu suất cao não. Phân biệt nhờ chụp mạch não hoặc chụp não cắt lớp vi tính.
Động kinh cục bộ: vì nó cũng xảy ra đột ngột, thường lặp đi lặp lại (lưu ý khi tai biến mạch máu não cũng hoàn toàn có thể khởi đầu với cơn động kinh). Cần chụp cộng hưởng từ não để loại trừ những nguyên nhân khác gây động kinh cục bộ.
Điều trịChỉ giữ lại điều trị tại tuyến cơ sở khi tai biến mạch máu não thoáng qua, còn khi tai biến hình thành nên chuyển bệnh nhân lên tuyến huyện, tỉnh hay trung ương.
Điều trị nội khoa
Điều trị nhằm mục đích 4 tiềm năng: duy trì đời sống, số lượng giới hạn tổn thương não, hạn chế di chứng và biến chứng.
Trên thực tế có 2 loại giải pháp sau đây:
Các giải pháp tái lập tuần hoàn não
Các thuốc làm tiêu huyết khối, giải phóng tắc mạch 80% trong những giờ đầu (trước 6 giờ mới có hiệu suất cao), tuy nhiên có rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn chảy máu. Các thuốc trong nhóm này như streptokinase, plasminogen.
Các thuốc chống đông như heparin hạn chế sự phát triển cục máu tắc được chỉ định trong tắc mạch nguồn gốc từ tim. Chống chỉ định đối với những tai biến thần kinh nặng, nhồi máu rộng, nhồi máu có chảy máu thứ phát và tăng huyết áp xấp xỉ.
Các thuốc chống ngưng tập tiểu cầu như aspirin, ticlopidin, dipyridamol, triflusal (Disgren) đa phần dự trữ cấp 2.
Các thuốc giãn mạch não chỉ có naftidrofuryl (Praxilene) là có hiệu suất cao với liều 600 mg /ngày.
Các giải pháp bảo vệ tế bào não:
Các chất chẹn Ca++ nếu dùng sớm trước 48 giờ, có hiệu suất cao nhất là nhóm nimodipin.
Kháng serotonin, piracetam, vinpocetin đã được sử dụng.
Cerebrolysin 10ml/ngày 2-3 ống tiêm tĩnh mạch trong 20-30 ngày.
Điều trị triệu chứng là chính, bằng những giải pháp sau:
Đảm bảo khí lưu thông tốt, nhất là lúc rối loạn ý thức cho nằm đầu thấp, nghiêng sang một bên để tránh hít phải chất nôn, tránh tụt lưỡi gây ngạt thở, hút đờm dãi.
Cung cấp đầy đủ 02 cho não nhằm mục đích hạn chế tổn thương tối thiểu vùng bị tổn thương đồng thời chống phù não thứ phát, cho thở máy, tăng thông khí để giảm phù não.
Đảm bảo huyết áp ổn định, tránh tụt huyết áp nhanh, nếu huyết áp thấp phải cho dopamin, còn tăng huyết áp dùng chẹn calci như nifedipin, nicardipin, nimodipin. Ngoài tác dụng hạ huyết áp còn tồn tại tác dụng bảo vệ tế bào não khỏi hoại tử nếu dùng sớm trước 48 giờ.
Cân bằng nước, điện giải.
Chống động kinh nếu có.
Chống phù não khi nghi có tụt kẹt hoặc tự nhiên ý thức xấu đi bằng mannitol 20% x 0,1-0,25g/kg (500ml 20%, truyền 40 giọt /phút trong 1 giờ sau đó 07 giọt /phút trong 4-5 giờ, sau lặp lại vì mannitol chỉ tác dụng tối đa 4-6 giờ, thường dùng 3-5 ngày.
Vật lý trị liệu sớm: tránh dùng dung dịch glucose, nhất là dung dịch ưu trương vì đường máu cao làm tăng trưởng cục máu tắc và làm tăng acid laclic tại vị trí nhồi máu não.
Điều trị ngoại khoa
Cắt bỏ lớp áo trong động mạch cảnh khi xơ vữa gây hẹp từ 80% trở lên.
Tiên lượngTiên lượng nặng khi có những yếu tố sau:
Kích thước của nhồi máu lớn, vị trí ở hố sau (thân não, tiểu não), rất nặng trừ hội chứng Walenberg.
Trên 70 tuổi.
Rối loạn ý thức.
Bệnh tim phối hợp.
Tiền sử nhồi máu não.
Tăng huyết áp không trấn áp được.
Xuất huyết nội sọ Nguyên nhânTăng huyết áp, thường gây xuất huyết ở động mạch não giữa, nhánh sâu.
Xuất huyết nguyên nhân không xác định.
Vỡ túi phồng động mạch: thường gặp ở chỗ phân nhánh của mạch máu lớn vùng đáy não gây chảy máu vào khoang dưới nhện. Tỷ lệ cao ở trên vòng Willis, động mạch cảnh trong 41%, động mạch não trước 34%, nơi xuất phát động mạch thông sau 25%, động mạch não giữa 20%, động mạch sống nền 20%, khúc trên của động mạch cảnh 14% và ở xoang hang 2%.
Vỡ túi phồng động tĩnh mạch: đa phần ở 1/2 bán cầu não sau, nam nhiều hơn nữa nữ, thường gây tụ máu và ít gây xuất huyết dưới nhện.
Các bệnh gây chảy máu: bệnh bạch cầu, tiêu sợi huyết, bệnh ưa chảy máu...
Xuất huyết vào tổ chức não tiên phát và thứ phát do u.
Xuất huyết thứ phát sau nhồi máu não.
Viêm nhiễm động - tĩnh mạch.
Các nguyên nhân hiếm gặp: sau chụp mạch não, thuốc giãn mạch, gắng sức, thủ thuật thăm dò tiết niệu, biến chứng rò động - tĩnh mạch xoang hang, thiếu dưỡng khí máu, bán đầu thống, dị dạng, viêm não thể vùi.
Triệu chứngĐại đa số xảy ra đột ngột với nhức đầu kinh hoàng, nôn và rối loạn ý thức, rối loạn thực vật nặng nề (rối loạn hô hấp, tăng huyết áp hay trụy mạch, sốt cao), liệt nửa người nặng, liệt mềm. Vị trí tổn thương hay gặp ở bao trong (50%). Trên lâm sàng để xác định vị trí những ổ xuất huyết, những dấu về nhãn cầu rất quan trọng. Xuất huyết bao trong hai mắt lệch ngang về phía bên đối diện với bên liệt, phản xạ đồng tử đối với ánh sáng thông thường; xuất huyết đồi thị hai mắt đưa xuống dưới vào phía mũi, đồng tử nhỏ, không phản ứng với ánh sáng; khi xuất huyết thân não hai mắt hoàn toàn có thể lệch ngang về phía đối diện với tổn thương, kích thước đồng tử thông thường, còn phản ứng với ánh sáng. Tiên lượng phụ thuộc vào vị trí và đường kính ổ tổn thương, trên lều to hơn 5 cm, dưới lều trên 3 cm tiên lượng rất nặng, thường tử vong. Lâm sàng có cơn mất não hoặc động kinh, rối loạn thần kinh thực vật, nặng thường dẫn đến tử vong do tụt kẹt. Có thể có biến chứng tắc động mạch phổi, tăng đường máu, tăng ADH, tăng huyết áp, ngừng tim. Có khi có dấu màng não.
Thăm dò cận lâm sàng:
Nhanh là chụp não cắt lớp vi tính đã cho tất cả chúng ta biết vùng tăng tỷ trọng, sau hai tuần thì giảm tỷ trọng dần và tiến tới đồng tỷ trọng nhưng còn thấy tín hiệu đè ép, sau thuở nào gian để lại hình dấu phẩy giảm tỷ trọng.
Cộng hưởng từ não phát hiện tốt nhất đặc biệt là ở hố sau (hình ảnh tăng tỷ trọng, white color) và hoàn toàn có thể cho biết thêm thêm dị dạng mạch.
Chụp động mạch não: vị trí khối máu tụ, di lệch mạch máu và dị dạng mạch.
Chọc dò dịch não tủy: nếu có máu là chắc như đinh nhưng cũng phải phân biệt với chọc nhầm mạch máu. Nếu lúc đầu không còn máu nhưng thấy áp lực tăng và sau vài ngày chọc có máu hoặc màu vàng là chắc có khối máu tụ trong nhu mô não.
Xét nghiệm máu: bạch cầu cao đa phần trung tính, bilirubin máu tăng trong chảy máu nhiều hay rối loạn đông máu.
Điều trịThể này tránh việc điều trị tại tuyến y tế cơ sở mà nên chuyển bệnh nhân lên tuyến huyện, tỉnh hoặc trung ương.
Nội khoa:
Hồi sức hô hấp.
Hồi sức tuần hoàn: duy trì huyết áp ở mức trung bình, dùng thuốc hạ huyết áp khi huyết áp tăng.
Cân bằng nước - điện giải.
Nuôi dưỡng.
Chống co thắt mạch bằng nimodipin.
Chống co giật: valium.
Chống phù não: mannitol 20%, liều 0,5g/kg tĩnh mạch nhanh 40 giọt phút trong 1 giờ sau đó 7 giọt/phút trong 5 giờ sau lặp lại.
Chống nhiễm trùng và loét.
Phục hồi hiệu suất cao.
Ngoại khoa: khi ổ trên lều > 5cm, xuất huyết tiểu não hay khi dị dạng mạch máu não nằm nông là phải mổ vì gây chèn ép.
CHĂM SÓC BỆNH NHÂN BỊ TAI BIẾN MẠCH MÁU NÃO
Nhận định tình hìnhBệnh nhân bị tai biến mạch máu não thường là một bệnh cấp tính, diễn biến kéo dãn, hoàn toàn có thể ngày càng nặng dần tuỳ theo nguyên nhân và mức độ tổn thương, nhiều biến chứng rất nguy hiểm hoàn toàn có thể đe doạ tính mạng bệnh nhân nếu tất cả chúng ta không điều trị và chăm sóc chu đáo. Vì vậy người điều dưỡng khi tiếp xúc với bệnh nhân nên phải nhẹ nhàng, ân cần và biết thông cảm.
Đánh giá bằng phương pháp hỏi bệnhTrạng thái tinh thần của bệnh nhân: lo ngại, sợ hãi...
Có biết bị tăng huyết áp không và thời gian bị tăng huyết áp?
Có đi lại được không?
Thuốc và cách điều trị tăng huyết áp ra làm sao?
Các bệnh tim mạch đã mắc?
Đã bao giờ bị liệt hay bị yếu tay chân chưa?
Có hay nhức đầu, mất ngủ hay nhìn có bị mờ không?
Gần đây nhất có dùng thuốc gì không?
Có buồn nôn, nôn và rối loạn tiêu hoá không?
Khả năng nói của bệnh nhân?
Có bị bệnh thận trước đây không?
Có hay bị sang chấn gì không?
Tình trạng đi tiểu: số lượng và sắc tố?
Đánh giá bằng quan sátTình trạng tinh thần của bệnh nhân: mệt mỏi, tỉnh táo hay hôn mê.
Quan sát vận động tay chân của bệnh nhân.
Quan sát những tổn thương trên da.
Tình trạng miệng và mặt có bị méo không?
Tuổi trẻ hay lớn tuổi?
Tự đi lại được hay phải giúp sức?
Bệnh nhân mập hay gầy?
Có bị phù không?
Tình trạng đại và tiểu tiện của bệnh nhân.
Các tín hiệu khác.
Thăm khám bệnh nhânQuan trọng là đo tín hiệu sống, trong đó huyết áp là dấu quan trọng nhất. Phải để ý quan tâm đến cả huyết áp tối đa và tối thiểu.
Khám những dấu thần kinh khu trú.
Khám dấu cơ lực và trương lực của bệnh nhân.
Khám mắt và những thương tổn khác.
Ngoài ra cần để ý quan tâm những dấu chứng khác ví như: tình trạng tim mạch, những dấu ngoại biên, số lượng nước tiểu, tình trạng phù.
Thu nhận thông tinKiểm tra những xét nghiệm, những thuốc và cách sử dụng những thuốc nếu có.
Thu thập thông tin qua mái ấm gia đình, hồ sơ bệnh án.
Chẩn đoán điều dưỡngMột số chẩn đoán điều dưỡng hoàn toàn có thể gặp ở bệnh nhân bị tai biến mạch máu não:
Nhức đầu do tăng huyết áp.
Mất kĩ năng vận động do liệt.
Khả năng tiếp xúc bằng lời giảm do tai biến mạch máu não.
Nguy cơ loét ép do chăm sóc không tốt.
Nguy cơ nhiễm trùng hô hấp do nằm lâu.
Lập kế hoạch chăm sócQua khai thác những dấu chứng trên tương hỗ cho những người dân điều dưỡng đã có được những chẩn đoán điều dưỡng. Người điều dưỡng cần phân tích, tổng hợp và đúc kết những dữ kiện để xác định nhu yếu thiết yếu của bệnh nhân, từ đó lập ra kế hoạch chăm sóc rõ ràng. Khi lập kế hoạch chăm sóc phải xem xét đến toàn trạng bệnh nhân, đề xuất vấn đề ưu tiên, vấn đề nào cần thực hiện trước và vấn đề nào thực hiện sau tuỳ từng trường hợp rõ ràng.
Chăm sóc cơ bảnĐể bệnh nhân nghỉ ngơi, nằm ở tư thế đầu cao, nằm nghiêng về một bên.
Giải thích cho bệnh nhân và mái ấm gia đình về tình trạng bệnh tật.
Ăn đầy đủ năng lượng và nhiều hoa quả tươi.
Vệ sinh sạch sẽ hằng ngày.
Hướng dẫn mái ấm gia đình tự theo dõi những tác dụng phụ của thuốc, biểu lộ không bình thường.
Thực hiện những y lệnhCho bệnh nhân uống thuốc và tiêm thuốc theo chỉ định.
Làm những xét nghiệm cơ bản.
Theo dõiTình trạng tai biến mạch máu não: tinh thần, vận động...
Theo dõi những nguyên nhân gây tai biến mạch máu não.
Theo dõi một số trong những xét nghiệm như: bilan lipid máu, điện tim, siêu âm, soi đáy mắt.
Theo dõi tác dụng phụ của thuốc.
Theo dõi những biến chứng.
Giáo dục đào tạo sức khoẻBệnh nhân và mái ấm gia đình nên phải biết những nguyên nhân, những yếu tố thuận lợi gây tai biến mạch máu não cũng như cách phát hiện những hiệu dấu tai biến mạch máu não, cách phòng, điều trị và theo dõi bệnh nhân tai biến mạch máu não.
Thực hiện kế hoạch chăm sócĐặc điểm của bệnh nhân tăng huyết áp là tiến triển kéo dãn và ngày càng nặng dần. Bệnh để lại di chứng rất nặng nề nếu không được điều trị và chăm sóc một cách đúng đắn. Bệnh nhân hoàn toàn có thể tử vong do những biến chứng của bệnh, hoặc do tai biến điều trị.
Thực hiện chăm sóc cơ bảnĐặt bệnh nhân nằm nghỉ ngơi đầu cao và nghiêng về một bên.
Tránh lao động trí óc căng thẳng mệt mỏi, lo ngại quá độ.
Vận động và xoa bóp tay chân.
Thay đổi tư thế mỗi 2 giờ /lần.
Động viên, trấn an bệnh nhân để bệnh nhân yên tâm điều trị.
Theo dõi những tín hiệu sinh tồn, đặc biệt là tình trạng tăng huyết áp. Tuỳ theo từng trường hợp rõ ràng để theo dõi hoàn toàn có thể từ 15 phút cho tới 2 giờ đo một lần.
Hút đờm dãi khi có ứ đọng đờm dãi.
Luôn giữ ấm khung hình bệnh nhân.
Ăn uống đủ năng lượng, nhiều sinh tố và hạn chế muối dưới 5g/ngày, hạn chế mỡ, những chất béo động vật, kiêng rượu, thuốc lá, chè đặc. Đặt sonde dạ dày nuôi dưỡng nếu bệnh nhân không hoàn toàn có thể nuốt.
Tránh những yếu tố kích thích cho bệnh nhân.
Vệ sinh sạch sẽ: hằng ngày vệ sinh răng miệng và da để tránh những ổ nhiễm khuẩn, phát hiện sớm những ổ nhiễm trùng để được bố trí theo hướng điều trị cho bệnh nhân. áo quần, vải trải giường và những vật dụng khác phải luôn luôn được sạch sẽ.
Chăm sóc chống loét bằng đệm hơi hoặc đệm nước, xoay trở người mỗi 2 giờ kèm xoa bóp, tránh viêm phổi (ứ đọng đờm dễ gây ra viêm phổi) bằng vỗ rung ngực. Chống nhiễm trùng hô hấp hoặc đường tiểu do xông tiểu.
Thực hiện những y lệnhThuốc dùng: thực hiện đầy đủ những y lệnh khi sử dụng thuốc, như: những thuốc tiêm, thuốc uống. Trong quá trình dùng thuốc nếu có không bình thường phải báo bác sĩ biết.
Thực hiện những xét nghiệm: công thức máu, đường máu, ure và creatinin máu, điện tim, protein niệu, soi đáy mắt và chụp X quang tim phổi.
Theo dõiDấu hiệu sinh tồn: mạch, nhiệt, huyết áp, nhịp thở phải được theo dõi kỹ.
Theo dõi tình trạng liệt.
Theo dõi tình trạng thông khí.
Theo dõi tình trạng loét ép do nằm lâu.
Tình trạng tổn thương mắt, thận và tim mạch.
Tình trạng sử dụng thuốc và những biến chứng do thuốc gây ra, đặc biệt để ý quan tâm những thuốc hoàn toàn có thể gây hạ huyết áp mạnh. ư Các di chứng của tai biến mạch máu não.
Giáo dục đào tạo sức khoẻBệnh nhân và mái ấm gia đình nên phải biết những nguyên nhân, những yếu tố thuận lợi gây tai biến mạch máu não cũng như cách phát hiện những dấu chứng khi bị tai biến mạch máu não, cách phòng, chăm sóc và theo dõi bệnh nhân tai biến mạch máu não.
Phòng bệnh cấp 0
Có rất nhiều yếu tố rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn, song đáng để ý quan tâm nhất là tăng huyết áp và xơ vữa động mạch, rất thường gặp ở lứa tuổi từ 50 trở lên, nên có thông tin rộng rãi để những đối tượng trên theo dõi huyết áp đều đặn và áp dụng những giải pháp phòng tăng huyết áp như tránh ăn mặn, hạn chế những căng thẳng mệt mỏi về mặt tinh thần, tránh ăn nhiều gây mập phì, tránh những chất kích thích như rượu, cafe, thuốc lá, tránh gió lùa, mặc ấm khi thay đổi thời tiết, nhất là từ nóng chuyển sang lạnh, đang nằm trong chăn ấm tránh ra lạnh đột ngột.
Ngoài ra cần phòng thấp tim một cách hiệu suất cao như tránh ở nơi ẩm thấp, giữ ấm khi trời lạnh để tránh viêm họng, khi bị thấp tim phải được theo dõi và điều trị đúng để tránh tổn thương van tim.
Phòng bệnh cấp 1
Khi có yếu tố rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn (bệnh nguyên) phải điều trị để tránh xảy ra tai biến như theo dõi và điều trị tăng huyết áp, chống ngưng tập tiểu cầu bằng aspirin 150-300 mg/ngày hay disgren 300 mg /ngày khi có xơ vữa động mạch, điều trị hẹp hai lá bằng chống đông khi có rung nhĩ hay nong van hoặc thay van.
Phòng bệnh cấp 2
Khi đã xảy ra tai biến nhất là tai biến thoáng qua phải tìm những yếu tố rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn trên để can thiệp tránh xảy ra tai biến hình thành. Nếu đã xảy ra tai biến hình thành thì tránh tái phát bằng phương pháp điều trị những bệnh nguyên rõ ràng cho từng thành viên.
Phòng bệnh cấp 3
Thay đổi tư thế kèm xoa bóp mỗi 1-2 giờ hay nằm đệm nước để tránh loét. Vận động tay chân để tránh cứng khớp. Kết phù phù hợp với khoa phục hồi hiệu suất cao hay khoa y học dân tộc bản địa để rèn luyện, châm cứu cho bệnh nhân đồng thời hướng dẫn cho thân nhân tập luyện tại nhà.
Đánh giá quá trình chăm sócTình trạng bệnh nhân sau khi đã thực hiện y lệnh, thực hiện kế hoạch chăm sóc so với lúc ban đầu của người bệnh để đánh giá tình hình bệnh tật:
Đánh giá công tác thao tác chăm sóc và thực hiện những y lệnh đối với bệnh nhân.
Đánh giá tình trạng liệt có cải tổ không.
Đánh giá tình trạng ý thức.
Đánh giá tình trạng huyết áp.
Đánh giá những di chứng của tai biến mạch máu não.
Đánh giá về tinh thần, vận động.
Đánh giá tình trạng thông khí.
Đánh giá cách xử lý và xử lý những nguyên nhân.
Đánh giá những biến chứng.
Đánh giá chăm sóc điều dưỡng cơ bản đã có được thực hiện và có đáp ứng được với yêu cầu của người bệnh không, nhất là vận động.
Những vấn đề sai sót hoặc thiếu hay những nhu yếu phát sinh mới cần tương hỗ update vào kế hoạch chăm sóc để thực hiện trên bệnh nhân.
