Thủ Thuật về Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa đảm, bảo quyền lực thuộc về nhân dân Mới Nhất
Họ và tên học viên Nữ đang tìm kiếm từ khóa Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa đảm, bảo quyền lực thuộc về nhân dân được Update vào lúc : 2022-09-01 11:10:14 . Với phương châm chia sẻ Bí quyết Hướng dẫn trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi tham khảo Post vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Ad lý giải và hướng dẫn lại nha.
Việt Nam đóng góp tích cực cho hội nghị chống tham nhũng của Liên hợp quốc
Tạo cơ sở pháp lý xử lý nghiêm hành vi cản trở hoạt động và sinh hoạt giải trí tố tụng
Ngay từ khi thành lập đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn xác định con phố mà cách mạng Việt Nam phấn đấu là con phố độc lập dân tộc bản địa gắn sát với chủ nghĩa xã hội (CNXH). Đó đó đó là con phố mang lại độc lập, tự do, công minh, dân chủ, ấm no, niềm sung sướng cho nhân dân. Dân chủ là bản chất của chính sách xã hội mà toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta đã, đang và sẽ tiếp tục nhất quán, kiên trì xây dựng. Kế thừa và phát triển những quan điểm tiến bộ về dân chủ trong lịch sử tư tưởng quả đât, chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tác phẩm của Tổng Bí thư đã luận giải, làm sáng rõ, phát triển, hoàn thiện lý luận, thực tiễn vấn đề dân chủ trong xã hội XHCN mà nhân dân ta hướng tới, được thể hiện khái quát ở những nội dung rõ ràng sau đây: Trong tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con phố đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng xác định quan điểm xuyên suốt của Đảng ta, đó là “Chủ nghĩa xã hội là tiềm năng, lý tưởng của Đảng Cộng sản và nhân dân Việt Nam; đi lên chủ nghĩa xã hội là yêu cầu khách quan, là con phố tất yếu của cách mạng Việt Nam” và “xã hội xã hội chủ nghĩa mà nhân dân Việt Nam đang phấn đấu xây dựng là một xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công minh, văn minh; do nhân dân làm chủ; có nền kinh tế tài chính phát triển cao, nhờ vào lực lượng sản xuất tân tiến và quan hệ sản xuất tiến bộ phù hợp; có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc bản địa; con người dân có môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường ấm no, tự do, niềm sung sướng, có điều kiện phát triển toàn diện; những dân tộc bản địa trong hiệp hội Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp sức nhau cùng phát triển; có Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng Cộng sản lãnh đạo; có quan hệ hữu nghị và hợp tác với những nước trên thế giới”.
Đất nước ta đang tập trung phát triển nền kinh tế tài chính thị trường định hướng XHCN có đặc trưng cơ bản và thuộc tính quan trọng là “phải gắn kinh tế tài chính với xã hội, thống nhất chủ trương kinh tế tài chính với chủ trương xã hội, tăng trưởng kinh tế tài chính đi đôi với thực hiện tiến bộ và công minh xã hội ngay trong từng bước, từng chủ trương và trong suốt quá trình phát triển”. Đồng thời, tất cả chúng ta coi “văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc; xác định phát triển văn hóa đồng bộ, hòa giải và hợp lý với tăng trưởng kinh tế tài chính và tiến bộ, công minh xã hội là một định hướng cơ bản của quá trình xây dựng CNXH ở Việt Nam”.
Mọi đường lối, chủ trương của Đảng, chủ trương, pháp luật của Nhà nước ta đều xuất phát từ Nhân dân, vì quyền lợi của Nhân dân và lấy niềm sung sướng của Nhân dân làm tiềm năng phấn đấu.Đồng thời “Mô hình chính trị và cơ chế vận hành tổng quát là Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý và Nhân dân làm chủ”. Dân chủ là bản chất của chính sách XHCN, vừa là tiềm năng, vừa là động lực của công cuộc xây dựng CNXH; xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ quyền lực thực sự thuộc về Nhân dân là một trách nhiệm trọng yếu, lâu dài của cách mạng Việt Nam. Chúng ta chủ trương không ngừng nghỉ phát huy dân chủ, đẩy mạnh xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN thực sự của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân”. Theo đó, Nhà nước đại diện cho quyền làm chủ của Nhân dân và có cơ chế để nhân dân thực hiện quyền làm chủ trực tiếp và dân chủ đại diện trên những nghành của đời sống xã hội, tham gia quản lý xã hội.
Với phương pháp khoa học biện chứng, tư duy khối mạng lưới hệ thống, trình bày logic, dung dị, Tổng Bí thư đã phân tích, khối mạng lưới hệ thống hóa, có những quan điểm, tư tưởng, nhận thức mới mang tính chất chất lý luận về CNXH và con phố đi lên CNXH, trong đó dân chủ xã hội là một trong những vấn đề cốt lõi, thể hiện bản chất tốt đẹp của chính sách xã hội XHCN, vận dụng sáng tạo vào thực trạng lịch sử rõ ràng Việt Nam, xây dựng một xã hội tất cả là nhằm mục đích tiềm năng phát triển con người, vì môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường ấm no, tự do, niềm sung sướng của nhân dân, sự phát triển bền vững.
Thực tiễn nay đã cho tất cả chúng ta biết, những tiềm năng mà Đảng, Nhà nước ta đề ra trong việc xây dựng CNXH nói chung và phát huy dân chủ XHCN nói riêng đã và đang từng bước được hiện thực hóa. Quần chúng nhân dân tại những địa bàn trong toàn nước luôn nhận được sự quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi nhất để phát triển và được bảo vệ những quyền và quyền lợi hợp pháp của tớ.Tuy nhiên, trong quá trình ấy, nước ta cũng thường xuyên phải đối mặt với những âm mưu, thủ đoạn chống phá của những thế lực thù địch trong và ngoài nước. Phương thức, thủ đoạn của chúng ngày càng tinh vi, xảo quyệt, quyết liệt và trắng trợn hơn. Hoạt động có những lúc âm thầm, lẩn khuất, có những lúc công khai minh bạch, thách thức, đa phần tập trung vào thời điểm ra mắt những sự kiện chính trị trong nước, sự kiện đối ngoại quan trọng của Đảng và Nhà nước ta, hoặc thời điểm xảy ra những vụ, việc phức tạp, nhạy cảm. Các thế lực thù địch, phản động và những phần tử thời cơ chính trị luôn triệt để tận dụng những vấn đề “dân chủ”, “nhân quyền”, “dân tộc bản địa”, “tôn giáo”, “phòng, chống tham nhũng”… để can thiệp vào việc làm nội bộ của đất nước. Chúng ra sức nhào nặn, bóp méo thông tin, tuyên truyền xuyên tạc, phủ nhận những giá trị lý luận - thực tiễn và thành quả về dân chủ, nhân quyền ở Việt Nam, nói xấu chính sách XHCN, vu cáo Nhà nước ta vi phạm dân chủ, nhân quyền… Cán bộ, đảng viên, nhân dân cần nhận diện, tăng cường đấu tranh, phản bác quan điểm sai trái, thù địch, làm thất bại “diễn biến hòa bình” chống phá Đảng, Nhà nước và nhân dân ta.
Theo Báo Công an nhân dân
(LLCT&TT) Dân chủ là giá trị chính trị - xã hội mà quả đât luôn hướng tới. Ở Việt Nam, dân chủ xã hội chủ nghĩa (XHCN) vừa là bản chất của chính sách ta, vừa là tiềm năng, vừa động lực của sự việc phát triển đất nước. Trải qua những thời kỳ phát triển, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn nhất quán quan điểm kế hoạch này. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII có phát triển, tương hỗ update một số trong những vấn đề mới trong phát huy dân chủ XHCN, trong đó đặc biệt nhấn mạnh vấn đề vai trò chủ thể, vị trí trung tâm của nhân dân trong kế hoạch phát triển đất nước.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng xác định: “Đoàn kết, dân chủ, kỷ cương, sáng tạo, phát triển”, thể hiện bản lĩnh, ý chí kiên cường, và quyết tâm đi tới của tất cả dân tộc bản địa vì tiềm năng dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công minh, văn minh”(1). Để đạt được tiềm năng đó, phát huy dân chủ XHCN là một trong những giải pháp thiết yếu, do đó cần hiểu đúng và vận dụng phù hợp trong thực tiễn đời sống chính trị - xã hội, góp thêm phần đưa nghị quyết của Đảng vào môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường.
1. Quan niệm về dân chủ XHCN và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về dân chủ XHCN trước Đại hội Đảng lần thứ XIII
Từ thời Hy Lạp cổ đại, dân chủ đã ra đời và là giá trị xã hội mang tính chất chất toàn quả đât. Theo đó, dân chủ nghĩa là quyền lực thuộc về nhân dân (hay là “quyền lực của nhân dân”). Xuất phát từ nguồn gốc ra đời, hoàn toàn có thể nói rằng dân chủ là một khái niệm thuộc nghành chính trị, có nội hàm là quyền lực chính trị. Bản chất của khái niệm này là quyền lực chính trị, quyền lực nhà nước phải thuộc về nhân dân, nhân dân là chủ thể duy nhất của mọi quyền lực. Đặc trưng của dân chủ là tất cả công dân đều có quyền tham dự đời sống chính trị, quyền lực cao nhất của đất nước thuộc về đại diện nhân dân, mọi công dân đều có quyền bình đẳng trước pháp luật.
Như vậy, dân chủ là quyền làm chủ thuộc về nhân dân, nhân dân là chủ thể tối cao của quyền lực chính trị, quyền lực nhà nước.
Quan niệm về dân chủ XHCN
Dân chủ XHCN là dân chủ của đại đa số nhân dân, gắn với quyền làm chủ của nhân dân trên tất cả những nghành của đời sống xã hội, được pháp luật bảo vệ, dưới sự lãnh đạo của Đảng; là một hình thức thể hiện quyền tự do, bình đẳng của mỗi công dân, xác định nhân dân là chủ thể của quyền lực. Dân chủ XHCN là bản chất của chính sách ta, vừa là tiềm năng, vừa là động lực của sự việc nghiệp phát triển đất nước.
Thứ nhất, xét về bản chất, dân chủ xã hội chủ nghĩa là chính sách chính trị mà quyền lực thuộc về nhân dân, nhân dân là chủ thể tối cao của quyền lực chính trị, quyền lực nhà nước, chính sách đó do nhân dân quản lý và điều hành. Nhân dân thực hiện quyền làm chủ của tớ thông qua hoạt động và sinh hoạt giải trí của những đơn vị nhà nước, của khối mạng lưới hệ thống chính trị và những hình thức dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện. Dân chủ gắn sát với kỷ luật, kỷ cương và phải được thể chế hóa bằng pháp luật, được pháp luật bảo vệ.
Thứ hai, dân chủ XHCN là tiềm năng, là động lực và đặc trưng cơ bản nhất cấu thành quy mô phát triển xã hội ở Việt Nam. Mô hình phát triển xã hội, trong mỗi quá trình phát triển rất khác nhau của những quốc gia đều đặt ra tiềm năng cho việc phát triển ấy. Mỗi tiềm năng đều gắn với những vấn đề cốt lõi, mang tính chất chất quyết định đối với sự tồn vong của chính sách chính trị - xã hội cũng như sự hưng thịnh của quốc gia. Dân chủ XHCN quy định sự tồn tại, phát triển của chính sách chính trị - xã hội và là nội dung, tiêu chí cơ bản để thực hiện những tiềm năng ấy.
Thứ ba, dân chủ XHCN ở Việt Nam được tổ chức ngặt nghèo, có sự phân công, phối hợp thực hiện và trấn áp Một trong những đơn vị, đơn vị, những tổ chức cấu thành nên nó. Sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, quản lý của Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc và những đoàn thể chính trị - xã hội rất khác nhau vận hành dưới sự giám sát ngặt nghèo của mọi tầng lớp nhân dân, nhằm mục đích đảm bảo tính minh bạch, công khai minh bạch và hiệu suất cao.
Dân chủ XHCN ghi nhận toàn bộ những quyền tự do thành viên, tự do ngôn luận, tự do báo chí, hội họp, đi lại, tự do tín ngưỡng, tôn giáo và không tín ngưỡng, tôn giáo, quyền bất khả xâm phạm thân thể và nhà tại, quyền nghỉ ngơi, học tập… Nhà nước tôn trọng và bảo vệ những quyền con người, quyền công dân; chăm sóc niềm sung sướng, phát triển tự do của từng người. Quyền và trách nhiệm và trách nhiệm công dân theo Hiến pháp và pháp luật quy định. Quyền của công dân không tách rời trách nhiệm và trách nhiệm công dân.
Đảng Cộng sản Việt Nam xác định với tính cách là bản chất của chính sách xã hội, dân chủ XHCN tất yếu phải trải qua quá trình cách mạng lâu dài, với nhiều trở ngại vất vả, thách thức. Thực hành dân chủ XHCN là một quá trình với những bước đi và phương pháp phù phù phù hợp với hiện thực xã hội. Trong quá trình đó có những trách nhiệm trước mắt, đòi hỏi phải thực hiện ngay, những trách nhiệm mang tầm kế hoạch, yêu cầu sự kiên trì, bền chắc để đạt được những tiềm năng đã xác định, do vậy, tất cả chúng ta cần thận trọng, kiên trì và có quyết tâm cao để thực hiện những trách nhiệm mà sự nghiệp dân chủ hóa đời sống xã hội nói riêng, sự nghiệp xây dựng XHCN nói chung đã và đang đặt ra cho tất cả chúng ta.
Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về dân chủ XHCN trước Đại hội Đảng lần thứ XIII
Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, cơ quan ban ngành sở tại về tay nhân dân, lập ra nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xác định: “Nước ta là một nước dân chủ. Bao nhiêu quyền lợi đều vì dân. Bao nhiêu quyền hạn đều của dân. Công việc đổi mới, xây dựng là trách nhiệm của dân. Sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc là việc làm của dân. Chính quyền từ xã đến Chính phủ Trung ương do dân cử ra. Đoàn thể từ Trung ương đến xã do dân tổ chức nên. Nói tóm lại, quyền hành và lực lượng đều ở nơi dân”(2).
Như vậy, ngay từ đầu thành lập nước, Đảng ta đã xác định chính sách nước ta là chính sách dân chủ. Dân là chủ thể tối cao của quyền lực chính trị, quyền lực nhà nước và dân làm độc lập lãnh thổ lực của tớ trên tất cả những nghành của đời sống xã hội, được pháp luật bảo vệ, dưới sự lãnh đạo của Đảng; là hình thức thể hiện quyền tự do, bình đẳng của công dân. Từ đó, dân chủ đã trở thành bản chất của chính sách ta, vừa là tiềm năng, vừa là động lực phát triển kinh tế tài chính - xã hội; đồng thời là phương thức để thực hiện quyền lực của nhân dân trong quản lý nhà nước và tổ chức đời sống xã hội. Trong những kỳ Đại hội của Đảng, dân chủ tiếp tục được xác định nhất quán, xuyên suốt và tiếp tục được tương hỗ update, phát triển.
Đại hội VI của Đảng nhấn mạnh vấn đề chủ trương phát huy dân chủ để tạo động lực mạnh mẽ và tự tin cho phát triển đất nước “trong toàn bộ hoạt động và sinh hoạt giải trí của tớ, Đảng phải quán triệt tư tưởng “lấy dân làm gốc”, xây dựng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động. Phát huy tinh thần của Đại hội VI, những kỳ đại hội tiếp theo cũng nhấn mạnh vấn đề “sự nghiệp cách mạng là của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân” và trách nhiệm quan trọng trong sự nghiệp cách mạng là “xây dựng và từng bước hoàn thiện nền dân chủ XHCN, bảo vệ quyền lực thuộc về nhân dân”.
Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng nhấn mạnh vấn đề đến dân chủ gắn sát với kỷ luật, kỷ cương: “Phát huy dân chủ đi đôi với kỷ luật, kỷ cương, tăng cường pháp chế, quản lý xã hội bằng pháp luật, tuyên truyền, giáo dục toàn dân nâng cao ý thức, chấp hành pháp luật”.
Tại Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Đảng ta xác định thực hiện “dân giàu, nước mạnh, xã hội công minh, dân chủ, văn minh”. Tiếp đó, Đại hội XI của Đảng xác định: xã hội XHCN mà nhân dân ta xây dựng là một xã hội: “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công minh, văn minh; do nhân dân làm chủ”. Trong số đó, cụm từ “dân chủ” được đưa lên trước cụm từ “công minh, văn minh”. Điều này đã cho tất cả chúng ta biết, Đảng ta đã xác định rõ vị trí của dân chủ và thực hành dân chủ trong quá trình phát triển xã hội. Dân chủ và thực hành dân chủ trong quá trình phát triển xã hội là vấn đề kiện tiên quyết, là cơ sở thiết yếu để xây dựng một xã hội công minh, văn minh.
Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (tương hỗ update, phát triển năm 2011) đã nêu rõ: “Dân chủ XHCN là bản chất của chính sách ta, vừa là tiềm năng, vừa là động lực của sự việc phát triển đất nước. Xây dựng và từng bước hoàn thiện nền dân chủ XHCN, bảo vệ dân chủ được thực hiện trong thực tế môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường ở mỗi cấp, trên tất cả những nghành. Dân chủ gắn sát với kỷ luật, kỷ cương và phải được thể chế hóa bằng pháp luật, được pháp luật bảo vệ”.
Đại hội XI chỉ rõ: “Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nền dân chủ XHCN, bảo vệ tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân; mọi đường lối, chủ trương của Đảng, chủ trương, pháp luật của Nhà nước đều vì quyền lợi của nhân dân; cán bộ, công chức phải hoàn thành xong tốt chức trách, trách nhiệm được giao, tôn trọng nhân dân, tận tâm phục vụ nhân dân… Có cơ chế rõ ràng để nhân dân thực hiện trên thực tế quyền làm chủ trực tiếp… Phát huy dân chủ, đề cao trách nhiệm công dân, kỷ luật, kỷ cương xã hội; phê phán và nghiêm trị những hành vi vi phạm quyền làm chủ của nhân dân”.
Để nhấn mạnh vấn đề vai trò, ý nghĩa của việc phát huy dân chủ XHCN, trong Văn kiện Đại hội XII của Đảng đã tương hỗ update thêm cụm từ “dân chủ xã hội chủ nghĩa” vào tiêu đề Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng tại Đại hội XII của Đảng, đồng thời tiếp tục nhấn mạnh vấn đề, yêu cầu nên phải tạo sự chuyển biến tích cực, nâng cao hiệu suất cao thực hiện dân chủ, tuân thủ nguyên tắc pháp quyền trong tổ chức và hoạt động và sinh hoạt giải trí của Nhà nước.
Trải qua nhiều kỳ đại hội, với những quan điểm tương hỗ update, phát triển về dân chủ XHCN được thực hiện theo từng quá trình phát triển rất khác nhau nhưng thống nhất đó là bản chất, phương thức, động lực phát triển đất nước, xác định mọi quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân; nhân dân là chủ và nhân dân làm chủ. Và nhân dân thực hiện quyền là chủ và làm chủ dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước trong suốt quá trình phát triển của đất nước.
2. Những nhận thức mới về dân chủ XHCN trong Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng xác định: “Thực hành và phát huy rộng rãi dân chủ XHCN, quyền làm chủ và vai trò chủ thể của nhân dân; phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc bản địa; củng cố, nâng cao niềm tin của nhân dân; tăng cường tạo đồng thuận xã hội; tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động và sinh hoạt giải trí của Mặt trận Tổ quốc và những tổ chức chính trị - xã hội”(3).
Như vậy, Văn kiện Đại hội Đảng XIII tiếp tục nhấn mạnh vấn đề việc thực hành và phát huy dân chủ XHCN, có tương hỗ update, phát triển những vấn đề mới như sau:
Thứ nhất, nhấn mạnh vấn đề yêu cầu tăng cường, đề cao “quyền làm chủ trực tiếp và vai trò tự quản của nhân dân”. Đây không phải là yêu cầu mới đặt ra lần đầu nhưng lâu nay việc thực thi còn vướng mắc, hiệu suất cao thực tế chưa cao. Do vậy, nhấn mạnh vấn đề yêu cầu “quyền làm chủ trực tiếp và vai trò tự quản của nhân dân” đó đó là phương pháp để phát huy hiệu suất cao tích cực, thực tế vai trò là chủ và làm chủ của người dân trong đời sống xã hội, thể hiện đúng và đầy đủ hơn bản chất tốt đẹp của chính sách ta là chính sách của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Từ yêu cầu này dẫn đến trách nhiệm đặt ra cho nhiệm kỳ tới là tiếp tục nhận thức rõ hơn về nội dung, tính chất của quyền làm chủ của nhân dân trong điều kiện lúc bấy giờ, hoàn thiện thể chế, chủ trương, những điều kiện và phương pháp vận hành để thực thi dân chủ XHCN, bảo vệ tốt nhất quyền làm chủ của nhân dân dưới mọi hình thức, phát huy vai trò tích cực của nhân dân trong việc tự quyết định, tự quản lý trong hiệp hội.
Thứ hai, tương hỗ update thêm nội dung, phương châm thực hiện dân chủ như, “dân kiểm tra, dân giám sát” trong phương châm mới lần này là “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Dân biết thể hiện dân nắm bắt thông tin mọi mặt của đời sống chính trị liên quan đến đời sống nhân dân; dân bàn thể hiện dân được tham gia vào quá trình chính trị để có quyết sách chính trị phù hợp; dân làm thể hiện hành vi của dân tức là thực hiện những quyết sách chính trị đã được thông qua; dân kiểm tra thể hiện quyền kiểm tra của dân đối với những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt của những đơn vị nhà nước và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức nhà nước; dân giám sát quá trình thực hiện dân chủ, giám sát mọi vấn đề, mọi việc làm của đất nước, của những địa phương; và dân thụ hưởng là cái đích ở đầu cuối, tiềm năng ở đầu cuối của một chính sách vì dân, dân thụ hưởng những thành tựu về những nghành kinh tế tài chính, văn hóa, chính trị, xã hội do dân là chủ, làm chủ và tạo nên những thành tựu đó. Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng là sáu yếu tố cơ bản, quan khối mạng lưới hệ thống nhất hữu cơ, biện chứng với nhau trong thực hiện dân chủ.
Thứ ba, xác định rõ hơn vai trò “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Mặt trận Tổ quốc và những tổ chức chính trị - xã hội làm nòng cốt” để nhân dân làm chủ. Mô hình chính trị và cơ chế vận hành của khối mạng lưới hệ thống chính trị là Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý và nhân dân làm chủ. Trong chính sách chính trị XHCN, quan hệ giữa Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và những tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân là quan hệ Một trong những chủ thể thống nhất về tiềm năng và quyền lợi. Đảng và Nhà nước phát hành đường lối, chủ trương, chủ trương, pháp luật tạo nền tảng chính trị, pháp lý, tôn trọng, bảo vệ, bảo vệ quyền làm chủ của nhân dân. Mặt trận Tổ quốc và những tổ chức chính trị - xã hội tập hợp, vận động, đoàn kết rộng rãi những tầng lớp nhân dân; đại diện cho quyền lợi hợp pháp và nguyện vọng chính đáng của nhân dân; đưa những chủ trương, chủ trương của Đảng và Nhà nước đi vào thực tiễn môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của nhân dân. Vai trò lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, nòng cốt của Mặt trận Tổ quốc và những tổ chức chính trị - xã hội đều hướng tới thực hiện quyền làm chủ của nhân dân.
Thứ tư, xác định “vai trò chủ thể, vị trí trung tâm của nhân dân trong kế hoạch phát triển đất nước, trong toàn bộ quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, và “đường lối, chủ trương của Đảng, chủ trương, pháp luật của Nhà nước là nền tảng chính trị, pháp lý để nhân dân thực hiện quyền làm chủ”. Nhân dân là chủ thể của đất nước, giữ vị trí trung tâm của quyền lực, mọi quyền lực đều thuộc về nhân dân. Do vậy, trong mọi chủ trương, đường lối của Đảng; chủ trương pháp luật của nhà nước phải thực sự xuất phát từ môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường, nguyện vọng, quyền và quyền lợi chính đáng của nhân dân, lấy niềm sung sướng, ấm no của nhân dân làm tiềm năng phấn đấu; phải phát huy mạnh mẽ và tự tin vai trò sáng tạo, sự ủng hộ và tham gia tích cực của nhân dân. Nhân dân tiếp nhận, ủng hộ và nhiệt tình tham gia thực hiện đường lối của Đảng vì thấy đường lối đó đáp ứng đúng yêu cầu, nguyện vọng của tớ. Sức mạnh nhân dân là cội nguồn sâu xa của thắng lợi, của phát triển.
Thứ năm, nêu rõ yêu cầu: “Cấp ủy, tổ chức đảng, những tổ chức trong khối mạng lưới hệ thống chính trị, đội ngũ đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức nêu gương thực hành dân chủ, tuân thủ pháp luật, đề cao đạo đức xã hội” trong thực hành dân chủ, trong thực hiện những trách nhiệm chính trị. Phát huy dân chủ XHCN phụ thuộc rất lớn vào sự gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, của thành viên trong tất cả những tổ chức của khối mạng lưới hệ thống chính trị là rất quan trọng. Họ là những người dân hiện giờ đang nắm giữ những vị trí quan trọng, chủ chốt trong khối mạng lưới hệ thống chính trị, những hành vi của tớ có ảnh hưởng đến nhiều hoạt động và sinh hoạt giải trí trong đời sống xã hội nên họ phải có trách nhiệm nêu gương. Nêu gương để nhân dân tin tưởng, nhân dân thực hiện, nhân dân ý thức quyền làm chủ của tớ và cũng để xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ của nhân dân. Nêu gương bằng những hành vi phù hợp, những chuẩn mực pháp lý, chuẩn mực đạo đức; không để xảy ra hiện tượng kỳ lạ xa dân, quan liêu, hách dịch, cửa quyền, tham nhũng; luôn giáo dục, tổ chức, giác ngộ nhân dân, không theo đuôi quần chúng; chống thái độ mị dân, lừa dân, dọa nạt dân, đuổi theo quyền lợi tầm thường…
3. Phương hướng, trách nhiệm và giải pháp phát huy dân chủ XHCN theo tinh thần Văn kiện Đại hội Đảng XIII
Đại hội XIII xác định phương hướng phát triển đất nước đến năm 2030: “Thực hành và phát huy rộng rãi dân chủ XHCN, quyền làm chủ và vai trò chủ thể của nhân dân; củng cố, nâng cao niềm tin của nhân dân, tăng cường đồng thuận xã hội”(4).
Đề cao vai trò chủ thể, vị trí trung tâm của nhân dân trong kế hoạch phát triển đất nước. Phát huy tính tích cực chính trị - xã hội, quyền và trách nhiệm của nhân dân tham gia xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN, Mặt trận Tổ quốc và những tổ chức chính trị - xã hội, xây dựng đội ngũ đảng viên, cán bộ, công chức; có cơ chế giải phóng mọi tiềm năng, sức mạnh, kĩ năng sáng tạo, động viên nhân dân tham gia phát triển kinh tế tài chính và quản lý phát triển xã hội. Bảo đảm công khai minh bạch, minh bạch thông tin, quyền được thông tin và thời cơ tiếp cận thông tin của mọi tầng lớp nhân dân. Thực hiện đúng đắn, hiệu suất cao dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện, nhất là dân chủ ở cơ sở. Chống những biểu lộ dân chủ cực đoan, dân chủ hình thức.
Đẩy mạnh việc hoàn thiện, xây dựng khối mạng lưới hệ thống pháp luật thống nhất, đồng bộ, tân tiến, khả thi, công khai minh bạch, minh bạch, ổn định, dễ tiếp cận, có sức đối đầu đối đầu quốc tế, bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp, chính đáng của nhân dân, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, bảo vệ yêu cầu phát triển bền vững kinh tế tài chính, xã hội và quốc phòng, bảo mật thông tin an ninh trong điều kiện mới(5).
Về trách nhiệm, giải pháp phát huy dân chủ XHCN
Nhiệm vụ trọng tâm: “Hoàn thiện đồng bộ khối mạng lưới hệ thống pháp luật, cơ chế, chủ trương, nhằm mục đích phát huy mạnh mẽ và tự tin dân chủ XHCN, quyền làm chủ của nhân dân; đồng thời tăng cường pháp chế, bảo vệ kỷ cương xã hội, trước hết là việc thực thi tinh thần “thượng tôn pháp luật”, gương mẫu tuân theo pháp luật, kỷ cương và thực hành dân chủ XHCN của cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan ban ngành sở tại, Mặt trận Tổ quốc và những tổ chức chính trị - xã hội những cấp; của cán bộ, đảng viên; tăng cường đại đoàn kết toàn dân tộc bản địa”(6).
Nhằm thực hành và phát huy rộng rãi dân chủ XHCN, quyền làm chủ và vai trò chủ thể của nhân dân trong trong năm tới, Đại hội XIII xác định:
- Tiếp tục rõ ràng hóa, hoàn thiện hóa thể chế thực hành dân chủ theo tinh thần Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (tương hỗ update, phát triển năm 2011) và Hiến pháp năm 2013, bảo vệ tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. Thực hiện đúng đắn, hiệu suất cao thực hiện dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện, đặc biệt là dân chủ ở cơ sở.
- Thể chế hóa và thực hiện tốt, có hiệu suất cao phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Muốn để “dân biết”, điều cốt yếu là phải đáp ứng thông tin cho nhân dân, việc đáp ứng thông tin phải chân thực, kịp thời và khách quan. Muốn để “dân bàn”, phải tạo những điều kiện thuận lợi (phương tiện, forum, cơ chế) để nhân dân tích cực, dữ thế chủ động, tự giác bày tỏ quan điểm, chính kiến về những vấn đề mà mình đang quan tâm, vì quyền lợi hợp pháp, chính đáng của tớ và vì sự phát triển chung của mỗi địa phương, của đất nước.
Chính quyền những cấp không được phép thờ ơ trước những sáng kiến và những góp ý của người dân mà phải động viên, khuyến khích họ để tạo động lực thúc đẩy họ có những sáng kiến và góp ý có mức giá trị. Khi đã được đáp ứng thông tin một cách công khai minh bạch, trung thực, kịp thời thông qua bàn luận, trao đổi ý kiến để tìm ra tiếng nói chung, từ đó “dân làm” theo quy định của pháp luật. Muốn để “dân kiểm tra, giám sát”, Nhà nước phải có cơ chế bảo vệ cho nhân dân thực hiện việc kiểm tra, giám sát hoạt động và sinh hoạt giải trí của những đơn vị nhà nước, những tổ chức, cán bộ, công chức, viên chức nhà nước. “Dân thụ hưởng” khi dân có đầy đủ những quyền lợi, trách nhiệm và trách nhiệm và trách nhiệm trong quá trình thực hiện dân chủ.
- Đảng và Nhà nước phát hành đường lối, chủ trương, chủ trương, pháp luật tạo nền tảng chính trị, pháp lý, tôn trọng bảo vệ, bảo vệ quyền làm chủ của nhân dân. Cấp ủy, tổ chức đảng, những tổ chức trong khối mạng lưới hệ thống chính trị, đội ngũ đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức nêu gương thực hành dân chủ, tuân thủ pháp luật, đề cao đạo đức xã hội. Có chủ trương khuyến khích và cơ chế phù hợp bảo vệ những cán bộ, đảng viên có ý chí chiến đấu cao, gương mẫu thực hiện nguyên tắc của Đảng, pháp luật của Nhà nước, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám phụ trách, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với trở ngại vất vả, thử thách và quyết liệt trong hành vi vì quyền lợi chung.
- Đề cao vai trò chủ thể, vị trí trung tâm của nhân dân trong kế hoạch phát triển đất nước, trong toàn bộ quá trình xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Phát huy tính tích cực chính trị - xã hội, trí tuệ, quyền và trách nhiệm của nhân dân tham gia xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, Mặt trận Tổ quốc và những tổ chức chính trị - xã hội, xây dựng đội ngũ đảng viên, cán bộ, công chức; động viên nhân dân tham gia phát triển kinh tế tài chính; góp thêm phần quản lý xã hội thông qua những tổ chức chính trị - xã hội, những tổ chức xã hội - nghề nghiệp, những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt tự quản hiệp hội; xây dựng, quản lý, thụ hưởng văn hóa; xây dựng nền quốc phòng toàn dân, bảo mật thông tin an ninh nhân dân, ngoại giao nhân dân gắn với thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận bảo mật thông tin an ninh nhân dân, thế trận lòng dân. Do đó, cần vận động nhân dân tham gia xây dựng khối mạng lưới hệ thống chính trị, những thiết chế bảo vệ và phát huy quyền làm chủ của nhân dân.
- Xử lý kịp thời, nghiêm minh những tổ chức, thành viên tận dụng dân chủ, gây rối nội bộ, làm mất đi ổn định chính trị - xã hội hoặc vi phạm dân chủ, làm phương hại đến quyền làm chủ của nhân dân. Có thể truy cứu trách nhiệm hình sự đối với những thành viên, tổ chức có hành vi vi phạm quyền làm chủ của nhân dân, tận dụng dân chủ để gây mất bảo mật thông tin an ninh trật tự, bảo vệ an toàn và đáng tin cậy xã hội. Có như vậy mới tạo sự răn đe đối với những ai đi ngược lại quyền lợi của nhân dân và cũng tạo niềm tin để nhân dân tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, làm chủ của nhân dân trong quá trình phát triển của đất nước.
Dân chủ XHCN là bản chất của chính sách chính trị Việt Nam, là tiềm năng, là động lực của đất nước, thể hiện quan điểm lấy dân là gốc, gốc có vững, cây mới trưởng thành, phát triển. Dân chủ có thực sự, dân tộc bản địa mới phồn vinh, niềm sung sướng. Vì vậy, dân chủ cần phải thực hành, phát huy, phát triển trên cơ sở tôn trọng Hiến pháp, pháp luật quốc gia./.
___________________________________________
(1), (3), (4), (5), (6) Đảng Cộng sản Việt Nam (2022), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nxb. CTQG Sự thật, H., T.1, tr.13, 118, 38, 51, 202.
(2) Hồ Chí Minh (1995), Toàn tập, Nxb. CTQG, T.5, tr.698.
1. Đảng Cộng sản Việt Nam (2010), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc thời kỳ đổi mới (khóa VI, VII, VIII, IX, X), phần I, phần II, Nxb. CTQG.
Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Lý luận chính trị và Truyền thông tháng 6.2022
Suốt cuộc sống mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn trăn trở một khát vọng cứu nước, cứu dân. Ngày 5.6.1911, tại Bến cảng Nhà Rồng, Người khởi đầu chuyến hành trình dài ra đi tìm đường cứu nước trên con tàu Amiral Latouche Tréville, mang theo khát vọng cháy bỏng: “Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi, đấy là tất cả những điều tôi muốn, đấy là tất cả những điều tôi hiểu”. Nối tiếp “hành trình dài” và “khát vọng” ấy, thế hệ trẻ Việt Nam luôn là lực lượng tiên phong, xung kích trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Khát vọng dựng xây đất nước đã trở thành mạch nguồn cuộn chảy trong trái tim, huyết quản của mỗi thanh niên Việt Nam, luôn hòa nhịp với tầm nhìn của Đảng và sự phát triển của dân tộc bản địa.
Phát triển kinh tế tài chính tư nhân (KTTN) là vấn đề có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc đối với nước ta. Từ tư duy phải xóa bỏ KTTN, đến nay Đảng ta xác định KTTN là một động lực quan trọng của nền kinh tế tài chính.
Trong trong năm qua, Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam nói chung, cải cách tư pháp, nâng cao chất lượng hoạt động và sinh hoạt giải trí của tòa án nói riêng.
Giai cấp công nhân (GCCN) được sinh ra và phát triển từ nền sản xuất công nghiệp tân tiến và chịu sự tác động trực tiếp từ những cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN). Bài viết tập trung phân tích những tác động của CMCN lần thứ tư đến GCCN lúc bấy giờ về số lượng, trình độ, tính thống nhất, đoàn kết và xác định bản chất tiên tiến, cách mạng của GCCN càng được củng cố, xác định giá trị của chủ nghĩa Mác - Lênin, bác bỏ những vấn đề phủ nhận sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của GCCN trong toàn cảnh mới.
Bài viết phân tích, làm sáng tỏ tư tưởng về sự lãnh đạo của Đảng là tác nhân số 1 quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam - tư tưởng xuyên suốt trong cuốn sách “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con phố đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Có được vai trò này là, thông qua quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta được tôi luyện và ngày càng trưởng thành, xứng đáng với vai trò, sứ mệnh lãnh đạo cách mạng và để giữ vững vai trò này, cần tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh.
XEM THÊM TIN Tải thêm tài liệu liên quan đến nội dung bài viết Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa đảm, bảo quyền lực thuộc về nhân dân